#ادبیات_مداحی قسمت 10
#دوبیتی
👇👇👇👇👇👇👇
دوبيتي : دو بيت هم وزن است كه از نظر شكل قافيه همانند رباعي است .
نمودار دوبيتي :
*................. *.................
*.................. ×..................
🍂🍂🍂
مشخصات دوبيتي :
1- دوبيتي بر وزن مفاعلين ، مفاعلين ، فعولن ( مفاعيل ) مي باشد .
2- موضوع و درون مايه دوبيتي درفارسي « ترانه » است كه رايج ترين قالب شعر درنزد روستائيان است.
🍂🍂🍂
مشهورترين دوبيتي سرايان عبارتنداز : بابا طاهر همداني ، فائز دشستاني .
🍂🍂🍂
راه تشخيص رباعي از دوبيتي :
👇👇👇
همانطور كه خوانده ايد ، رباعي و دوبيتي فقط از نظر وزن با هم اختلاف دارند . لذا براي تشخيص اين دو قالب از يكديگر فقط كافي است اوّلين هجاي هر يك از دو قالب شعر را بشناسيد .
( دوبيتي با هجاي كوتاه و رباعي با هجاي بلند آغاز مي شود . )
توجه : هجاي كوتاه دو واج دارد ( صامت + مصوت كوتاه )
مثال : ب ، ك ، ت كه مثلاً : به حرف «ب» صامت و به حركات ــــ مصوت كوتاه گويند .
هجاي بلند سه واج دارد و ساختار آن به دو شكل است .
1- صامت + مصوت كوتاه + صامت
2- صامت + مصوت بلند
مثال : براي قاعده نوع اوّل : بر ، در ، گل ( گ + ــ + ل )
مثال : براي قاعده نوع دوم : با ، كو ، سي
(صامت «س» + مصوت بلند « ي »)
توضيح : در تلفظ هجاها ، مصوت بلند « ا » ، « ي » ، « و » دو حرف محسوب مي شوند .
🍂🍂🍂
مثال شعري :
زدسـت ديـد و دل هـر دو فريــاد
كه هر چه ديده بيند دل كند ياد بسـازم خنجـري نيشـش زفــولاد
زنـم بر ديـده تـا دل گـردد آزاد
توضيح : در دو بيت👆 بالا مشاهده مي كنيد كه هجاهاي اوّل مصراع هاي آن به ترتيب ، « ز » ، « ك » ، « ب » و « ز » كوتاه هستند . پس شعر فوق دوبيتي است .
🍂🍂🍂
مثال شعري :
هرسبزه كه بركنارجويي رسته است
گويي زلب فرشتـه خويـي رستـه است
پا بر سـر سبـزه تا به خواري ننهي
كان سبزه زخاك لاله رويي رسته است
توضيح : اوّلين هجاي هر يك از مصراع هاي شعر فوق بالا👆 « هر » ، « گو » ، « پا » و « كا » مي باشد كه يك هجاي بلند هستند پس شعر فوق رباعي است .
🍂🍂🍂
نکته：
دوبیتی ها معمولا باتوجه به وزن و زمینه ای که سروده می شوند در آوازها و دستگاههای محزون خوانده می شود که معمولا در دشتی در اغلب گوشه های آن از جمله دشتستانی و گیلکی و دستگاه شور خوانده می شود.
🍂🍂🍂
چند دوبیتی مذهبی:
شاعر : سعید پاشا زاده 👇
از آن روزی كه خوردی بیهوا زخم
شده از گــریـه پـلـك چـشــم ما زخـم
نمانــده از تنـت چــیــزی به غیــراز
هــزار و نـهـصــد پــنـجــاه تا زخــم
🍁🍁🍁
زبانحال سیدالشهدا در شهادت حضرت علی اصغر علیه السلام
شاعر : غلامرضا سازگار 👇
به حلقت تیــر کین بـنـشست اصغر
تو را دادم چه زود از دست اصغر
خــودم دیــدم که این تیـر سه شعبه
نـفــس را برگــلویت بست اصغــر
🍁🍁🍁
شاعر : باباطاهر 👇
نمی دونم دلم دیوونه کیست
کجا می گردد و در خونه کیست
نمیدونم دل سرگشته مو
اسیر نرگس مستونه کیست
☘☘☘☘☘☘☘☘☘
@amoozeshe_zekre_eshgh
نکته❗️❗️
🌺گوشه #خسرو_شیرین و #گبری دو گوشه #ریتمیک و نزدیک به هم در آواز #ابوعطا است.
تفاوت فقط در تحریر و چرخش ملودی است.
🌺این دو گوشه بخصوص گوشه گبری کاربرد زیادی در #تعزیه_خوانی از قدیم داشته است و معمولا روی اشعار و اوزان #دوبیتی سوار می شود.
