✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
#تفسیر_قرآن_جلسه_5
🌹 آیه 1 سوره مائده - بخش 3
💥 بسم الله الرحمن الرحيم
💥یا أيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ أَوْفُواْ بِالْعُقُودِ أُحِلَّتْ لَكُم بَهِيمَةُ الْأَنْعاَمِ إِلَّا مَا يُتْلَى عَلَيْكُمْ غَيْرَ مُحِلِّى الصَّيْدِ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ إنَّ اللَّهَ يَحْكُمُ مَا يُرِيد
ُ
#ترجمه: به نام خداوند بخشنده مهربان اى كسانى كه ایمان آورده اید! به همه عهد و پیمان ها وفا كنید. (خوردن گوشت) چهارپایان براى شما حلال گشته، مگر آنهایی كه بر شما تلاوت خواهد شد، و در حالی که در احرام هستید شكار را حلال نشمرید، همانا خداوند به هر چه خواهد حكم مى كند.
در جلسه های قبلی، ترجمه واژه ها و تفسیر بخش ابتدایی آیه 1 سوره مائده بیان شد.
در این جلسه به ادامه آیه می پردازیم. به دنبال دستور وفاى به تمامی عهد و پيمان ها يک سلسله از احكام #اسلام را بيان كرده، كه نخستين آن حلال بودن گوشت بعضی از حيوانات است، مى فرمايد: أُحِلَّتْ لَكُمْ بَهِيمَةُ الْأَنْعامِ إلا ما يتلى عليكم؛ خوردن گوشت چهارپایان برای شما #حلال شده است مگر آنهایی که بر شما تلاوت خواهد شد.
یعنی به استثناى گوشت هايى كه تحريم آن به زودى براى شما بيان مى شود و به استثناى حيواناتى که در حال احرام حج #شکار می شود. غَيْرَ مُحِلِّي الصَّيْدِ وَ أَنْتُمْ حُرُمٌ؛ و در حالی که در احرام هستید شکار را حلال نشمرید.
و در پايان آیه مى فرمايد: إِنَّ اللّهَ يَحْكُمُ ما يُرِيدُ؛ همانا خداوند به هر چه خواهد حکم می کند. يعنى #خداوند، چون آگاه از همه چيز و مالک همه چيز مى باشد هر حكمى را كه به صلاح و مصلحت بندگان باشد و حكمت اقتضا كند تشريع مى نمايد.
🔹 پيام های آیه 1 سوره مائده 🔹
✅ #مسلمانان باید به همه ى پیمان ها، با هر كسی و هر گروهی پایبند باشند.
✅ #ایمان، ضامن وفا به عهد و پیمان هاست.
✅ آن گونه كه پیمان شكنى و ظلم، رمز محرومیّت از نعمت ها و الطاف الهى است، پایبندى به #عهد و #پیمان، عامل بهره گیرى از آنهاست.
✅ حال كه #خداوند انواع نعمت ها را در اختیار ما گذاشته است، پس به پیمان هاى او وفادار باشیم.
✅ یكى از پیمان هاى الهى، توجّه به احكام #حلال و #حرام در خوردنى هاست.
✅ #اسلام، هم به مسایل اجتماعى و هم به مسایل اقتصادى توجّه دارد. وفاى به عهد، مسئله ى اجتماعى و بهره گیرى از حیوانات، از مسایل اقتصادى است.
✅ همه ى چهارپایان #حلال نیستند.
✅ براى حفظ #حرمت_احرام حج باید از شكار، چشم پوشید.
✅ عمل به محرّمات #احرام از جمله موارد وفاى به عهد و پیمان با خداوند است.
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
#تفسیر_یک_قران_جلسه_90
🌹 آیه ۹۴ سوره مائده
💥يَا أَيُّهَا الَّذِينَ ءامَنُوا لَيَبْلُوَنَّكُمُ اللَّهُ بِشَيْءٍ مِنَ الصَّيْدِ تَنَالُهُٓ أَيْدِيكُمْ وَرِمَاحُكُمْ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَخَافُهُ بِالْغَيْبِ ۚ فَمَنِ اعْتَدَىٰ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِيمٌ
#ترجمه: ای کسانی که ایمان آورده اید! بی تردید خدا شما را به چیزی از شكار آزمایش می كند، چه شكاری كه [بدون اسلحه] به آن دسترسی پیدا كنید، و [چه شكاری] نیزههای شما آن را صید می كند؛ تا خدا معلوم کند چه کسی در باطن از او می ترسد و هر كه پس از این تجاوز كند برای او عذابی دردناک است.
🌷 #لَيَبْلُوَنَّكُمُ: تا شما را امتحان کند
🌷 #الصَّيْد: شکار
🌷 #تَنَالُهُٓ_أَيْدِيكُمْ: به آن دسترسی پیدا کنید
🌷 #رِمَاحُكُم: نیزه هایتان
🌷 #يَخَافُه: می ترسد
🌷 #أَلِیم: دردناک
🔴 #شأن_نزول_آیه:
نقل شده است هنگامى كه پيامبر اسلام «صلّى اللّه عليه و آله» و مسلمانان در سال حديبيّه براى #عُمره با حال #احرام حركت كردند، در وسط راه با حيوانات وحشى فراوانى روبرو شدند، به طورى كه مى توانستند آنها را با دست و نيزه ها صيد كنند! اين شكارها به قدرى زياد بودند كه بعضى نوشته اند دوش به دوش مَركَبها و از نزديک خيمهها رفت و آمد مى كردند. اين آيه و دو آيه بعد نازل شد و مسلمانان را از شکار آنها برحذر داشت، و به آنها اخطار كرد كه اين امتحان براى آنها محسوب مى شود.
اين آيه و دو آيه بعد ناظر به يكى از احكام #عُمره و #حجّ، يعنى شكار حيوانات صحرايى و دريايى در حال احرام مى باشد.
نخست اشاره به جريانى كه مسلمانان در سال «حديبيّه» با آن روبرو بودند نموده و می فرماید: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَيَبْلُوَنَّكُمُ اللّهُ بِشَيْءٍ مِنَ الصَّيْدِ تَنالُهُ أَيْدِيكُمْ وَ رِماحُكُمْ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! بی تردید خدا شما را به چیزی از شکار امتحان می کند، چه شکاری که [بدون اسلحه] به آن دسترسی پیدا کنید و [چه شکاری] که نیزه های شما آن را #صید می کند.
سپس به عنوان تأكيد مى فرمايد: «لِيَعْلَمَ اللّهُ مَنْ يَخافُهُ بِالْغَيْبِ؛ تا خدا معلوم کند چه کسی در باطن از او می ترسد»
و در پايان آيه مى فرمايد: «فَمَنِ اعْتَدى بَعْدَ ذلِكَ فَلَهُ عَذابٌ أَلِيمٌ؛ پس هر کسی بعد از این تجاوز کند برای او عذابی دردناک است» پس از حدود الهی نباید تجاوز کرد.
در روزهای #حج و حالت احرام، حاجى حقّ شكار ندارد. همان روزها گاهى شكار تا نزدیكى انسان مى آید و مى توان به راحتّى به آن دست یافت ولى امتحان الهى به این است كه دست به شكار نزنیم.
در حدیث مى خوانیم: در عمره ى حُدیبیه حیوانات شكارى فراوانى براى مسلمانان ظاهر شدند كه مسلمانان مى توانستند به راحتى آنان را صید كنند ولی حق صید آن را نداشتند.
در #قرآن، موضوع شكم و غذا، به عنوان یكى از اسباب امتحان الهى مطرح شده است، به نمونه هاى زیر توجّه كنید:
1⃣ #آدم و #حوا در موضوع غذا شكست خوردند.
2⃣ #بنى_اسرائیل در تحریم صید ماهى در شنبه ها، شكست خوردند.
3⃣ روزه گرفتن، خود یک آزمایش بزرگ است.
4⃣ نزدیک آمدن شكار به حجاج در حالت احرام، كه حقّ صید ندارند.
🔹پيام های آیه ۹۴ سوره مائده🔹
✅ آزمایش #مؤمنان، یک سنّت قطعى پروردگار است.
✅ خداترسى آنجا آشكار مى شود كه زمینه ى #گناه فراهم باشد ولی انسان گناه نكند.
✅ نعمت هاى در دسترس، وسیله ى آزمایش هستند
✅ #ملاک_تقوا، خوف باطنى است، نه تنها حیاى ظاهرى
✅ #تكلیف و #مسئولیّت، بعد از ابلاغ است.
✅ حاجى كه فرسنگ ها در بیابان ها به عشق حقّ مى رود، گاهى یک شكار كوچک او را از پا در مى آورد و به نافرمانى مى كشد كه نتیجه ى آن عذاب الهى است.
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
🌹تفسیر سوره مائده، آیه ۹۵
#تفسیر_قران_جلسه_91
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ ءامَنُوا لَا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ ۚ وَمَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّدًا فَجَزَآءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاكِينَ أَوْ عَدْلُ ذَٰلِكَ صِيَامًا لِيَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ ۗ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ ۚ وَمَنْ عَادَ فَيَنْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ
#ترجمه: ای کسانی که ایمان آوردید! در حالی كه در احرام [حجّ یا عمره] هستید، شكار را نكُشید. و هر كسی از شما عمداً آن را بكُشد، كفّاره ای همانند آن از جنس چهارپایانِ [اهلی] بر عهده اوست؛ كه [همانند بودن آن را] دو عادل از خودتان حکم کننند، و به عنوان قربانی به [حریم] كعبه رسد، یا به كفّاره به نیازمندان طعام دهد، یا برابر تعداد نیازمندی كه طعام می دهد روزه بگیرد، تا كیفر كار خود را بچشد. خدا از [گناه] كشتن شكارهایی كه قبل از این حكم انجام گرفته درگذشت. و هر كه به شكار كردن بازگردد، خدا از او انتقام می گیرد؛ و خدا توانای شكست ناپذیر و صاحب انتقام است.
🌷 #لَا_تَقْتُلُوا: نکشید
🌷 #الصَّيْد: شکار
🌷 #حُرُمٌ: کسانی که در حال احرام حج یا عمره هستند
🌷 #النَّعَم: چهارپایان« منظور گاو ، گوسفند و شتر است »
🌷 #ذَوَا_عَدْل: دو عادل
🌷 #هَدْيًا: قربانی مکه
🌷 #مَسَاكِين: نیازمندان
🌷 #عَدْل: برابری
🌷 #صِيَام: روزه
🌷 #لِيَذُوق: تا بچشد
🌷 #وبَال: کیفر و عذاب، عقوبت
🌷 #عَفَا: در گذشت
🌷 #سَلَفَ: گذشت
🌷 #عَادَ: بازگشت
🌷 #عَزِيز: توانای شکست ناپذیر
🌷 #ذُو_انْتِقَام: صاحب انتقام
موضوع این آیه در ادامه آیه قبلی است.
در اين آيه با صراحت و قاطعيّت بيشتر و به طور عموم دستور حرام بودن شکار را در حال #احرام حج یا عمره صادر كرده و مى فرماید: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ ءامَنُوا لا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَ أَنْتُمْ حُرُمٌ؛ ای کسانی که ایمان آوردید! در حالی که در احرام [حج یا عمره] هستید، شکار را نکشید»
سپس به #كفّاره صيد در حال احرام اشاره كرده، مى فرماید: «وَ مَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّداً فَجَزاءٌ مِثْلُ ما قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ؛ و هر کسی از شما عمدا آن را بکشد، کفاره ای همانند آن از جنس چهارپایان اهلی بر عهده اوست» یعنی کسی که به طور عمد صیدی را به قتل برساند، باید کفاره ای همانند آن از چهار پایان بدهد یعنی گاو یا شتر یا گوسفندی را قربانی کرده و گوشت آن را به نیازمندان بدهد.
در اينجا منظور از «مثل» همانندى در شكل و اندازه #حيوان است به اين معنى كه مثلاً اگر كسى حيوان وحشى بزرگى را همانند شترمرغ صيد كند، بايد كفّاره آن را شتر انتخاب كند و يا اگر آهو صيد كند بايد گوسفند كه تقريباً به اندازه آن است قربانى کند. و از آنجا كه ممكن است موضوع همانندى براى بعضى مورد شك و ترديد واقع شود، #قرآن در اين زمينه دستور داده است كه بايد اين موضوع زير نظر دو نفر از افراد مطّلع و عادل انجام پذيرد «يَحْكُمُ بِهِ ذَوا عَدْلٍ مِنْكُمْ؛ دو عادل از خودتان از میان خودتان حکم کنند» و درباره اين كه اين كفّاره در كجا بايد ذبح شود، دستور مى دهد كه به صورت قربانى و اهدا به كعبه شود و به سرزمين كعبه برسد «هَدْياً بالِغَ الْكَعْبَةِ؛ و به عنوان قربانی به حریم کعبه برسد»
سپس اضافه مى كند كه، لازم نيست حتماً #كفّاره به صورت قربانى باشد، بلكه دو چيز ديگر نيز هر يک مىتوانند جانشين آن شوند، نخست اين كه معادل پول آن را در راه #اطعام_مساكين مصرف كند «أَوْ كَفّارَةٌ طَعامُ مَساكِينَ: یا به کفاره به نیازمندان طعام دهد» «أَوْ عَدْلُ ذلِكَ صِياماً: یا برابر تعداد نیازمندی که طعام می دهد روزه بگیرد» این به خاطر آن است «لِيَذُوقَ وَبالَ أَمْرِهِ: تا کیفر کار خود را بچشد» امّا از آنجايى كه هيچ حكمى معمولاً شامل گذشته نمى شود، تصريح مىكند كه «عَفَا اللّهُ عَمّا سَلَفَ: #خدا از گناه کشتن شکارهایی که قبل از این حکم انجام گرفته درگذشت» و هر گاه كسى به اين اخطارهاى مكرّر و حكم كفّاره اعتنا نكند و باز هم مرتكب صيد در حال احرام شود، خداوند از چنين كسى انتقام خواهد گرفت «وَ مَنْ عادَ فَيَنْتَقِمُ اللّهُ مِنْهُ وَ اللّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقامٍ؛ و هر که به شکار کردن بازگردد، خدا از او انتقام می گیرد و خدا توانای شکست ناپذیر و صاحب انتقام است»
🔹پیام های آیه ۹۵ سوره مائده🔹
✅ #امنیت در حال احرام، حتی برای حیوانات نیز باید حفظ شود.
✅ #کیفر باید عادلانه باشد.
✅ #اسلام به عدالت در همه جا توجه دارد.
✅ #اسلام به هر مناسبتی به مسئله گرسنگان و فقر زدایی توجه دارد.
✅ اصرار بر گناه و تکرار آن، بسیار خطرناک و عقوبت سختی در پی دارد.
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری