💢 چرا اسلامگرایان ترکیه به واعظ مشهور سوری پشت کردند؟
✍🏼 فهیم تاستکین
📌 بخش دوم
🔹در مصاحبههای مطبوعاتی، جودت سعید اغلب با سؤالاتی در مورد اینکه آیا طرفدار رژیم سوریه است یا مخالفان، به چالش کشیده میشد. پاسخ وی به عنوان یک مخالف که چندین بار توسط دولت اسد زندانی شد، این بود که هم با تاکتیکهای دولت اسد و هم شورشیان مخالف وی برای استفاده ابزاری از خشونت و مبارزه مسلحانه مخالف است و تاکید کرد که به سختی میتوان با اسلحه به صلح و دموکراسی دست یافت.
🔹وی گفت: «شورشیان برای مبارزه با [دولت اسد] به سلاح متوسل میشوند. از اول نباید اسلحه به دست میگرفتند. آنها باید به سمت کسانی که به آنها شلیک کردند گل رز پرتاب میکردند. این همان کاری است که اگر جای آنها بودم، حتی اگر همسر و فرزندانم توسط آنها کشته میشدند، انجام میدادم.» وی پس از اینکه مصاحبهکننده با او با این استدلال که مردم سوریه چارهای جز به دست گرفتن سلاح ندارند، با او مواجه شد، افزود: «شما ترکها چیزی جز سلاح نمیدانید.»
🔹احمد داوود اوغلو، نخست وزیر سابق و رهبر حزب آینده، یکی از معدود رهبران سیاسی بود که همراه با فرماندار استانبول و شهردار اوسکودار در مراسم تشییع جنازه سعید در 31 ژانویه شرکت کرد و حزب عدالت و توسعه (AKP) و محافل روشنفکر اسلامی که در ابتدا با آغوش باز از او استقبال کردند، به وضوح در مراسم تشییع جنازه سعید غایب بودند.
🔹در همین حال، واکنش دولت ترکیه به مرگ وی تنها به پیامهای فواد اوکتای، معاون رئیسجمهور ترکیه و ابراهیم کالین، سخنگوی ریاستجمهوری، در توییتر محدود شد.
🔹در طول مقدمات تشییع جنازه وی، برخی از بوروکراتهای آنکارا ایده دفن او را در مقبرهای در محوطه مسجد فاتح استانبول، جایی که همکلاسیهای سعید در الازهر در آن مدفون هستند، مطرح کردند و درخواستها برای صدور مجوز لازم به ریاست جمهوری ترکیه ارسال شد، که به گفته آشنایان نزدیک وی، آن درخواستها بیپاسخ ماند.
🔹این حادثه به طور گسترده به عنوان بازتاب ناامیدی از سعید در میان صفوف حزب عدالت و توسعه تلقی میشود. حتی دوستان نزدیکش، از جمله همکلاسیهای الازهر وی، تا زمانی که او زنده بود از ملاقات با او خودداری کردند. تنها مقام حزب عدالت و توسعه که او را در خانهاش ملاقات کرد، #محمت_گورمز، رئیس پیشین #سازمان_دیانت ترکیه بود.
🔹این بهایی بود که سعید برای موضع تسلیم ناپذیرش پرداخت. او در حلقه نزدیک خود به عنوان مردی با وقار شناخته میشد که زندگی کاملاً ساده و متواضعی داشت. او با اجتناب از پذیرش هرگونه هدیه ارزشمند از سوی مقامات ترکیه یا سایر افراد بانفوذ، از هر گونه پیشنهادی برای کمک به او برای داشتن زندگی راحتتر خودداری کرد. زندگیای که او در استانبول برای خود ساخت، با زندگی سادهاش در قنیطره که با دو گاو، چند کندوی زنبور عسل و یک دوچرخه زنگزده روزگار میگذراند، تفاوتی نداشت.
🔹سعید به عنوان تنها عالم دینی چرکسی مشهور در سطح جهان، جایگاه ویژهای در میان جامعه چرکس داشت. با این حال، در برابر نالههای جامعه، او ترجیح داد که در مورد مشکلات چرکسها مانند همسانسازی قومی و فرهنگی، محتاط بماند و از موعظه خاص برای جامعه چرکس خودداری کند.
🔹در همین حال، او در طول زندگی خود همواره از سنتها و فرهنگ چرکس حمایت میکرد. مثلاً برخلاف برخی از شئونات اسلامی که زن و مرد در اتاقهای جداگانه مینشینند، از مهمانان زن و مرد خود با هم پذیرایی میکرد.
@dolatedin