✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨
#حکمت_3 :
✨الْبُخْلُ عَارٌ وَ الْجُبْنُ مَنْقَصَةٌ وَ الْفَقْرُ يُخْرِسُ الْفَطِنَ عَنْ حُجَّتِهِ وَ الْمُقِلُّ غَرِيبٌ فِي بَلْدَتِهِ .
💠 #بخل ننگ و ترس نقصان است و #تهیدستی مرد زیرک را در برهان کُند میسازد و انسان تهیدست در شهر خویش نیز بیگانه است.
🔴 شرح: #بخش_اول
🔻در زمینۀ #بخل، امیرالمؤمنین مطالب بسیار مهم و جالبی در نهجالبلاغۀ شریف دارند که در چند بخش ارائه میشود:
🔷1. تعریف #بخل
بخل در مقابل #سخاوت، یعنی در جایی که انسان وظیفه دارد ببخشد و عطا کند، مانعی از درون نگذارد که ببخشد و از اعطا خودداری کند.
🔷2. #ماهیت_بخل
امیرالمؤمنین معتقدند اگر صفت بخل در کسی تحقق پیدا کرد، آنجا کانون همۀ #بدیهاوعیبها خواهد بود.
🔹2.1 در حکمت 378 میفرمایند: « #بخلورزیدن کانون تمام عیبها و مهاری است که انسان را بهسوی هر بدی میکشاند.»
🔹2.2 برای اینکه ذات پلید #بخل را خوب ترسیم کنند و در ذهن ما حک کنند، در حکمت 195 زبالههای آلوده و متعفن را حاصل و نتیجۀ بخل میدانند. آن حضرت در حالی که در راه از کنار مزبلهای عبور میکردند فرمودند: «این همان است که #بخیلان به آن بخل میورزند.» در روایت دیگری نقل شده است که: «این چیزی است که دیروز بر سر آن #رقابت میکردید.»
🔹2.3 بر این اساس، امام #بخل را از شعبههای جهل و بیعقلی و حماقت میدانند؛ لذا از #بخیل تعجب میکنند و در حکمت 126 میفرمایند:
🔸«در شگفتم از #بخیل؛ بهسوی فقری میشتابد که از آن میگریزد و سرمایهای را از دست میدهد که برای آن تلاش میکند.
در دنیا مانند #تهیدستان زندگی میکند، اما در آخرت مانند #سرمایهداران محاکمه میشود.»
یعنی رفتاری که #بخیل انجام میدهد با آرزویی که دارد اصلاً سازگار نیست؛ یعنی اینکه #بخیل برعکس آنچه در دل دارد و آرزومند است رفتار میکند.
🔻مولا همانگونه که بخل را اینقدر زشت میدانند، #سخاوت را یکی از چهار ستون #استوارشدن و محکمشدن دین و دنیا میدانند و در حکمت 372 به جابربنعبدالله انصاری میفرمایند: «ای جابر، استواری دین و دنیا به چهار چیز است:
🌸 1. عالمی که به #علم خود عمل کند؛
🌸2. جاهلی که از #آموختن سر باز نزند؛
🌸3. بخشندهای که در #بخشش بخل نورزد؛
🌸4. فقیری که آخرت خود را به دنیا نفروشد.
💥 پس هرگاه #عالم علم خود را تباه کند، #نادان به آموختن روی نیاورد و هرگاه #بینیاز در بخشش بخل ورزد، #تهیدست آخرت خود را به دنیا فروشد.»
🔹2.4 در منطق امیرالمؤمنین #بخل و سخاوت (یعنی نبخشیدن و بخشیدن، انفاقنکردن و انفاقکردن) یکی از اسباب آزمایش الهی هستند؛ لذا دربند 5 خطبۀ 183، با استناد به آیۀ «ان تنصروا الله ینصرکم» و آیۀ دیگری درباره قرضالحسنه این نکته و آزمایش الهی را اینگونه بیان فرمودند:
✅ با اموال خود #انفاق کنید، از جسم خود بگیرید و بر جان خود بیفزایید، و در بخشش #بخل نورزید؛ چراکه خدای سبحان فرمود:
🌸 «اگر خدا را #یاری کنید، شما را پیروز میگرداند و قدمهای شما را استوار میدارد.» و فرمود:
❓کیست که به خدا #قرض نیکو دهد تا خداوند چندبرابر عطا فرماید و برای او پاداش بیعیبونقصی قرار دهد.»
❌ یاریخواستن خدا از شما بهجهت #ناتوانی نیست، و قرضگرفتن خدا از شما برای کمبود نمیباشد. در حالی از شما یاری خواسته که: «همۀ لشکرهای آسمان و زمین در اختیار اوست و خدا نیرومند و حکیم است.»
❌ و در حالی از شما طلب #وام میکند که همۀ گنجهای آسمان و زمین به او تعلق دارد و خدا بینیاز و حمید است. بلکه خواسته است شما را #بیازماید که کدام یک از شما نیکورفتارتر است.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهج_البلاغه
📕🖌📕🖌📕🖌📕🖌
مارابه دوستان خودمعرفی کنید👇
@beha_togham_alfaraez
💢 #حکمت4:
« الْعَجْزُ آفَةٌ وَ الصَّبْرُ شَجَاعَةٌ وَ الزُّهْدُ ثَرْوَةٌ وَ الْوَرَعُ جُنَّةٌ وَ نِعْمَ الْقَرِينُ الرِّضَى»
💯« #ناتوانى، آفت و شكيبايى، شجاعت و زهد ثروت و پرهيزكارى سپر نگه دارنده است و چه همنشين خوبى است #راضى_بودن و خرسندى»
🌹شرح:
🔴 بخش #اول:
🔻امیرالمومنین در بخش اول از حکمت چهارم می فرمایند: «ناتوانی #آفت است» یعنی انسان را از رسیدن به فرصت هایی که در اختیار دارد و بهره برداری از آن فرصتها محروم می کند.
