🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش نخست 🔰 دوران انقلاب #مشروطه 👇👇👇 🆔 @asbaat_ir

🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش نخست 🔰 دوران انقلاب #مشروطه 🔺 با نگاهی اجمالی به تاریخ معاصر ایران، تا پیش از انقلاب اسلامی بندرت می‌توان نمونه­‌هایی از شکل­‌گیری ائتلاف حزبی و یا اجماع و وفاقی پایدار میان کنش‌گران سیاسی، مشاهده نمود. 🔺 عرصه­‌ی اختلافات و تضادها با توجه به ساختار سلطنتی ایران، از آغاز شکل­‌گیری سلسله‌­ی #صفویه تا پایان دوره­‌ی قاجار، که هنوز ساختارهای سیاسی مستقل شکل نگرفته بودند، محدود به سطوح کلان سیاست، یعنی عمدتا میان شاه و دیگر درباریان نمود داشت. 🔺 به عبارتی همیشه یک طرف کشمکش­‌ها عمدتا شخص حاکم سیاسی یا #شاه بود و طرف دیگر نخبگان سیاسی کم و بیش وابسته قرار داشتند. 🔺 البته به تدریج از مشروطه به بعد، با ایجاد ساختارهای سیاسی جدید و نوین، نوع و سطح اختلافات نیز تغییر یافت و با شکل­‌گیری گروه­‌بندی­‌های سیاسی مستقل از #حکومت، اعم از احزاب و اصناف، عرصه­‌ی تضادها به این گروه‌­بندی­‌ها نیز تسری یافت. 🔺 اولین مرحله­‌ی دولت-ملت‌سازی در ایران را می­‌توان به تعبیری، پس از بر سر کار آمدن سلسله­‌ی صفویه در سال ۱۵۰۱م/۹۰۷ ق دانست. پس از اینکه شاه اسماعیل، نخستین پادشاه این سلسله، مذهب شیعه را به عنوان دین رسمی ایران اعلام نمود، دگرگونی­‌های اجتماعی مهمی از جمله ایجاد یک حکومت قدرتمند و متمرکز پدید آمد و بنای اجتماعی - فرهنگی هویت ایرانی - شیعی ریخته شد. 🔺 بدین ترتیب جامعه­‌ی سیاسی ایران پس از صدها سال گسیختگی و فروپاشی ملی، توانست در وضعیتی قرار گیرد که امروزه از آن به وحدت ملی یاد می­‌شود. 🔺 اما دولت صفویه، از دیدگاه برخی از محققین، بر اثر بحران‌های در هم تنیده شده­‌ی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و کشمکش نخبگان بخش­‌های مختلف در سراسر امپراتوری ایران از هم پاشید و پس از کش و قوس‌­هایی، سلسله­‌ی #قاجاریه جایگزین آن شد. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4795 🆔 @asbaat_ir

🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش دوم 🔰 تقسیم‌بندی گروه‌های اجتماعی ایران در قرن نوزدهم 🔹 اما در عرصه­‌ی اجتماعی، جامعه­‌ی ایران در سده­‌ی نوزدهم شامل سه گروه اجتماعی عمده نظير: 🔹 ۱- شاه و گروه ممتاز حاکمه 🔹 ۲- اشراف و فئودال از جمله قبایل، روحانیون و بازرگانان 🔹 ۳- دهقانان و اصطلاحا عوام‌‌الناس (توده­‌ی مردم، زارعان و کوچندگان دامدار) بودند. 🔹 در این دوره با وجود طایفه­‌ها، روستاها، اصناف، محلات شهری و اجتماعات مذهبی بسیار منسجم، گسیختگی در ایران کمتر دیده می­‌شد. با این حال، از دیدگاه برخی محققین، سه علت مرتبط به هم، این تعدد و گوناگونی‌­های اجتماعی را به رقابت تبدیل می­‌کرد: 🔹 ۱- مبارزه برای دستیابی به منابع کمیاب به ویژه زمین­‌های آبی، مراتع حاصل‌خیز و قنات‌ها. 🔹 ۲- اعتقاد رایج به عدم رشد اقتصادی پایدار این باور را تقویت می­‌کرد که شخص، فقط با محروم کردن دیگران می­‌تواند به ثروت و دارایی دست یابد و نفع یک گروه، خسران دیگری را در پی دارد. 🔹 ۳- رقابت برای دستیابی به مناصب محلی، اغلب به درگیری میان گروه­‌ها منجر می­‌شد و این مسئله به ویژه در شهرها واقعیت پیدا می‌­کرد. مشاهده می‌­شود که ماهیت کشمکش­‌ها در مقطع فوق، بیشتر جنبه‌­ی درون قبیله‌­ای و موضوع کشمکش­‌ها هم اصطلاحا فرو ملی بوده است و هیچگاه در عرصه­‌ی ملی بروز نمی­‌یافت. 🔹 از این روی اصطلاحا در دوران پیش از مدرن، به دلیل فقدان یا عدم دسترسی عمومی به منابع قدرت و ثروت، رقابت­‌ها و یا کشمکش‌­ها نیز متناسب با جامعه سنتی آن دوران بود. 🔹 اما با تأسیس سلسله­‌ی قاجاریه و آشنایی نخبگان سیاسی و روشنفکران با آموزه‌­ها و نهادهای غربی، خاصه از اواخر سده­‌ی نوزدهم، تضادها و کشکش‌­ها، ماهیتی مدرن، پیدا کردند. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4795 🆔 @asbaat_ir

🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش 3 🔰 #انقلاب_مشروطه، حاصل اولین #ائتلاف_نوین در ایران 👇👇👇 🆔 @asbaat_ir

🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش 3 🔰 #انقلاب_مشروطه، حاصل اولین #ائتلاف_نوین در ایران 🔸 پیش زمینه­‌ها و عوامل اصلی شکل­‌گیری مشروطه­‌خواهی در واقع از نیمه­‌ی دوم سده­‌ی نوزدهم آغاز شد. در این مقطع تحت نفوذ و تأثیر غرب، به ویژه از طریق نهادهای نوین آموزشی، زمینه برای رواج مفاهیم و اندیشه­‌های جدید، گرایش­‌های نو و مشاغل جدید فراهم گردید و طبقه متوسط جدیدی به نام طبقه­‌ی #روشنفکر (#منورالفكر) به وجود آمد. 🔸 نخستین برنامه­‌ی نوسازی را #عباس_میرزا آغاز کرد و اولین گروه از محصلان ایرانی را به اروپا برای آموزش برخی از رشته‌­های کاربردی از جمله علوم نظامی، مهندسی، تفنگ‌­سازی، پزشکی، چاپ و زبان­‌های مدرن به اروپا فرستاد. 🔸 در مرحله­‌ی بعد نیز #امیرکبیر در قالب اصلاحات دولتی، همین روند را ادامه داد. او علاوه بر ساختن کارخانه­‌های مختلف تولید توپ و سلاح‌های سبک نظامی و اقلام مصرفی، نخستین روزنامه­‌ی رسمی کشور را نیز به نام «#وقایع_اتفاقیه» و همچنین اولین دبیرستان به سبک جدید را به نام «#دارالفنون» بنیان نهاد. 🔸 پس از او نیز میرزا حسین‌خان سپهسالار اقدام به تأسیس دارالشورای کبری نمود تا اداره‌­ی حکومت در ایران، به شیو­ه­‌ای #مدرن و بر مبنای هیئت دولت و از طریق مشورت، تصمیم‌­گیری و مسئولیت دسته جمعی، صورت گیرد. 🔸 وی همچنین اقدام به تأسیس روزنامه­‌های جدیدی چون «وقایع عدلیه»، «نظامی»، «مریخ» و «وطن» کرد. 🔸 مجموعا اصلاحات اشاره شده، و همچنین مسافرت افراد به کشورهای اروپایی و ترجمه­‌ی کتاب­‌های غربی به فارسی، باعث شکل­‌گیری افکار جدید و خواسته­‌های تازه براساس آموزه­‌ها و تجربیات غرب گردید که این موضوع، بسترساز گروه­‌بندی­‌های نوینی تحت عنوان روشنفکران جدید، شد. 🔸 این طبقه­‌ی روشنفکر، به تدریج، مفاهیم و آموزه­‌هایی چون #مشروطیت، #سکولاریسم و #ناسیونالیسم را به عنوان سه #ابزار کلیدی برای ساختن جامعه­‌ای نوین، قلمداد می­‌کرد. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4795 🆔 @asbaat_ir

🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش 4 🔰 ائتلاف گروه‌­های مشروطه‌خواه 🔺 مجموعا این تحولات یعنی تماس و برخورد با آموزه­‌های غرب از یکسو و مورد مقایسه قرارگرفتن وضعیت ایران با غرب از سوی دیگر و همچنین برخی سیاست­‌های دولتی که نهایتا به وابسته و تحت­‌ الحمایه نمودن ایران به کشورهای اروپایی منجر شد، موجب بروز نارضایتی اجتماعی فراگیری در جامعه­‌ی ایران شد. 🔺 این نارضایتی­‌ها ابتدا در قالب جنبش­‌هایی با ماهیت دینی و مذهبی و رهبری مرجعیت شیعی نظیر #نهضت_تنباکو خود را نشان داد. بروز چنین جنبش­‌هایی، #ناصرالدین_شاه را وادار به اعمال محدودیت سیاسی بیشتر و جلوگیری از ادامه­‌ی تغییر و تحولات نمود. 🔺 اما با روی کار آمدن #مظفرالدین_شاه، محدودیت­‌های سیاسی کاهش یافت و مرزهای کشور به روی روزنامه­‌های منتقدی چون «#حبل‌المتین» و «پرورش» که در کلکته و #قاهره منتشر می­‌شدند، باز شد و ممنوعیت مسافرت­‌ها نیز لغو گردید. 🔺 این سیاست که با هدف فرونشاندن مخالفت مردم اعمال می­شد، مخالفان را به تشکیل سازمان­های نیمه مخفی تشویق کرد. نهایتا این تحولات در مرداد ۱۲۸۰ ش، منتهی به #انقلاب_مشروطه شد که این انقلاب در واقع محصول اتحاد میان #بازرگانان، #روحانیت و #روشنفکران_مدرن بود. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4795 🆔 @asbaat_ir

🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش 5 🔰گسست در ائتلاف گروه‌­های مشروطه‌خواه 🔺 بعد از انقلاب مشروطه مجددا سازمان­‌های سیاسی و انتشار روزنامه‌های رادیکال گسترش یافتند، به گونه­‌ای که شش ماه پس از آغاز انقلاب، تا ده ماه پس از تشکیل مجلس شورا، شمار روزنامه‌ها و مجلات از شش نشریه به صد نشریه رسید. 🔺 پس از #انقلاب_مشروطه و تا سال ۱۲۸۶ش یک ائتلاف کاری ولو دشوار از بازرگانان، روحانیون، روشنفکران و پیشه­‌وران، به منظور ایجاد جبهه‌­ی واحد در برابر دولت وجود داشت و تهیدستان شهری و طبقه­‌ی کارگر نیز از این ائتلاف، حمایت گسترده‌­ای می‌کردند. 🔺 اما تدوین متمم قانون اساسی و تعریف دقیق رابطه­‌ی میان قوانین #شرعی و #عرفی و در نظر گرفتن حوزه­‌های جداگانه­‌ای برای آنها، این ائتلاف را از هم گسست. 🔺 در این مقطع #روشنفکران، نویسندگان و روزنامه‌­نگارانی نظیر #آخوندزاده، میرزا آقاخان کرمانی، طالبوف، مراغه­‌ای، #ملکم_خان، مستشارالدوله و دیگران به عنوان پدیدآورندگان اصلی و طبیعی اندیشه‌­های غیر دینی در مجلس، قانون اساسی و مشروطیت محسوب می­‌شدند. 🔺 از سوی دیگر، مجتهدان و روحانیون مشروطه‌خواه، نیز مخالفت خود را با حکومت شاه در مقابل حکومت مجتهد اعلم و قانون دولتی در مقابل قانون شریعت ابراز می­‌نمودند و مداخله­‌ی بیگانگان در کشور را به منزله­‌ی مداخله­‌ی بی­‌دینان در سرزمین اسلامی می­‌دانستند. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4795 🆔 http://eitaa.com/joinchat/1866006547C4bbc9c7892

🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش 6 🔰 بی­‌اعتمادی حامیان سرشناس #مشروطه به مشروطه‌خواهی 🔺 در مراحل اولیه‌­ی انقلاب، در مورد حمایت از #مشروطیت، نوعی همگرایی میان ایدئولوژی­‌های دینی و غیر دینی وجود داشت و اغلب روحانیون، مبارزات مشروطه­‌خواهی را تلاشی به منظور اجرای قوانین شریعت، تلقی می­‌کردند،. 🔺 اما پس از پیروزی مشروطه، روحانیت شیعه، بر تصویب اصل دوم متمم #قانون_اساسی تاکید می­‌کردند تا بر اساس آن هیئتی پنج نفری متشکل از #مجتهدین و مراجع تقلید شیعه، بر روند قانون­گذاری نظارت نمایند، که این اصل نیز هرگز اجرا نشد. 🔺 همین امر موجب بی­‌اعتمادی گروهی از روحانیون و مجتهدین سرشناس حامی مشروطه از روند مشروطه‌خواهی شد و در این میان شخصیت­‌هایی چون #شیخ_فضل_الله_نوری در تهران و #سید_کاظم_یزدی در عراق، قانون اساسی را تهدید مستقیمی علیه قوانین اسلامی تشخیص دادند و به همین دلیل از حمایت از مشروطه دست کشیدند و خواستار #مشروطه‌ی_مشروعه شدند. 🔺 در این مقطع در ادامه­‌ی حرکت‌­های تندرویانه، برخی از #روشنفکران بیرون از مجلس، مبارزه در راه #اصلاحات غیر دینی را شدت بخشیدند و از جمله روزنامه‌­ی «#صوراسرافیل» با طرح موضوع لزوم کناره­‌گیری روحانیون از سیاست، جنجال بزرگی به­ پا کرد که همین مسئله، آغازگر اختلافات میان برخی از روحانیون و روشنفکران و گسترش کشمکش­‌ها بین گروه‌های مختلف مشروطه­‌خواه شد. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4795 🆔 http://eitaa.com/joinchat/1866006547C4bbc9c7892

🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش 7 🔰 تقسیم‌بندی اختلاف گروه‌ها در #مشروطه 🔺 نتیجه اینکه پس از گذشت چند ماه از اعلام حکومت مشروطه، با شکل­‌گیری و گسترش گروه‌­بندی­‌های جدید، اختلافات و گسست‌­هایی در سه سطح، شامل: 1️⃣ میان روحانیون مشروطه­‌خواه با #روشنفکران_عرف_‌گرا و #سکولار بر سر مفاهیم و اصول مشروطه 2️⃣ میان خود مشروطه­‌خواهان سکولار 3️⃣ بین روحانیون مشروطه­‌خواه که این اختلافات به تدریج در #مجلس_شورای_ملی نیز انعکاس یافت. 🔺 از این روی انقلاب مشروطه بر اثر بی­‌ثباتی برآمده از جابه­‌جایی سریع ائتلاف­‌ها و فشار و مداخله­‌ی خارجی در داخل کشور، به شکست انجامید. 🔺 ائتلاف­‌های شگل­‌گرفته در انقلاب مشروطه، شکننده و مدام در حال تغییر بودند. آن چنان که به هم چسباندن طیف ائتلاف­‌ها از نظر سیاسی و ایدئولوژیکی دشوار می­‌نمود. 🔺 بر همین اساس در سطح رهبری انقلاب مشروطه و در میان #روحانیت شکاف ایجاد شد. نهایتا با گسستن ائتلاف­‌ها و شکل­‌گیری کشمکش­‌ها، #محمدعلی_شاه نیز در تیر ۱۲۸۷ش #مجلس را به #توپ_بست و انجمن­‌ها و گردهمایی­‌های عمومی و حتی عزاداری­‌ها را ممنوع اعلام کرد. 🔺 همچنین مجلس شورای ملی را منحل و سران مشروطه­‌خواه را یا کشت و یا زندانی نمود و تهران نیز از سوی #سلطنت_طلبان اشغال شد. مجموعه­‌ی این اقدامات، منجر به آغاز مرحله­‌ای شد که اصطلاحا از آن به دوران #استبداد_صغیر یاد می­‌شود. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4795 🆔 http://eitaa.com/joinchat/1866006547C4bbc9c7892

🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش 8 🔰 کشمکش­‌های سیاسی در مشروطه­‌ی دوم 🔹 مدت چندانی از دوران #استبداد_صغير نگذشت که مشروطه‌­خواهان #سکولار در شهرهای تبریز، رشت، اصفهان و بوشهر، با تشکیل گروه­‌هایی مسلح و حرکت به سمت تهران، به دوران استبداد صغیر پایان دادند. 🔹 با حاکم شدن مجدد مشروطه‌خواهان در تهران، #احمدشاه، جانشین #محمدعلی_شاه شد و بلافاصله مجلس دوم تشکیل شد. در این مجلس، دو جناح عمده شامل «#اصلاح_طلبان» با عنوان فرقه­‌ی #دموکرات و «محافظه­‌کاران» با عنوان فرقه­‌ی #اعتدالیون، شکل گرفت که به تدریج بروز و گسترش برخوردها بین این دو جناح، در مورد موضوع انجام یا عدم انجام اصلاحات غیر­دینی و همچنین گسترش اغتشاشات قبیله­‌ای در دیگر نقاط کشور، منجر به بی­‌ثباتی و ناامنی در کشور شد. 🔹 بدین ترتیب کشور بعد از انقلاب #مشروطه گرفتار جنگ داخلی، از هم پاشیدگی و اغتشاش گردید. غالب نقاط ایران بین مالکان عشایر و خان­‌ها تقسیم و تقریبا تمام گروه‌های اجتماعی به دلیل فقدان یک حکومت نیرومند مرکزی، دستخوش ناپایداری شدند. 🔹 در چنین شرایطی بود که #رضاخان، افسر بریگاد #قزاق، توانست با متحد نمودن نیروهای مسلح به تدریج خود را به عنوان حاکم بلامنازع ایران مطرح کند. 🔹 در واقع ظهور رضاشاه صرف نظر از حمایت­‌های #انگلیس، تحت تأثیر ناامنی و نااستواری سیاسی عمومی در کشور بود و در چنین فضایی رضاخان میرپنج توانست با مبارزه علیه این بی­‌ثباتی و ناامنی­‌ها در نقاط مختلف، خود را به عنوان چهره‌­ای مقتدر برای اداره­‌ی کشور مطرح کند و برای خود مشروعیتی هر چند مقطعی دست و پا کند. ادامه دارد ... 🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4795 🆔 http://eitaa.com/joinchat/1866006547C4bbc9c7892