#شخصیت_شناسی 7 #ابوالصلاح_حلبی ✅ تقی‌الدین بن نجم‌الدین، معروف به ابو الصلاح حلبی (۳۷۴-۴۴۷ق)، فقیه و متکلم امامی در قرن چهارم و پنجم هجری قمری است. 🔹اساتید: او از شاگردان سید مرتضی و شیخ طوسی بود. ایشان از حلب به بغداد رفت و در آنجا نزد سید مرتضی درس خواند و در زمره شاگردان مبرِّز او قرار گرفت 🔸 شاگردان: از شاگردان مشهور وی می‌توان به ابن‌ بَرّاج و محمد بن علی کراجکی اشاره کرد. 🔻 نیابت از سه فقیه علی الاطلاق: ایشان از سوی سید مرتضی (فقیه مشهور قرن پنجم هجری) و پس از او، از سوی شیخ طوسی و سلاّر، مقام نیابت داشت و به نمایندگی از آنان، به حل مشکلات و پاسخ به مسایل شرعی و دینی سرزمین شام می‌پرداخت. این سه شخصیت، مردم شام را به ابوالصلاح ارجاع می‌دادند و خود در مسایل آن دیار دخالت نمی‌کردند. پاسخ آنان به استفتاءکنندگان شامی این بود: 🔹 «ابوالصلاح در بین شماست، او را دریابید». 🔸 لقب‌های «خلیفة السید» و «خلیفة الشیخ» بیانگر نیابت ابوالصلاح از سوی سید مرتضی و شیخ طوسی است. 🔻 مکتب فکری: دیدگاه‌های فقهی حلبی تا حد زیادی نزدیک به مکتب بغداد و متأثر از نظرات سید #مرتضی است. بر طبق دیدگاه حلبی، منصب قضا تنها در صلاحیت امامان معصوم و نایبان آنهاست و کسانی که به نیابت از امام معصوم عهده‌دار امر قضا می‌شوند، باید ویژگی‌هایی مانند عقل، بصیرت، ورع، عدالت، بردباری و قصد و تصمیم جدّی در اجرای احکام داشته باشند. ابوالصلاح در نظریه ولایت فقیه بر بسیاری از فقیهان پیشی گرفته است. وی همچنین حکم به لزوم بر پایی نماز جمعه در زمان غیبت کرده است. 🔹آثار مشهور: از آثار مشهور وی می‌توان #الکافی فی الفقه و تقریب المعارف را نام برد. ⚫️ وفات: او در ۴۴۷ق در مسیر بازگشت از سفر حج، در رَمله فلسطین وفات نمود. 📚 ر.ک: ابن‌شهرآشوب، کتاب معالم‌العلماء. 🔅لطفا با معرفی این کانال به دوستان و گروه های دیگر، ما را در این امر خیر یاری فرمائید: https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم

#شخصیت_شناسی 9 #شیخ_طوسی 💠 شیخ الطائفة محمد بن الحسن #الطوسی 🔹 شیخ طوسی (۳۸۵-۴۶۰ق) از مشهورترین محدثان و فقیهان شیعه، نویسنده دو کتاب از کتاب‌های چهارگانه حدیثی شیعه (تهذیب و استبصار) است و سه کتاب از کتب چهارگانه رجالی (رجال، فهرست و رجال کشی) است، که در ۲۳ سالگی از خراسان به عراق آمد و از اساتیدی چون شیخ #مفید، سید #مرتضی استفاده کرد. خلیفه عباسی، کرسی تدریس کلام بغداد را به او سپرد. 🔸 نظرات و نوشته‌های فقهی او مورد توجه فقیهان شیعه است. وی در سایر علوم اسلامی مثل رجال، کلام و اصول فقه نیز صاحب‌نظر بود و کتاب‌های او جزء کتاب‌های مرجع علوم دینی است. او تحول در اجتهاد شیعی را آغاز کرد و مباحث آن را گسترش داد و در برابر اجتهاد اهل سنّت به آن استقلال بخشید. 300 تن از علما در مجلس درسش شرکت می‌کردند، که نامدارترین شاگرد او ابوالصلاح #حلبی است. 🔹 شیخ طوسی از سرآمدان مکتب کلامی عقلگرای بغداد بود، که از طریق نفوذی که در جامعه علمی شیعه یافت تاثیری دیرپای بر تفکر علمای شیعه گذاشت. اجتهاد و عقلگرایی در فقه و عقاید شیعه با کوشش‌های شیخ طوسی بین شیعیان شیوه غالب شد و به سیطره روش #اخبارگرایی برای چند سده پایان داد. وی را احیاگر علم اصول فقه و اجتهاد و نخستین کسی شمرده‌اند که باعث ورود اجتهاد به فقه شیعه شد. 🔸پس از حمله ترکان سلجوقی به بغداد و حوادث پس از آن مانند آتش‌سوزی در کتابخانه شاپور و نزاع شیعه و سنی در بغداد، شیخ به #نجف مهاجرت کرد و فعالیت علمی خود را در این شهر آغاز کرد و حوزه علمیه نجف با تلاش‌های او پاگرفت و طولی نکشید که شهر نجف مرکزیت علمی و فکری تشیع را از آن خود کرد. 