eitaa logo
تاریخ و اجتماعیات
72 دنبال‌کننده
552 عکس
203 ویدیو
6 فایل
مطالعه‌ای در باب تاریخ، اجتماعیات، ادبیات و فرهنگ ✍️ راقِم
مشاهده در ایتا
دانلود
اینجا هم که دفتر خدمات حرم در صحن عتیق است، مقبره قاجار است که سنگ قبر برداشته شده و به موزه برده‌اند. قبر زیر فرش قرار دارد. https://eitaa.com/ejtemaiyatt
این سنگ قرمز بزرگ هم مکان دفن شاه است که سنگ قبر آن در دهه ۱۳۵۰ برداشته شد و صاف شد. فاصله قبر تا ضریح مطهر حدود ۲ متر است و‌ در قسمت مردانه قرار دارد. مابقی شاهان صفوی مدفون در حرم، دقیقا مشخص نیست کجا دفن اند‌. https://eitaa.com/ejtemaiyatt
🔰سیاهان و مصیبت انتقال شان به آمریکا هنگامی که سیاهان شکار شده توسط اروپاییان به سواحل غرب آفریقا می‌رسند، آنها را اعم از مرد و زن کاملاً برهنه کرده و بدن هایشان را معاینه می‌کنند تا عیب و نقصی نداشته باشند. بعد سینه سیاهان سالم را با ابزاری آهنی که در آتش سرخ شده (و در واقع نشان شرکت ها و اشخاص برده فروش است) داغ می‌کنند تا مشخص شود که این سیاه جزء اموال چه کسی محسوب می‌شود. در نهایت هم سیاهان نشاندار را به منطقه مخصوص حمل بردگان منتقل می‌کنند تا زمان حمل آنها فرا برسد. سپس برده ها را در انبارهای کشتی های ویژه حمل برده جا می‌دادند. در طبقاتی که ارتفاع هر یک فقط پنجاه سانتی متر بود و هر برده در جای خودش که مثل یک تابوت بود زنجیر می‌شد، به صورتی که نمی‌توانستند غلت بزنند یا به پهلو بخوابند و معمولاً پاها و گردنشان به کف انبار زنجیر می‌شد و چون زنجیرها در روز یک بار بیشتر باز نمی‌شد معمولاً محوطه انبار از ادرار و مدفوع بردگان انباشته می‌شد. تعفن ناشی از فضولات انسانی آن هم در فضای تاریک و کاملاً مرطوب انبار کشتی های چوبی فضایی خفه کننده ایجاد می‌کرد و بسیاری از برده ها به همین دلیل دچار مرگ یا جنون می‌شدند و حتی بعضی از آنها در ساعات هواخوری روی عرشه کشتی‌ها خود را به اقیانوس می‌انداختند تا از مرگ تدریجی و بازگشت به انبارها راحت شوند... 📔تاریخ مستطاب آمریکا اثر دکتر کوشکی، نقل از تاریخ آمریکا، هاوارد زین https://eitaa.com/ejtemaiyatt
🔰 گزارش ابن بطوطه از تلاش الجایتو برای رسمیت دادن به تشیع ابن بطوطه در ضمن سخن از قاضی مجدالدین شیرازی و شرح مقامات و کمالات وی به ماجرای کوششی که در زمان برای اعلان رسمیت مذهب شیعه در ایران صورت گرفته بود می‌پردازد‌‌. سلطان الجایتو در اوان کودکی مسیحی بود و بعد شد و سپس اسلام آورد و چون در خراسان بود و امرای ترک حنفی مذهب دور و بر او بودند او نیز به مذهب گروید، اما آنگاه که پس از مرگ غازان خان برای تصدی مقام سلطنت به تبریز آمد خود را در حلقه پیروان کیش یافت. الجایتو صاحب کتاب را با در وزارت شریک کرده بود و آن دو رقیب از هر وسیله برای خالی کردن زیر پای یکدیگر و نفوذ بیشتر در سلطان و یکه‌تازی در عرصه قدرت بهره می‌جستند. خواجه رشید که پدرش یهودی بود پس از قبول اسلام مانند بیشتر درباریان درباری به مذهب شافعی درآمده بود اما سعدالدین گرایش به تشیع داشت. وی یکی از دوستان خود را به نام که از سران