✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
#تفسیر_قرآن_جلسه_40
🌹 آیه 36 سوره نساء - بخش1
💥و َاعْبُدُواْ اللَّهَ و لَا تُشْرِكُواْ بِهِ شَيْئاً وَبِالْوَالِدَينِ إِحْساَناً و َبِذِى الْقُرْبَى وَ الْيَتاَمَى وَالْمَساَكِينِ و َالْجَارِ ذِى الْقُرْبَى و َالْجَارِ الْجُنُبِ و َالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ و َمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لَايُحِبُّ مَنْ كَانَ مُخْتَالاً فَخُورا (36)
ً
#ترجمه: و خدا را عبادت کنید و هیچ چیز را شریک او قرار ندهید و به پدر و مادر نیكى كنید و به بستگان و یتیمان و بینوایان و همسایه ى نزدیک و همسایه ی دور و یار همنشین و در راه مانده و زیر دستانتان (نیز نیكى كنید.) قطعا خداوند، هر كه را متكبّر و فخرفروش باشد، دوست نمى دارد.
🌷 #اعبدوا: بندگی کنید، عبادت کنید
🌷 #لا_تشرکوا: شریک قرار ندهید
🌷 #الوالدین: پدر و مادر
🌷 #إحسان: نيکی
🌷 #ذى_القربى: خويشاوندان
🌷 #اليتامى: يتيمان، جمع يتيم به کسی گفته می شود که پدر خود را از دست داده است.
🌷 #المساکین: بینوایان
🌷 #الجار: همسایه
🌷 #الجار_ذی_القربی: همسایه ای که فامیل است.
🌷 #الجار_الجنب: همسایه ای که فامیل نیست.
🌷 #الصاحب_بالجنب: یار همنشین
🌷 #ابن_سبیل: فرزند راه، در راه مانده ، مسافری که از وطن و مال دستش کوتاه شده است.
🌷 #لا_یحب: دوست نمی دارد
🌷 #مختال: کسی است که تکبر می ورزد
🌷 #فخور: کسی که از روی تکبر مفاخر خود را می شمارد و به رخ مردم می کشد.
🌸 این آیه همانند سایر آیات سوره نساء در مدينه نازل شده است.
در اين آیه به حق #خدا و حقوق بندگان و آداب معاشرت با #مردم اشاره شده است که روی هم رفته ده دستور آمده است:
1⃣ این آیه قبل از هر چیز به حق خداوند بر مردم اشاره نموده و مردم را به عبادت و بندگی #خداوند و ترک شرک دعوت می کند. و می فرماید:
و اعبدوا الله و لا تشرکوا به شیئا؛ و #خداوند را عبادت کنید و هیچ چیز را شریک او قرار ندهید.
پس با خدا چیزی را شریک قرار ندهیم. هرگز نگوییم امیدمان اول خدا بعد فلانی بلکه همه امیدمان فقط خدا باشد.
اگر کسی به ما لطفی کرد در واقع لطف خدا بوده است و دیگران فقط واسطه هستند پس با خدا چیزی را شریک قرار ندهیم.
2⃣ سپس به حق #پدر و #مادر اشاره نموده و توصیه می کند:
و بالوالدین إحسانا؛ و به پدر و مادر نیکی کنید.
حق پدر و مادر از مسایلی است که در قرآن در چهار مورد بعد از توحید آمده است.
3⃣ پس از آن دستور به احسان نمودن داده و می فرماید:
و بذی القربی؛ و نسبت به#خویشاوندان.
این موضوع از مسایلی است که در قرآن تأکید فراوان شده است گاهی به عنوان صله رحم و گاهی به عنوان احسان و نیکی به آنها.
4⃣ و سپس توصیه به نیکی در حق یتیمان می نماید و می فرماید:
و الیتامی؛ و نسبت به #یتیمان.
زیرا در هر اجتماعی بر اثر حوادث مختلف، کودکان یتیمی وجود دارند که فراموش کردن آنها نه فقط وضع آنان را به خطر می افکند، بلکه وضع اجتماع را نیز به خطر می اندازد.
5⃣ و سپس توصیه به احسان نمودن به مستمندان می کند. و المساکین؛ و نسبت به مستمندان.
#مساکین از مسکن می آید یعنی کسانی که دیگر کاری از آنها ساخته نیست و خانه نشین شدند مانند افراد پیر، معلول ، بیمار و ...
6⃣ و سپس به نیکی نمودن در حق همسایه ای که #فامیل است توصیه می کند.
و الجار ذی القربی؛ و همسایه ی نزدیک.
7⃣ و سپس به نیکی نمودن در حق همسایه ای که #فامیل نیست توصیه شده و می فرماید:
و الجار الجنب؛ و نسبت به همسایه ی غیر فامیل.
