گامهای جان هیک در پلورالیسم و نقدهای آن
📌از اینجا بخوانید
#پلورالیسم
#کثرت_گرایی
🌱اندیشه رضوان
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
پیامد تاریخینگری به دین: معنویت بدون دین
🔹یکی از پیامدهای محدود کردن دین به گذشته (تاریخمندی دین) جدایی معنویت از دین است
🔸به این معنا که معنویت لزوما از طریق دین تأمین نمیشود.
🔺از نگاه این افراد، اگرچه دین در گذشته تأمینکننده معنویت بوده است ولی از آنجا که دین برای امروز بشر کارایی ندارد، پس امروز نیاز بشر به معنویت، بدون دین تأمین میشود.
📌با این حال، مهمترین چالش این نظریه آن است که معنویت اگر در گرو دین و باورهای عقلانی دینی نباشد، عملا منجر با خرافهگرایی، تخدیر، توهم و خیالپردازی خواهد شد.
▪️به عبارت دیگر تفاوت نهادن میان معنویت و این گونه موارد مبتنی بر هیچ شاخصهای نیست.
❗️در این صورت عملا باورمندی به دین منجر به خرافه خواندن معنویت میشود در حالی که نیاز بشر به معنویت راستین، امری قطعی و مسلم است.
#دین_و_تاریخ
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
فهم نادرست از قرآن؛ زمینه تاریخینگری به قرآن
گروهی هستند که دلیلی برای اثبات تاریخمندی قرآن ندارند؛ اما چون در فهم و تبیین برخی ار آموزهها و گزارههای قرآن در ماندهاند، قائل به تاریخمنید قرآن شدهاند؛ مثلا چون قرآن مسئلهای علمی مطرح کرده که در نظر آنان، مخالف یافتههای علمی روز و موافق داشتههای علمی زمان نزول قرآن است، نتیجه گرفتهاند که قرآن تاریخمند و تابع شرایط زمان نزول است. چنانکه ماهیت آسمانهای هفتگانه که قرآن مکرر به آن اشاره کرده است، برای آ«ان قابل فهم نیست و چون در زمان پیامبر (ص) نظریه بطلمیوس در علم نجوم غالب بود و اعتقاد بر این بود که زمین، مرکز عالم است و فلکهای هفتگانه، چون برگهای پیاز آن را احاطه کردهاند و بر محوریت آن میچرخند، مدعی شدهاند که پیامبر (ص) هم متأثر از این دیدگاه که امروزه ابطال شده، مبحث آسمانهای هفتگانه را در قآن بیان کرده است. سپس از این مسئله نتیجه میگیرند که قرآن تابع شرایط تاریخی است. در حالی که اگر در فهم قرآن، راه صحیح را پیموده بودند، هرگز به چنین نتیجهای نمیرسیدند.
📚 #برشی_از_کتاب «نقد مبانی تارخیمندی قرآن» ص 25 و 26
#دین_و_تاریخ
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
خاستگاه تاریخمندی دین؛ تحریفشدگی کتابهای مقدس
🔹بخشی از نظریات مربوط به تاریخمندی دین و قرآن، الگوبرداری از آن چیزی است که در یهود و مسیحیت در قالب نقد تاریخی کتاب مقدس اتفاق افتاد
🔸وقتی تحقیقات نشان داد که تورات و انجیل محصول برخی تصرفات و گزارشدهی پس از زمان حضرت موسی و عیسی (ع) و نگاشته غیرانبیاء بوده است، سخن از تأثیرپذیری این نویسندگان از زمانه خودشان هم مطرح شد.
🔺رشد این امر، به اسلام هم رسید و با همان ایده برخی معتقد شدند که چه بسا اسلام نیز محصول عصر خودش باشد.
📌ولی مهمترین چالش این دیدگاه، یکسانانگاری قرآن و دیگر کتب دینی است.
▪️انجیل و تورات دچار تحریف شدهاند ولی ¬این مسئله نسبت به قرآن قطعا منتفی است. قرآن تنها کتاب آسمانی و مقدس نیست بلکه معجزه است که امکان آوردن مثل آن نیست و ادله گوناگونی بر تحریفناشدگی آن وجود دارد.
📌از اینرو برخلاف دیگر ادیان، تاریخمند دانستن قرآن قابل قبول نیست.
#دین_و_تاریخ
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
روشنفکری دینی در عصر قاجار
🔹روشنفکری دینی ایدهای نیست که محصول زمان کنونی ما باشد بلکه از زمانهای گذشته همانند قاجار بوده است.