بزرگان شیعه بود آشنا کرد و در پی او جمعی از علمای شیعه مانند در محفل سلطان راه یافتند و در مباحثات مذهبی دربار شرکت جستند. علامه کتاب معروف خود نهج الحق و کشف الصدق ما که موضوع آن مقایسه در میان معتقدات شیعه و مذاهب اهل سنت است به نام الجایتو نوشت. کتاب دیگر علامه نیز در اثبات حقانیت ائمه اثنا عشر به نام الجاتو گردآوری شده است. علامه در همین باب کتابی هم نوشت به نام که بنا بود مشتمل بر ۲۰۰۰ دلیل برای حقانیت شیعه در اعتقاد به امامت امیرالمومنین باشد و عملاً شمار دلایلی که در آن کتاب آمد از هزار افزون است. الجایتو که تحت تاثیر فعالیت‌های تبلیغاتی شیعیان قرار گرفته بود در ۷۰۹ قمری فرمان داد تا نام را از سکه‌ها براندازند و به جای آن نام ۱۲ امام را نقش کردند. آنگاه مقرر شد که در اذان به آیین شیعه، "اشهد ان علی ولی الله" و "حی علی خیر العمل" گویند و نام صحابه را در خطبه‌ها نیاورند. برادر الجایتو، نیز گرایشی به سوی تشیع پیدا کرده بود و این معنی از فصلی که خواجه رشید فضل الله در "در دوستی پادشاه اسلام در حق خاندان رسول" آورده روشن می‌گردد، اما غازان خان بر خلاف برادر از تظاهر بر ضد سنی‌گری خودداری می‌نمود. فرمان‌های اولجایتو در شهرهای بزرگ غوغا برپا کرد و او که حاضر نبود بر سر تسنن و تشیع با ایرانیان در بیفتد از موضع خویش عقب نشست. شبانکاره‌ای می‌نویسد: دو سه روزی پادشاه شیعه مذهب شد و فرمود تا در خطبه نام صحابه بیفکنند و در سکه همچنین نام ۱۲ امام نقش می‌کردند. چون مذهبی محدث بود، اهالی بلاد از آن تمرد نمودند و قبول نکردند و در هر شهری غلوی کردند. بیم آن بود که فتنه بزرگ برخیزد. این معنی باز نمودند و خواجه رشیدالدین تقریر کرد که اگر پادشاه شیعه مذهب باشد و رعایای او بر مذهب اهل سنت و جماعت، این کار راست نیاید. پادشاه باز دانست که اگر این مذهب شایع می‌توانست کرد در دور خلفا شایع شدی. از آن مذهب بازگشت... [شرحی بر] ابن بطوطه، محمدعلی موحد، صفحه ۲۱۹ و ۲۲۰ https://eitaa.com/ejtemaiyatt
🔰 و نظریه ولایت فقیه محقق نراقی(۱۲۴۸ ۱۱۸۵ ق) از بزرگترین و با نفوذترین فقیهان و علمای روزگار بود و با آن پادشاه مناسبات ویژه ای داشت و پاره ای از نوشته هایش را نیز به او اتحاف کرد و به نام او نوشت. او در آثار گوناگون خویش دیدگاه های متفاوتی عرضه داشته و مواضع گوناگون در مورد روابط دین و دولت و روحانیت و سلطنت اتخاذ کرده است‌‌. تا پیش از نراقی مبحث در فقه شیعه استقلال نداشت و ذیل مباحث دیگر به طور پراکنده و مختصر مطرح می‌شد و این محقق نراقی بود که در عائده ۵۴ از : كتاب مهم "عوايد الايام فى بيان قواعد الاحكام و مهمات مسائل الحلال والحرام" نخستين بحث مفصل و مشروح و مستقل را دربارهٔ ولایت فقیه و ذیل عنوان «فی بیان ولایه الحكام و مالَهُ فى الولایه» ارائه داد. پس از نراقی این بحث در نوشته های فقهی فقهای شیعه استقلال یافت و مورد توجه و تأکید روز افزون قرار گرفت. بنابراین از این لحاظ ظهور فاضل نراقی در تاریخ فقه سیاسی شیعه یک نقطهٔ عطف مهم و پرمعنا به شمار می‌آید. پیداست که شرایط و علل و