#اطلاعیه
🔺درس #فقه_فرهنگ و #تعادل_و_تراجیح استاد علی فرحانی امروز (شنبه) ساعت ۱۴ در موسسه مفتاح برگزار می شود.
👈لطفا به سایر اعضای کلاس نیز اطلاع دهید.
@fater290
هدایت شده از بینش مطهر || مطهَرین
شهید مطهری و لزوم داشتن مساله و دغدغه در مسیر علمی.mp3
34.02M
❇️ جلسه گرامیداشت #صدمین_سالگرد_میلاد استاد مطهری
🎙سخنران: حجت الاسلام سید محمد هاشمی
🔰موضوع:«#شهید_مطهری و #لزوم_هدف_و_دغدغه داشتن در مسیر علمی»
🏫 در جمع طلاب #مدرسه_علمیه_ائمه_اطهار علیهم السلام
🗓 تاریخ 1398/11/13
#استاد_هاشمی #اساتید_بینش
#صدمین_سالگرد_میلاد #هدف
#شهید_انقلاب #دهه_فجر
@bineshemotahar_qom
بینش مطهر استان قم
farhang-98.11.19.mp3
20.86M
💠فقه فرهنگ روابط اجتماعی
👈جلسه ۹۸/۱۱/۱۹
🔰استاد علی فرحانی
#فقه_فرهنگ
#پای_درس_استاد
#علوم_انسانی_اسلامی
@fater290
taadol-98.11.19.mp3
9.66M
🔉🔉
🔅تعادل و تراجیح امام خمینی
👈جلسه ۹۸/۱۱/۱۹
🔰استاد علی فرحانی
#پای_درس_استاد
#در_مدرسه_امام_خمینی
@fater290
💠حقیقتاً حوزههای علمیه، قوام اصلی و ستون مهم انقلاب و نظام مقدس جمهوری اسلامی هستند.
🔰رهبر معظم انقلاب ۶۸/۳/۲۲
📌حقیقتاً حوزههای علمیه، #قوام اصلی و #ستون مهم انقلاب و نظام مقدس جمهوری اسلامی هستند. سالهاست که من با قشر و نسل شما قلباً و روحاً پیوند و انس دارم. شما مایهی امید هستید.
📌آینده متعلق به شما و در دستهای شماست. دل و دست و مغز و روح و زبان گویای شماست که آیندهی کشور و انقلاب و حتّی آیندهی اسلام و مسلمین را طراحی میکند و میسازد.
#حوزه_و_انقلاب
@fater290
📌 ظاهر و باطن نماز
🔰امام خمینی ره
🔹بدان که از برای نماز غیر از این صورت، معنایی است و غیر از این ظاهر باطنی است ؛ و چنانچه ظاهر را آدابی است که مراعات ننمودن آنها یا موجب بطلان نماز صوری یا نقصان آن گردد، همینطور از برای باطن آدابی است قلبیه باطنیه که با مراعات ننمودن آنها نماز معنوی را بطلان یا نقصان دست دهد؛ چنانچه با مراعات آنها نماز دارای روح ملکوتی شود.
🔹و ممکن است پس از مراقبت و اهتمام به آداب باطنيه قلبيه، شخص مصلی را نصیبی از سر الهی نماز اهل معرفت و اصحاب قلوب حاصل شود که آن قرة العين اهل سلوك و حقیقت معراج قرب محبوب است.
📚آداب نماز
#تهذیب
#امام_خمینی
@fater290
✅یک #سوال_مهم
💠امروز در کلاس درس این سوال ذهنم را مشغول کرد که:
⁉️ نسبت بین حوزه انقلابی و اندیشه های علمی امام خمینی (ره) چیست؟ آیا بدون اعتقاد به نظریات علمی حضرت امام (ره)، حوزه انقلابی امکان تحقق دارد؟
✅ شاید برای پاسخ به این سوال باید مشخص کرد که اساسا تاثیر اندیشه های علمی امام، اعم از عرفان، فلسفه، اصول، فقه و ... در تحقق انقلاب اسلامی ایران چیست؟
💬اگر پاسخی به ذهنتان رسید برای بنده ارسال کنید. @ebrahimi845
🔰 امیدوارم که به مناسبت ۲۲بهمن بتوانم یادداشتی در این موضوع بنویسم.
