"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه 🌟
موضوع این هفته: #حمدنعمات‌الهی‌درکلام‌امیر
🌺خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ اَلْفَاشِي فِي اَلْخَلْقِ حَمْدُهُ وَ اَلْغَالِبِ جُنْدُهُ وَ اَلْمُتَعَالِي جَدُّهُ،
أَحْمَدُهُ عَلَى نِعَمِهِ اَلتُّؤَامِ وَ آلاَئِهِ اَلْعِظَامِ اَلَّذِي عَظُمَ حِلْمُهُ فَعَفَا وَ عَدَلَ فِي كُلِّ مَا قَضَى وَ عَلِمَ مَا يَمْضِي وَ مَا مَضَى
سپاس خداوندى را سزاست كه ستايش او در خلق آشكار، و سپاهش پيروز، و بزرگى او والا و بيكرانه است.
خدا را براى نعمتهاى پى در پى، و بخشش‌هاى بزرگش ستايش مى‌كنم، خدايى كه حلمش بزرگ و عفوش فراگير است، در فرمانش عادل، و از گذشته و آينده با خبر است.
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸 شرح:
امام(عليه السّلام) در بخش اوّل اين خطبه كه از #فصيح‌ترين خطبه‌هاى آن حضرت است از حمد خدا آغاز مى‌كند و او را به سه وصف مى‌ستايد و عرضه مى‌دارد: «ستايش ويژۀ خداوندى است كه #حمد و ثنايش همۀ آفريده‌ها را فراگرفته و #سپاهش پيروز و #مجد و عظمتش متعالى است».
تعبير به «الفاشى في الخلق حمده» كه از گستردگى حمد خداوند در ميان #همه‌مخلوقات خبر مى‌دهد؛ ممكن است اشاره به اين باشد كه همه اقوام #باايمان او را حمد و ثنا مى‌گويند و يا اشاره به حمد و سپاسى است كه #همه‌موجودات جهان به ويژه نعمتهاى پروردگار با زبان حال يا زبان قال، حمد و تسبيح او را مى‌گويند. پيروز بودن لشكر خدا از آن رو است كه نه تنها #فرشتگان‌الهى بلكه همۀ #عالم سپاه و لشكر خداست و هيچ كس و هيچ چيز تاب مقاومت در برابر آنها را ندارد.
سپس انگشت بر نعمتهاى مادى و معنوى خداوند گذارده و در برابر آنها حمد خدا مى‌گويد، نعمتهاى الهى غالبا نعمتهاى #به‌هم‌پيوسته است، مثلا نعمت زبان هم وسيله #گفتار است و هم #عاملى براى هدايت غذا به زير دندان براى جويدن و هم وسيله بسيار مهمى براى فروبردن غذا و هم #چشيدن طعمها و باخبر شدن از سلامت و فساد غذاها و همچنين نعمتهاى بى‌شمار ديگر.
ممكن است قرار گرفتن «آلاء» در مقابل «نعم» اشاره به نعمتهاى معنوى در مقابل نعمتهاى مادى باشد.
🍂🍂🍂🍂
#کمی‌تأمل: وَقَلِيلٌ مِنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ
🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی
"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه 🌟
موضوع این هفته: #ویژگی‌های‌آفرینش‌پروردگار
🌺 خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:
[ادامه] مُبْتَدِعِ اَلْخَلاَئِقِ بِعِلْمِهِ وَ مُنْشِئِهِمْ بِحُكْمِهِ بِلاَ اِقْتِدَاءٍ وَ لاَ تَعْلِيمٍ وَ لاَ اِحْتِذَاءٍ لِمِثَالِ صَانِعٍ حَكِيمٍ وَ لاَ إِصَابَةِ خَطَإٍ وَ لاَ حَضْرَةِ مَلَإٍ
با علم خود جهان هستى را پديد آورده، و با فرمان خود موجودات را آفريده است، بى آن كه از كسى پيروى كند، و يا بياموزد، و يا از طرح حكيم ديگرى استفاده نمايد، در آفرينش پديده‌ها، دچار اشتباهى نشده، و نه با حضور و مشورت گروهى، آفريده است
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸شرح: اوصاف پنجگانه كه از #فزونى‌حلم خداوند آغاز مى‌شود و به آفرينش خلايق و #ابداع‌كائنات منتهى مى‌گردد، مهم‌ترين بخش از صفات خداست كه شامل علم و قدرت و عدالت و لطف و مرحمت است.
آنگاه به اين حقيقت اشاره مى‌كند كه آفرينش خداوند بدون هيچ‌گونه سابقه #تعلم، #تجربه و #مشورت است، مى‌فرمايد: «بى‌آنكه (در اين كار) از كسى پيروى كند و يا آموزشى ببيند، و يا از نمونه‌اى كه از آفرينندۀ حكيمى صادر شده باشد الگو پذيرد، يا خطايى براى او پيش آيد (و از خطاى خود تجربه آموزد) و نه جمعيّتى حضور داشته باشند (كه با آنها مشورت كند يا از آنان كمك گيرد»؛ (بلا اقتداء و لا تعليم، و لا احتذاء لمثال صانع حكيم، و لا إصابة خطإ، و لا حضرة ملإ) .
در واقع كسى كه در صنعت خود از ديگرى الهام مى‌پذيرد، ممكن است از يكى از پنج طريق زير باشد: نخست، از ديگرى تقليد كند، دوم آموزش ببيند، سوم نمونه‌اى از صنعتگر دانشمندى ببيند و با استفاده از آن به مقصود خود برسد، چهارم از خطاهاى خود تجربه بيندوزد و پنجم گروهى را به مشورت و همكارى دعوت كند؛
اما خداوند صانع حكيم، خلقتش در همه جا #بى‌سابقه و #بى‌نياز است از همۀ آنچه در بالا آمده، لذا دربارۀ آفرينش او لفظ #ابداع (خلقت بدون سابقه) به كار مى‌رود.
🍂🍂🍂🍂
#کمی‌تأمل: وَلَقَدْ مَكَّنَّاكُمْ فِي الْأَرْضِ وَجَعَلْنَا لَكُمْ فِيهَا مَعَايِشَ قَلِيلًا مَّا تَشْكُرُونَ
“و بيقين ما به شما[ مردم ]در زمين توانايى [و اقتدار ]بخشيديم و برايتان در آن وسايل [و امكانات] زيست قرار داديم، [امّا] چه اندك سپاس [خدا ]مى گزاريد.”
(سوره مبارکه‌أعراف، آیه ۱۰)
🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی
"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه 🌟
موضوع این هفته: #سختی‌رسالت‌پیامبردرعصرجاهلیت
🌺 خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:
[ادامه] الرسول الأعظم وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ اِبْتَعَثَهُ وَ اَلنَّاسُ يَضْرِبُونَ فِي غَمْرَةٍ وَ يَمُوجُونَ فِي حَيْرَةٍ قَدْ قَادَتْهُمْ أَزِمَّةُ اَلْحَيْنِ وَ اِسْتَغْلَقَتْ عَلَى أَفْئِدَتِهِمْ أَقْفَالُ اَلرَّيْنِ
گواهى مى‌دهم كه محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بنده و فرستاده اوست، هنگامى او را مبعوث فرمود كه مردم در گرداب جهالت فرو رفته بودند، و در حيرت و سرگردانى به سر مى‌بردند، هلاكت آنان را مهار كرده و به سوى خود مى‌كشيد، و گمراهى بر جان و دلشان قفل زده بود.
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸شرح:
سپس امام عليه السّلام در ادامۀ اين بخش از خطبه بعد از حمد و ثناى الهى، شهادت به رسالت پيامبر پرداخته و وضع عصر قيام آن حضرت را در چند جملۀ كوتاه و پرمعنا تشريح مى‌كند تا اهميّت اين دعوت الهى آشكارتر و ملموس‌تر شود. امام عليه السّلام با چند تشبيه گويا وضع مردم را در عصر جاهليّت كاملا ترسيم فرموده است؛ گاه آنها را به كسى تشبيه مى‌كند كه در #گرداب‌وحشتناكى افتاده و پيوسته فرياد مى‌كشد و كمك مى‌طلبد، و گاه به حيواناتى تشبيه كرده كه #زمام‌آنها به دست افراد فاسد و مفسدى است كه آنان را به سوى پرتگاه مى‌كشند، و گاه دلهاى آنها را شبيه #مخزنى مى‌داند كه قفل محكمى بر در آن خورده و هيچ علم و دانش و آگاهى و فضيلتى وارد آن نمى‌شود. به راستى تا انسان به وضع مردمى كه در عصر جاهليّت مى‌زيستند از نظر #فكرى، #عقيدتى، #اخلاقى، #اجتماعى و #سياسى آگاه نشود، به عظمت مقام پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه وآله و دعوت او آشنا نخواهد شد، به همين دليل امام در خطبه‌هاى متعددى از نهج البلاغه با تعبيرهاى بسيار گويا وضع آن زمان را براى نسلهايى كه آن عصر را درك نكرده بودند و يا درك كرده و به فراموشى سپرده بودند، يادآور مى‌شود .
🍂🍂🍂🍂
#کمی‌تأمل: ما چقدر با عصرجاهلیت فاصله داریم، نکند گرفتار #جاهلیت‌مُدرن شده باشیم و ...
🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی
"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه 🌟
موضوع این هفته: #یاری‌گرفتن‌ازتقوا
🌺 خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:
[ادامه] عِبَادَ اَللَّهِ أُوصِيكُمْ بِتَقْوَى اَللَّهِ فَإِنَّهَا حَقُّ اَللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ اَلْمُوجِبَةُ عَلَى اَللَّهِ حَقَّكُمْ وَ أَنْ تَسْتَعِينُوا عَلَيْهَا بِاللَّهِ وَ تَسْتَعِينُوا بِهَا عَلَى اَللَّهِ
اى بندگان خدا! شما را به پرهيزكارى سفارش مى‌كنم، كه حق خداوند بر شماست، و نيز موجب حق شما بر پروردگار است. از خدا براى پرهيزكارى يارى بخواهيد، و براى انجام دستورات خدا از تقوا يارى جوييد
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸شرح:
اين بخش از كلام امام عليه السّلام هدف اصلى خطبه را تشكيل مى‌دهد و آنچه در بخش نخست گذشت در واقع مقدمه و زمينه‌ساز اين بخش است، زيرا تا ايمان به خدا و نبوت پيامبر اكرم نباشد سخن از تقوا گفتن موضوعى ندارد؛ نخست مى‌فرمايد: «اى بندگان خدا شما را به تقوا و پرهيزكارى توصيه مى‌كنم، زيرا كه تقوا حق خداوند بر شما است و سبب حق شما بر خداوند (نيز) خواهد بود»؛اين تعبير دربارۀ تقوا #بديع است كه از يك سو حقّ خداست بر بندگان و از سوى ديگر سبب مى‌شود بندگان بر خداوند حقّى پيدا كنند؛ اما حق خداست به دليل آنكه نتيجۀ تقوا همان #اطاعت‌جميع‌اوامر و #نواهى پروردگار است و اطاعت حق خدا بر بندگان است، و اما حق بندگان است، زيرا بر اثر آن استحقاق پاداش خواهند يافت.
