💢مولد النبي در نگاه مذاهب اسلامی 🔹بی بی سی عربی: تزیینات و چراغانی، شیرینی ها و غذاهای پرطرفدار، جلسات مداحی و ذکر، پرچم ها و راهپیمایی های مختلف... در بسیاری از شهرها و روستاهای عربی، از غرب گرفته تا شرق، هر ساله به چندین روش #جشن_میلاد_پیامبر (ص) را برگزار می کنند. 🔹و از آنجایی که این جشن به عنوان یک مناسبت، ریشه در سنت های عامیانه دارد، این سوال هر ساله در مورد نظر #مذاهب_فقهی بین حلال و حرام بودن این مراسم، مطرح می شود. 🔹مانند بسیاری از مسائل اسلامی، علمای فقه رویکرد واحدی به جشن میلاد پیامبر (ص) نداشته، حتی در تاریخ ولادت حضرت محمد (ص) نیز میان #اهل_سنت و #شیعه اختلاف است. 🔹درست است که بیشتر مراجع بر این عقیده هستند که پیامبر (ص) در ماه ربیع الاول بر اساس تقویم هجری قمری متولد شده است، اما اهل سنت این سالگرد را در دوازدهم ربیع الاول جشن می گیرند و شیعیان در هفدهم جشن می گیرند. بنابراین، تمام ماه ربیع الاول ماه جشن محسوب می شود. 🔹به دلیل این اختلاف در تاریخ میلاد پیامبر (ص) و از سال 1981(امام راحل) روح الله خمینی آن به نام هفته #وحدت_اسلامی نام گذاری و به عنوان وسیله ای برای #تقریب میان سنی ها و شیعیان شد. 🔹آغاز جشن سالروز ولادت پیامبر (ص) به خلیفه فاطمی #المعز_لدین_الله پس از ورود وی به مصر در سال 969 میلادی نسبت داده می شود. بر اساس منابع تاریخی، برپایی جشن های سازماندهی شده میلاد پیامبر و تعدادی از خاندان او، وسیله ای برای نزدیک شدن آن خلیفه به مصریان از طریق مناسبت های عمومی و شادی بود. 🔹با تغییر حکومت و اختلافات پی در پی اسلامی و با توجه به اولویت های سلطنت ها، جشن میلاد پیامبر ص رو به محو شدن می رفت، بدین ترتیب ایوبیان از آن جلوگیری کردند، سپس بار دیگر ممالیک اجازه برگزاری آن را دادند، تا اینکه در زمان #محمدعلی_پاشا به یک #سنت صوفیانه تبدیل شد. 🔹فرقه های #صوفیه، مکاتب اسلامی هستند که بیش از همه به احیای میلاد پیامبر(ص) و به طور کلی میلاد اولیای صالح می پردازند. این جشن‌ها از جمله سنت‌های جاافتاده در مصر است. 🔹بر خلاف تصوف، علمای #سلفی به رهبری عالم دینی سعودی #بن_باز، جشن میلاد پیامبر را #بدعت دانسته و معتقدند که شرع اشاره ای به این مساله نکرده است، زیرا نه پیامبر (ص) و نه صحابه آن را جشن نمی گرفتند، پس بدعت است. 🔹موضوع احیای میلاد پیامبر (ص) یکی از اختلافات رایج فقهی میان سلفیان و صوفیه است که ممکن است منجر به #تکفیر نیز شود. 🔹از سوی دیگر، علمای #الأزهر در فتواهای متعددی که در طول سالیان متمادی صادر شده، موضع مثبتی در مورد جشن میلاد پیامبر (ص) گرفته اند. درست است که در قرآن و روایات به صراحت به جشن میلاد اشاره نشده است، اما بر اساس فتاوا (علمای الأزهر) یکی از مظاهر تجلیل از رسول خدا و نشان دادن عشق به ایشان، نکوداشت میلاد پیامبر (ص) است. 🔹این نظر در میان اکثر مفسران اهل سنت نیز رایج است، زیرا جشن میلاد اگرچه واجب نیست، اما در نظر آنان مردود هم نیست، زیرا میلاد پیامبر اکرم (ص) مظهر رحمت الهی بر انسانها است. 🔹در میان علما و مفسران کسانی هستند که جشن میلاد پیامبر (ص) را #بدعتی_نیکو توصیف می کنند، افرادی همچون ابن حجر #عسقلانی و جلال الدین عبدالرحمن #سیوطی معتقداند که این عمل بدعتی نیکو است که به صاحبش پاداش داده می شود. 🔹از نگاه علمای شیعه، جشن میلاد پیامبر (ص)، ابراز محبت، عزت و ترفیع مقام پیامبر (ص) است. 🔹نزاع اعتقادی امروزه نیز مانند #تاریخ_اسلام، گاهی ابعاد سیاسی پیدا می کند. با روی کار آمدن #حوثی_ها در #یمن، برگزاری جشن میلاد پیامبر (ص) در آنجا فراگیرتر شده است. از سوی دیگر، #داعش از برگزاری جشن میلاد در مناطق تحت کنترل خود در #سوریه و #عراق جلوگیری می کرد. @dolatedin

✍️ علی عبدالرحمن الحذیفی: از حمله به «روافض» در حضور رفسنجانی تا دعوت به وحدت اسلامی! 🔸بخش دوم 🔹حال پس از ده سال، حذیفی با استناد به آیاتی از قرآن کریم که از اختلافات میان امت مسلمان و درافتادن در فتنه‌ها پرهیز می‌دهد، به وحدت اسلامی دعوت کرده است. او هشدار می‌دهد که گفتار و نوشتار ممکن است صفوف را از هم جدا و گروه‌ها را متفرق کند، بین چهره‌ها اختلاف افکند، از راه حق منحرف کند و اختلاف را گسترش دهد؛ زیرا پیامبر اکرم(ص) فرمودند «من كان يؤمن بالله واليوم الآخر فليقل خيراً أو ليصمت: هر که به خدای تعالی و به روز قیامت ایمان دارد باید به خیر و نیکی سخن گوید، یا باید که خاموش باشد». 🔹این سخنان را به سختی می‌توان سفارشی خواند؛ نه خطبه‌های نماز جمعه در عربستان از دستورالعملی هفتگی پیروی می‌کند (چنانکه مثلا در امارات خطبه‌های هر هفته به موضوعی ویژه اختصاص می‌یابد) و نه حذیفی ۷۶ ساله چندان از خود شخصیتی گوش به فرمان حاکمان نشان داده است. 🔹این نشان می‌دهد خاموشی و کم‌فروغی این روزهای گفتمان سلفیت در عربستان، تنها واکنشی به فشارهای حکومت و تشدید سیاست‌های لیبرالی در سالیان اخیر نیست. اینکه یکی از مهم‌ترین و تندترین خطیبان جمعه در عربستان چنین مفصل در ثنای وحدت مسلمانان و کنار گذاشتن اختلافات خطبه می‌خواند، باید به مثابه نشانه‌ای دیگر از «پوست انداختن #نهاد_دین در عربستان» دیده شود. 🔹سال ۲۰۱۵ بود که پیش از این دوره تازه، با انتشار کتاب «ما بعد السلفیة» گفتگوهای بسیاری بر سر افول جریان سلفی و آینده پس از سلفیت درگرفت. دو نویسنده مصری و #نوسلفی کتاب، احمد سالم و عمرو بسیونی، در این اثر خوانشی تازه از سلفیت معاصر ارائه داده و با دست گذاشتن بر عواملی درون‌زا، آینده‌ای نزدیک را برای رسیدن به دوران #پساسلفیت پیش‌بینی کردند. 🔹از جمله این عوامل، خلأ مرجعیت فکری در سلفیت سعودی است؛ در فاصله سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۱، سه مرجع و ستون اصلی اندیشه سلفی، یعنی #ابن_باز، #البانی و #ابن_عثیمین از دنیا رفتند و سلفیت به یکباره به یک جنبش بی‌سر بدل شد که پس از آن دیگر نتوانست شخصیت‌های علمی برجسته‌ای در آن تراز به خود ببیند. 🔹از این گذشته، سلفیت تازگی و جذابیت نخستین خود را نیز از دست داد و از سوی دیگر خوی #دیگرستیزی شدید در سلفیان، دامن خود آنها را نیز گرفته و با اندک اختلاف‌هایی، جریان سلفیت فرقه فرقه شده و انشقاق‌های گسترده‌ای را به خود دید. اختلاف‌هایی که حتی به #تکفیر دوستان دیروز می‌انجامید. 🔹این همه در کنار عوامل برون‌زا و درون‌زای دیگر، چنین می نماید که دوران جدیدی را برای سلفیت رقم زده است؛ دورانی که دیگر نه تنها از کلیدواژه‌های «شرک» و «کفر» و «رافضی» و... بر منبرهای شیوخ سلفی عربستان چندان خبری نیست، بلکه همان حنجره‌هایی که تا دیروز خود آتش منازعات را می‌دمیدند، امروز خیرخواه امت شده و به وحدت مسلمانان و سکوت در برابر اختلافات دعوت می‌کنند. @dolatedin

✍️ گشایش فلسفی در تنگنای تکفیر 👤مرتضی ابراهیم‌پور خرمشهری 📌برش‌هایی از یادداشت: 🔹۸ تا ۱۰ دسامبر ۲۰۲۱ رياض میزبان همایش بین‌المللی #فلسفه بود. برخی از سخنرانان و میهمانان همایش، از نظریه‌پردازان فلسفه در دانشگاه‌های مهم جهان از جمله دانشگاه پرتوریا، دانشگاه هاروارد، دانشگاه تورین، موسسه مطالعات داده‌های شرق و آفریقایی در دانشگاه لندن، دانشگاه قاهره، دانشگاه ملک سعود و… بودند. 🔹مایکل سندل، فیلسوف برجسته و شناخته‌شده آمریکایی از جمله افراد دانشگاهی بود که در این رویداد سه‌روزه در ریاض شرکت کرد. سندل به یک داستان باستانی چینی در مورد گرفتاری حاکمی اشاره کرد که پدرش را قاتل یافت. مضمون این داستان واضح بود و به نوعی با نقل این داستان به جریان قتل #خاشقچی و نقش ولیعهد محمد #بن_سلمان در آن اشاره می‌کرد. 🔹پیش از همایش سعودی‌ها، در نوامبر گذشته و مصادف با روز جهانی فلسفه، #امارات جمعی از فیلسوفان، سخنرانان و متخصصان عرب در حوزه فلسفه و علوم انسانی را با هدف «برجسته‌سازی تفکر فلسفی» در همایش بین‌المللی فلسفه در فجیره گرد هم آورد. 🔹#عربستان سعودی سال گذشته تدریس برنامه درسی فلسفه را به منظور «نفی #تعصب و ترویج #کثرت‌گرایی در جامعه» تصویب کرد، اما در کمال تعجب درس «#تفکر_انتقادی»، که یک موضوع فلسفی است، به معلمانی غیرمتخصص از رشته‌های معارف اسلامی، مطالعات اجتماعی و زبان عربی سپرده شد! 🔹همایش بین‌المللی فلسفه در عربستان سعودی با هدف تشویق تفکر انتقادی، در کشوری برگزار شد که در آن شخصیت‌های برجسته‌ای همچون سلمان العوده، عوض القرنی، رائف بدوی و بسیاری دیگر به دلیل ابراز عقاید مخالف زندانی شده‌اند و برخی همچون موسی القرنی در همان زندان جان داده‌اند. 🔹دهه‌هاست که عربستان بر اساس فتوا‌ها و تصمیمات مقامات دینی این کشور از جمله «اللجنة الدائمة للبحوث العلمية والإفتاء» وابسته به هیئت #کبار_العلماء عربستان، تدریس فلسفه در تمامی مراحل تحصیلی حتی دانشگاه‌ها را ممنوع کرده است. از این گذشته، شیوخ سعودی همچون ابن عثیمین و صالح الفوزان هر گونه آموزش و تعلیم فلسفه را مذموم و فتوا به #حرمت آن داده‌اند و عبدالمحسن الزامل ابن سینا و فارابی را #تکفیر کرده است. 👈 متن کامل این یادداشت را از اینجا دنبال کنید. ©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

