🔸#هويت_فرهنگي_ملّي: تُرک، عرب يا کُرد #علويان از يک گروه هم‌نژاد نيستند؛ چنانکه قبلاً گفته شد، آن‌ها شکاف‌هاي زباني و ارزشي دارند. ۴ گروه زباني مختلف در ميان آن‌ها يافت مي‌شود: #ترکي، #عربي، #زازا و #کُرمانجي که ۲تاي آخري جزو ساختار زباني فارسي و کردي هستند. هويت، عميقاً با زبان مادري هر گروه پيوند خورده است. اين واقعيت، فقدان کامل همکاري يا ارتباطات همه جانبه را در پي‌دارد. درباره شمار جمعيت علويان اختلاف نظر هست. بسياري از منابع علوي ادعا مي‌کنند که آن‌ها بيش از ۴۰ درصد جمعيت ترکيه را تشکيل مي‌دهند؛ در حالي‌که بالاترين تخمين‌هاي علمي، نسبت آن‌ها را در حدود ۲۰درصد برآورد مي‌کند. در اوايل دهه 1990 آنان جمعيت خود را ۲۰ ميليون نفر اعلام کردند. ساير منابع گفتند که بيش از ۱۵ ميليون نيستند. به هر حال اين به وضوح نشان مي‌دهد که شمار تركان علوي نسبت به اواسط دهه 1980 زماني که بين ۳ تا ۸ ميليون نفر تخمين زده مي‌شدند، رشد کرده است. علويان کُرد حدود ۲۵ درصد كُردهاي تركيه(5/1 تا دو ميليون نفر) را تشكيل مي‌دهند. به علاوه، تركيه حدود ۱ميليون علوي عرب(نُصيري) دارد. بيشترين آن‌ها که در استان #هاتاي يا #الکساندريه زندگي مي‌کنند نُصَيري هستند و پيوندهاي خودشان را با علويان سوريه حفظ کرده‌اند. علويان ترکيه آنچنان که قبلاً ذکر شد، خود را به هيچ عنوان با علويان سوريه پيوند نمي‌زنند، اگر چه هر ۲، تا حدودي با پس زمينه‌هاي تاريخي مشترک که از مسيحيت به گونه‌اي خاص از اسلام تغيير دين داده‌اند، پيوند دارند و آن را حفظ کرده‌اند. نمونه‌هاي مهم سنت‌هاي مسيحي مانند #عيدپاک، #شرب_خمر يا #عدم_ساخت_مسجد، از اين جمله است. به نظر مي‌رسد هويت آن‌ها به نوعي عميقاً به هم پيوند خورده است. ژئوپليتيک محيط قبايلي آنان با پس زمينه‌هاي عربي، ترکي يا کردي که از آن سرچشمه گرفته‌اند، بعنوان عوامل متمايز کننده و جداکننده عمل مي‌کند. اين رفتارها در ترکيب با استفاده از «تقيه» يک اصطلاح اسلامي معادل پنهان‌کاري در رفتارهاي مذهبي تحت اجبار يا ظلم قرارمي‌گيرد. نُصيري‌ها حدود ۱۲ تا ۱۵درصد جمعيت سوريه را تشکيل مي‌دهند. چنانکه ذکر شد، فرقه مذهبي آن‌ها در خلال قرن دهم در #جبال_انصاريه نزديک شهر لاذقيه شکل گرفت. اينجا هنوز هم منطقه اصلي آن‌هاست؛ اگر چه فرايند شهرنشيني به علاوه افزايش شمار علويان در درون شبکه‌هاي تصميم‌گيري سياسي و نظامي در حضور آن‌ها در ساير مناطق و به ويژه در دمشق مؤثر بوده است. حدود ۱ميليون علوي عرب زبان نيز در ترکيه هستند که غالباً در داخل يا نزديکي استان هاتاي يا الکساندريه [اسکندريه] زندگي مي‌کنند. شايان ذكر است ترکيه در يک توافقنامه در سال 1921 با فرانسه پذيرفت که فرانسه سراسر سوريه را بر اساس قانون ملّت تحت قيموميت بگيرد. استان سنجک (Sanjak) در ازاي امتيازات گسترده به جمعيت کثير تُرک آن تحت حاکميت اداري قيم [فرانسه] قرار گرفت. فرانسه در 1936 پيشنهاد اعطاي استقلال به سوريه را مطرح کرد که شامل سنجک نيز مي‌شد. آنکارا واکنش منفي نشان داد و در 1939 استقلال مزبور رسماً مشروط به همکو يا تشرف به دين اسلام، شمارشان کاهش يافت. صوفي‌ها در طول دولت سلجوقي نقش مهمي داشتند. اعضاي حلقات مختلف صوفي مانند #قلندريه و #رفاعيه از آسياي ميانه و شرق ايران به آناتولي مهاجرت مي‌کردند؛ گروه‌هاي ديگر نيز بر اثر حملات مغول بسوي غرب رانده شدند. با مهاجرت مردمان ترک، رهبري ریالباباهاي_صوفي تثبيت مي‌شد. آن‌ها اقامتگاه‌هاي خود را در منطقه سکونت جديد تأسيس کردند و كوشيدند تا آن‌ها را به بهره‌برداري برسانند. #تکيه‌ها و #تربيت‌خانه‌ها بنا شدند و باغ‌ها کشت شدند و مدارس توسعه يافتند. آن‌ها براي رفاه مسافران، تدارک مي‌ديدند و نيز در نزاع‌هاي بين قبايل ميانجي‌گري مي‌کردند. صوفيان روستايي يک رفتار پر تسامحي با مسيحيان در پيش گرفتند و ارتباط يوناني‌ها و ارمني‌ها را با اسلام تسهيل ‌کردند. در آناتولي #حاجي_بکتاش بسيار تکريم مي‌شد. او قرائتي از اسلام را تبليغ مي‌کرد که ترکيب #باورهاي_شيعي و #سني و #آداب_ديني_اسلامي و #مسيحيت بود. تبليغات اسلامي براي جماعت مسيحي مأيوس که شکست خود را نشانه‌اي از مجازات الهي يا پايان تاريخ مي‌دانستند، جذاب مي‌نمود. اندکي بعد مردان مقدس مسلمان با ارائه اسلام در قالب تركيبي از باورهاي اديان مسيحي و اسلام مورد اقبال قرار گرفتند. مکان‌هاي مقدس مسيحيت را در اختيار گرفتند. مسيح نيز مورد احترام و تکريم مسلمانان بود؛ اما اغلب خودِ مسيحيان پس از تشرف به اسلام، عقايد و آداب مسيحي را نکوهش مي‌کردند. غسل تعميد، تقديس سنت‌ها، عيدپاک و اعتقاد به شفاعت مؤثر كليساها، از عقايد مسيحيت، در اسلام اين جماعت‌ها گنجانده شد. ادامه در پست بعدی... ‌دفاع همچنان باقیست https://eitaa.com/defa_baghist

بدين ترتيب ريشه‌هاي علوي‌گري بايد در محيطي همچون منطقه آناتولي جست‌وجو ‌شود که در آن يک فرايند آميختگي بين جوامع مسيحيِ رها شده و قبايل ترک يا کردي که گونه متفاوتي از #اسلام_صوفيانه را پذيرفته بودند، رخ داد. #علويان در سوريه معمولاً #نُصيريه ناميده مي‌شوند که تاکنون فرقه خود را در خلال ده قرن در جبل‌انصاريه نزديک لاذقيه تثبيت كرده‌اند. عقايد پنهاني آن‌ها ترکيبي از عناصر اعتقادي باستاني سوريه يا بت‌پرستي (به ويژه عبادت عناصر ۳ گانه خورشيد، ماه و ستاره يا آسمان) که احتمالاً از #تثليث_مسيحي تأثير گرفته، توصيف مي‌شود؛ چنانكه که از مراسم و جشن‌هاي مختلف مسيحي و نيز تا حدود زيادي عقايد تجلي يافته در آيين #شيعه_اسماعيليه، متأثر است. 🔸علويان قرن‌ها بردگان بدون زمين و غلامان و کارگران کشاورز ملاکان و زمين داران مسيحي يا سني شهري بودند. علويان به سبب گرايش مذهبي و ارتجاع فرهنگي‌شان مورد نفرت اکثريت سني بودند. #ابن‌تيميه، فتوايي در قرن چهاردهم ميلادي صادر كرد که بر اساس آن #علويان، #کافرتر_از_يهوديان، #مسيحيان و #بسياري_از_بت‌پرستان هستند و همين فتوا جنگي را بر ضد آن‌ها براي رضاي خدا به راه انداخت. علويان نه تنها در زمينه‌هاي مذهبي آزار ديدند، بلکه نژادي به حساب آمدند که مستحق هيچ لطف و ترحّم و حمايتي نيستند. آن‌ها به اسارت برده شده و فروخته مي‌شدند. در خلال آخرين سال‌هاي حاکميت عثماني، شرايط اقتصادي آنان به شدت زوال يافت، به گونه‌اي که غالباً دختران خود را به مردم شهرنشين و بيشتر به خاندان‌هاي مسلمان سني مي‌فروختند و يا اجاره مي‌دادند. 🔹دوران حاکميت عثماني به مدت ۱۵ قرن بيش از 90٪ جمعيت آناتولي مسلمان بودند. در مقايسه با دوره قبل از شروع مهاجرت ترکان که در آن دوره غالباً مسيحي بودند. بسياري از اين تغييرات آنچنان که قبلاً ذکر شد، به علت مهاجرت انبوه جمعيت مسلمانان بود؛ اما بخش مهم ديگر آن به سبب #تغييرمذهب_مسيحيان به اسلام بود. اين تغيير دين‌ها به طور بنيادين به شکست مسيحيت آناتولي برمي‌گردد که در خلال تضعيف دولت بيزانس و کليساي ارتدوکس يونان و اضمحلال جامعه آناتولي در مواجهه با مهاجرت ترکان رخ داد. در اواخر قرون ۱۴ و ۱۵، ترکان، اسقف‌ها و فرمانداران را از مقاماتشان خلع کردند. عايدات و دارايي‌هاي کليسا را مصادره نمودند. بيمارستان‌ها، مدارس، نواخانه‌ها و ديرها را تخريب يا تعطيل كردند و جمعيت مسيحي آناتولي را بدون رهبري و خدمات اجتماعي رها نمودند. باقي مانده روحانيان مسيحي نيز تحت حاکميت ترکان درگير نزاع‌هاي دروني شدند، به گونه‌اي که در آينده اين امر فقط به تضعيف مؤسسات مسيحي منتهي مي‌شد. در خلال دوران عثماني، علويان تحت تبعيض قرار داشتند. کشتارهاي دوره‌اي علويان تا قرن شانزدهم ثبت شده است؛ البته بيشترين اقدامات عليه علويان را نمايندگان #جريان_بکتاشي (حاجی بکتاش اهل نیشابور، یکی از پیروان فرقه‌ی #صوفیه_یساوی بود که در آسیای مرکزی و در بین قبیله‌های ترک فعالیت زیادی داشت. او توسط مراد این فرقه‌(شیخ احمد یساوی) به آناتولی اعزام شد. ایشان تا پایان زندگی‌اش در آنجا ماند و علت این ماندگاری شاید حمله‌ی مغول‌ها به سرزمین مادری‌اش باشد. در همین اوان، وی با آموزش تعالیم خود موجب گسترش مکتب صوفی‌گری خود در این منطقه شد. این فرقه به سرعت در دوره‌ی عثمانی از آناتولی به بالکان– جایی که رهبران این فرقه (دده‌ها یا باباها) عده‌ی زیادی را به دین اسلام گرایش دادند. فرقه‌ی بکتاشی در میان #مردم_آلبانی بسیار محبوب باقی ماند و امروزه دسته‌های کوچکی از این فرقه در سراسر #مقدونیه، #کزووو، و #آلبانی یافت می‌شود. هر سال روزهای 16، 17، 18 آگوست، هزاران نفر از مردم ترکیه، بلغارستان، آلبانی و کشورهای بالکان(کوزووو – مقدونیه و ...) در منطقه‌ی حاجی بکتاش به برگزاری مراسم‌های آئینی و رقص و سماع می‌پردازند). همراه با #يني‌چري «ینگی چریک» یا ینگی‌چری به معنی «سرباز نو غیرمنظم» واحدهای ویژه (ورزیده) از ارتش امپراطوری عثمانی بودند. این ارتش در زمان مراد یکم که عثمانی‌ها بخشی از اروپا را در اختیار داشتند تحت نظام #دوشیرمه تشکیل شد. آن‌ها فرزندان پسر به گروگان گرفته شده مسیحیانی بودند که توسط ترک‌های عثمانی از خانواده‌هایشان جدا شده و به خانواده‌های ترک مسلمان سپرده می‌شدند، بنابراین این افراد مسلمان و تُرک تربیت می‌شدند. این افراد بعداً جزو لشکر عثمانی می‌شدند. این روش در سال ۱۸۲۶ توسط سلطان محمود دوم لغو گردید و بیشترشان در سده 13 میلادی در پی شورش ایشان بدست سلطان محمود دوم به قتل رسیدند. علويان همچنين از سازمان‌هاي نظامي و نيز مشاغل اداري اخراج مي‌شدند. ادامه در پُست بعدی... ‌دفاع همچنان باقیست https://eitaa.com/defa_baghist

ادامه... 🔺شیعیان جعفری ترکیه سطح اجتماعی(فرهنگی، علمی، موقعیت شغلی، رفاه) شیعیان مقیم غرب ترکیه از شیعیان ساکن مناطق شمال‌شرقی بالاتر است. جایگاه شیعیان جعفری ترکیه و نقش کنونی و پیشین شیعیان جعفری در ساختار قدرت و احزاب ترکیه بدلیل رشد اقتصادی ترکیه و نیز فشارهای سیاسی اتحادیه اروپا، شیعیان ترکیه نیز در کسب برخی حقوق‌شان به موفقیت‌های اجتماعی و اقتصادی نایل گردیدند. صاحبان سرمایه و کار، تجار شیعه‌جعفری، برخلاف بوروکرات‌های شیعی، در جامعه سنی مذهب و در نظام لائیک جمهوری ترکیه موقعیت و موفقیت‌هایی کسب کرده‌اند. اما حتی با تشکیل دولت "حزب عدالت و توسعه"، اصل جدایی دین از سیاست و تحدیدات فرهنگی جامعه سنی مذهب همچنان تداوم دارد. البته علیرغم فراهم شدن بستر و موقعیت نسبتاً مناسب در جامعه سنی ترکیه، برای تداوم فعالیت‌های فرهنگی - تبلیغی شیعی، متأسفانه عدم رهبریت واحد(مورد قبول اکثریت)، استمرار تفرقه و درگیری‌های منافعی، بویژه در سطح بزرگان قوم و مشاهیر، باعث عدم ارتقاء سطح اتحاد، ترقی در عرصه‌های سیاسی و نفوذ در ساختار قدرت در بین شیعیان جعفری ترکیه گردیده است. شیعیان و ساختارهای سیاسی بنا بدلایل تاریخی، از جمله ظلم سلاطین عثمانی علیه شیعیان، پس از شکل‌گیری جمهوری ترکیه و آزادی بسیار اندکی که بوجود آمد، شیعیان و علویان با اتخاذ روشی مسالمت‌آمیز با رژیم لائیک ترکیه کنار آمدند و از هرگونه درگیرشدن با حکومت‌ها اجتناب نمودند. به همین دلیل هیچ گروه عمده فعال سیاسی و یا مخالف رژیم در میان شیعیان جعفری مطرح نگردید. در ترکیه ۲ جماعت مهم و یا گروه عمده شیعی‌جعفری وجود دارند که مرکزیت هر دو در استانبول می‌باشد. #گروه_زینبیه و #گروه_کوثر که اغلب با یکدیگر درگیر هستند. شیعیان ترکیه دارای حزب سیاسی مشخصی نبوده و در انتخابات معمولاً از احزاب راست‌گرای ملی و اسلامی - ملی حمایت می‌کنند. حتی بنا به اظهارات مقامات ترکیه، هیچ تهدیدی از ناحیه شیعیان‌جعفری این کشور متوجه حکومت نیست. البته گاهاً جهت کسب موقعیت و منافع، با "حزب چپ‌گرای جمهوریخواه خلق" نیز معامله(رای‌های انتخابی)‌کرده‌اند. اما معمولاً بیشتر شیعیان جعفری مناطق شمال‌شرقی از حزب نژادگرا تحت عنوان «حزب حرکت ملی‌گرا» حمایت می‌کنند و در مناطق غربی نیز معمولاً طرفدار احزاب اسلامی- ملی هستند. بطور کلی، شیعیان جعفری در ترکیه از منظر نفوذ در حکومت و مشارکت در دولت‌های جمهوری ترکیه و نیز حزب عدالت و توسعه، تقریباً حضور بارز و برجسته‌ای ندارند و بعنوان اقلیتی مطرح هستند که احزاب مقتدر با وعده‌های گوناگون در صدد جمع‌آوری آرای انتخابی‌شان هستند. 🔺جایگاه و رابطه شیعیان جعفری با دولت اردوغان در ترکیه حزب عدالت و توسعه در راستای جذب آرای شیعیان ترکیه، طی برنامه‌های متفاوت، بویژه از طریق "سازمان اموردیانت" جمهوری‌ترکیه، قصد دارد روحانیون شیعه در ترکیه را جذب و به استخدام درآورد. اگر چه شخصیت‌های فعال شیعی در ترکیه به استناد اصل عدم وابستگی روحانیان شیعی به حکومت غیرشیعی، مخالفت با اقدام "سازمان اموردیانت" هستند، ولی حکومت آقای اردوغان با وعده‌های کمک‌های مالی و نیز اعطاء برخی امتیازهای فرهنگی و اجتماعی سعی در جذب آرای شیعیان ترکیه دارد. در ترکیه بیش از 300 مسجد متعلق به شیعیان جعفری وجود دارد. طبق طرح "سازمان اموردیانت"، تعداد 200 امام جمعه و جماعت شیعی بدین طریق به استخدام دولت درخواهند آمد. در این خصوص، «صباح‌الدین تورک‌ییلماز»، رئیس مجمع عالمان شیعی-ترک اروپا، ابراز داشته‌است که هدف دولت از واگذاری مسئولیت مساجد و مراکز دینی شیعیان به سازمان امور‌دیانت جمهوری ترکیه، در اختیار گرفتن نبض جامعه‌ی شیعه جعفری این کشور است. علمای شیعه جعفری هیچگاه وابسته به حکومت نبوده‌اند و ما هیچگاه تبدیل به عالمان درباری نخواهیم شد. رابطه شیعیان جعفری با علویان در ترکیه در طول حدود 6 قرن حکمرانی و استیلای عثمانی‌ها بر 3 قاره جهان و این منطقه، شیعیان جعفری و انشعاب‌هایی نظیر #علویان، مورد استضعاف قرار گرفته‌اند. در اعتقادات کلی تشیع، «توحید، عدل، نبوت، امامت، و معاد» یکی هستند، ولی بدلایل تاریخی و اجتماعی مختلف، علویان از علماء، مجتهدین و فقه دورمانده‌اند و از منظری به صوفیّه سوق داده‌شده، امّا علویان از نظر اصول اعتقادی بر تشیع متکی می‌باشند. ادامه در پُست بعدی.... فرقه‌ها و ادیان جهان اسلام https://eitaa.com/joinchat/1739522124Ca6c226e120 ‌دفاع همچنان باقیست https://eitaa.com/defa_baghist

ادامه... 🔺 جایگاه و رابطه شیعیان جعفری با دولت اردوغان منتهی امروزه برخی گروه‌های علوی از نظر فرهنگ، عرف و عادات و برخی اعمال از تشیع فاصله گرفته‌اند. البته به دلایل عدیده اجتماعی، محرومیت‌ها، برخی تفاوت‌های فرهنگی بین شیعیان جعفری و علویان وجود دارد که از منظر جامعه‌شناسی، اگر چه مثبت و موافق تلقی نمی‌گردد، ولی امری غیرطبیعی هم محسوب نمی‌شود. همگونی اعتقادی در خصوص محبت به اهل‌بیت، به ویژه دوازده امام‌(ع)، موردی است که هر شیعه جعفری و یا علوی که در ترکیه زندگی می‌کند، به آن اقرار می‌کند. این واقعیت را هیچکس در جمهوری ترکیه کتمان نمی‌کند که در طول تاریخ، #علویان همواره مورد #تهاجم بوده‌اند و فرصتی برای بازیابی و شناخت خود و ارجاع به اصل و منشاء نیافته‌اند. در سطح کل جامعه، ارتباط شیعیان جعفری با علویان(باستثناء گروه‌های علوی لائیک و چپگرا) خوب و حسنه است. روابط شیعیان جعفری، با اکثریت