آیات بامداد جمعه : #قرآن . سوره «ق» : إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيانِ عَنِ الْيَمِينِ وَ عَنِ الشِّمالِ قَعِيدٌ «17» . (ياد كن) آنگاه كه دو #فرشته (ملازم انسان) از راست و چپ، (به #مراقبت) نشسته (اعمال آدمى را) دريافت مى‏كنند. . سوره «ق» : ما يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ «18» . (انسان) هيچ #سخنى به زبان نمى‏ آورد، مگر آنكه در كنارش (فرشته ‏اى) #نگهبان حاضر و آماده (ثبت) است. . سوره «ق» : وَ جاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذلِكَ ما كُنْتَ مِنْهُ تَحِيدُ «19» . و بى‏ هوشى #مرگ به راستى فرا رسد (و به انسان گفته شود:) اين همان است كه همواره از آن مى‏ گريختى. . سوره «ق» : وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ ذلِكَ يَوْمُ الْوَعِيدِ «20» . و در #صور (رستاخيز) دميده شود، اين است روز تحقّق وعده عذاب. . نكته ‏ها: تعبير «قَعِيدٌ» كنايه از آن است كه دو فرشته #همواره با انسانند و در كمين او نشسته‏ اند، نه آنكه دو فرشته در سمت راست و چپ انسان نشسته باشند. «رَقِيبٌ» به معناى مراقب و ناظر، «عَتِيدٌ» به معناى آماده به خدمت، «سَكْرَةُ» حالتى است كه هوش و عقل از انسان زايل شود و «تَحِيدُ» به معناى عدول و فرار كردن است. . وحشت و اضطراب انسان در هنگام #مرگ به قدرى است كه قرآن از آن به «سكرة الموت» تعبير نموده است، چنانكه در قيامت نيز، هول دادگاه الهى، انسان را دچار چنان حالتى مى‏سازد كه به تعبير قرآن: «تَرَى النَّاسَ سُكارى‏» مردم را همچون افراد مست، عقل پريده و بى اراده مى‏بينى. . در ميان اعضاى بدن، زير نظر بودن #زبان مطرح شده است، شايد به خاطر آن كه عمل زبان، از همه‏ى اعضا بيشتر، آسان‏تر، عمومى ‏تر، عميق‏ تر، دائمى ‏تر و پر حادثه‏ تر است. . توجّه به زير نظر بودن انسان و #ثبت كليه اعمال او و توجّه به لحظه مرگ و حضور در قيامت، هشدارى بزرگ و زمينه ساز تقواى الهى است. توجّه به تعدّد #ناظران و شاهدان، در نحوه‏ى عملكرد انسان مؤثّر است و هر چه شاهد و ناظر بيشتر باشد، انگيزه براى كار نيك و دورى از گناه بيشتر مى‏شود. عَنِ الْيَمِينِ‏ ... عَنِ الشِّمالِ‏ ... رَقِيبٌ عَتِيدٌ . پيام‏ها: 1- با اين‏كه خداوند متعال، خود شاهد بر اعمال و افكار انسان است، امّا تشكيلات الهى حساب و كتاب دارد و فرشتگانى دائماً مشغول ثبت اعمال هستند. «إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيانِ» 2- ميان فرشتگان، تقسيم كار وجود دارد. (بر اساس روايات، فرشته يمين كارهاى خير را مى‏نويسد و فرشته شمال، كارهاى بد و شرّ را. ) «الْمُتَلَقِّيانِ عَنِ‏ الْيَمِينِ وَ عَنِ الشِّمالِ قَعِيدٌ» 3- انسان، نه فقط در برابر كردار، بلكه در برابر گفتار خود مسئول است و مورد محاسبه قرار مى‏گيرد. «ما يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ» 4- نظارتى داراى اعتبار و ارزش است كه همه چيز را به طور كامل زير نظر داشته باشد. عَنِ الْيَمِينِ‏ ... عَنِ الشِّمالِ‏ ... رَقِيبٌ عَتِيدٌ 5- انسان در لحظه مرگ، حالت عادّى خود را از دست مى‏دهد. «سَكْرَةُ الْمَوْتِ» 6- سكرات مرگ براى همه حتمى است. «سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ» 7- گريز از مرگ، ويژگى طبيعى انسان است. «كُنْتَ مِنْهُ تَحِيدُ»

آیات بامداد شنبه : #قرآن . سوره «ق» : وَ اسْتَمِعْ يَوْمَ يُنادِ الْمُنادِ مِنْ مَكانٍ قَرِيبٍ «41» . و گوش به (زنگ) روزى باش كه منادى از مكان نزديك ندا مى‏دهد. . سوره «ق» : يَوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ذلِكَ يَوْمُ الْخُرُوجِ «42» . روزى كه آن صيحه حقيقى را (از صور اسرافيل) بشنوند، آن روز، روز خروج (مردم از قبرها) است. . نكته ‏ها: در آيه 11، اصل خروج مردگان از قبرها و در آيه 42 زمان خارج شدن بيان شده است. تعبير به‏ «مَكانٍ قَرِيبٍ»، اشاره به آن است كه اين صدا آن چنان در فضا پخش مى‏شود كه گويى بيخ گوش همه است و همه آن را به طور يكسان و از نزديك مى‏شنوند. آن روز بدون نياز به وسيله خاصّ، همه‏ى اهل محشر صداى منادى را در نزديك خود مى‏شنوند. مراد از « #صيحه» در اين آيات، صيحه نخستين نيست كه پايان اين جهان را اعلام مى‏دارد، بلكه مراد صيحه #دوم كه همان صيحه قيام و حشر مردم است، مى‏باشد. . پيام‏ها: 1- ياد #قيامت و كيفر كفّار ياوه‏سرا، به انسان صبر و استقامت مى‏دهد. فَاصْبِرْ عَلى‏ ما يَقُولُونَ‏ ... وَ اسْتَمِعْ يَوْمَ يُنادِ ... 2- صيحه آسمانى ( #صور اسرافيل) در آستانه قيامت، امرى قطعى و بجاست (نه تشريفاتى). «الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ» 3- انسان‏ها از همين خاك سر برخواهند آورد. «يَوْمُ الْخُرُوجِ» چنانكه در آيات بعد نيز مى‏خوانيم: «تَشَقَّقُ الْأَرْضُ عَنْهُمْ»