🔻انواع #ناتوانی:
🔷1. ناتوانی طبیعی و غیر ارادی:
❌مثل پیری و #ناتوانی_جسمی.
🌹امیرالمومنین در خطبه ۲۲۱ می فرمایند: «گذشت روزگار توانایی شان را گرفت». یا در همان خطبه می فرمایند:
✅«از ادامه بیماری ها، سست و ناتوان شدند». و درباره خودشان هم در نامه ۳۱ به امام حسن مجتبی علیه السلام می نویسند :
💯« پسرم هنگامی که دیدم سالیانی از من گذشت و توانایی ام رو به کاستی رفت، نامهای برای شما نوشتم». پس یک وقت ناتوانی کاملاً #طبیعی است و غیر اختیاری و غیر ارادی است.
🔷2. ناتوانی #ارادی و ممدوح :
💢مثل ناتوانی در تشکر از خدا در برابر نعمتها
این ناتوانی زیبا و خوب است. این نوع ناتوانی در چند مورد در #نهجالبلاغه آمده است .
🔻انواع #ناتوانی ممدوح:
🔹2.1 ناتوانی و عجز در برابر خدا ،اینکه انسان به این معرفت برسد که از شناخت خدا آنگونه که حق خداست #ناتوان است.
♻️از توصیف خدا ،آنگونه که حق خداست ناتوان است و از شکرگذاری نعمتهای خدا هم این گونه که حق خداوند است ناتوان است این یک جور درجه و مقام است خیلی معرفت میخواهد که انسان به این عجز خودش در برابر خداوند برسد.
🌹امیرالمومنین در خط اول از خطبه۱ نهج البلاغه می فرمایند: « سپاس خداوندی را که سخنوران از ستودن او عاجز هستند و حسابگران از شمارش نعمت های او و تلاش کنندگان از ادای حق او عاجز هستند.»
⚡️یا در خطبه ۱۶۰ میفرمایند: « خدایا آنچه را که از آفرینش تو می نگریم و از قدرت تو به شگفت میآییم و بدان بزرگی قدرت تو را می ستاییم بسی ناچیز تر است در برابر آنچه که از ما پنهان و چشمهای ما از دیدن آنها #ناتوان و عقل های ما از درک آنها عاجز است».
🚫از طرفی دیگر در این #ناتوانی ممدوح ما تکلیفی هم داریم و آن تلاش بیشتر در طاعت خدا است، اگرچه ما هر چقدر تلاش هم می کنیم آن گونه که حق خدا است نمیتوانیم طاعت کنیم .حضرت در نامه ۳۱ نهج البلاغه خطاب به امام حسن مجتبی علیه السلام می نویسند:
✅« در عمل بکوش آنچنان که همانند تو سزاوار است بکوشد زیرا منزلت آن اندک و تواناییاش ضعیف و ناتوانی اش بسیار و اطاعت خدا را مشتاق است».
🔹2.2 #ناتوانی وعجز و ضعف در مقابل گناه :
🌹امیرالمومنین در حکمت ۳۸۳ می فرمایند: « هرگاه ناتوان شدی پس ناتوانی را در نافرمانی خدا قرار بده»
🌸همچنین در حکمت ۳۴۵ می فرماید: «خود ناتوانی از انجام گناه و ممکن نشدن اسباب گناه نوعی #عصمت است»
🔹2.3 #ناتوانی مذموم و بد :
🔅اینکه انسان در مقابل انجام تکلیف عقلی و شرعی و عرفی ناتوان باشد.
🔻 #عوامل_ناتوانی مذموم و بد:
🔸2.3.1 #ترس :
🌸در خطبه ۳۳ امیرالمومنین می فرمایند:« به خدا سوگند من از پیشتازان لشکر اسلام بودم تا آنجا که صفوف کفر و شرک تار و مار شد. هرگز ناتوان نشدم و نترسیدم»
🔸2.3.2 #خجالت و شرم بی مورد
در حکمت ۲۱ نهج البلاغه می فرمایند: «شرم با ناامیدی همنشین است».
🔸2.3.3 به عهده گرفتن کاری که بیشتر از توان ما باشد.
🌹امیرالمومنین در نامه ۶۱ می نویسند: «پافشاری در کاری که از #مسئولیت او خارج است نشانه ناتوانی آشکار و اندیشه ویرانگر است».
🔸2.3.4 #تنبلی و اهمال کاری است
امیرالمومنین در حکمت ۱۲ نهج البلاغه می فرمایند:
⚡️«ناتوان ترین مردم کسی است که از دوست یابی ناتوان است و از او #عاجز تر کسی است که دوست خود را از دست می دهد».
🎙 حجت الاسلام #مهدوی_ارفع
#نهج_البلاغه
📗🖊📗🖊📗🖊📗🖊
مارابه دوستان خودمعرفی کنید👇
@beha_togham_alfaraez