رویکرد کلی این جریان نسخهبرداری (کپی برداری) از مدرنیته و غرب و پیادهکردن آن برای جهان اسلام است. «با مروری بر عقاید روشنفکران دوره قاجار در مییابیم که اصلاحات دینی مورد نظر آنها بر مبنای آموزههای غرب، و به تقلید از اتفاقات چند سده بعد از رنسانس شکل گرفته بود...
🔺جلال آل احمد مینویسد: پیشوایان فکری فرانسه اگر خود را روشنفکر مینامیدند، به این علت بود که دنیای تاریک قرون وسطای اروپا را که زیر سلطه تحجر کلیسا بود، پشت سر گذاشته بودند و به مقدماتی از علوم دست یافته و دوره رنسانس را گذرانده بودند؛ اما پیشوایان فکری صدر مشروطه به چه تعبیر، حتی در نامگذاریها از ایشان تقلید میکردند؟
📚 #برشی_از_کتاب «نقد مبانی تارخیمندی قرآن» ص 29 و 30
⁉️حال باید بررسی کرد که آیا روشنفکری دینی امروز نیز همان مسیر را در پیش گرفته است؟
🌱اندیشه رضوان
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
تاریخینگری به پیامبر (ص) و خطاپذیری او
🔹عبدالکریم سروش و ابوزید از جمله افرادی هستند که تاریخمندی قرآن را بر اساس انسانشناسی خاص خود نسبت به پیامبر (ص) تبیین میکنند.
🔸از نگاه آنان پیامبر انسانی فراتاریخ نیست بلکه محصول فرهنگ و تاریخ عرب است. نتیجه این امر آن است که فهم او نسبی و متغیر است بلکه حتی او میتواند خطاپذیر باشد.
🔺پیش فرض ذهنی ایشان آن است که هر بشری لزوما از زمان و زمانه خویش تأثیر میگیرد. در حالی که این گزاره، اگرچه برای عموم انسانها صادق است ولی کلیت آن اثبات نشده است.
▪️ اینکه اکثر مردمان از فرهنگ و زمانه خودشان تأثیر گرفتهاند، نمیتوان آن را به همه انسانها سرایت داد مخصوصا اینکه باورمندان به عصمت انبیاء و فراتاریخی بودن پیامبر اسلام (ص) ادله قدرتمندی ارائه دادهاند.
🔹مهمترین دلیل برای اثبات عصمت آن است که اگر پیامبر خدا عصمت نداشته باشد، پس عملا به هیچ کدام از آموزههای وی نمیتوان تکیه کرد چراکه ممکن است در هر کدام از آنها دچار خطا شده باشد. در این صورت عملاً پیامبری وی مشکوک خواهد بود و در این صورت این چالش به وجود میآید که پس چرا خداوند او را به پیامبری مبعوث کرد؟!
❗️در واقع اگرچه این قرائت از تاریخمندی قرآن، به معنای انکار نبوت نیست ولی تا حدودی با یکدیگر تلازم دارند!
#دین_و_تاریخ
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
در مناظرات انتخاباتی به دنبال چه باشیم؟
🔹در انتخابات بیش از آنکه رقابت میان افراد باشد، رقابت میان مبانی فکری است.
🔺یک سویه ااین میدان ستقلال و خوداتکایی و الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت!
🔸سویه دیگر لیبرالیسم، سکولاریسم و اومانیسم است
📌ایسمهایی که وال استریتها در اعتراض به آنها شکل گرفت و شاید بتوان گفت دانشجویان معترض جهان در عصر حاضر به مقابله با آنها برخاستهاند
❗️حال انتخاب با مردم است...
#پرونده_ویژه
#انتخابات
🌱اندیشه رضوان
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
پارادوکسهای ناتمام!
🔹جریان روشنفکری در حوزه سیاست معمولا دو طیف دارد. عدهای با عنوان اصلاحطلبی مایل به شرکت در انتخابات فعالیت دارند و عدهای همچنان از تحریم انتخابات میگویند.
🔸به عنوان مثال دکتر زیدآبادی در کانال تلگرامی خویش هنوز بدش نمیآید از تحریم انتخابات بگوید.
او برای سخن خویش به آماری استناد میکند که خودش از مردم به دست آورده است و ادعا میکند که مردم میلی به شرکت در انتخابات ندارند!
🔺با این حال، این سوال را برجا گذاشته است که:
⁉️ مبتنی بر چه شاخصهای توانسته این آمار را بگیرد؟ جامعه آماریاش چه قدر بوده است؟ چگونه فهمیده که مردم ایران میلی به شرکت در انتخابات ندارند؟
⁉️ آیا منظور او از مردم ایران فقط فالورها و دانشجویانش است؟
⁉️ چه شده که جریان روشنفکری چنین مسیر غیرعلمی را در ادعاهای خویش طی میکند؟
📌این روش نه فقط در مباحث سیاسی بلکه در عموم رویکردهای این افراد در برابر دین هم دیده میشود و با این آمارهای ساختگی، بیش از آنکه علم تولید کنند، شبه علم تولید میکنند.