8⃣ سپس #قرآن به نیکی کردن درباره کسی که با انسان دوستی می کند و همنشین است توصیه می کند و می فرماید:
و الصاحب بالجنب؛ و نسبت به یار همنشین. یک دستور کلی برای معاشرت نسبت به تمام کسانی که با انسان در ارتباط هستند می باشد که شامل دوستان واقعی، همکاران، همسفران، شاگردان ، مشاوران ، خدمتگزاران و ...
9⃣ و ابن السبیل؛ و نسبت به در راه مانده.
دسته دیگری که نیکی نمودن درباره آنها #سفارش شده کسانی هستند که در سفر به شهر غربت محتاج شوند.
🔟 در آخرین مرحله به #نیکی نمودن نسبت به زیر دستان یعنی غلامان و کنیزان توصیه می کند.
و ما ملكت أيمانكم؛ و زیر دستانی که مالک آنها هستید.
🔴 در پایان آیه می فرماید:
إن الله لا يحب من كان مختالا فخورا؛ قطعا خداوند، هر که را متکبر و فخرفروش باشد، دوست نمی دارد.
به این ترتیب هر کسی از دستور #خدا سرپیچی کند و به خاطر تکبر ، از رعایت حقوق پدر و مادر، خویشاوندان ، یتیمان ، مسکینان، همسایه نزدیک ، همسایه دور و یار همنشین و در راه مانده و زیر دستانش سر پیچی کند مورد لطف خدا نیست.
⬅️ پیام های آیه در جلسه بعدی...
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
#تفسیر_قران_جلسه_40
🌹 آیات ۳۶ و ۳۷ سوره مائده
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْ أَنَّ لَهُم مَّا فِى الْأَرْضِ جَمِيعاً وَمِثْلَهُ مَعَهُ لِيَفْتَدُواْ بِهِ مِنْ عَذَابِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَا تُقُبِّلَ مِنْهُمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ (۳۶)
يُرِيدُونَ أَن يَخْرُجُواْ مِنَ النَّارِ وَمَا هُمْ بَخاَرِجِينَ مِنْهَا وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِيم (۳۷)
ٌ
#ترجمه: همانا كسانى كه كافر شدند، اگر تمام آنچه را در زمین است و همانند آن را دارا باشند تا براى نجات از عذاب روز قیامت فدیه دهند، از آنان پذیرفته نمى شود و براى آنان عذابى دردناک است. (۳۶)
آنان مى خواهند از آتش جهنم بیرون آیند در حالى كه از آن بیرون آمدنى نیستند و برایشان عذابى پایدار است. (۳۷)
🌷 #لیفتدوا: تا فدیه دهند یعنی چیزی را به جای چیزی دادن
🌷 #ألیم: دردناک
🌷 #یریدون: می خواهند
🌷 #مقیم: پایدار
این آیات همانند سایر آیات سوره مائده در مدینه نازل شده است و در ادامه آيه قبلی می باشد كه به #مؤمنان دستور تقوا و جهاد و تهيه وسيله مى داد،
در اين آيه به سرنوشت افراد بى ايمان، اشاره كرده و مى فرمايد: «إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ أَنَّ لَهُمْ ما فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً وَ مِثْلَهُ مَعَهُ لِيَفْتَدُوا بِهِ مِنْ عَذابِ يَوْمِ الْقِيامَةِ ما تُقُبِّلَ مِنْهُمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ؛ همانا کسانی که کافر شدند، اگر تمام آنچه را در زمین است و همانند آن را دارا باشند تا برای نجات از عذاب روز قیامت فدیه دهند، از آنان پذیرفته نمی شود و برای آنان عذابی دردناک است.» تنها در پرتو ايمان و تقوا و جهاد و عمل مىتوان #نجات يافت.
سپس به دوام اين كيفر اشاره كرده که آنها پيوسته مىخواهند از آتش دوزخ خارج شوند ولى توانايى بر آن را ندارند و كيفر آنها ثابت و برقرار خواهد بود که #قرآن می فرماید: يُرِيدُونَ أَنْ يَخْرُجُوا مِنَ النّارِ وَ ما هُمْ بِخارِجِينَ مِنْها وَ لَهُمْ عَذابٌ مُقِيمٌ؛ آنان می خواهند از آتش جهنم بیرون آیند در حالی که از آن بیرون آمدنی نیستند و برایشان عذابی پایدار است.
🔹 پيام های آیات ۳۶و۳۷ سوره مائده
✅ روز #قیامت در دستگاه عدل الهى، فدیه پذیرفته نمى شود.
✅ عامل اصلى #سعادت، در درون انسان است (ایمان، تقوا وجهاد)، نه در بیرون.
✅ #عذاب_كافران، نه با فدیه دفع مى شود، نه با گذشت زمان قطع مى گردد.
✅ كسى كه در دنیا با آن همه برهان و ارشاد، از ظلمت هاى شرک و جهل بیرون نیاید، در آخرت هم از #جهنم بیرون نخواهد آمد.
