بسم الله #بازیباییهای_نهج، شماره 38 ناله شتر 🐫، گازگرفتن جَنگ💣 ! #نامه-10 نهج البلاغه/ فکأنّی قد رأیتُک تَضجُّ من الحرب اذا عَضّتک ضجیجَ الجمال بالاثقال. حضرت در این نامه خطاب به معاویه می فرمایند : گویا تو را در زمانی که گرفتار جنگ می شوی ، همچون شتری که زیر بار سنگین فریاد می زند می بینم. 🌷عنصر زیبایی شناختی : ۱. (تضج ... ضجیج الجمال) #تشبیه به وسیله مفعول مطلق که یکی از انواع #تشبیه_بلیغ است که در آن ادات تشبیه و وجه شبه حذف می شود. ناله زدن معاویه تشبیه به ناله زدن شتر شده است. آن هم شتری که با وجود مقاومت زیادش در برابر سختی ها و توانایی اش در حمل بارهای سنگین ، از شدت فشاری که بر او می آید به ناله و شیون افتاده است. ۲. (الحرب... عضّتک)#استعاره در کلمه حرب . لغت عضّ به معنای گاز گرفتن است که خیلی اوقات برای حیواناتی مثل شتر و سگ به کار می رود (صحاح) در اینجا به قرینه این کلمه ، جنگ (حرب) به یک موجود درنده تشبیه شده که می خواهد گاز بگیرد و حمله کند. 🔔نکات : 1️⃣ حضرت با این عبارتشان خطاب به معاویه ، جنگ#صفین را #پیش_گویی می کنند و عاقبت آن را به رخ #معاویه می کشند. 2️⃣ #وجه_شبه در تشبیه حضرت ، صرفا ناله و شیون نیست بلکه ناله و شیون یک موجود قوی مثل شتر است. یعنی ای معاویه هر چقدر که قوی و نیرومند و صاحب تجهیزات جنگی باشی باز هم آه و ناله خواهی زد. 3️⃣ فایده و اثری که در تعبیر شیون و ناله شتر ( ضجیج الجمال ) و گاز گرفتن جنگ ( الحرب اذا عضتک ) وجود دارد این است که موجب تضعیف روانی دشمن می شود و جان او را مملو از ترس و وحشت می کند. 4️⃣ #شتر در فرهنگ عربی یک عنصر گران قیمت، مقاوم و دارای عظمت ظاهری (بزرگ و بلند قامت) بود. حضرت میخواهند به معاویه گوشزد کنند که اگرچه ظاهرا قوی هستی اما مانند شتر هم باشی باز هم ناله ات را در میآورم. این نکته به زیبایی تشبیه افزوده است. ✍️محمد سرافراز @banahjolbalaghe

بسم الله 🔵#سایه‌سار_اطاعت... "فإن عادوا إلی ظِلِّ الطّاعة فذاک الذی نحبُّ و إن ..." #نامه_4 امیرالمومنین علیه السلام خطاب به بعضی از #امیران سپاهشان می فرمایند: اگر دشمنان به سایه‌سار اطاعت بازگردند پس این همان است که ما دوست می‌داریم اما اگر ... 🌷عنصر زیبایی شناختی : تعبیر «ظل الطاعة» تشبیهی است که ادات و وجه شبه در آن حذف شده (#تشبیه_بلیغ) یعنی اطاعت از امیرالمؤمنین سایه‌ای است که موجب محافظت و پناه از آفتاب دردناک جنگ و ناامنی است. (برگرفته از کتاب #الدیباج الوضیئ ج 4 ص 2118 همراه با اضافات) ✅وجه شبه : امنیت از گرمای آفتاب و آرامش خاطر مهمترین حیثیت سایه است. این امنیت به دو صورت قابل بیان است: اول امنیت ظاهری است که جامعه به واسطه اطاعت از دولت سیاسی امام از لحاظ سیاسی ـ اجتماعی امنیت و آرامش پیدا می‌کند. دوم معنایی است که از مفاهیمی مانند امنیت سیاسی عمیقتر است یعنی در سایه اطاعت از هدایتهای امام می‌توان به سعادت دنیوی و اخروی رسید. #تجزیه_و_مقارنه این تشبیه نشان می‌دهد که سایه با سایه‌بان متضایف است به نور هم نیاز هست چون تا نور نباشد سایه‌ای تشکیل نمی‌شود. سایه فایده هم دارد: آرامش و امان یافتن از حرارت سوزان خورشید. بنابراین در "تشبیه طاعت به سایه" باید دید چه چیزی به سایه‌بان و چه چیزی به گرمای خورشید، و چه چیزی به آسایش و آرامش موجود در سایه‌سار تشبیه شده است؟ (#تشبیه_تمثیل) 1. تشبیه امام به سایه‌بان 2. تشبیه اطاعت از امام به سایه 3. تشبیه ابلیس‌های پیدا و پنهان به حرارت سوزان خورشید. 4. تشبیه سعادت دنیوی ـ اخرویِ موجود در ولایت‌پذیری به امنیت و آسایش موجود در سایه‌سار. ❓ یک سؤال در این عبارت از تعبیر ( عادوا ) که به معنای بازگشتن است استفاده شده درحالیکه انتظار اولیه این بود که از تعبیر ( جاؤوا ) يعنى آمدن استفاده شود. آیا تعبیر «عادوا» از آنجهت به کار رفته که آمدن به سایه طاعت در واقع بازگشت به مقتضای فطرت انسانی است؟ ✍️محمد سرافراز؛ استاد حوزه علمیه قم. #بازیباییهای_نهج، شماره 41 https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

بسم الله با زیبایی‌های نهج🌿🌿🌿 الْقَنَاعَةُ مَالٌ لَا يَنْفَدُ. #حکمت_57 قناعت، ثروتى است پايان ناپذير. 🌹عناصر زیبایی شناختی : ۱. #تشبیه_بلیغ: تشبیهی که در آن ادات و وجه شبه حذف شده باشد. 2. تشبیه معقول به محسوس. 3. وجه شبه: وجه شبه از دو مولفه تشکیل شده: اول بی‌نیاز کردن، دوم دائمی بودن. البته دائمی بودن در قناعت واقعی و در مال فرضی است یعنی اگر مال دائمی بود قناعت به آن شبیه می‌شد. 4. #فراتشبیه: در تشبیه‌ معمولا غیرقوی (زید) را به قوی (اسد) ملحق می‌کنند اما گاهی متکلم نمی‌خواهد مشبه را به مشبه‌به ملحق کند بلکه می‌خواهد مشبه را از مرتبه مشبه‌به بالاتر ببرد (فراتشبیه). در اینجا هم می‌فرماید اگر مال زوال‌ناپذیر بود (لاینفد) می‌توانستیم قناعت را به او تشبیه کنیم. چنین بیانی به این معنا است که پس بی‌نیازکنندگی قناعت از بی‌نیازکنندگی مال بالاتر است. 5. #ایجاز: هر مخاطبی که با این تعبیر فوق العاده مواجه می‌شود به فکر فرو می‌رود چرا که این عبارت با خودش معنای عبارات متعددی را حمل می کند و همین موجب می‌شود بیشتر در مخاطب اثر کند. تبیین وجه شبه و تحلیل شباهت‌های بین قناعت و مال نامحدود به عهده مخاطب گذاشته شده. ↩️چرا قناعت از مال بالاتر است؟ قناعت همان غنای نفس و بی‌نیازی جوششی و درونی است که اصلا نمی‌گذارد احساس نیاز به وجود بیاید لذا هیچگاه تمام نمی‌شود (اللهم اجعل غنای فی نفسی) اما ثروت مادی، نیازِ به وجود آمده را می‌خواهد با یک عامل خارجی برطرف کند. ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ ✍️محمد سرافراز، حوزه علمیه قم #بازیباییهای_نهج، شماره ۵۸ https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a