بسيارى از شارحان نهج البلاغه تقوا را در اينجا به اطاعت كامل از فرمانهاى خدا تفسير كرده‌اند در حالى كه تقوا آن #خداترسى‌درونى و پاى‌بند بودن باطنى به اصولى است كه اثرش اطاعت فرمان خداست؛ تقوا همان چيزى است كه در مراحل نخستين به صورت #عدالت ظاهر مى‌شود و در مراحل عالى به صورت #عصمت، و اينها همه از صفات باطنى است. كسى كه در برابر اطاعت و گناه بى‌تفاوت است بى‌تقواست و آن كس كه پاى‌بند به اصول الهى و متعهّد به آنهاست، باتقواست و آثار هردو در اعمال نمايان مى‌شود.
سپس امام براى بدست آوردن اين گوهر گرانبها چنين مى‌فرمايد: «شما را توصيه مى‌كنم كه با #استعانت از خداوند به تقوا دست يابيد (كه پيمودن اين راه بى‌يارى خدا بسيار مشكل است) و به يارى تقوا بر خداوند حق (پاداش) پيدا كنيد»؛ (و أن تستعينوا عليها باللّه، و تستعينوا بها على اللّه) . آرى پيمودن راه تقوا، تقوايى كه بر زندگى انسان #احاطه كند، جز به يارى خداوند ميسّر نيست.
🍂🍂🍂🍂
#کمی‌تأمل: چقدر تا کنون به #رعایت‌تقوای‌الهی پایبند بوده‌ایم؟!!!
🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی
"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه🌟
موضوع این هفته: #سپرتقوا
🌺 خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:
[ادامه] فَإِنَّ اَلتَّقْوَى فِي اَلْيَوْمِ اَلْحِرْزُ وَ اَلْجُنَّةُ وَ فِي غَدٍ اَلطَّرِيقُ إِلَى اَلْجَنَّةِ مَسْلَكُهَا وَاضِحٌ وَ سَالِكُهَا رَابِحٌ وَ مُسْتَوْدَعُهَا حَافِظٌ
زيرا تقوا، امروز سپر بلا، و فردا راه رسيدن به بهشت است، راه تقوا روشن، و روندۀ آن بهرمند، و امانت دارش خدا، كه حافظ آن خواهد بود.
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸شرح:
آنگاه امام به دو اثر مهم تقوا به عنوان دليل اشاره كرده، مى‌فرمايد: «زيرا پرهيزگارى امروز، پناهگاه و سپر بلاى شماست و فردا راه رسيدن به بهشت است»؛ (فإنّ التّقوى في اليوم الحرز و الجنّة) . آرى! همۀ حوادث تلخ فردى و اجتماعى كه زندگى را در كام انسان در اين جهان، ناگوار مى‌كند بر اثر گناه و خروج از جادۀ عدل و انصاف است؛ تقوا سبب مى‌شود كه انسان در اين جهان از سقوط در پرتگاه گناه و عواقب دردناك آن رهايى يابد و زندگى شيرين توأم با آرامش و سعادت داشته باشد و فرداى قيامت به مقتضاى: « «وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ اَلزّٰادِ اَلتَّقْوىٰ» و زاد و توشه تهيه كنيد كه بهترين زاد و توشه پرهيزكارى است». راه وصول به بهشت و نعمتهاى بى‌نظير بهشتى است، آيا گوهرى گرانبهاتر از اين پيدا مى‌شود كه هم در دنيا حافظ انسان باشد و هم در آخرت نجات‌دهندۀ او گردد؟ سپس در ادامۀ سخن به سه نكتۀ مهم دربارۀ تقوا اشاره مى‌كند، نخست مى‌فرمايد: «جاده تقوا واضح و روشن و پويندۀ آن صاحب سود فراوان و امانتدارش (خداوند) حافظ آن است» (و في غد الطّريق إلى الجنّة. مسلكها واضح، و سالكها رابح، و مستودعها حافظ) . اما واضح بودن جادۀ تقوا به جهت آن است كه از يك سو با فطرت انسان، كاملا هماهنگ است و از سوى ديگر در عالم تشريع در كتاب و سنّت، مسير اين جاده، تبيين شده است. اما سود بردن سالك اين راه به جهت آن است كه از يك سو در قيامت به مقتضاى «تِلْكَ اَلْجَنَّةُ اَلَّتِي نُورِثُ مِنْ عِبٰادِنٰا مَنْ كٰانَ تَقِيًّا» پرهيزكاران را به سوى بهشت دعوت مى‌كند و از سوى ديگر در دنيا صاحب آن را از آلودگيها و پستيها و زندگى تاريك و ظلمانى رهايى مى‌بخشد و او را آبرومند و سربلند و مورد احترام قرار مى‌دهد. اما حافظ بودن نگاهدارندۀ آن (بنابر اينكه «مستودع» را به معناى اسم مفعولى بگيريم) به سبب آن است كه خداوند اجر و پاداش پرهيزكاران را بر عهده گرفته، بنابراين امانت آنها نزد خدا محفوظ است و فرشتگان الهى نيز حافظ اعمال پرهيزگارانند، و اگر «مستودع» را به معناى اسم مكان (مخزن و جايگاه) بدانيم جايگاه تقوا قلب انسان است كه آن را به خوبى حفظ مى‌كند و از آن مراقبتی می‌نماید.