✍تهیه و تنظیم : استادعاشوری
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
#تفسیر_قران_جلسه_40
🌹 آیه ۵۲ سوره أنعام
وَ لَا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ ۖ مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِمِينَ
#ترجمه: و کسانی كه بامداد و شامگاه پروردگارشان را می خوانند، در حالی که خشنودی او را می خواهند، از نزد خود مران.چیزی از حساب آنان بر عهده تو نیست، و از حساب تو نیز چیزی بر عهده آنان نیست پس اگر آنان را برانی از ستمكاران می شوی.
🌷 #لا_تَطْرُد: مران - از طرد به معنای راندن از روی بی اعتنایی می آید.
🌷 #يَدْعُونَ: می خوانند
🌷 #رَبَّهُمْ: پروردگارشان
🌷 #غَدَاة: بامداد از اول صبح تا طلوع آفتاب
🌷 #عشيِّ: از اول ظهر تا غروب آفتاب
🌷 #يُرِيدُونَ: می خواهند
🌷 #وَجْهَه: صورت روی هر چیز، به معنی ذات هم می آید به معنای توجه کردن هم آمده است.
🌷 #عَلَيْكَ: بر تو
🌷 #عَلَيْهِمْ: بر آنها
🔴 #شأن_نزول_آیه:
این آیه همانند سایر آیات سوره أنعام در مکه نازل شده است.
جمعى از قريش از كنار مجلس پيامبر «صلّى اللّه عليه و آله» گذشتند در حالى كه «صهيب» و «عمّار» ، «بلال» و «خباب» و امثال آنها از مسلمانان فقیر و كارگر دور پیامبر را گرفته اند آنها از مشاهده اين صحنه تعجّب كردند. گفتند: اى محمّد! آيا به همين افراد از جمعيّت قناعت كرده اى؟ اين ها هستند كه خداوند از ميان ما انتخاب كرده! ما پيرو اينها بوده باشيم؟ هر چه زودتر آنها را از اطراف خود دور كن، شايد ما به تو نزديک شويم و از تو پيروى كنيمکه این آيه نازل شد. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم پس از نزول این آیه، از مجلس فقیران بر نمی خاست تا آنکه اول آنها برخیزند.
در اين آيه به يكى ديگر از بهانه جويی هاى مشركان اشاره شده و از اين كه آنها انتظار داشتند #پيامبر «صلّى اللّه عليه و آله» امتيازاتى براى ثروتمندان نسبت به طبقه فقير قائل شود، بى خبر از اين كه #اسلام آمده تا به اين گونه امتيازات پوچ و بى اساس پايان دهد، لذا آنها روى اين پيشنهاد اصرار داشتند كه #پيامبر «صلّى اللّه عليه و آله» اين دسته را از خود براند، امّا #قرآن صريحاً و با ذكر دلايل زنده پيشنهاد آنها را نفى مى كند.
نخست به #پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم مى فرمايد: «وَ لا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ؛ و کسانی که بامداد و شامگاه پروردگارشان را می خوانند ، در حالی که خشنودی او را می خواهند، از نزد خود مران» در حقيقت آنها روى يک سنّت ديرين غلط امتياز افراد را به ثروت آنها مى دانستند، و معتقد بودند بايد طبقات اجتماع كه بر اساس #ثروت به وجود آمده همواره محفوظ بماند، و هر آيين و دعوتى بخواهد زندگى طبقاتى را بر هم زند، و اين امتياز را ناديده بگيرد، در نظر آنها مطرود و غير قابل قبول است.
در جمله بعد مى فرمايد: دليلى ندارد كه اين گونه اشخاص با ايمان را از خود دور سازى «ما عَلَيْكَ مِنْ حِسابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَ ما مِنْ حِسابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْءٍ؛ چیزی از حساب آنان بر عهده تو نیست، و از حساب تو نیز چیزی بر عهده آنان نیست» «فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظّالِمِينَ؛ پس اگر آنان را برانی از ستمکاران می شوی» #قرآن پاسخ مىدهد به فرض اين كه آنها چنين بوده باشند، ولى حسابشان با خداست، همين اندازه كه ايمان آورده اند و در صف مسلمين قرار گرفته اند، به هيچ قيمتى نبايد رانده شود، و به اين ترتيب جلو بهانه جويی هاى ثروتمندان قريش را مىگيرد.
🔹پیام های آیه ۵۲ سوره أنعام🔹
✅ حفظ نیروهای مخلص و فقیر و مجاهد مهم تر از جذب سرمایه داران کافر است.
✅ برای جذب سرمایه داران کفر، نباید به مسلمانانی که فقیرند اهانت کرد.
✅ #اسلام، مکتب مبارزه با تبعیض و مبارزه با نژاد پرستی است.
✅ میزان، حال فعلی اشخاص است. اگر مؤمنان فقیر، خلاف قبلی داشته باشند، حسابشان با خداست.
✅ #حساب همه با خداست، پیامبر مسئول انتخاب و عمل دیگران نیست.
✅ طرد پابرهنگان و محرومان با ایمان، ظلم است.
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری