maddahi.fakoor.09191053966.mp3
3.01M
عنایت #امام_رضا علیه السلام
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
▫️زندگینامه حضرت ثامن الحجج #علی_بن_موسی_الرضا علیه السلام
به زبان و قلم استاد محمد حسین رجبی دوانی
وجود مقدس امام رضا "ع" دو هفته بعد از شهادت امام صادق "ع" در مدینه و در تاریخ ۱۱ذی القعده سال ۱۴۸ هجری قمری در مدینه به دنیا آمدند، امام رضا"ع" تمام دوران امامت پدر خود را درک کردند زیرا به محض به امامت رسیدن پدر متولد شدند و تا سال ۱۸۳ هجری قمری که امام کاظم "ع" به شهادت رسیدند در دوران امامت ایشان حضور داشتند.
نکته مهم درباره امامت #امام_رضا "ع" این است که میتوان این ادعا را داشت که امامت ایشان پیش از شهادت پدر به طور غیررسمی مطرح شد، زیرا هارون الرشید امام کاظم "ع" را دستگیر و از این رو دسترسی به امام را قطع کرده بود، در این زمان امر رهبری شیعه و پاسخگویی به نیازها و شبهات توسط امام رضا "ع" انجام میشد.
پس از موضوع شهادت امام کاظم "ع" در زندان هارونالرشید امامت علی بن الموسی رضا "ع" قطعی و ایشان به مدت بیست سال امامت شیعیان را برعهده داشتند که ۱۷ سال آن در مدینه و سه سال در خراسان سپری شد.
▫️دوران امامت
۱۰ سال اول امامت امام رضا "ع" با حکومت هارونالرشید همزمان بود، در این دوران امام تحت کنترل حکومت و شخص هارون بود، بنابراین امام رضا "ع" هم در این دوران تقیه را پیشه و باتوجه به زیر نظر بودن از سوی حکومت بهانهای برای دستگیری به هارون الرشید ندادند، پس از هارونالرشید فرزند اول او محمد امین به عنوان اولین #ولیعهد پس از خلافت پدر؛ کار خود را آغاز کرد.
او فردی نالایق و عیاش بود، براساس وصیت #هارون فرزند دوم او یعنی مامون باید به خلافت مینشست، در این میان بین این دو برادر بر سر خلافت دعوا بالا گرفت و به این ترتیب محمد امین از امام رضا "ع" غافل شد و امام نیز با آزادی عمل کامل کار خود را انجام میدادند.
به گفته امام رضا "ع" در این دوران حضرت بعدازظهرها به مسجد مدینه میآمدند و با اندیشمندان برجسته سنی و ادیان دیگر به بحث میپرداختند و مباحث دینی و شبهات را پاسخگو بودند.
پس از دعوای دو بردار، مامون موفق به شکست محمد امین شد. مامون زمان دعوای خود با برادرش در مرو حضور داشت و همان جا را مرکز خلافت خود قرار داد، از آنجایی که مامون مادرش ایرانی بود و در ایران زندگی میکرد و یاران وفادار ایرانی نیز داشت در همان جا خلافت را ادامه داد، اما در همین زمان برخی به خلافت او شک داشتند و اعتراضات زیادی شکل گرفت، در این میان قیام علویان که طرفداران امام رضا "ع" بودند نیز آغاز شد.
#مامون قیام #علویان را سرکوب و از آنجایی که بسیار باهوش بود سران این قیام را اعدام نکرد و چون در میان سران این قیام از خانواده و خویشاوندان امام نیز حضور داشتند تمام آنها را به امام رضا "ع" واگذار کرد تا منتی بردوش امام بگذارد.
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
صفحه اول
نقل از صفحه دوم
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
▫️قرار گرفتن هارونالرشید در کنار محل تدفین امام رضا علیه السلام
وجود مقدس #امام_رضا علیه السلام وقتی از نیشابور خارج شدند در مسیر خود به ده سرخ سفر کردند، در ده سرخ امام قصد وضو داشتند اما آب نبود به همین خاطر امام از مرکب پیاده شدند و با دست خود زمین را کندند و در این هنگام آب گوارایی از زمین جوشید، #شیخ_صدوق نقل کردند که چشمهای که امام با دستان خود حفر کردند هنوز باقی است.
سپس حضرت در مسیر مرو به #کوه_سنگی رسیدند، در این هنگام حضرت به کوه نگاهی کردند و گفتند در این کوه سنگهای خوبی وجود دارد پس از این کوه ظرف غذایی برای من بسازید، پس از آنکه ظرف را برای حضرت آوردند امام دعا کرد خدایا به این کوه برکت بده و سپس به مسیر خود ادامه دادند، از زمان حضور امام در این منطقه مردم به شغل ظروفسازی سنگی مشغول هستند و برکت این دعا امام همچنان در این منطقه وجود دارد.
پس از این منزلگاه امام به منزل قحطبه بن شبیب در #طوس رفتند، #شبیب یکی از شخصیتهای مهمی بود که در روی کار آمدن بنی عباس نقش مهمی داشت، شبیب از همراهان ابومسلم خراسانی در مقابله با امویان بود.
روزگاری #هارون به منظور سرکوب قیام به منزل او آمده بود و در همان جا دچار بیماری شد و در خانه همین فرد دفن شد. امام نیز با علم غیب خود خطی را در کنار قبر هارون کشیدند و گفتند که من در اینجا خاک خواهم شد و سپس در همان جا نماز خواندند.
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
صفحه سوم
نقل از صفحه سوم
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
▫️مهربانی به رسم اهلبیت علیهم السلام
#امام_رضا علیه السلام پس از توقف در #مشهد فعلی به سمت مرو حرکت کردند. پس از ورود به #مرو در کاخی که جنب کاخ مامون در نظر گرفته شده بود اسکان پیدا کردند، دلیل بردن امام به کاخ این بود که ارتباط مردم با امام قطع شود، در این کاخ #مامون تعدادی مامور قرار داده بود تا ارتباط مردم با امام از طریق خود او صورت بگیرد.
در این شرایط حضرت اراده خاصی نداشتند زیرا ایشان انسان کاخ نشینی نبودند، با این وجود امام رضا "ع" در همین فضا فضایل انسانی و مهربانیهایی را ارئه میکردند، فردی از #بلخ که جز هیاتی بود که امام را همراهی میکرد در مورد رفتار امام در هنگام سفر میگوید «هنگامی که وقت خوردن غذا بود امام دستور میدادند همه خدمتگذاران به دور ایشان جمع شوند و همه با هم بر سر یک سفر غذا میل کنند»، وقتی به ایشان اشاره میکردیم که سرورم سفرهای جدا برای خدمتکاران پهن میکنیم ایشان ناراحت میشدند و میفرمودند «خدای همه ما یکی است و پدر و مادر همه ما هم یکی است و برتری انسانها به میزان ایمان و ثوابی است که از خود نشان میدهند».
امام همین رفتار را هم در کاخ داشتند و آداب درباری را در هم میشکستند، ایشان به هنگام غذا در دربار همه را بر سر سفر خود دعوت میکردند و این باعث میشد که کاخ مامون به هم بریزد، امام انسانی کم غذا بودند و به همین منظور زودتر از سر سفره بر میخواستند، با این وجود به همه اعلام میکردند که من کم غذا هستم پس تا کسی سیر نشده از سر سفر برنخیزد. حتی اگر امام رضا "ع" با کسی کاری هم داشتند چنانچه فرد در حال میل کردن غذا بود منتظر میشدند تا غذای او به پایان برسد.
همین رفتار امام رضا "ع" در مقابل کسانی که ظلم میکردند برعکس بود، مامون وزیری باهوش اما نادرست داشت، امام همیشه در برابر وزیر مامون سختگیر بود، یکبار این وزیر به دیدن امام آمد تا حکم منصب امام از سوی مامون را به ایشان تنفیذ کند اما امام حتی او را نگاه نکرد و تحویل نگرفت، حمکی که او از سوی مامون برای امام آورده بود را هم بدون دیدن آن وزیر امضا کرد.
امام، مهربانیهای زیادی را نسبت به اقشار مختلف جامعه داشته و تا جایی که در توان داشتند به همه مردم کمک میکردند، در روایات داریم فردی نیازمند به سوی امام آمد و مشکل خود را گفت، امام در حالی که با جمعی در حال سخن بود به منزل رفت و بعد از دقایقی فرد نیازمند را صدا و کیسهای زر را از میان درب به او داد، پس از بازگشت جمع حاضر از امام پرسیدند چرا کیسه زر را از بین درب دادید و امام گفتند «آن مرد یکبار غرور خود را زیرپا گذاشت و طلب حاجت کرد و من نخواستم برای دومین بار او با دیدن من غرورش خدشهدار شود».
