قانون عصر الاغ یا عصر هوش مصنوعی؟
🔹برخی بر این باورند که زمانمندی پدیدهها، از جمله چالشهای پیش روی دین و دینداری است. بر همین اساس، گاه گفته میشود: «با قوانین ۱۴۰۰ سال پیش و عصر الاغسواری نمیتوان درباره هوش مصنوعی سخن گفت.»
🔸اما این دیدگاه دچار یک مغالطه جدی است. توضیح آنکه:
🔺بدون شک، در عصر هوش مصنوعی مسائل نوینی پدید میآیند که نیازمند پاسخهای متناسب با خود هستند. بااینحال، هیچ ضرورتی وجود ندارد که صرفاً به دلیل جایگزینی هوش مصنوعی بهجای ابزارهای قدیمی یا هواپیما بهجای الاغ، تمامی مسائل حقوقی مرتبط با خریدوفروش، غصب، ضمان، وکالت یا رهن دگرگون شود.
▪️همچنین، تغییر ابزارها و شیوههای زندگی، مانند الاغسواری در گذشته و هواپیماسواری امروز، دلیل موجهی برای تغییر کلی حقوق والدین و فرزندان یا حقوق زوجین بر یکدیگر نیست.
📌 نقشها و وظایف انسانی در خانواده و جامعه، ریشه در اصولی فراتر از ابزارها و فناوریهای روزمره دارند.
#اسلام_و_زمانه
🌱#اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
دین، راه است نه منزل...
🔹تغییر ابزارها و شرایط زندگی بشر، به معنای ناکارآمدی دین در جهان امروز نیست.
🔸کسانی که تصور میکنند باید اسلام را در عصر جدید کنار گذاشت، دین را به اشتباه یک منزلگاه میپندارند. درحالیکه اسلام خود را "راه" (صراط مستقیم) معرفی میکند، نه توقفگاه.
🔺اینکه بگوییم با تغییر منزلها، مسیر نیز باید تغییر کند، اشتباهی بنیادی است.
▪️در هر حرکت منظم دو عنصر اساسی وجود دارد:
1️⃣ عنصر تغییر: بشر همواره از یک منزل به منزل دیگر منتقل میشود و این تغییر طبیعی است.
2️⃣عنصر ثبات: مسیر حرکت که ثابت و پایدار است.
📌برای رشد و پیشرفت، انسان باید مسیری درست و مستقیم را دنبال کند، هرچند منزلهای موقت او در این مسیر پیوسته تغییر یابند. دین، این مسیر پایدار است که انسان را به هدف نهاییاش میرساند.
#اسلام_و_زمانه
🌱#اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
پارادوکسی بزرگ در مسئله دین و تغییر
🔹یکی از چالشهای اساسی در اندیشههای فلسفی مدرن و پستمدرن، مسئله تغییر است.
🔸به همین دلیل، این دو جریان فکری رابطه چندان خوشایندی با دین ندارند. چراکه دین را عنصری ثابت میدانند، در حالی که از نظر آنها، هر ایده یا قانونی باید به موازات تحولات زندگی انسان تغییر کند.
🔺از این منظر، چون دین ماهیتی ثابت دارد، برای انسان مدرن ناکارآمد به نظر میرسد. اما این دیدگاه خود با یک تناقض اساسی روبهروست:
❗️اگر همه چیز باید تغییر کند، آیا گزارههای مدرن و پستمدرن نیز از این قاعده مستثنا هستند؟
📍اگر پاسخ مثبت باشد، پس حتی این ایده که "همه چیز باید روزی کنار گذاشته شود" نیز باید تغییر کند و روزی کنار گذاشته شود!
🔹نکته جالب اینجاست که بسیاری از ایسمهای مدرن مانند اومانیسم و سکولاریسم، خود را "فرازمانی" میدانند. #سکولاریسم و #اومانیسم ادعا میکنند که بهترین نسخه تا پایان تاریخ هستند و خود را بهعنوان اصولی ثابت معرفی میکنند.
🔸اما همین جریانها وقتی به دین میرسند، از لزوم تغییر و بازنگری در آن سخن میگویند.
🔺این تناقض نشاندهنده رویکرد دوگانهای است که در مواجهه با دین و ارزشهای ثابت وجود دارد.