🍂🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی
"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه 🌟
موضوع این هفته: #چراپذیرندگان‌‌تقواکم‌هستند؟
🌺 خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:
[ادامه] لَمْ تَبْرَحْ عَارِضَةً نَفْسَهَا عَلَى اَلْأُمَمِ اَلْمَاضِينَ مِنْكُمْ وَ اَلْغَابِرِينَ لِحَاجَتِهِمْ إِلَيْهَا غَداً إِذَا أَعَادَ اَللَّهُ مَا أَبْدَى وَ أَخَذَ مَا أَعْطَى وَ سَأَلَ عَمَّا أَسْدَى، فَمَا أَقَلَّ مَنْ قَبِلَهَا وَ حَمَلَهَا حَقَّ حَمْلِهَا أُولَئِكَ اَلْأَقَلُّونَ عَدَداً وَ هُمْ أَهْلُ صِفَةِ اَللَّهِ سُبْحَانَهُ إِذْ يَقُولُ وَ قَلِيلٌ مِنْ عِبٰادِيَ اَلشَّكُورُ
تقوا همواره خود را بر امّت‌هاى گذشته (و حال) عرضه كرده و بر آينده نيز عرضه مى‌كند، زيرا فرداى قيامت، همه به آن نيازمندند. آنگاه كه در قيامت آفريده‌ها را گرد مى‌آورد و آنچه باز داده است باز پس مى‌گيرد و در بارۀ همۀ نعمت‌ها مى‌پرسد. پس چه اندكند آنان كه تقوا را برگزيدند و بار آن را بدرستى بر دوش كشيدند آرى پرهيزكاران تعدادشان اندك است و شايسته ستايش خداوند سبحان كه فرمود: «بندگان سپاسگزار من اندكند»
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸شرح:
نكتۀ دومى كه امام به آن اشاره مى‌كند، اين است كه تقوا حقيقتى است پايدار كه محدود به زمان و مكانى نبوده و نخواهد بود، مى‌فرمايد: تقوا همواره خود را به امت‌هاى پيشين و آينده عرضه داشته و مى‌دارد، زيرا فرداى قيامت همه به آن نيازمندند؛ در آن روز كه خدا آنچه را كه آفريده بازمى‌گرداند و آنچه را عطا كرده، بازمى‌ستاند و از همه نعمت‌هايش (صاحبان نعمت را) بازخواست مى‌كند (كه با نعمتهاى او چه كردند؟)
آرى تقوا همچون قصر زيبا، باشكوه و آرام‌بخشى است كه همگان را به سوى خود فرا مى‌خواند و در برابر ديدگان همه انسانها بوده و خواهد بود و همۀ كتب آسمانى و انبيا و اولياى الهى به سوى آن دعوت كرده‌اند. قرآن مجيد مى‌گويد. «وَ لَقَدْ وَصَّيْنَا اَلَّذِينَ أُوتُوا اَلْكِتٰابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ إِيّٰاكُمْ أَنِ اِتَّقُوا اَللّٰهَ»
امام عليه السّلام در سومين نكته مى‌فرمايد: «اما چه كم هستند كسانى كه تقوا را پذيرا شدند و حق آن را ادا كردند (آرى) آنها عددشان كم و شايسته توصيفى هستند كه خداوند (در قرآن مجيد) مى‌فرمايد: اندكى از بندگان من سپاسگزارند «وَ قَلِيلٌ مِنْ عِبٰادِيَ اَلشَّكُورُ»
امّا چرا تقوا با آن همه اهميّتى كه دارد طالبانش كم است؟ پاسخ اين سؤال چندان پيچيده نيست، زيرا تقوا مخالف هواى نفس است و گام برداشتن برخلاف هواى نفس كار آسانى نيست. جادۀ تقوا بسيار پرسنگلاخ و پرفراز و نشيب است، هرچند پايانى لذت‌بخش دارد؛ ولى جادۀ هواى نفس، اما صاف و لذت‌بخش؛ اما پايانش بسيار دردناك است.
در حديثى مى‌خوانيم هنگامى كه خداوند بهشت را آفريد به جبرئيل فرمود نگاهى به آن بيفكن. هنگامى كه جبرئيل مناظر زيباى بهشت را ديد عرض كرد پروردگارا «لا يتركها أحد إلاّ دخلها؛ هيچ‌كس نيست كه بهشت را رها سازد و وارد آن نشود»؛ اما هنگامى كه خداوند آن را در لابه‌لاى ناراحتيها (و مخالفت هواى نفس) پيچيد، فرمود نگاهى به آن بيفكن، چون جبرئيل به آن نگاه كرد عرض كرد: «يا ربّ أخشى أن لا يدخلها أحد؛ پروردگارا از اين مى‌ترسم كه هيچ‌كس وارد آن نشود». هنگامى كه دوزخ را آفريد به جبرئيل فرمود: نگاهى به آن بيفكن، چون‌كه جبرئيل به آن منظره وحشتناك نگاه كرد عرض كرد: «يا ربّ لا يدخلها أحد؛ پروردگارا هيچ‌كس به سراغ آن نخواهد آمد» اما هنگامى كه خداوند آن را در لابه‌لاى شهوات پيچيد فرمود نگاهى به آن بيفكن. وقتى كه جبرئيل به آن نگاه كرد عرض كرد: «يا ربّ أخشى أن يدخلها كلّ أحد؛ پروردگارا از آن مى‌ترسم كه همه وارد آن شوند».
اين حديث پرمعنا در واقع شرحى است بر حديث فشرده‌اى كه از پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و امير المؤمنين عليه السّلام نقل شده است: «حفّت الجنّة بالمكاره و حفّت النّار بالشّهوات»
🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی
"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه 🌟
موضوع این هفته: #اهمیت‌تقوا
🌺 خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:
[ادامه] فَأَهْطِعُوا بِأَسْمَاعِكُمْ إِلَيْهَا وَ أَلِظُّوا بِجِدِّكُمْ عَلَيْهَا وَ اِعْتَاضُوهَا مِنْ كُلِّ سَلَفٍ خَلَفاً وَ مِنْ كُلِّ مُخَالِفٍ مُوَافِقاً
پس گوش جان را به نداى تقوا بسپاريد، و براى بدست آوردن آن تلاش كنيد. تقوا را به جاى آنچه از دست رفته به دست آوريد و عوض هر كار مخالفى كه مرتكب شده‌ايد، انتخاب كنيد
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸شرح:
امام على عليه السّلام در اين بخش از خطبه بحث گسترده و عميقى دربارۀ آثار تقوا براى انسانهاى بيدار دل بيان فرموده است و در دوازده جملۀ كوتاه و پرمعنا ابعاد مختلف آن را به نمايش گذارده است: نخست مى‌فرمايد: «گوش جان خود را براى شنيدن نداى تقوا باز كنيد، و با جديت براى به دست آوردن آن تلاش نماييد، تقوا را به جاى آنچه از دست رفته است قرار دهيد. و آن را در عوض هركار مخالفى (كه انجام مى‌داديد) پذيرا شويد»؛ (فأهطعوا بأسماعكم إليها، و ألظّوا بجدّكم عليها، و اعتاضوها من كلّ سلف خلفا، و من كلّ مخالف موافقا) . گويى تقوا همۀ انسانها را به سوى خود فرامى‌خواند و آثار نيك خود را براى همگان تشريح مى‌كند، لذا امام مى‌فرمايد: به سرعت گوش خود را به دعوت تقوا بسپاريد و به دنبال آن برخيزيد و به تهيۀ مقدمات آن بپردازيد و اگر تقوا داشته باشيد از دست رفتن سرمايه‌هاى دنيا غمى ندارد و تقوا در برابر مخالفان مدافع شماست. واژۀ «مخالف» در اينجا ممكن است اشاره به گناهان پيشينى باشد كه آثار آن با تقوا برچيده مى‌شود و يا منظور دشمنان و مخالفان انسان باشد، زيرا خداوند وعدۀ پيروزى به پرهيزگاران داده است همان‌گونه كه قرآن مجيد مى‌فرمايد: « «إِنَّ اَللّٰهَ مَعَ اَلَّذِينَ اِتَّقَوْا وَ اَلَّذِينَ هُمْ مُحْسِنُونَ» خداوند با پرهيزكاران و نيكوكاران است». و نيز مى‌فرمايد: « «وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا لاٰ يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئاً» هرگاه شكيبايى و تقوا پيشه كنيد مكر مخالفان به شما نمى‌رسد»
🍂🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی
"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه 🌟
موضوع این هفته: #کارکرد‌های‌تقوا
🌺 خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:أَيْقِظُوا بِهَا نَوْمَكُمْ وَ اِقْطَعُوا بِهَا يَوْمَكُمْ وَ أَشْعِرُوهَا قُلُوبَكُمْ وَ اِرْحَضُوا بِهَا ذُنُوبَكُمْ وَ دَاوُوا بِهَا اَلْأَسْقَامَ وَ بَادِرُوا بِهَا اَلْحِمَامَ وَ اِعْتَبِرُوا بِمَنْ أَضَاعَهَا وَ لاَ يَعْتَبِرَنَّ بِكُمْ مَنْ أَطَاعَهَا
[ادامه] با تقوا خواب خود را به بيدارى تبديل، و روزتان را با آن سپرى كنيد، دلهاى خود را با تقوا زنده كنيد، و گناهان خود را با آن شستشو دهيد. بيمارى‌هاى روان و جان خود را با تقوا درمان، و خود را آمادۀ سفر آخرت گردانيد، از تباه كنندگان تقوا عبرت گيريد و خود عبرت پرهيزكاران نشويد.
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸شرح:
سپس در شش جملۀ ديگر مى‌افزايد: «خواب خود را با تقوا به بيدارى مبدّل سازيد، و روز خود را با آن طى كنيد، قلوب خود را با آن همراه نماييد، گناهان خويش را با آن شستشو دهيد، و بيماريهاى جان و دل را با آن مداوا كنيد»؛ (ايقظوا بها نومكم و اقطعوا بها يومكم، و أشعروها قلوبكم، و ارحضوا بها ذنوبكم، و داووا بها الأسقام) . جملۀ «أيقظوا بها نومكم» ممكن است اشاره به خواب معمولى باشد؛ يعنى در پرتو تقوا پاسى از شب را بيدار باشيد و با خدا راز و نياز كنيد. (در مقابل و اقطعوا بها يومكم) اين احتمال داده شده كه مراد بيدار شدن از خواب غفلت به سبب تقواست. جملۀ «اشعروها قلوبكم» (با توجه به اينكه شعار لباس زيرين است) ممكن است به اين اشاره باشد كه دل خود را با تقوا نورانى كنيد و يا تقوا را شعار و علامت خويش قرار دهيد و يا دلهاى خود را با تقوا بيدار سازيد. (چنانچه «اشعروا» از ريشۀ شعور باشد). جمله «داووا بها الأسقام» دردهاى اجتماعى است كه به واسطه تقوا درمان مى‌شوند.
🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی
"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه 🌟
موضوع این هفته: #محافظت‌خودباتقوی
🌺 خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:
[ادامه] أَلاَ فَصُونُوهَا وَ تَصَوَّنُوا بِهَا وَ كُونُوا عَنِ اَلدُّنْيَا نُزَّاهاً وَ إِلَى اَلْآخِرَةِ وُلاَّهاً وَ لاَ تَضَعُوا مَنْ رَفَعَتْهُ اَلتَّقْوَى وَ لاَ تَرْفَعُوا مَنْ رَفَعَتْهُ اَلدُّنْيَا
برابر دنيا خويشتن دار و برابر آخرت دلباخته باشيد. آن كس را كه تقوا بلند مرتبت كرد خوار نشماريد، و آن را كه دنيا عزيزش كرد گرامى نداريد.
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸شرح:
در نهمين تا دوازدهمين جمله‌ها مى‌فرمايد: «به وسيله تقوا بر مرگ خود پيشى گيريد. (و با آن آماده سفر آخرت شويد) از كسانى كه تقوا را بر باد دادند (و گرفتار انواع بدبختى‌ها شدند) عبرت بگيريد، مبادا مطيعان تقوا از بى‌تقوايى شما عبرت گيرند! به هوش باشيد! تقوا را حفظ كنيد و خويشتن را نيز در پرتو آن محافظت نماييد».
قرآن مجيد نيز مى‌فرمايد: « «سٰابِقُوا إِلىٰ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهٰا كَعَرْضِ اَلسَّمٰاءِ وَ اَلْأَرْضِ» به پيش تازيد براى رسيدن به مغفرت پروردگارتان و بهشتى كه پهنه آن مانند پهنه آسمان و زمين است».
در جاى ديگر مى‌فرمايد: « «وَ لِبٰاسُ اَلتَّقْوىٰ ذٰلِكَ خَيْرٌ» لباس پرهيزكارى لباس خوبى است». آرى لباس تقوا را بايد حفظ كرد و با لباس تقوا نيز بايد مصون و محفوظ بود. جملۀ «و اعتبروا...» اشاره به اين است كه نتيجۀ بى‌تقواييها در همين زندگى دنيا در برابر چشمان شماست؛ هم با چشم مى‌بينيد و هم در تاريخ مى‌خوانيد كه افراد و جوامع بشرى بر اثر بى‌تقواييها به چه سرنوشت شوم و دردناكى گرفتار شدند. شما از آنان عبرت گيريد و نگذاريد ديگران از شما عبرت گيرند.
قرآن مجيد بعد از اينكه داستان يوسف و برادران و همسر عزيز مصر و مشكلاتى كه بر اثر بى‌تقوايى دامن گروهى را گرفت و آثار پربركتى را كه از تقوا عايد يوسف عليه السّلام شد بيان مى‌كند، مى‌فرمايد: « «لَقَدْ كٰانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي اَلْأَلْبٰابِ» به يقين در سرگذشت آنها درس عبرتى براى صاحبان انديشه است»
🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی
"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه 🌟
موضوع این هفته: #چگونگی‌برخوردبادنیا
🌺 خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:
[ادامه] وَ لاَ تَشِيمُوا بَارِقَهَا وَ لاَ تَسْمَعُوا نَاطِقَهَا وَ لاَ تُجِيبُوا نَاعِقَهَا وَ لاَ تَسْتَضِيئُوا بِإِشْرَاقِهَا وَ لاَ تُفْتَنُوا بِأَعْلاَقِهَا فَإِنَّ بَرْقَهَا خَالِبٌ وَ نُطْقَهَا كَاذِبٌ وَ أَمْوَالَهَا مَحْرُوبَةٌ وَ أَعْلاَقَهَا مَسْلُوبَةٌ
برق درخشنده دنيا شما را خيره نكند، و سخن ستاينده دنيا را نشنويد. به دعوت كنندۀ دنيا پاسخ ندهيد، و از تابش دنيا روشنايى نخواهيد، و فريفته كالاهاى گران قدر دنيا نگرديد. همانا برق دنياى حرام بى فروغ است، و سخنش دروغ، و اموالش به غارت رفتنى، و كالاهاى آن تاراج شدنى است
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸شرح:
سپس امام عليه السّلام در ادامه اين سخن به بيان عواقب سوء دنياپرستى مى‌پردازد كه از شاخه‌هاى بى‌تقوايى است و درضمن چند جملۀ كوتاه، دستوراتى دربارۀ برحذر شدن از دنياى فريبنده بيان كرده، چنين مى‌فرمايد: «در برابر زرق و برق دنيا خويشتن‌دار، و نسبت به آخرت دلباخته و مشتاق باشيد. آن كس كه تقوا او را بلند مرتبه ساخته، خوار مشمريد و آن كس كه دنيا عزيزش كرده ارجمند ندانيد. به زرق‌وبرق دنيا چشم ندوزيد و به سخن كسى كه شما را ترغيب به آن مى‌كند گوش فراندهيد و به ندايش پاسخ مگوييد. از درخشندگى ظاهريش روشنايى مخواهيد و فريفته اشياى (به ظاهر) نفيس آن نگرديد».
در واقع امام عليه السّلام در اين عبارت پر معنا طرق نفوذ دنيا را در فكر و جان انسانها مورد توجّه قرار داده و دربارۀ همۀ آنها هشدار مى‌دهد؛ دورى از زرق‌وبرق دنيا، عشق به آخرت، حمايت از پرهيزگاران، بى‌اعتنايى به مقامات دنياپرستان، چشم ندوختن به اموال و ثروتها و كاخها و زينتهاى ظاهرى، گوش ندادن به وسوسه‌هاى دنياپرستان، دست ردّ به سينۀ آنها گذاشتن، فريب درخشش ظاهرى دنيا را نخوردن و به امورى كه مورد علاقۀ صاحبان زر و زور است، دل نبستن. به يقين هركس اين هشدارهاى نه‌گانه را به كار ببندد در دام شيطان و دنياپرستان نخواهد افتاد. سپس امام على عليه السّلام به بيان دليلهاى روشنى براى هشدارهاى بالا پرداخته، چنين ادامه مى‌دهد: «زيرا زرق و برقش نيرنگ و سخنش دروغ و اموال گران قيمتش غارت شده، و متاعش به سرقت رفته است!»
🍂🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی
"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه 🌟
موضوع این هفته: #صفتهای‌دنیای‌حرام
🌺 خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:
[ادامه] أَلاَ وَ هِيَ اَلْمُتَصَدِّيَةُ اَلْعَنُونُ وَ اَلْجَامِحَةُ اَلْحَرُونُ وَ اَلْمَائِنَةُ اَلْخَؤُونُ وَ اَلْجَحُودُ اَلْكَنُودُ وَ اَلْعَنُودُ اَلصَّدُودُ وَ اَلْحَيُودُ اَلْمَيُودُ، حَالُهَا اِنْتِقَالٌ وَ وَطْأَتُهَا زِلْزَالٌ وَ عِزُّهَا ذُلٌّ وَ جِدُّهَا هَزْلٌ وَ عُلْوُهَا سُفْلٌ دَارُ حَرَبٍ وَ سَلَبٍ وَ نَهْبٍ وَ عَطَبٍ
آگاه باشيد! دنياى حرام چونان عشوه‌گر هرزه‌اى است كه تسليم نشود، و مركب سركشى است كه فرمان نبرد، دروغگويى خيانتكار، ناسپاس حق نشناس، دشمنى حيله‌گر، پشت كننده‌اى سرگردان. حالاتش متزلزل، عزّتش خوارى، جدّش بازى و شوخى، و بلندى آن سقوط است. خانه جنگ و غارتگرى، تبهكارى و هلاكت، و سر منزل نا آرامى است.
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸شرح:
آنگاه بار ديگر امام به همۀ مخاطبان خويش هشدار مى‌دهد و با ذكر شش وصف ديگر از اوصاف رذيلۀ دنيا همگان را از گرفتار شدن در دام آن بر حذر مى‌دارد و مى‌فرمايد: «آگاه باشيد دنيا همچون زن هرزۀ عشوه‌گر و خودنمايى است كه مردم را به سوى خود فرا مى‌خواند و يا همچون حيوان سركشى صاحبش را از خود مى‌راند، دروغگويى است پر خيانت، ناسپاسى است حق‌نشناس و دشمنى است بازدارنده و پشت‌كننده‌اى است مضطرب و نگران»
توجه به اينكه حبّ دنيا و دلبستگى شديد به امور مادّى سرچشمۀ انواع گناهان و جنايات و خلافكاريهاست و با توجّه به اينكه در عصر امام به موجب فتوحات اسلامى، ثروت زيادى در كشور اسلام فراهم شده بود و عدّه‌اى غرق ناز و نعمت بودند، امام بارها در خطبه‌هايش مردم را از دنياپرستى نهى مى‌كند و با تعبيراتى كه در كلام ديگرى، نظير آن ديده نشده است آثار زشت دنياپرستى را بر ملا مى‌سازد، لذا در اين بخش از خطبۀ امام عليه السّلام نخست با پنج جملۀ كوتاه بر بى‌اعتبار بودن مواهب مادى تأكيد مى‌كند و مى‌فرمايد: «حال دنيا دگرگونى (دائمى) است و گامهاى محكمش لرزان، عزّتش ذلّت، برنامه‌هاى جدى‌اش شوخى، و بلندى‌اش عين سقوط است»؛ (حالها انتقال، و وطأتها زلزال، و عزّها ذلّ، و جدّها هزل، و علوها سفل ) . اما دگرگونى حال دنيا بر كسى پوشيده نيست چه بسا شبانگاه، بر تخت قدرت نشسته و قصد كشورگشايى دارد؛ ولى سحرگاه نه تن سر و نه سر تاج دارد!
با يك گردش چرخ نيلوفرى نيرومندان سقوط مى‌كنند و ضعيفان به قدرت مى‌رسند و عزيزان ديروز ذليلان امروز مى‌گردند. اما متزلزل بودن گامهاى آن به آن علت است كه قرارگاه انسان در اين جهان دائما متزلزل است بر هرچيز تكيه كند - مال، ثروت، جوانى و سلامتى - همه امورى متزلزلند. و امّا اينكه عزّتش عين ذلّت است.
بعضى از شارحان آن را به اين معنا تفسير كرده‌اند كه عزّتهاى مادى و نامشروع سبب ذلّت در آخرت است و بعضى گفته‌اند: سبب دورى از خدا در همين دنياست؛ ولى تفسير روشن‌تر آن است كه عزّتهاى مادّى سبب وابستگيهاى شديد مى‌شود، وابستگيهايى كه او را به ذلّت مى‌كشاند و براى حفظ آن بايد در مقابل هركس و ناكس سر فرود آورد. اما اينكه جدّ آن هزل و شوخى است علت آن ناپايدارى و سرعت زوال و عدم استقرار است و بلندى‌اش پستى است از اين‌رو كه افراد بلند مقام براى حفظ قدرت خويش تن به پستيهاى فراوانى مى‌دهند و از افراد آلوده و كثيف براى حفظ قدرت خود بهره مى‌گيرند
🍂🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی
"بسم‌الله الرّحمن الرّحيم"
🌟یکشنبه‌ها: آشتی با نهج البلاغه 🌟
موضوع این هفته: #وصف‌دنیا
🌺 ادامه خطبه ۱۹۱
#مولامیفرمایند:
[ادامه] أَهْلُهَا عَلَى سَاقٍ وَ سِيَاقٍ وَ لَحَاقٍ وَ فِرَاقٍ قَدْ تَحَيَّرَتْ مَذَاهِبُهَا وَ أَعْجَزَتْ مَهَارِبُهَا وَ خَابَتْ مَطَالِبُهَا فَأَسْلَمَتْهُمُ اَلْمَعَاقِلُ وَ لَفَظَتْهُمُ اَلْمَنَازِلُ وَ أَعْيَتْهُمُ اَلْمَحَاوِلُ
جايگاه ديدار كردن‌ها و جدايى‌هاست. راه‌هاى آن حيرت زا، گريزگاهايش ناپيدا، و خواسته‌هايش نوميد كننده و زيانبار است، پناهگاه‌هاى آن دنيا انسان را تسليم مرگ مى‌كند، و از خانه‌هاى خود بيرون مى‌راند، و چاره انديشى‌هاى آن ناتوان كننده است
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
🌸شرح:
سپس با دو وصف ديگر، اين مطلب را كامل‌تر مى‌سازد و مى‌فرمايد: «دنيا سراى غارت و دزدى و ربودن (اموال و مقامات يكديگر) و تباه شدن و هلاكت است و اهل آن پيوسته آمادۀ حال حركت (به سوى مرگ) و پيوستن (به پيشينيان) و جدايى (از دوستان و عزيزان) هستند»؛ (دار حرب و سلب، و نهب و عطب. أهلها على ساق و سياق ، و لحاق و فراق ).
واژۀ «حرب و سلب، و نهب» هرچند همه به معناى غارت كردن و بردن اموال كسى است؛ ولى به نظر مى‌رسد در ميان آنها تفاوت دقيقى است «حرب» آن است كه همۀ اموال كسى را ببرند، زيرا در لغت به عنوان «اخذ جميع ماله» تفسير شده است؛ ولى «سلب» غالبا به معناى بردن لباس افراد و آنچه در دست دارند تفسير شده است و لذا در حديث داريم: «من قتل قتيلا فله سلبه؛ كسى كه در ميدان جنگ فردى را به قتل برساند لباس و سلاحش از آن اوست».
و اما «نهب» كه در لغت به معناى غنيمت گرفتن و غارت كردن آمده است ممكن است اشاره به غارتهاى گروهى و دسته‌جمعى باشد، بنابراين معناى كلام امام عليه السّلام اين مى‌شود كه: دنيا گاه تمام هستى انسان را مى‌برد و گاه بخشى از آن را و گاه گروهى از غارتگران به عناوين مختلف بر سر كار مى‌آيند و اموال گروههايى از مردم را به غارت مى‌برند.
آرى، به راستى دنيا - اگر خوب دقت كنيم - ميدان كارزارى است كه غارتگران در آن به جان هم افتاده‌اند و غارت در اشكال مختلف آن صورت مى‌گيرد و سرانجامش «عطب» يعنى هلاكت و نابودى است و اينها همه در حالى است كه همۀ انسانها در آستانه سفر، به جهان ديگر قرار دارند و كسى از فرداى خود باخبر نيست.
سپس امام(عليه السّلام) در سه جملۀ ديگر به بخش ديگرى از مشكلات و معايب دنيا اشاره كرده مى‌فرمايد: «راههايش حيرت‌زا، گريزگاههايش ناتوان‌كننده و مقاصدش يأس‌آور و نوميدى زاست»؛ (قد تحيّرت مذاهبها، و أعجزت مهاربها ، و خابت مطالبها)
🍂🍂🍂🍂
لینک کانال👇
@deldadegan_yar_ghayeb
#یکشنبه
#نهج‌البلاغه‌خوانی