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
صفحه چهارم
نقل از صفحه پنجم
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
▫️#پذیرش_اجباری_ولایتعهدی، چه فواید و یا زیان هایی را متوجه شیعیان کرد؟
برخی از اصحاب #امام_رضا "ع" به راحتی و در ملاء عام تظاهر به تشیع می کردند، درحالیکه پیش از این چنین امکانی نداشتند. #دعبل_خزاعی به راحتی در وصف ائمه اطهار علیهم السلام شعر می سرود و برای همه می خواند. درحالیکه هشام بن عبدالملک در زمانی که ولیعهد بود به حج رفته بود و وقتی می خواست برای استلام حجرالاسود برود ازدحام جمعیت به او اجازه عبور نمی داد. در همان حال نگاهی کرد و شخص به ظاهر عادی را دید که مردم با احترام راه را برایش باز می کنند تا به حجرالاسود رسید. #هشام شگفت زده شد که این مرد چه کسی است که راه را برای او باز کردند و برای من، نه! که #فرزدق در همانجا شعری در وصف امام سجاد "ع" سرود که ایشان را معرفی کند. هشام با شنیدن شعر، فورا او را به زندان انداخت.
اما در زمان ولایتعهدی امام رضا "ع" دعبل در مدح اهل بیت علیهم السلام شعر می سرود و شعرش به سرعت در بین مردم پخش می شد. از طرف دیگر #مأمون به دلیل ولایتعهدی امام رضا "ع" علویانی که به سبب زندانی شده بودند را آزاد کرد.
از سوی دیگر، حضور فراوان علویان و #امامزادگان در ایران، یکی از برکات ولایتعهدی امام رضا "ع" است. به عنوان مثال #حضرت_معصومه علیها السلام با گروهی از علویان وارد ایران شدند. همچنین حضرت #احمد_بن_موسی "ع"، برادر امام رضا "ع"، و تعداد زیادی از امامزادگانی که در ایران داریم، همه به برکت ورود امام رضا "ع" به این خطه و پذیرش ولایتعهدی است.
اما در مورد زیان های ولایتعهدی اجباری، می توان گفت که این قضیه موجب شد که جلوی قیام های علویان گرفته شود؛ چراکه بزرگ ترین و شاخص ترین چهره شیعه یعنی امام رضا "ع"، به عنوان نفر دوم خلافت محسوب می شدند و به این صورت قیام علویان به نوعی خاموش شد.
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
صفحه ششم
نقل از صفحه ششم
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
▫️#ولایتعهدی از سوی امام رضا علیه السلام تأثیراتی بر روند امامت سایر ائمه اطهار علیهم السلام داشت. بازتاب این اتفاقات در کنار ماجرای شهادت آن حضرت توسط مأمون چه بود؟
مأمون به سبب اینکه به قتل #امام_رضا "ع" متهم بود، برای اینکه این اتهام را از خودش دور کند، #امام_جواد "ع" را مانند پدرش به نوعی به بغداد احضار کرد؛ چون مقر حکومت را از #مرو به بغداد منتقل کرده بود. او به قصد تبرئه خود، با امام جواد "ع" با احترام رفتار می کرد، با اصرار دختر خودش را به عقد آن حضرت درآورد، امام را در کاخی اسکان داده بود که به نظر می رسید به ایشان رسیدگی می کند.
البته امام جواد "ع" بنا به شرایط آن زمان، نمی خواست در کاخ مأمونی بماند. با اصرار زیاد، آن حضرت بعد از چند سال به مدینه بازگشتند. اما وقتی مأمون مرد و #معتصم روی کار آمد، او با احساس خطری که از جانب امام جواد "ع" می کرد مجددا آن حضرت را به بغداد احضار کرد. امام در آنجا تحت کنترل بودند. بعد در اثر قضاوتی که ایشان کرد و عظمت شیعه و اهل بیت علیهم السلام را به رخ رقبای شیعه کشانید، معتصم هم برای قدرت نگرفتن شیعه، کمر به قتل امام جواد "ع" بست.