#اسلام_و_زمانه
#مدرنیته
#پست_مدرن
🌱#اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
#برش_کتاب
ما اگر بخواهیم درباره اسلام و مقتضیات زمان قضاوت کنیم تنها راه این است که با معارف اسلامی آشنا شویم و روح قوانین اسلامی را درک کنیم و سیستم خاص قانونگذاری اسلامی را بشناسیم تا روشن شود که آیا اسلام رنگ یک قرن معین و عصر مشخص دارد و یا از مافوق قرون و اعصار وظیفه رهبری و هدایت و سوق دادن بشر را به سوی تکامل بر عهده گرفته است.
📚مطهری، مرتضی. اسلام و نیازهای زمان، ج1، ص 16
#اسلام_و_زمانه
🌱#اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
دینگرایان نوگرا...
🔹 گاهی تصور میشود که دینداران با نوگرایان متفاوتاند و نوگرایان نیز از دینداران جدا هستند. بهطور کلی، این باور وجود دارد که کسی که دین را مبنای زندگی خود قرار میدهد، نمیتواند با تحولات زمانه سازگار باشد.
🔸در مقابل، فردی که همگام با تغییرات زمان حرکت میکند، ناچار است دین را کنار بگذارد.
❌ اما این دیدگاه اشتباه است، زیرا در هر دورهای افرادی را میبینیم که هم دیندار حقیقی هستند و هم از برترینهای عصر خود در حوزههای علمی، فرهنگی، سیاسی و غیره بهشمار میروند. این واقعیت، خود نشاندهندهی نادرستی چنین تصوری است.
#اسلام_و_زمانه
🌱#اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
طبقهبندی و خاستگاه تغییرات زمانه
🔹 برای درک ارتباط اسلام با تغییرات زمانه، باید به چند نکتهی اساسی توجه کرد:
1️⃣ تغییرات در زندگی انسان از کجا نشأت میگیرند؟
2️⃣ آیا هر تغییری مثبت و نشانهی پیشرفت است؟
پاسخ به این دو پرسش میتواند نقشی کلیدی در فهم چگونگی همراهی دین (اسلام) با تحولات زمان داشته باشد.
#اسلام_و_زمانه
🌱#اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
تغییر و قدرت ابتکار
🔹تغییر یکی از ویژگیهای بارز زندگی انسان است.
🔸بسیاری از حیوانات، مانند زنبور عسل، زندگی جمعی دارند، اما تنها انسان است که میتواند مسیر زندگی خود را از جنبههای مختلف تغییر دهد.
🔺به همین دلیل، زنبور عسل همچنان به همان شیوهای زندگی میکند که در گذشته داشته، در حالی که انسان، تنها موجودی است که توانسته زندگی خود را از غارنشینی به برجنشینی برساند.
▪️این تغییرات حاصل ابتکار عمل انسان در پاسخ به نیازها و رویارویی با چالشهای زندگی است.
📌این ابتکار، ریشه در ویژگی منحصربهفرد او یعنی قدرت تفکر دارد.
#اسلام_و_زمانه
#انسان_شناسی
#عقلانیت
#عقل
#تفکر
🌱#اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
از ابتکار تا سقوط
🔹ابتکار از ویژگیهای منحصر به فرد انسان است و عامل بسیاری از تغییرات در زندگی او به شمار میآید.
🔸با این حال، هر ابتکار و تغییری لزوماً به سمت پیشرفت نیست. گاهی اوقات، اقداماتی که انسان انجام میدهد به جای بهبود وضعیت، باعث سقوط و آسیب میشود. در واقع، همین ابتکاری که ممکن است به پیشرفت و تعالی انسان منتهی شود، گاهی به پسرفت و ضعف او میانجامد.
🔺در این شرایط، این سوال در رابطه با #اسلام_و_زمانه مطرح میشود:
📌 آیا دین باید با هر تغییر همگام شود و خود را تغییر دهد؟ حتی اگر آن تغییر ناشی از ابتکاری منفی و منجر به پسرفت باشد؟
🌱#اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
چراغ روشنگر
#داستانک
🔹در روزگاری نهچندان دور، شهری به نام "نورنیا" در مکانی دور دست آرمیده بود. این شهر به دلیل چراغ بزرگ و اسرارآمیزش که بر بلندای برج مرکزی میدرخشید، مشهور بود. نور این چراغ، شفاف و آرامبخش بود و تمام شهر را در شب و روز روشن میکرد. مردم باور داشتند این چراغ از خرد و عدالت تغذیه میکند و هرگز نمیگذارد سایه جهل و ظلم بر شهر چیره شود.