اهل سنت ترکیه؛ اگر سوابق تاریخی، ذهنیت‌ها و عملکردهای گذشته را با طیف رنگ طوسی بنگریم(نه سیاه، نه سفید)، اینک اقلیت شیعیان جعفری در همه‌ی سطوح جامعه ترکیه حضور فعال دارند. حدود 4 درصد عالم شیعی جعفری در بیش از 300 مسجد بزرگ و کوچک در نقاط مختلف ترکیه فعال هستند. شیعیان جعفری ترکیه نیز همانند علویان از مزایای حقوقی و اقتصادی(بودجه‌های ذیربط تخصیصی دولت به امور اقلیت‌ها) و نیز امتیازهای سازمان اموردیانت جمهوری ترکیه محروم هستند. اگر چه سطح اجتماعی(فرهنگی، علمی، موقعیت شغلی، رفاه) شیعیان مقیم غرب ترکیه از شیعیان ساکن مناطق شمال‌شرقی بالاتر است. در پارلمان ترکیه نیز چند نماینده‌‌ی شیعه و علوی حضور دارند. در مسئولیت‌هایی چون ریاست شهرداری بعضی شهرها حضور دارند. تعداد پزشکان، مهندسان، صاحبان سرمایه‌و‌کار، اساتیددانشگاهی، آموزگاران و کارمندان دولتی و.... نشانگر حضور پررنگ شیعیان جعفری در جامعه‌‌ی اهل تسنن جمهوری ترکیه است. اکثریت سنی و اقلیت شیعی جعفری بنابر ملاحظات مدون و نوین اجتماعی جاری در این کشور، یکدیگر را درک، تحمّل و گاه نیز به خوبی می‌پذیرند. به ویژه آن که طی 10 سال اخیر، از لحاظ نرم‌افزاری و سخت‌افزاری ارتباطات جمعی، جامعه ترکیه، اعم از سنی، شیعی، علوی، موفقیت‌های خوبی داشته است که مسلماً بر روابط، تعامل و گفت‌وگوی پیروان دیگر مذاهب‌اسلامی و حتی ادیان آسمانی تاثیر بسزایی گزارده‌است . مهمترین نگرانی‌های شیعیان جعفری ترکیه از اصلاحات دولت اردوغان در مورد قانون اساسی و نظام ریاستی اصلاحات مدّ نظر دولت اردوغان اگر چه در راستای کسب امتیازاتی از گروه‌های لائیک، به نفع گروه‌های اسلامی معتدل اهل تسنن است، امّا در خصوص اصلاحات و به ویژه نظام ریاستی، نگرش‌های متفاوتی بین اسلامگرایان و حتی اختلاف نظرهایی در درون حزب عدالت و توسعه وجود دارد. اقلیت شیعیان جعفری ترکیه، همانند علویان، علیرغم قول‌ها و شعارهای عدیده دولت‌های دوره جمهوریت، اعم از راست‌گرا، چپ‌گرا و اسلام‌گرا، تاکنون به مطالبات اجتماعی و مذهبی خود دست نیافته‌اند و نسبت به تحقق درخواست‌هایشان نیز زیاد امیدوار نیستند. نزد شیعیان جعفری ترکیه در خصوص اصلاحات و نظام ریاستی دولت اردوغان، احساس و ابراز نگرانی متمایزی وجود ندارد، زیرا پیشینه تاریخی و ساختار فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جمهوری ترکیه ایجاب می‌نماید که کلیه اقدامات، حتی توسط رجب طیب‌اردوغان، در چار‌چوب منافع #اکثریت_سنی_مذهب و نیز #جناح_کمالیسم، محدود و محصور بماند. البته سیاست‌های جذبی، بکارگیری هدفمند علماء، نخبگان و فرهیختگان جعفری، در راستای خنثی‌سازی و هضم‌(حلّ) جامعه اقلیت جعفری در جامعه اکثریت سنی، از جمله مواردی است که نگرانی‌هایی برای شیعیان جعفری ترکیه پدید آورده است. ادامه در پُست بعدی.... فرقه‌ها و ادیان جهان اسلام https://eitaa.com/joinchat/1739522124Ca6c226e120 ‌دفاع همچنان باقیست https://eitaa.com/defa_baghist