@fater290
المرسلات
✅یک #سوال_مهم 💠امروز در کلاس درس این سوال ذهنم را مشغول کرد که: ⁉️ نسبت بین حوزه انقلابی و اندیشه
💬 #پیام_شما: وحیدرضا
🔸در مورد مطلبی که در کانال فاطر زدید اتفاقا بنده هم چند وقتی است دغدغه ذهنی پیدا کرده ام. اگر معتقدیم که انقلاب اسلامی فعل الله و اراده الهی ست، اگر معتقدیم که امام زمان عج امام حیّ فعال و نه منفعل در نظام هستی است نه آن امام جزیره خضرا نشین بلکه امامی که اراده خدا به قلب نازنین اش هبوط میکند و تکامل بشریت را به پیش میبرد.
🔸باید رهبری این انقلاب هم به دست کسی باشد که نزدیک ترین اندیشه و ملکات را نسبت به وجود مقدس امام زمان علیه السلام دارا باشد. والعجب کل العجب از کسانی که دم از انقلاب و انقلابی گری میزنند و هنوز با فلسفه و عرفان امام ره خو نگرفته اند. چگونه ممکن است رهبری جماعت ایتام آل رسول صلوات الله علیه و آله به دست کسی داده شود که در اصلی ترین معارف یعنی نظام اندیشه توحیدی در مسیر صحیح نباشد؟
#حوزه_انقلابی
@fater290
هدایت شده از .....||| آوای خِرَد |||.....
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
بسم الله
🔻امثال من اگر هم ادعا کنند که مطهری را شناخته اند، گزافه ای بیش نگفته اند.
🔻نه قصد غلو داریم و نه چیزی از این تمجیدها نصیبمان می شود. اما روی حساب اینکه هر چه دارم از مطهری دارم نمی توانم نگویم.
🔻وقتی دکتر مهدوی دامغانی استاد دانشگاه های هاروارد، پنسیلوانیا و کمبریج را می بینم که در فراق مطهری اینگونه اشک می ریزد، لااقل می فهمم که چرا نمی تواند جلوی خود را بگیرد.
🔻به راستی مطهری که بود؟
🔸بار ها گفته ام که امروز در انقلاب یک مطهری نیاز داریم.
✍علی خردمردی
@alikheradmardii
🔴 انقلاب اسلامی یعنی شما می توانید خلیفَةُ الله شوید 🔴
🔹 #انقلاب_اسلامی یعنی چه؟! یعنی آن انقلابی که مردم را ابتدا تکان دهد و بگوید: شما مثل حیوانات نیستید که یک عمر محدودی داشته باشید و فقط فکر شکم و لذایذ مادی باشید؛ شما خیلی عزیزید! شما امکان این را دارید که «خَلِیْفَةُ اللهِ» شوید؛ میتوانید به مقامی برسید که همه #فرشتگان خدا در مقابل شما خضوع کنند و به خدمتگزاری شما افتخار کنند!
🎙 ۹۸/۶/۵
#آیت_الله_مصباح_یزدی
#انقلاب_اسلامی
🌐🌐 خانه طلاب جوان 🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/2731802626C6597703c2f
هدایت شده از فقه الخمینی
#تقریر| درس خارج اصول/ مبحث ضد
👈جلسه اول: ۹۵/۲/۲۲
🔰استاد آیت الله فرحانی
✍ مقرر: محسن ابراهیمی
⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️
🔺در ابتدای امر دو مسئله باید رسیدگی شود. اولا: مسئله ضد مسئله ای لفظی است یا عقلی؟ ثانیا: آیا مسئله ضد مربوط به کدام علم است؟ آیا این مسئله اصولی است یا فقهی است یا مربوط به مبادی احکامی است؟ ملاک این مسائل را قبلا در مقدمه واجب بررسی کردیم و نظرات مختلف نقد و بررسی شد. در اینجا به اختصار بیان می کنیم. جناب آخوند هم در کفایه این دو مسئله را احتمالا اعتمادا به مقدمه واجب، در این جا مطرح نکرده اند.