🔸اما روزی مردی جوان به نام اریک، که به تازگی از شهری دیگر به نورنیا آمده بود، اندیشهای جدید در سر داشت. او در جمع مردم ایستاد و با صدایی بلند گفت: "این چراغ قدیمی دیگر کارآمد نیست! نورش کهنه شده و زمانه تغییر کرده است. اگر میخواهیم همگام با دنیا پیش برویم، باید نورهای مدرنتر و جذابتری داشته باشیم. دیگر نیازی به این سنتهای پوسیده نیست!"
🔺جمعیت ابتدا مکث کردند. چراغ قدیمی، بخشی از هویت آنها بود. اما اریک با نمایش نورهای رنگارنگ و چشمگیری که با خود آورده بود، مردم را مجذوب کرد. او گفت: "این نورها روشنترند، زیباترند و آینده را به شما نشان میدهند!" در میان جمع، پیرمردی خردمند به نام استاد تالوس که همیشه مشاور مردم بود، به آرامی گفت: "اما اریک، هر تغییری ما را به جلو نمیبرد. گاهی نور خیرهکننده میتواند چشمان ما را کور کند و مسیر را از ما پنهان سازد."
🔹مردم اما گوش ندادند. نورهای رنگارنگ اریک به نظر آنها جذابتر و مدرنتر بود. پس با شوق فراوان، چراغ قدیمی را خاموش کردند و نورهای جدید جایگزین شد. ابتدا همهچیز خیرهکننده به نظر میرسید. نورهای رنگی خیابانها را غرق در جلوهای تازه کردند و مردم از تغییرات لذت میبردند.
🔸اما به زودی مشکلات آغاز شد. نورهای جدید فقط نقاط خاصی از شهر را روشن میکردند. کوچههای کوچک و خانههای دورافتاده در تاریکی فرو رفتند. سایهها عمیقتر شدند و با تاریکی، ترس، ناامنی و بیعدالتی نیز به شهر راه یافت. کسانی که در روشنایی جدید زندگی میکردند، خودخواهتر و ثروتمندتر شدند، در حالی که دیگران در فقر و یأس فرو میرفتند. شهر دیگر به یکپارچگی و صلح گذشته بازنگشت.
▪️اریک که از این پیامدها بهشدت شرمسار شده بود، به برج قدیمی رفت و چراغ خاموش را نگاه کرد. او با خودش زمزمه کرد: "چرا اینگونه شد؟ مگر تغییر برای بهتر شدن نبود؟"
🔺در این هنگام، استاد تالوس که در برج حضور داشت، به آرامی از سایهها بیرون آمد و گفت: "اریک، تو از نورهای جدید گفتی، اما فراموش کردی که این چراغ فقط یک منبع نور نبود؛ این چراغ از خرد، عدالت و وحدت تغذیه میکرد. تو چیزی را از بین بردی که مردم را به هم پیوند میداد و به آنها مسیر درست را نشان میداد. هر تغییری پیشرفت نیست، بهویژه اگر بر پایه جهل و حرص باشد."
🔸اریک سرش را پایین انداخت و گفت: "چه میتوان کرد؟ آیا راهی برای بازگشت هست؟"
🔹تالوس لبخندی زد و پاسخ داد: "چراغ هنوز زنده است. تنها کافی است که با دلهای متحد، دوباره آن را روشن کنیم. اما این بار درس گرفتهایم: نه هر درخشش، روشنایی است و نه هر تغییری پیشرفت."
🔺اریک با کمک مردم چراغ قدیمی را بازگرداند. اینبار آنها درک کردند که تغییر باید در خدمت انسانیت باشد، نه اسیر ظاهرهای فریبنده. نور چراغ دوباره شهر را روشن کرد و سایهها را از بین برد. نورنیا بار دیگر به شهری یکپارچه و عادل تبدیل شد.
🌱#اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official
کدام تغییر؟ کدام زمانه؟
🔹در مسئله نسبت #اسلام_و_زمانه و همگرایی #دین_و_تغییر هر عصر باید به یک اصل راهبردی توجه داشت:
📌هر تغییری شایسته پذیرش نیست؛ تنها تغییراتی ارزشمندند که انسان را به سوی روشنایی، #عدالت و آگاهی بیشتر هدایت کنند.
🌱#اندیشه_رضوان
@andishehrezvan_official