#استقراء
#جامعه_شناسی
🌱اندیشه رضوان
@andishehrezvan_official
دین و سرکوب سیاسی؟!
🔹حاکمیت کلیسا در قرون وسطی از مهمترین زمینههای تئوریپردازی سیاسی مدرن است
🔸تئوریهایی که در جهان مدرن با محوریت #سکولاریسم رخ نمود.
🔺بخشی از این تئوریها رویکردشان این است که اگر حاکمیت دینی باشد، غیردموکرات و سرکوبگر خواهد بود و دین را ابزاری برای سرکوب قرار خواهد داد.
▪️ولی باید دانست اگرچه این ادعا نسبت به قرون وسطی قابل پذیرش است ولی نباید از تحریف و انحراف مسیحیت کاتولیک غافل بود.
🔺در واقع مسیحیان کاتولیک به سبب تحریف و فهم نادرستی که از دین و دینداری داشتند، به سرکوب روی آوردند
❗️اتفاقا نتیجه همان سرکوبها، تحول سیاسی و نتیجه آن بدفهمیهای علمی و فکری بود که زمینه رنسانس را فراهم کرد.
📌ولی این نظریه برای اسلام چندان قابل پذیرش نیست.
🔹چراکه اسلام از سویی قسط و #عدالت را محور #فلسفه_سیاست خود قرار داده و از طرفی به مردم و مردمداری بها داده است.
🔸در واقع نظریه #مردمسالاری_دینی نمونه همین مهم است؛ مخصوصا طبق قرائتی که میگوید اساساًَ دین خودش تأکید دارد که مردم مجری بایستههای دینی و انسانی و آرمانهای آن باشند.
📌به عنوان مثال دین یک بایسته محکم به نام عدالت را تأکید میکند و از آن کوتاه نمیآید ولی طبق این قرائت اجرای آن را بر عهده مردم میگذارد.
🌱اندیشه رضوان
@andishehrezvan_official
تاریخ انقضای اسلام!
🔹کسانی که گمان میکنند اسلام مربوط به 1400 سال پیش است و برای امروز کارآمد نیست، عملا مبتلا به نوعی تاریخینگری به دین هستند.
🔸بخشی از این افراد نگاهشان آن است که مگر میشود آنچه امروزه تغییر رخ میدهد، نسخهاش را در گذشته بیان کرده باشند؟
در نگاه این افراد هر گزارهای تاریخ انقضا دارد ولی همواره با این پرسش مواجه بودهاند که:
⁉️آیا به راستی همه چیز زمانمند است؟ اگر چنین است آیا اصل #عدالت هم چنین است؟ یعنی زمانی رسیده یا خواهد رسید که عدالت دیگر خوب و بایسته نباشد!
▪️قطعا پاسخ منفی است.
📌اینجاست که مشخص میشود بخشی از گزارهها هستند که فرازمان میباشند. در حقیقت گزارههای راهبردی دین نیز چنین هستند. همان چیزی که این اشخاص به آن توجه نداشتهاند.
#دین_و_تاریخ
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان
@andishehrezvan_official
تعامل تاریخینگری و سیاست...
🔹دنیای سیاست یکی از مهمترین عرصهها برای تاریخینگری به دین است
🔸عدهای در مدیریت جامعه ایده عبور از دین را دارند یعنی معتقدند نباید آموزهها و بایستههای دینی را در سیاست دخالت داد.
🔺به عنوان مثال، اگر دین بر مفهومی مثل «قسط» و #عدالت تأکید میکند، مربوط به زمان گذشته بوده است
▪️از نگاه ایشان، امروزه #آزادی محور همه بایستههاست. تجارت آزاد، اقتصاد آزاد و...؛ حتی اگر به قیمت #کاپیتالیسم و #سرمایه_داری تمام شود!
📌در حقیقت این افراد برای به کرسی نشاندن ایده خود مبنی بر عبور از دین، باید دین را قدیمی جلوه دهد. باید دین را کهنه جلوه دهد!
❗️اینجاست که با ادبیات و گفتاری جذاب، به تاریخینگری به دین پناه میبرد!
#دین_و_تاریخ
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان
@andishehrezvan_official
https://andishehrezvan.ir/
📌 اعجاز علمی قرآن در جنین شناسی
متن یادداشت در پایگاه اینترنتی اندیشه رضوان
#اعجاز_قرآن
🌱اندیشه رضوان
@andishehrezvan_official