🌺اینجا در دعای روز ۱۸ ام فقط از نظر چرخش ملودی به این دو گوشه اشاره کرده ایم که گاهی اوقات در لحظاتی خاص در ادعیه به این صورت پیاده می شود.
گوش کنید❗️
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
#دوبیتی
#دشتی
#چوپانی
#فاطمیه
#مرتضی_حبیبی
🔳🔳🔳🔳🔳
این قطعه کوتاه در قالب اشعار دوبیتی در گوشه چوپانی است.
بسیاری از ابیات دوبیتی با توجه به کشش کلمات و وزن قالب دوبیتی بخوبی روی نغمه دشتی می‌نشیند و گوشه های متنوعی را با توجه به فرهنگ و اقلیم هر منطقه بوجود می آورد.
گوشه های دیگری مثل حاجیانی، غم انگیز، بیدکانی, دیلمان ،گیلکی، شیرازی از انواع این گوشه ها در قالب نغمه دشتی می باشند.
⚫️
گوشه #چوپانی نغمه فراق و جدایی است که بین چوپانان باتوجه فضای تنهایی و جدایی که بین چوپانان وجود داشت از درون جوشش می کند و وقتی نوای نی همراه آن‌میشد آنچنان سوز و گدازی پدید می آورد که هر شنونده ای را مجذوب خود میکند.
تحریرهای نرم و کششی و همچنین لحظاتی تحریرهای پله ای که بر حزن آن می افزاید.
بشنوید 👇👇👇
▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️
@amoozeshe_zekre_eshgh
#نکته_آموزشی ❗️
🔰🔰🔰🔰🔰
🌺گوشه #خسرو_شیرین و #گبری دو گوشه #ریتمیک و نزدیک به هم در آواز #ابوعطا است.
تفاوت فقط در تحریر و چرخش ملودی است.
🌺این دو گوشه بخصوص گوشه گبری کاربرد زیادی در #تعزیه_خوانی از قدیم داشته است و معمولا روی اشعار و اوزان #دوبیتی سوار می شود.
🌺اینجا در دعای روز ۱۸ ام فقط از نظر چرخش ملودی به این دو گوشه اشاره کرده ایم که گاهی اوقات در لحظاتی خاص در ادعیه به این صورت پیاده می شود.
گوش کنید❗️
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
#نکته_آموزشی
#دشتی_محلی
🔰🔰🔰🔰
#نکته_مهم❗️
معمولا دو مدل دشتی خوانی در نغمات آیینی ما خوانده می شود.
🌹نوعی که بر پایه #گام صدا از #درآمد شروع و با #راجه و #بیات_راجه ادامه و معمولا با اوج دشتی در #عشاق ادامه پیدا میکند.
این مدل معمولا در مناجات خوانی و مدح خوانی و گاهی در ادعیه خوانی نیز استفاده می گردد.
🌹نوع دیگری از دشتی خوانی که استفاده بیشتری را شاهد هستیم، دشتی خوانی های محلی است که در هر منطقه به سبک و سیاق و لهجه و گویش همان منطقه خوانده می شود که در ردیف ایرانی هم به بعضی از این گوشه ها اشاره شده و کاربرد بسیار زیادی در نغمات آیینی دارد.
نمونه هایی چون گوشه های #چوپانی، #دشتستانی، #شیرازی و #حاجیانی تا گوشه هایی مثل #دیلمان و #گیلکی و نهایتا گوشه هایی مثل #غم_انگیز و #بیدکانی و ده ها گوشه دیگر...
این فضای دشتی در روضه خوانی و ادعیه با توجه به سوز و حزنی که دارد و همچنین ریشه ای که در فرهنگ اصیل ایرانی در هر منطقه ای دارد، بسیار پرکاربرد هستند.
نکته❗️
معمولا این دشتی های محلی روی اوزان #دوبیتی سوار می شوند، اما وقتی میخواهیم روی روضه یا ادعیه پیاده کنیم فقط اشاره ای از کلیت آن فضا و گوشه پیاده می شود.
چند نمونه از این فضاها که در ادعیه خوانی بیشتر استفاده می شود را در ادامه در چند دعای ماه مبارک اجرا خواهیم کرد.
بشنوید
مدرس #مرتضی_حبیبی
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
#نکته_آموزشی ❗️
🔰🔰🔰🔰🔰
🌺گوشه #خسرو_شیرین و #گبری دو گوشه #ریتمیک و نزدیک به هم در آواز #ابوعطا است.
تفاوت فقط در تحریر و چرخش ملودی است.
🌺این دو گوشه بخصوص گوشه گبری کاربرد زیادی در #تعزیه_خوانی از قدیم داشته است و معمولا روی اشعار و اوزان #دوبیتی سوار می شود.
🌺اینجا در دعای روز ۱۸ ام فقط از نظر چرخش ملودی به این دو گوشه اشاره کرده ایم که گاهی اوقات در لحظاتی خاص در ادعیه به این صورت پیاده می شود.
گوش کنید❗️
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
#نکته_آموزشی
#دشتی_محلی
🔰🔰🔰🔰
#نکته_مهم❗️
معمولا دو مدل دشتی خوانی در نغمات آیینی ما خوانده می شود.
🌹نوعی که بر پایه #گام صدا از #درآمد شروع و با #راجه و #بیات_راجه ادامه و معمولا با اوج دشتی در #عشاق ادامه پیدا میکند.
این مدل معمولا در مناجات خوانی و مدح خوانی و گاهی در ادعیه خوانی نیز استفاده می گردد.
🌹نوع دیگری از دشتی خوانی که استفاده بیشتری را شاهد هستیم، دشتی خوانی های محلی است که در هر منطقه به سبک و سیاق و لهجه و گویش همان منطقه خوانده می شود که در ردیف ایرانی هم به بعضی از این گوشه ها اشاره شده و کاربرد بسیار زیادی در نغمات آیینی دارد.
نمونه هایی چون گوشه های #چوپانی، #دشتستانی، #شیرازی و #حاجیانی تا گوشه هایی مثل #دیلمان و #گیلکی و نهایتا گوشه هایی مثل #غم_انگیز و #بیدکانی و ده ها گوشه دیگر...
این فضای دشتی در روضه خوانی و ادعیه با توجه به سوز و حزنی که دارد و همچنین ریشه ای که در فرهنگ اصیل ایرانی در هر منطقه ای دارد، بسیار پرکاربرد هستند.
نکته❗️
معمولا این دشتی های محلی روی اوزان #دوبیتی سوار می شوند، اما وقتی میخواهیم روی روضه یا ادعیه پیاده کنیم فقط اشاره ای از کلیت آن فضا و گوشه پیاده می شود.
چند نمونه از این فضاها که در ادعیه خوانی بیشتر استفاده می شود را در ادامه در چند دعای ماه مبارک اجرا خواهیم کرد.
بشنوید
مدرس #مرتضی_حبیبی
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
#نکته_آموزشی ❗️
🔰🔰🔰🔰🔰
🌺گوشه #خسرو_شیرین و #گبری دو گوشه #ریتمیک و نزدیک به هم در آواز #ابوعطا است.
تفاوت فقط در تحریر و چرخش ملودی است.
🌺این دو گوشه بخصوص گوشه گبری کاربرد زیادی در #تعزیه_خوانی از قدیم داشته است و معمولا روی اشعار و اوزان #دوبیتی سوار می شود.
🌺اینجا در دعای روز ۱۸ ام فقط از نظر چرخش ملودی به این دو گوشه اشاره کرده ایم که گاهی اوقات در لحظاتی خاص در ادعیه به این صورت پیاده می شود.
گوش کنید❗️
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
#نکته_آموزشی
#دشتی_محلی
🔰🔰🔰🔰
#نکته_مهم❗️
معمولا دو مدل دشتی خوانی در نغمات آیینی ما خوانده می شود.
🌹نوعی که بر پایه #گام صدا از #درآمد شروع و با #راجه و #بیات_راجه ادامه و معمولا با اوج دشتی در #عشاق ادامه پیدا میکند.
این مدل معمولا در مناجات خوانی و مدح خوانی و گاهی در ادعیه خوانی نیز استفاده می گردد.
🌹نوع دیگری از دشتی خوانی که استفاده بیشتری را شاهد هستیم، دشتی خوانی های محلی است که در هر منطقه به سبک و سیاق و لهجه و گویش همان منطقه خوانده می شود که در ردیف ایرانی هم به بعضی از این گوشه ها اشاره شده و کاربرد بسیار زیادی در نغمات آیینی دارد.
نمونه هایی چون گوشه های #چوپانی، #دشتستانی، #شیرازی و #حاجیانی تا گوشه هایی مثل #دیلمان و #گیلکی و نهایتا گوشه هایی مثل #غم_انگیز و #بیدکانی و ده ها گوشه دیگر...
این فضای دشتی در روضه خوانی و ادعیه با توجه به سوز و حزنی که دارد و همچنین ریشه ای که در فرهنگ اصیل ایرانی در هر منطقه ای دارد، بسیار پرکاربرد هستند.
نکته❗️
معمولا این دشتی های محلی روی اوزان #دوبیتی سوار می شوند، اما وقتی میخواهیم روی روضه یا ادعیه پیاده کنیم فقط اشاره ای از کلیت آن فضا و گوشه پیاده می شود.
چند نمونه از این فضاها که در ادعیه خوانی بیشتر استفاده می شود را در ادامه در چند دعای ماه مبارک اجرا خواهیم کرد.
بشنوید
مدرس #مرتضی_حبیبی
🔰🔰🔰🔰🔰🔰