✅عقلی یا لفظی بودن مسئله ضد
🔸آخوند خراسانی در مقدمه واجب در مورد لفظی یا عقلی بودن مسئله بیان کردند که اینطور نیست که ما فقط با وجوبی که مستفاد از دلیل لفظی باشد کار کنیم. بحث اختصاصی به وجوبی که از دلیل لفظی بدست آید ندارد و آنچه محل بحث ماست اقتضای وجوب بما هو وجوب است. این وجوب از هر جایی که بدست آمده باشد. چه از حکم عقل باشد و چه اجماع و چه دلیل لفظی. در مقدمه واجب می گوییم که آیا وجوب (بما هو وجوب) ذی المقدمه اقتضای وجوب مقدمه را دارد؟
🔸در این بحث نیز ایشان همان مبنا را ادامه می دهند و می فرمایند که در اینجا هم بحث در این است که آیا وجوب شی مقتضی نهی از ضد عام و یا خاص آن است یا نه؟ لذا این بحث یک مسئله عقلی است و حرف ایشان صحیح است.
✅فقهی یا اصولی یا مبادی احکام بودن مسئله ضد
👈تقریر فقهی بودن مسئله
🔸در مورد فقهی یا اصولی بودن مسئله، برخی بیان کردند که بحث بر سر وجوب و حرمت است و این وجوب و حرمت از هر جا که بدست آمده باشد، اما یک حکم شرعی است و حکمی برای فعل مکلف بیان می شود. لذا این مسئله فقهی است. همانند اینکه در فقه درباره وجوب صلاه یا حرمت خمر بحث می شود.
👈نظر محقق نائینی در فقهی نبودن و اصولی بودن مسئله
🔸محقق نائینی جواب دادند که در فقه اگر درباره وجوب صلاه یا حرمت خمر بحث می شود، فقهی است چون صلاه و خمر عنوان خاص است. اما وجوب مقدمه یا حرمت ضد، عناوینی انتزاعی هستند و یک عنوان خاص نیست. لذا فقهی نیست.
👈اشکال به محقق نائینی
🔸برخی به محقق نائینی اشکال کردند که در فقهی یا اصولی بودن مسئله لازم نیست که عنوان خاص یا عام وجود داشته باشد. در فقه هم در مباحثی مانند وجوب وفای به عهد یا نذر یا یمین و یا امر به معروف و نهی از منکر و.... عناوین عامی هستند که متعلقات متفاوتی دارند.
👈نظر مختار در فقهی نبودن مسئله
🔸اما در فقهی نبودن مسئله باید چنین گفت که همان مسئله اول، که بحث شد که مسئله عقلی است یا لفظی، تکلیف فقهی نبودن را نیز مشخص می کند. در آنجا بیان شد که بحث بر سر لازمه وجوب بما هو وجوب است و می خواهیم مشخص کنیم که آیا وجوب ذی المقدمه ملازمه ای با وجوب مقدمه دارد یا خیر؟ و همچنین در ما نحن فیه آیا وجوب شئ ملازمه ای با حرمت ضد آن شئ دارد؟ پس بحث در مورد مشخص کردن حکم فعل مکلف نیست. بلکه بحث در ملازمه عقلی است. پس بحث فقهی نیست.
👈دلیل اینکه مسئله از مبادی احکام نیست
🔸برای اینکه اصولی بودن مسئله مشخص شود، باید بیان کنیم که این مسئله از مبادی احکام نیز نیست. برخی این مسئله را از مبادی احکامی دانسته اند.
🔸اولا باید مشخص کنیم که منظور از مبادی احکام چیست؟ آیا مبادی احکام غیر از علم اصول فقه است؟ محقق خوئی در جواب این نظر می فرمایند: مبادی، یا مبادی تصوری است و آن مشخص کردن مفهوم موضوعات و محمولات به کار رفته در علم است که مثلا حرمت به چه معناست؟ وجوب به چه معناست؟ و ... که این نوع مبادی، نیاز به علمی جداگانه ندارد. بلکه در ابتدای هر علمی مبادی تصوری مشخص می شود. و واضح است که بحث ضد از مباحث تصوری نیست. یا منظور از مبادی، مبادی تصدیقی است. به معنای آنچه که قبل از علم فقه باید مشخص شود تا اینکه بتوان به حکم شرعی رسید. تمام گزاره ها و مسائل اصولی از جنس مبادی تصدیقی احکام هستند. با این دیدگاه، مبادی احکام علم جداگانه ای غیر از اصول فقه نیست.