عملکرد امام جواد علیه السلام تقریباً مشابه عملکرد امام رضا "ع" است، چون در شرایط مشابهی زندگی کرده اند. در مجموع باید توجه داشت که از زمان امام کاظم "ع" به بعد، ائمه ما در زندان هستند. به این دلیل که قدرت شیعه در حال گسترش بود و ائمه اطهار علیهم السلام برای مردم شناخته می شدند. لذا هارون الرشید امام کاظم "ع" را در زندان به اسارت درآورد، امام رضا "ع" در قالب ولایتعهدی در زندان بودند، امام جواد "ع" به عنوان داماد خلیفه در زندان بودند و بعد هم در دوران معتصم در کاخ زندانی بودند و به شهادت رسیدند، امام هادی و امام حسن عسکری علیهماالسلام که اصطلاحاً عسکریین خوانده می شوند چون در یک محیط نظامی تحت کنترل بودند.
این ها نشان می دهد که دستگاه غاصب خلافت متوجه نفوذ اهل بیت علیهم السلام شده بود و بر ائمه اطهار علیهم السلام سخت می گرفتند تا با شیعیان ارتباط برقرار نکنند. به همین دلیل ائمه معصوم علیهم السلام را در سن های کم به شهادت می رساندند؛ امام رضا "ع" در ۵۵ سالگی، امام جواد "ع" در ٢۵ سالگی، امام هادی "ع" در ۴٢ سالگی و امام عسکری در ٢٨ سالگی به شهادت رسیدند.
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
صفحه هفتم
نقل از صفحه نهم
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
چون مأمون وارد بغداد شد، عباسیان وی را ملاقات کرده درباره ترک لباس سبز و برگرداندن لباس سیاه با او به گفتگو پرداختند از جمله کسانی که با وی ملاقات کرد، «زینب» دختر سلیمان بن علی بن عبد الله عباس بود که از حیث سن و مقام در طبقه منصور قرار داشت و بنی عباس بسیار به او احترام می نهادند و «زینبیّون» بدو منسوبند زینب به مأمون گفت: ای امیرالمؤمنین چه چیز تو را واداشت که خلافت را از خانواده خود به خاندان علی "ع" برگردانی؟ مأمون گفت: ای عمه! من دیدم علی "ع" هنگامی عهده دار خلافت شد درباره بنی عباس بسیار نیکی روا داشت، از جمله آن که عبد الله را والی بصره و عبد الله را حاکم یمن و قثم را فرماندار سمرقند کرد ولی هیچ یک از افراد خانواده خود را ندیدم هنگامی که عهده دار امر خلافت شدند برای علی "ع" درباره اولادش پاداش قائل شوند از این رو من خوش داشتم علی "ع" را در احسانی که به اجداد ما کرده بود، پاداش دهم. زینب گفت: ای امیرالمؤمنین تو با در دست داشتن خلافت به نیکی کردن درباره فرزندان علی "ع" تواناتر بودی تا آنکه خلافت را در دست ایشان نهِی و به آنها احسان کنی. سپس زینب از #مأمون خواستار شد لباس سبز را تغییر دهد مأمون نیز درخواست او را اجابت کرد و به مردم دستور داد لباس سبز را تغییر دهند و مانند سابق لباس سیاه در برکنند.
بالاخره امام رضا "ع" در ماه صفر یا رمضان سال ٢٠٣ هجری در شهر #طوس که از شهرهای #خراسان بود، به #شهادت رسید و از عمر شریفش در آن روز ۵۵ سال گذشته بود بنابراین مدت امامت آن حضرت پس از پدر بزرگوارش بیست سال بود.
[غربت فی الشرق شمس فلها عینی تدمع / ما رأینا قطّ شمس غربت حیث تطلع]، یعنی آفتاب در شرق غروب کرد و به همین خاطر چشمم اشکبار است. هرگز ندیده ام آفتاب در محلی که طلوع کرده، غروب کند!
مرحوم مفید، می نویسد: #امام_رضا "ع" از دنیا رفت و سراغ نداریم که فرزندی از او به جای مانده باشد، جز پسرش که امام پس از آن حضرت بود یعنی اباجعفر، محمد بن علی "ع" در آن روز که پدرش حضرت رضا "ع" از دنیا رفت هفت سال و چند ماه از عمرش گذشته بود.
آموزش تخصصی اصول و فنون مداحی
سخنوری و فن بیان فکور ٠٩١٩١٠۵٣٩٦٦
https://eitaa.com/amoozeshe_maddahi_fakoor
صفحه دهم
پایان