💢 «اشعری‌های الازهر» در برابر خدایان تکفیر 📌 بخش اول 🔹النهار: در جریان زیارت جمعی از دانشجویان #الازهر به همراهی دکتر محمد إبراهیم العشماوی استاد حدیث دانشگاه الازهر از مرقد سید احمد البدوی قطب صوفیه در شهر طنطا، عده‌ای از مدافعان جریان‌های سلفی نسبت به این اقدام دانشجویان الازهر اعتراض کردند که موجب ایجاد درگیری لفظی بین این دو گروه شد. 🔹«جریانات سلفی» با سوء استفاده از این اتفاق، موجی از #تکفیر شیوخ الازهر به عنوان نماینده مکتب #اشعری به راه انداختند و رویکرد آنان را به چالش کشیدند. این جریانات همچنین از این مساله به عنوان فرصتی برای ابراز مخالفت خود نسبت به اتفاقات اخیر در صحنه سیاسی ملی و منطقه‌ای استفاده می‌کنند. 🔹مصادیق روشنی از علاقه به مکتب صوفیانه مدرن در دولت #مصر وجود دارد، از قانون‌گذاری و فقه، توانمندسازی اجتماعی آن و سرمایه‌گذاری عملی در مهار پروژه گروه‌های افراطی تا تلاش برای جایگزینی هویت فکری و فرهنگی و اجرای طرح توسعه مساجد و حرم‌های اهل بیت که نمادهای بارز سلوک معنوی میان پیروان فرقه‌های #صوفیه هستند. 🔹با وجود بودجه و حمایت زیاد از جریان‌های #سلفی و تعداد قابل توجه مراکز تحقیقاتی و آکادمیک متعلق به این جریان، با توجه به ترس همیشگی از کوچکتر شدن حوزه‌ی نفوذشان، تمرکز فعلی جریان‌های سلفی به «فضای مجازی» منتقل شده‌ است. 🔹ده‌ها مرکز تحقیقاتی معتبر مرتبط با «جریان سلفی» اخیراً به ارائه تحقیقات فقهی مفصلی پرداخته‌اند که عقاید اشعری را به چالش می‌کشد. در عین حال یوتیوبرهای سلفی را برای برخورد با مکاتب صوفیه و مکاتب قدیمی و معاصر آن‌ها فعال کرده‌اند. جریان‌های سلفی معتقدند مکتب صوفیانه مدرن خصوصا پس از افول جریان‌های مربوط به اسلام حَرَکی در سال‌های اخیر، در جامعه و مخصوصا جوانان نفوذ چشمگیری داشته است. 🔹بسیاری جنبش صوفیانه مدرن را نقطه کانونی در پروژه ریشه‌کنی افراط فکری و ناهنجاری‌های رفتاری دینی می‌دانند که دقیقا مقابل آن چیزی است که از سوی جریان‌های سلفی-جهادی براساس مبانی فقهی ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب حمایت و ترویج می‌شود. 🔹«جریان‌های سلفی» به دلیل اختلاف فکری محمد بن سلمان ولیعهد سعودی با دکترین محمد بن عبدالوهاب که در سخنرانی وی در مارس 2022 ایراد شد، نسبت به وی نگاه مثبتی ندارند. بن سلمان در این سخنرانی گفته بود محمد بن عبدالوهاب نماینده پادشاهی سعودی نیست، او فقط یک واعظ است نه یک پیام‌آور و هیچ شخصی نمی‌تواند دکترین مشخص و خاصی را بر پادشاهی عربستان تحمیل کند. 🔹#عربستان سعودی به تدریج در حال جایگزینی فرقه اشعریه به جای سلفیه است. برای اولین بار قسمت‌هایی از یک برنامه تلویزیونی با گرایش صوفیانه توسط شیخ جابر بغدادی (یکی از نمادهای مکتب صوفیه مصر) از داخل مدینه المنوره ضبط و در ماه رمضان سال گذشته با عنوان «حالة حب» از شبکه «اقرأ» پخش شد. در این برنامه از رابطه حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم با اصحاب و خاندان مکرمش صحبت شده است. 👇 ادامه دارد... @dolatedin