🔸ثانیا: سلمنا که در مبادی احکام، از حالات حکم شرعی بحث می شود و این بحث غیر از علم اصول است. اما ما نحن فیه که بحث از ثبوت ملازمه است، ارتباطی به حالات حکم شرعی ندارد و غیر از آن است. لذا در هیچ صورتی این مسئله از مبادی احکامی نخواهد بود.
🔸آیت الله سبحانی در المحصول در رابطه با این دیدگاه بیاناتی دارند. ما این مطلب را در مقدمه ی واجب به تفصیل رسیدگی کردیم. لذا در اینجا به همین اختصار اکتفاء می کنیم.
✅آیا بحث از ملازمه بحثی اصولی است؟
🔸تا اینجا مشخص شد که بحث ضد، اولا: بحث از ملازمه است. ثانیا: فقهی نیست. ثالثا: از مبادی احکام نیست.
در آخرین مرحله باید مشخص کنیم که آیا مناط مسئله اصولی، شامل بحث ملازمه می شود یا خیر؟ به عبارت دیگر تا به حال به طور سلبی بحث شد و بیان شد که این مسئله فقهی و مبادی احکامی نیست. حال باید به طور ایجابی مشخص شود که مسئله اصولی است. برخی گفته اند که این مسئله اصولی است، چون کبرای قیاس استنباط واقع می شود.
✅غیریت مسئله ضد از مسئله مقدمه واجب
🔺بحث دیگری است که لازم است انجام شود این است که تفاوت های این مسئله با مقدمه واجب چیست؟ چون در مسلک مقدمیت، در اثبات حرمت ضد، از بحث مقدمه واجب کمک گرفته شده است. لذا باید بحثی در غیریت این دو مسئله بشود.
🔉 صوت جلسه را از 👈اینجا👉 دانلود کنید.
#تقریر
#درس_خارج_اصول
@fegh_alkhomeini
💠یوم الله ۲۲بهمن
🔺سالروز پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز تنها حکومت اسلامی از زمان حکومت آقا امیرالمومنین (ع) و آقا امام حسن مجتبی (ع) تا کنون
🔺و سالروز طلوع ولایت خمینی کبیر سلام الله علیه، بزرگترین و برجسته ترین عالم اسلامی از زمان غیبت تاکنون
🌿🌿🌿مبارک باد.
⚡️⚡️انشالله فردا همه در راهپیمایی ۲۲بهمن شرکت خواهیم کرد.
@feqh_alkhomeini
♨️ علم ... || ایمان ...
🔸علم به ما روشنايي و توانايي ميبخشد و ايمانْ عشق و اميد و گرمی
🔸علم ابزار ميسازد و ايمان مقصد
🔸علم سرعت ميدهد و ايمان جهت
🔸علم توانستن است و ايمانْ خوب خواستن
🔸علم مينماياند که چه هست و ايمان الهام ميبخشد که چه بايد کرد
🔸علم انقلاب برون است و ايمان انقلاب درون
🔸علم جهان را جهان آدمي ميکند و ايمان روان را روان آدميت ميسازد
🔸علم وجود انسان را به صورت افقي گسترش ميدهد و ايمان به شکل عمودي بالا ميبرد
🔸علم طبيعتساز است و ايمان انسانساز
🔸هم علم به انسان نيرو ميدهد، هم ايمان؛ اما علم نيروي منفصل ميدهد و ايمان نيروي متصل
🔸علم زيبايي است و ايمان هم زيبايي است؛ علم زيبايي عقل است و ايمان زيبايي روح؛ علم زيبايي انديشه است و ايمان زيبايي احساس.
🔸هم علم به انسان امنيت ميبخشد و هم ايمان؛ علم امنيت بروني ميدهد و ايمان امنيت دروني.
🔸علم در مقابل هجوم بيماريها، سيلها، زلزلهها، طوفانها ايمني ميدهد و ايمان در مقابل اضطرابها، تنهاييها، احساس بيپناهيها، پوچانگاريها.
🔸علم جهان را با انسان سازگار ميکند و ايمان انسان را با خودش.
📚انسان و ایمان ص ۲۳
📌 پ.ن: این جملات شهید در کتاب #انسان_و_ایمان از زیباترین جملات ایشان است. به گمان بنده با توجه به قرائنی در همین عبارت و قرائن دیگری در کتاب، مراد از #علم در این عبارت، #علم_تجربی است.
@fater290
♨️ #اطلاعیه: تدریس #ولایت_فقیه
✅استاد علی فرحانی در ادامه تدریس کتاب #مکاسب شیخ انصاری در مدرسه فقهی امیرالمومنین (ع)، از روز دوشنبه ۹۸/۱۱/۲۱ تدریس مبحث #ولایت_فقیه را آغاز کردند.
✅به حول و قوه الهی و با توسل به روح پرفتوح رهبر عظیم الشان انقلاب، سعی میکنم صوت این جلسات را در همین کانال قرار دهم.
#فقه #مکاسب
#پای_درس_استاد
@fater290
هدایت شده از بینش مطهر || مطهَرین
sire nabavi 3.mp3
25.27M
💠 استاد: حجت الاسلام شیخ محسن ابراهیمی
🔰موضوع: تدریس کتاب «سیره_نبوی»
✳️ جلسه سوم
💢 چهارمین دوره کشوری طرح بینش مطهر، استان قم
#بینش_مطهر #شهید_مطهری #استاد_ابراهیمی
#مرحله_دوم #بینش_قم #مطهری_خوانی
http://eitaa.com/joinchat/2767650840C19cf095473
بینش مطهر استان قم
هدایت شده از بینش مطهر || مطهَرین
#استاد_ابراهیمی
💢 تدریس کتاب «سیره امیرالمومنین»
🔰حجت الاسلام شیخ محسن ابراهیمی
🔰این دروس مربوط به کتاب «سیره امیرالمومنین» می باشد که در چهارمین دوره طرح کشوری بینش مطهر استان قم، در حال برگزاری است.
این جلسات دارای نکات تکمیلی و قابل استفاده ای نسبت به کیفیت ورود در بحث سیره شناسی و افعال معصومین می باشد و برای دانشجویان و خصوصا طلاب عزیز پیشنهاد می شود.
🔷 استماع صوت این دروس خصوصا در شرایطی که نیاز به بررسی سیره معصومین در مواجهه با فتنه ها و مصلحت سنجی ها وجود دارد، سفارش می شود.
📌 در حال برگزاری در موسسه بینش مطهر قم، زمستان 98
📚 هشتمین کتاب از سیر مطالعاتی بینش مطهر
#بینش_مطهر #شهید_مطهری
#مرحله_دوم # #مطهری_خوانی
http://eitaa.com/joinchat/2767650840C19cf095473
بینش مطهر استان قم
هدایت شده از بینش مطهر || مطهَرین
sire amir 1.mp3
24.5M
💠 استاد: حجت الاسلام شیخ محسن ابراهیمی
🔰موضوع: تدریس کتاب «سیره امیرالمومنین»
✳️ جلسه اول
💢 چهارمین دوره کشوری طرح بینش مطهر، استان قم
#بینش_مطهر #شهید_مطهری #استاد_ابراهیمی
#مرحله_دوم #بینش_قم #مطهری_خوانی
http://eitaa.com/joinchat/2767650840C19cf095473
بینش مطهر استان قم
هدایت شده از بینش مطهر || مطهَرین
sire amir 2.mp3
22.34M
💠 استاد: حجت الاسلام شیخ محسن ابراهیمی
🔰موضوع: تدریس کتاب «سیره امیرالمومنین»
✳️ جلسه دوم
💢 چهارمین دوره کشوری طرح بینش مطهر، استان قم
#بینش_مطهر #شهید_مطهری #استاد_ابراهیمی
#مرحله_دوم #بینش_قم #مطهری_خوانی
http://eitaa.com/joinchat/2767650840C19cf095473
بینش مطهر استان قم
هدایت شده از طائف|سجاد انتظار
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🍃در زمین
🍃چاره نیست..
🍃هر روز تاخیر بندازید...
@taef110
هدایت شده از فقه الخمینی
#تقریر| درس خارج اصول/ #مبحث_ضد
👈جلسه دوم: ۹۵/۲/۲۵
🔰استاد آیت الله فرحانی
✍ مقرر: محسن ابراهیمی
⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️
✅فرق بین بحث مقدمه واجب و بحث ضد
🔺از آنجایی که در مقدمه واجب بحث مرتکز بر مقدمیت بود و در بحث ضد هم یکی از ادله، استفاده از حد وسط مقدمیت ترک ضد است، بحثی شده است که ارتباط این دو بحث چیست؟ آیا بحث از مقدمه واجب، کفایت از بحث ضد نمی کند؟ در بحث مقدمیت، بحث از ملازمه بین وجوب نفسی و وجوب غیری است و در این جا بحث از وجوب شئ و حرمت غیری است.