🔹وارد کردن روش #عقلگرایانه و استدلال گرایانه در #استنباط احکام فقهی به عنوان برجسته‌ترین دستاورد شیخ طوسی در تاریخ فقه شیعی شناخته می‌شود. پس از شیخ حتی آرای فقهی وی نیز مورد قبول علما بود و کسی جسارت مخالفت با نظریات وی را نداشت، تا اینکه #ابن_ادریس (متوفی ۵۹۷ ق.) (نوه دختری شیخ) باب اعتراض بر وی را گشود. 🔸 کتاب التبیان شیخ نخستین #تفسیر نوشته شیعیان است که تمام سوره‌های قرآن را در برمی‌گرفت، که ویژگی دیگر آن، رویکرد اجتهادی و عقل گرایانه او در تفسیر قران است که با رویکرد روایی مفسران قبل از او متفاوت بود. شیخ طوسی با استناد به آیات قرآنی، قرآن را متنی قابل فهم برای عقل بشر می‌داند و روایاتی را که تنها راه فهم قرآن را مراجعه به احادیث می‌دانند، نمی‌پذیرد. 📚 ر.ک: طبقات أعلام الشیعة، آقا بزرگ تهرانی، ج2، ص161؛ سیری در زندگی شیخ طوسی، دوانی، ص20. 👈 #تاریخ_فقه_وفقها را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#شخصیت_شناسی 10 #سلار 💠 ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز (متوفای ۴۶۳ق)، مشهور به (سالار گیلانی یا سلّار دیلمی) از فقیهان و اندیشمندان نامدار و از شاگردان شیخ #مفید و سید #مرتضی علم‌الهدی 🔸 نویسنده أعیان الشیعه و مؤلف ریاض العلما نوشته‌اند: سلار اسمی است كه در لغت فارسی و عربی اصلا وجود ندارد، ولی در رجال بحرالعلوم آمده است كه سلار معرب سالار است. مترجمین، سالار را در فارسی به معنای رییس و امیر و در عربی به معنای شریف معنا می كنند. 🔹 سیوطی در طبقات النحویین النحاة، سلار را از دانشوران علم نحو دانسته است و علامه حلی در خلاصه نوشته است: سلار بن عبدالعزیز دیلمی از فقهای مورد وثوق شیعه است كه در فقه و ادبیات، سرآمد و ممتاز بود. 🔸 سید مرتضی را باید احیاگر علوم اسلامی در قرن چهارم دانست. آن بزرگوار از اوضاع سیاسی و اجتماعی عصری كه مقارن با اوج قدرت دولت شیعی آل بویه بود، به خوبی بهره‌برداری نمود. سید مرتضی، شاگردان فقیه و دانشمندش را به اقصی نقاط كشور اسلامی، برای #قضاوت گسیل می‌داشت. یكی از شخصیت‌های برجسته شیعه كه از سوی سید مرتضی برای منصب قضا به مناطق حلب (از توابع سوریه) اعزام شد، #سلار دیلمی بود. وی در این مناطق، زعامت دینی مردم را به‌عهده گرفت و به‌عنوان #حاکم شرع اسلامی، به حل و فصل نزاع‌ها و اختلافات دینی ـ اجتماعی پرداخت و به ارشاد و هدایت مردم، اقامه جماعت و رفع مشكلات و پاسخ‌گویی به مسائل دینی شیعیان نیز اشتغال داشت. 🔹 این فقیه هوشمند و زیرک، با درک موقعیت اجتماعی و سیاسی زمان خویش كه زعامت دینی شیعیان را بعد از شیخ #طوسی به‌عهده داشت، اقدام به صدور شجاعانه فتوای #تحریم نماز جمعه نموده است، زیرا سلار زمانی زعامت و رهبری مردم را به‌عهده گرفت كه حکومت آل بویه كه دولتمردانی شیعی بودند به سلجوقیان كه سنی مذهب بودند، انتقال یافته بود و فتنه و آشوب و جنگ‌های خونین مذهبی علیه شیعیان آرامش بغداد را به مخاطره انداخت و باعث فروپاشی حوزه علمیه بغداد شد و فقیهان و عالمان دین، دست به اقدامات اساسی زدند و حتی ناگزیر به هجرت از بغداد شدند. 🔸 روشن است كه برگزاری نماز جمعه و خواندن خطبه در آن فضای سیاسی حاكم بر جامعه، چیزی جز مدح و ستایش حاكمان جور نبود و اصولا حاكمان جور انتظار دارند كه از محافل عبادی ـ سیاسی نماز جمعه به نفع خویش بهره‌برداری كنند. #تحریم نماز جمعه از سوی زعیم بزرگ شیعیان در حقیقت حکمی #ثانوی در اعلان برائت از حاكمان جور و تنفر از اقدامات ظالمانه و ستم‌گرانه آنهاست. این اقدام سلار، حكایت‌گر تفكر عدم جدایی دین از #سیاست است كه از سوی فقهای بزرگوار شیعه در تمام اعصار در عمل به اثبات رسیده است. پذیرش منصب #قضاوت در دوره‌ای و تحریم نماز #جمعه و عیدین در دوره‌ای دیگر، نشان می‌دهد كه وی فقیهی سیاست‌مدار و ژرف‌اندیش در عصر خویش به‌شمار می‌آمده است. 📚 الذریعة، ج20، ص298، أعیان الشیعة، ج7، ص171. 👈 #تاریخ_فقه_وفقها را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم