بسم الله الرحمن الرحیم گزارش خلاصه درس امروز 1403/07/01 امروز استاد محترم پس از تبریک عید، وارد #شناسه و #توصیف سوره علق شدند ابتدا جمع بندی از دو مطلب جلسه قبل در خصوص 1. سوره علق #اولین_سوره است. 2. #پیوستگی_سوره که دلیلی بر قطعه قطعه بودن نزول سوره نداریم. در #نام_سوره و #وجه_تسمیه آن وارد شدند نکته ای راجع به نام گذاری سوره ها فرمودند که: نام گذاری آنچنان که مثل مرحوم معرفت می فرمایند #توقیفی به معنای اینکه از سوی پیامبر ص نامگذاری شده باشد، نیست اما #توافقی است و دأب و بنای مسلمانان صدر اسلام توافق بر همین اسامی است و از یک زمانی اسمی اضافه نکردند سپس به #جایگاه_سوره_در_مصحف که 98 و بعد از سوره #تین است اشاره کردندو نکته ای را که در بعضی تفاسیر در خصوص #ارتباط_سوره علق با سوره تین در بعضی تفاسیر آمده است را رد کردند و فرمودند در سوره های بعد خواهیم گفت که اگر ارتباطی بین سوره ها باشد در سیر نزول است نه در ترتیب مصحفی در خصوص #شماره_آیات_سوره نیز بحث کوچکی شد که شماره آیات سوره ها بر اساس #شمارش_کوفی محور باید باشد و دیگر شماره گذاری ها مثل بیست آیه اعتبار ندارد و طبق شمارش کوفی این سوره 19 آیه است. بخش مهم و معظم کلاس امروز، بحث از #غرض سوره علق بود. ایشان نکاتی کوتاه در اینکه بخش اعظمی از مفسرین اصلا توجه به غرض نکرده اند ولی مرحوم #علامه و چند مفسر دیگر که نام بردند، توجه داشته اند ایشان نحوه ورود هریک از این مفسرین را به بحث غرض اشاره مختصری کردند و وارد بیان غرض توسط این مفسرین در سوره علق شدند و هر یک از آنها را بیان و نقد کردند. و در پایان پس از بیان نکاتی در خصوص اینکه سوره دارد به یک امر اجتماعی اشاره می کند و #مخاطب آن #پیامبر است و شروع مرحله ای جدید در ارتباط با ایشان است و دارد وظیفه ایشان در این مقطع را اشاره می کند و ...، در جمع بندی نظر خود در خصوص غرض سوره علق را با استدلال بیان فرمودند: #غرض_سوره: توجیه پیامبر اکرم ص برای بیان اولین ماموریت او و بیان چالش های پیش روی ایشان و راه عبور از این چالش ها پس از آن ایشان وارد در بحث #محتوای_اجمالی_سوره شدند و پس از بیان نظر مفسرین، سوره را به دو بخش کردند بخش اول: آیات یک تا پنج: بیان وظیفه پیامبر اکرم ص بخش دوم: گزارش نمونه ای از چالش های پیش رو و نحوه برون رفت از آن در پایان به شرکت کنندگان فرمودند که روی این مساله تامل بشود که چرا خدای متعال بر روی مساله ربوبیت به عنوان اولین مساله دست گذاشته اند و چرا مثل علمای کلام ابتدا توحید ذات یا دیگر شقوق مطرح نشده است؟ محمد سلطانی 🌺🌺🌺 کانال اطلاع رسانی فعالیت های علمی مفسر قرآن کریم، و نظریه پرداز قرآنی، صاحب سبک تفسیر تنزیلی، استاد بهجت پور زیدعزه زیرمجموعه گروه علمی تفسیر تنزیلی موسسه و مرکز تخصصی تمهید 02532920244 ادمین: @ANSAREQURAN https://eitaa.com/bahjatpoor

به نام خدا به لطف الهی به حمد الله دو سوره ابتدای نزول یعنی علق و قلم را در محضر استاد محترم به پایان رساندیم امروز استاد وارد مقدمات سوره مزمل سومین سوره نازل شده بر قلب پیامبر ص شدند این سوره نیز از سوره هایی است که در مقدمات ورود به سوره متاسفانه بسیاری از مفسرین وقت لازم را نگذاشته و مسائل آن را حل نکرده و به سادگی از کنار آن گذشته اند 🌸🌸🌸طبق منهج استاد در تفسیر ترتیبی🌸🌸🌸 ایشان پس از نام سوره، وارد مکی و مدنی بودن سوره، جایگاه سوره در نزول و آیات استثنایی یا الحاقی سوره شدند. ✅در بحث از #مکی_بودن سوره اختلافی نیست ✅در #جایگاه_این_سوره_در_نزول، جداول همگی سوره را سوم می دانند جز جدول سعید بن مسیب که سوره مدثر را پیش از مزمل می داند در روایات هم روایتی از جابر هست که ابن عاشور با توجه به آن سوره مدثر را دومین سوره نازله می داند و سوره مزمل در این صورت چهارم خواهد شد. برخی هم با توجه به روایات نزول وحی، سوره مدثر را دومین سوره نازل شده در هنگام پایین آمدن از غار حرا و ... می دانند که پیامبر حالت روحی خاصی پیدا کرد و به خدیجه گفت زملونی زملونی وسوره مزمل نازل شد، که استاد به تمام این موارد پاسخ لازم را دادند که عزیزان به صوت مراجعه نمایند. نکته جالب در جواب تذکر دقیق استاد به دو واژه تزمل و تدثر و معنای دقیق آن دو بود و نیز پاسخگویی به این ابهامات با توجه به مضامین خود سوره مزمل ✅در #آیات_استثنایی_سوره نیز استاد پس از تفکیک بین #آیات_الحاقی (آیاتی که در مکه به سوره مکه بعدا الحاق می شود) و #آیات_ استثنایی ، در مورد استثنایی بودن آیات این سوره، عدم اختلاف مفسرین در استثنایی بودن ایه آخر را مطرح و قرائنی بر مکی بودن آیه بیستم سوره و الحاقی بودن آن (از جمله و طائفه من الذین معک و احتمال نزول آن در حدود سوره هود یا یوسف (52 و 53 نزول) را مطرح کردندچراکه در این دوسوره ما شاهد آن هستیم که چنین جمعی برای پیامبر ص شکل گرفته است) و نیز شواهدی بر مدنی بودن آن و استثنایی شدن آیه از جمله و آخرون یقاتلون و بحث قرض الحسنه آوردند و در پایان خود استثنایی بودن ایه را پذیرفتند (به صوت مراجعه شود) ایشان نکته دقیقی در آیات استثنایی و الحاقی دارند و آن حکمت الحاق است که در این ایه نیز به زیبایی دلیل این الحاق را هم تذکر دادند. ✅در تعداد آیات نیز طبق شمارش کوفی این سوره دارای بیست آیه است، گرچه در شمارش های دیگر گاهی 18و 19 هم گفته شده است. دقت شود که این 18 یا 19 به معنای کم شدن آیات سوره نیست بلکه مربوط به آن است که ایا وقف های پیامبر بر آیات را ایه شمرده اند یا نه 🌸🌸🌸پس از بیان مباحث شناسه سوره، استاد وارد بحث از توصیف سوره شدند🌸🌸🌸 ✅در بحث مهم #غرض یا #مقصود_سوره ایشان در این بحث ابتدا توضیحی راجع به نقش غرض در فهم سوره ها و اهمیتش و توجه خاص مرحوم علامه طباطبایی ره به بحث غرض سوره کردند (صوت مربوط به این بحث از درسهای مهارت بیان تفسیر استاد را خدمتتون تقدیم می کنم و در کتاب تفسیر تنزیلی اصول مبانی قواعد و فواید هم این بحث به صورت مبسوط توضیح داده شده است توسط استاد که حتما مراجعه نمایید) پس از آن نقل اقوال مفسرین در این بحث را داشتند که متاسفانه حتی مرحوم علامه که خود توجه خاص به غرض دارند، در این سوره به جای غرض، محتوای اجمالی سوره را گزارش داده اند وبه غرض اشاره نداشته اند. غرض سوره مزمل از نظر استاد عبارت است از» آماده ساختن پیامبر ص برای ورود موفق به عرصه انذار و هشدار مردم از راه برنامه جامع و اعلام صریح حمایت پروردگار از پیامبر ص در این عرصه ایشان سپس به توضیح چگونگی اثبات این غرض پرداختند که در ضمن آن نکاتی هم ناظر به فهم مفسرین دیگر هم مطرح شد. ✅در بحث از #محتوای_سوره نیز ایشان سوره را به سه بخش تقسیم کردند سه بخشی که به صورت #پستی ، #ماکتی و #ایستگاهی به صورت زیبایی توسط ایشان بیان شد آیات 1 تا 10 بخش اول سوره آیات 11 تا 19 بخش دوم سوره آیه 20 بخش سوم سوره که همراه با توضیحات و چگونگی ارتباط این بخش ها به هم و انسجام بخشی به کل سوره بود. ✅سپس وارد بحث از #ارتباط_سوره شدند نکته بدیع و تازه در بحث ایشان آن بود که در ارتباط سوره، ایشان سوره را علاوه بر ارتباط دادن به دو سوره قبل، مقدمه ای برای آماده سازی پیامبر ص برای بحث انذار در سوره بعد دانستند ✅در بحث از #سبب_نزول سوره، سبب نزول ذکر شده را نقل و سپس فرمودند» بعد از فرض پذیرش این سبب نزول، اگر این سبب نزول درست باشد، بیشتر به سوره مدثر می خورد تا مزمل از نظر بنده تقریبا تمام نکات استاد در این مقدمه بدیع و قابل مقایسه تطبیقی با دیگر مفسرین در مقدمات ورود به سوره مزمل است و می تواند در قالب مقاله ای تولید و توسط شما طلاب و دانشجویان عزیز به جامعه علمی عرضه شود. صوت تدریس استاد در بحث مقصود سوره تقدیم می شود 👇 محمد سلطانی https://eitaa.com/bahjatpoor