🚩 تفاوت اصولیها با اخباریها در حوزه #فقه_سیاسی/ بخش سوم
🔰 همکاری با سلطان جائر
🔺 نزاع دیگری که در عصر صفویه پیش آمد و البته با نزاع اخباری و اصولی نیز بی ارتباط نبود، درباره همکاری با سلطان جائر شیعی، یعنی حکومت #صفویه بود. از اوایل دوران صفویه، میان #محقق_کرکی و شیخ ابراهیم #قطیفی، در باب همکاری با سلطان جائر و قبول هدیه او اختلافی درگرفت.
🔺 شیخ ابراهیم قطیفی، که از اخباریون آن دوران بود، رسالهای در نقد محقق کرکی نوشت و در مقابل، محقق کرکی نیز در رسالهای به نقد وی پرداخت. بحث پذیرش هدایای سلطان، که از دوران صفویه آغاز شد، در دوره #قاجاریه نیز ادامه یافت.
🔺 محقق کرکی در پاسخ به اعتراض شیخ ابراهیم قطیفی، دو جواب (نقضی و حلی) ارائه کرد:
1️⃣ جواب نقضی: محقق کرکی با استناد به اینکه امام حسن (علیهالسلام) هدیه معاویه را پذیرفت، میگوید: من نه از امام حسن( علیه السلام) بالاترم و نه شاه طهماسب از معاویه بدتر است.
2️⃣ جواب حلی: حقیقت آن است که امام حسن (علیهالسلام) هدیه معاویه را نمیپذیرفت، بلکه ایشان معتقد بود که اموالی که در دست معاویه قرار دارد، مربوط به بیت المال مسلمین است و باید در اختیار امام (علیهالسلام) قرار گیرد؛ در واقع، چون معاویه آن اموال را غصب نموده بود، باید به امام مسترد گردد.
🔺 شاه #طهماسب هم خود اعتراف کرد که حاکم اصلی محقق کرکی است؛ از این رو این طور نوشت: «محقق کرکی نایب امام زمان (عج) است و من از جانب او وکیل هستم».
🔺 به هر صورت، اختلاف میان اصولیها و اخباریها سرانجام به پیروزی اصولیها ختم گردید. #وحید_بهبهانی مشهور به «استاد کل»، از جمله کسانی است که در غلبه بر #اخباری_گری نقش بسیار مؤثری داشت.
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=3727
🆔 @asbaat_ir
🚩 نگاهی گذرا به #حوزه_علمیه_اصفهان/ بخش سوم
💠 حمله #افغان_ها تا ظهور #قاجاریه
🔺 با حمله افغانها به اصفهان و نا امن شدن این شهر حوزه #اصفهان نیز رونق پیشین خود را از دست داد و بسیاری از علما یا در جریان محاصره شهر به دلائل مختلف به مرگ طبیعی فوت نمودند یا توسط سربازان افغان به شهادت رسیدند.
🔺 جمعی نیز که جان سالم به در بردند، مجبور به مهاجرت به شهرهای دیگر شدند. خاندان میر سید احمد عاملی، از حکمای بزرگ که سبط و شاگرد میرداماد بود، خاندان مولا محمد اکمل اصفهانی -پدر وحید بهبهانی -، خاندان میر ابوالمعالی طباطبایی، جد صاحب ریاض المسائل، سلسله جليل طباطبایی بروجرد، اعقاب میر سید محمد جد علامه بحر العلوم، شیخ محمد علی حزین از اعقاب شیخ زاهد گیلانی، خاندان ملا نعیما طالقانی، حکیم محقق و دانشمند جامع کم نظیر و ده ها خاندان علمی دیگر از این دسته علما هستند.
🔺 این بزرگان، با #فتنه غیرمنتظرهای روبرو شدند که در نتیجه آن آشیانه علمی آنان به هم خورد. از آن همه فقیه و فیلسوف و دانشمند که در اصفهان سکونت داشتند، عده کمی باقی ماندند که آنان نیز در گوشه انزوا و غربت به سر میبردند.
🔺 اگر چه دولت #افشاریه توانست آرامش را به اصفهان باز گرداند، اما در دوران #نادرشاه هم ایران صحنه جنگهای داخلی و خارجی بسیاری بود.
🔺 سرانجام در دوران کریم خان زند آرامش و امنیت نسبی در اصفهان پدیدار شد و باقیمانده دانشمندان اصفهان، توانستند به کارهای علمی و تدریس و تألیف بپردازند.
🔺 از جمله عالمان این دوره میتوان به شاگرد محمد باقر مجلسی محمد باقر بن حسن خلیفه سلطانی (زنده در ۱۱۴۸)، محمد تقی بن محمد کاظم الماسی شمس آبادی (۱۱۵۹)، دیگر شاگرد مجلسی، ملا اسماعيل بن محمد حسین خواجویی (۱۱۷۳)، سید قطب الدین نیریزی(۱۱۷۳)، آقامحمد بیدآّبادی(۱۱۹۸)، آقا باقر هزار جریبی (۱۲۰۵)، میرزا محمد على مظفر اصفهانی (۱۱۹۸)، ملامحمدمهدی نراقی (۱۲۰۹)، ابوالقاسم خاتون آبادی اصفهانی (۱۲۰۳) و ملامحراب گیلانی (۱۲۱۷) اشاره کرد.
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=3857
🆔 @asbaat_ir
🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش نخست
🔰 دوران انقلاب #مشروطه
🔺 با نگاهی اجمالی به تاریخ معاصر ایران، تا پیش از انقلاب اسلامی بندرت میتوان نمونههایی از شکلگیری ائتلاف حزبی و یا اجماع و وفاقی پایدار میان کنشگران سیاسی، مشاهده نمود.
🔺 عرصهی اختلافات و تضادها با توجه به ساختار سلطنتی ایران، از آغاز شکلگیری سلسلهی #صفویه تا پایان دورهی قاجار، که هنوز ساختارهای سیاسی مستقل شکل نگرفته بودند، محدود به سطوح کلان سیاست، یعنی عمدتا میان شاه و دیگر درباریان نمود داشت.
🔺 به عبارتی همیشه یک طرف کشمکشها عمدتا شخص حاکم سیاسی یا #شاه بود و طرف دیگر نخبگان سیاسی کم و بیش وابسته قرار داشتند.
🔺 البته به تدریج از مشروطه به بعد، با ایجاد ساختارهای سیاسی جدید و نوین، نوع و سطح اختلافات نیز تغییر یافت و با شکلگیری گروهبندیهای سیاسی مستقل از #حکومت، اعم از احزاب و اصناف، عرصهی تضادها به این گروهبندیها نیز تسری یافت.
🔺 اولین مرحلهی دولت-ملتسازی در ایران را میتوان به تعبیری، پس از بر سر کار آمدن سلسلهی صفویه در سال ۱۵۰۱م/۹۰۷ ق دانست. پس از اینکه شاه اسماعیل، نخستین پادشاه این سلسله، مذهب شیعه را به عنوان دین رسمی ایران اعلام نمود، دگرگونیهای اجتماعی مهمی از جمله ایجاد یک حکومت قدرتمند و متمرکز پدید آمد و بنای اجتماعی - فرهنگی هویت ایرانی - شیعی ریخته شد.
🔺 بدین ترتیب جامعهی سیاسی ایران پس از صدها سال گسیختگی و فروپاشی ملی، توانست در وضعیتی قرار گیرد که امروزه از آن به وحدت ملی یاد میشود.
🔺 اما دولت صفویه، از دیدگاه برخی از محققین، بر اثر بحرانهای در هم تنیده شدهی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و کشمکش نخبگان بخشهای مختلف در سراسر امپراتوری ایران از هم پاشید و پس از کش و قوسهایی، سلسلهی #قاجاریه جایگزین آن شد.
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4795
🆔 @asbaat_ir
🔖 #نقش_علما_در_تحولات_ایران_معاصر/ بخش 3
🔰 نقش #علما در عصر #رضاشاه
🔺 کودتای رضاخان و #سیدضیاء در سوم اسفند ۱۲۹۹ (۱۹۲۱ م) به وقوع پیوست. در این دوره، همه جنبشها و نهضتهای اسلامی و غیر اسلامی در ایران سرکوب شدند.
🔺 در سال ۱۳۰۴، رضاخان پس از چهار سال به رضاشاه تبدیل شد، قانون اساسی تغییر کرد و سلطنت #پهلوی جایگزین سلطنت #قاجاریه شد.
🔺 پس از رحلت مراجع بزرگ عراق، مراجع دیگری وارد صحنه سیاسی این کشور شدند و با حضور #استعمار_انگلیس به مخالفت پرداختند: از جمله آنها آیت اللّه #نائینی (م ۱۳۱۶)، #سیدابوالحسن_اصفهانی (م ۱۳۲۵) و شیخ محمدمهدی خالصی (م ۱۳۰۲) میباشند.
🔺 این سه عالم به دلیل اعتراض بر پادشاه دست نشانده انگلیس، به ایران تبعید شدند. پس از ورود آنها به #قم، رضاخان از اولین کسانی بود که به دیدار آنها آمد.
🔺 در آن زمان، در تهران داستان جمهوری بر سر زبانها جاری بود. رضاشاه نیز این بحث را مطرح میکرد که باید سلسله قاجار برکنار و سپس نظام #جمهوری تأسیس شود.
🔺 الگوی وی نیز در این باره، کشور #ترکیه بود. به هر حال، رضاخان به حضور این سه عالم در قم رسید و از جایگاه فردی که داعیهدار مذهب است، به گفتگو با آنان پرداخت. نتیجه این مذاکرات به #توقف جمهوریخواهی انجامید.
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4810
🆔 @asbaat_ir
💠 علما و روحانیون در برابر #رژیم_پهلوی/ بخش 3
🔰 حمایت #شهید_مدرس از #قاجاریه
🔺 مدرس هر چند از #رضاخان در پست وزارت جنگ پشتیبانی کرد و نیز به دلایلی از رسیدن او به فرماندهی کل قوا حمایت نمود، ولی به طور کلی با اقتدار بیش از حد رضاخان مخالف بود.
🔺 از این رو در مجلس و خارج از آن به عنوان مهمترین مخالف رضاخان شناخته میشد و در جریان جمهوریخواهی نیز رهبری مخالفان را بر عهده داشت.
🔺 مدرس به دلایل متعددی از احمد شاه و رژیم قاجار دفاع میکرد و میکوشید تا آخرین پادشاه قاجار را به استفاده از نیروهای بالقوه خود ترغیب نماید.
🔺 از این رو نقشه بسیار محرمانهای طراحی کرد تا اینکه بتواند #احمدشاه فرنگ رفته را به کشور بازگرداند و با قدرت او در مقابل رضاخان ایستادگی نماید.
🔺 رحیمزاده صفوی حامل پیام و نامه مدرس به احمدشاه حقایق بسیار مهمی از این طرح را در اواخر آذر ماه ۱۳۰۳ به اطلاع احمد شاه رساند. از آنجا که در گفتگوی او با احمد شاه نکاتی از انگیزههای مدرس در حمایت از قاجاریه و مخالفت با رضاخان بیان شده، بهتر میتوان به عمق اندیشههای مدرس پی برد.
🔺 مدرس در پیام خود به احمد شاه در ابتدا علت حمایت از او را اینگونه بیان کرده است: «غرض آن است که هرگاه مقصود دیگران از تغییر رژیم در ایران تنها عبارت از این بود که اعليحضرت را از سلطنت برکنار سازند و دیگری را بر تخت نشانند، من که مدرس هستم صریحا میگویم که به مبارزه نمیپرداختم.
🔸 اما بر من ثابت است که مقصود دیگران در حال حاضر تغییر رژیم حقیقی است با تمام معنای آن، و تغییر رژیم در تمام شعب اجتماعی و سیاسی، یعنی تغییر تمام آن چیزهایی که… باعث انتظام رشتههای مختلف حیات ملی ما بوده و همان چیزها بوده است که ایرانی را از سختترین مخاطرات خلاصی بخشیده است.»
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4925
🆔 http://eitaa.com/joinchat/1866006547C4bbc9c7892