🔺جواب می دهیم که این ها دو مسئله مستقل هستند. درست است که یکی از راه های اثبات حرمت ضد، مقدمیت ترک ضد است. اما:
🔸اولا این استدلال همه بحث از ضد را شامل نمی شود و در این بحث، ضد را به نحو اعم بحث می کنیم. 🔸ثانیا: مسلک مقدمیت ، یکی راه های استدلال بر حرمت ضد است. و راه دیگر مسلک تلازم است. پس حد وسط مقدمیت، تنها حد وسط نیست. و یک حیث از بحث حیث تلازم است. 🔸ثالثا: در حیث مقدمیت و مسلک مقدمیت هم با صرف لحاظ مقدمیت کار تمام نمی شود. با حد وسط مقدمیت، وجوب ترک ضد، به عنوان مقدمه، اثبات می شود. اما تا رسیدن به حرمت ضد، باید حد وسط های دیگری هم اضافه شوند.
✅بررسی معنای کلمه اقتضاء در عنوان مسئله ضد
👈دیدگاه آخوند خراسانی
🔺با توجه به عبارت متن کفایه، آخوند می فرماید که اقتضاء، اعم است چون عنوان باید شامل همه اقوال بشود. (کفایه 129)
💠اقوال در مسئله ضد
🔸در کتاب معالم ص90، تفصیل اقوال آمده است.
1⃣1- عینیت: بر اساس این قول در ضد عام، امر به شئ عین نهی از ضد عام است. وجوب الصلاه، عینا همان حرمت ترک صلاه است. وقتی شارع می گوید: «صل»، هم معنای وجوب صلاه دارد و هم معنای حرمت ترک صلاه و این دو معنا یکی هستند. در اینصورت امر بالمطابقه دلالت بر حرمت ضد عام دارد.
2⃣2- تضمن: این قول در ضد عام می گوید که وجوب صلاه عین حرمت ترک صلاه نیست. چون وجوب مرکب از الزام به انجام شئ و منع از ترک است. در نتیجه وقتی شارع می فرماید: «صل»، بالمطابقه دلالت بر وجوب صلاه دارد و بالتضمن دلالت بر حرمت ترک صلاه (ضد عام) دارد.
3⃣3- التزام: برخی گفته اند که امر به شئ ملازمه با نهی از ضد دارد. لزوم گاهی بین بالمعنی الاخص است. که در این صورت داخل در دلالات لفظی می شود. و آن را دلالت التزامی می دانند. برخی در ضد عام این نظر را قائلند. ملازمه گاهی می تواند بین بالمعنی الاعم و یا غیر بین باشد. این دو نوع از ملازمه از دلالات لفظی خارج می شود و داخل در ملازمات عقلی است. برخی در ضد خاص قائل به دلالت غیر بین هستند.
🔺بر اساس دیدگاه جناب آخوند، عنوان باب باید به گونه ای باشد که همه (دلالت تطابقی، دلالت تضمنی، دلالت التزامی و ملازمه عقلی) را شامل شود. لذا اقتضاء دارای چنین معنای اعمی است.
👈دیدگاه محقق نائینی
🔺محقق نائینی نیز دیدگاهی مانند دیدگاه آخوند دارند. (فوائد الاصول ج1 ص 301 و اجود التقریرات ج1 ص 251)
👈دیدگاه محقق خوئی
🔺دیدگاه محقق خوئی نیز همانند دیدگاه آخوند است (محاضرات ج3 ص 8) البته ایشان در ذیل کلامشان مطلبی دارند که در کلام آخوند وجود ندارد. ایشان می فرمایند که کلمه «اقتضاء» به تنهایی ظهور در استلزام دارد اما در مانحن فیه، اعم است و همه اقوال را شامل می شود.
👈دیدگاه حضرت امام خمینی (ره)
🔺حضرت امام با هر دو مسئله هم اعمیت معنای اقتضاء و هم ظهور اقتضاء در استلزام مخالفت کرده اند.
🔹اشکال امام به اعمیت معنای اقتضاء
🔺ایشان در مورد اعمیت معنای اقتضاء می فرمایند (مناهج الوصول ج2 ص 7) : اگر اقتضاء را اعم بدانیم که همه اقوال را شامل شود، با مسئله ای که قبلا بحث شد و نتیجه آن چنین شد که مسئله ضد اولا اصولی و ثانیا عقلی است، سازگار نیست. چون همینطور که بیان شد، یکی از اقوال عینییت وجوب شئ و نهی از ضد عام آن است. و به دلالت مطابقی، دلالت بر حرمت ضد دارد. در این صورت، مسئله یک مسئله لفظی، لغوی می شود که در آن معنای امر به شئ مشخص می شود و در نتیجه می گوییم که امر به شئ به همان معنای نهی از ضد عام است. آنگاه باید ملاک مسئله اصولی مشخص شود که چگونه می تواند مسئله ای لغوی را نیز در بر بگیرد. یکی دیگر از اقوال هم، دلالت تضمنی و التزامی است که این دو نوع دلالت هم دلالت لفظی و از جنس فهم ظهور لفظ است. که در اینصورت نیز مسئله عقلی نخواهد بود.
🔺اگر کسی بگوید که اشکال ندارد که مسئله ای لغوی باشد و با تعدد جهت در علم اصول نیز بحث شود، ( مانند بحث از صیغه افعل یا مشتق، کما اینکه آخوند چنین نظری دارد. البته باید مبنای مثل محقق نائینی مشخص شود که آیا او نیز می تواند یا نه؟) اما به هر حال اگر اصولی بودن مسئله هم درست شود، اما قبلا بیان شد که مسئله ضد یک مسئله عقلی است. اما اعم بودن معنای اقتضا و شامل بودن همه اقوال، با عقلی بودن سازگار نیست. چون بحث از ظهور و دلالت، از مباحث الفاظ است. در دلالت مطابقی که اصلا ملازمه ای وجود ندارد و در دلالت تضمنی و التزامی هم اگر چه که ملازمه بین دو معنا وجود دارد، اما مشهور اصولیین این دو نوع ملازمه را از باب دلالات لفظی و ظهور می دانند و داخل در مباحث عقلی نمی دانند.
🔹نظر امام در معنای اقتضاء
🔺حضرت امام می فرمایند که اقتضاء به معنای این است که بین «دو شئ» رابطه «سببیت و مسببیت» باشد. در اینصورت گفته می شود که یکی اقتضای دیگری را دارد.در اینصورت، کلمه اقتضا در دلالت مطابقی و تضمنی، مصداق ندارد. چون اثننیت وجود ندارد. در سایر اقسام هم که ملازمه بین و غیر بین است، هرچند که ملازمه بین دو شئ است ولی لزوما اقتضاء وجود ندارد. چون اقتضاء یک ملازمه خاص است و باید بین طرفین رابطه سببیت باشد. و تلازم اعم از اقتضاء است.
👈دیدگاه آیت الله فاضل
🔺آیت الله فاضل هم، دیدگاه امام را طرح و تایید کرده اند. البته ایشان تمام ظرافت های کلام حضرت امام را بیان نکرده اند و از جهت دیگری کلام امام را بیان کرده اند. (اصول فقه شیعه ج5 ص22)
🔹راه حل امام در عنوان بحث
🔺حضرت امام می فرمایند: (مناهج الوصول ج2 ص 8) برای نگه داشتن عنوان اقتضاء در عنوان باب، باید گفته شود که بحث ظهور لفظی در امر به شئ و نهی از ضد آن، ظاهرالبطلان است. به عبارت دیگر باید گفته شود که دلالت تطابقی و تضمنی و التزامی، ظاهر البطلان است و اصلا در محل بحث نیستند و در اینصورت آنچه که باقی می ماند، اثنینیت و استلزام است و دیگر کلمه اقتضاء را هم بیان نکنیم. بگوییم می خواهیم از نوعی استلزام بحث کنیم.
🔹راه حل آقای مظفر
🔺آقای مظفر هم در اصول فقه ص 301 راه حلی را بیان کرده اند.
#درس_خارج #اصول
@fegh_alkhomeini