عوامل و زمینه هایی که منجر به ظهور نراقی و استقلال یافتن مبحث ولایت فقیه و سپس رواج و گسترش آن در سالها و دوره های بعد شد بایستی به دقت مورد بررسی و موشکافی قرار گیرد. اهمیت این مسئله از سویی دیگر به این سبب است که نراقی ظاهراً نخستین فقیهی از فقهای شیعه است که به وظیفۀ سیاسی فقها تصریح و تأکید دارد و با ادله نقلی و عقلی درصدد اثبات آن است. از دو نظریه ولایت فقیه: -۱ ولایت خاصه یا اعتقاد به ولایت فقیه فقط در امور حسبیه یا شرعی و -۲ ولایت عامه یا اعتقاد به ولایت فقیه در همه امور و شئون جامعۀ اسلامی و شیعی، اعم از عرفی و شرعی یا سیاسی و دینی، فاضل نراقی به دومی یعنی ولایت عامه فقیه عادل جامع الشرایط باور دارد. این نکته نیز مهم است که به گفته محققان او نخستین فقیهی است که دربارهٔ ولایت فقیه بر مردم دلیل عقلی اقامه کرده است. به گفته یکی دیگر از محققان اهمیت اندیشه نراقی در آن است که ولایت و حکومت فقیه یا فقها در دیدگاه وی یک ضروری عقلی است و ربطی به اندیشه کلامی و نیابت از امامان شیعه عليهم السلام ندارد. حتی جالب است که حکومت آرمانی او که همانا حکومت فقیه باشد از نظر او حکومت آرمانی و مطلوب برای کل جوامع بشری اعم از اسلامی و شیعی و غیر اسلامی است. نقل از تاریخ تفکر سیاسی در دوره قاجاریه، دکتر داریوش رحمانیان https://eitaa.com/ejtemaiyatt
🔰 کمک از آمریکا برای قطع نفوذ انگلیس و روسیه اولین تماس‌های آمریکایی با ایران از طریق اعزام هیئت‌های مذهبی صورت گرفت. "هریسون گری" و "اوتیس دویت" و "الی اسمیت" در سال ۱۸۳۰ برای شناسایی شمال غربی ایران با هدف تبلیغ آیین مسیحیت در آینده به این منطقه سفر کردند. آنها نخستین آمریکایی‌هایی بودند که قدم به خاک ایران گذاشتند. ۵ مبلغ مذهبی آمریکایی در سال ۱۸۳۵ در ارومیه اقامت گزیدند. آنها از این پایگاه در میان ۲۰ هزار مسیحی که در آن زمان در این منطقه ساکن بودند فعالیت می‌کردند. این آمریکایی‌ها همچنین به تناوب سعی می‌کردند با انتشار پیام‌هایی توده‌های مسلمان شیعه را به دین مسیح دعوت کنند، ما این دعوت‌ها از سوی شیعیان به سردی رد شد. در سیزدهم دسامبر ۱۸۵۶ با امضای پیمان دوستی و تجاری در قسطنطنیه روابط سیاسی ایران و آمریکا آغاز شد. این قرارداد نشانه توافقی بود که زمینه را برای همکاری سیاسی و تاسیس دفتر نمایندگی کنسولی و برقراری تجارت فراهم آورد. در سال ۱۸۵۱ جورج مارش(George marsh) وزیر مختار آمریکا در قسطنطنیه مذاکراتی با ایران به عمل آورد که منجر به عقد قراردادی بین دو کشور گردید. در سال ۱۸۸۳ با اعزام به عنوان سفیر و کنسول اول آمریکا به ایران رسماً روابط سیاسی ایران و آمریکا آغاز گردید. بنجامین در نامه‌ای به ناشرین امریکن اکسپورتر(American Exporter) در نیویورک می‌نویسد که تجارت با ایران بازارهای وسیع آسیای مرکزی را به روی آمریکاییان باز می‌کند. بنجامین به آنها می‌گوید که پاداش این تجارت ارزش آن را دارد که با رقبای نیرومندی که هم اکنون شتاب زده درصدد به دست آوردن آن هستند مبارزه کنیم. از طرف ایران هم در پنجم اکتبر ۱۸۸۸ هیئت سیاسی این کشور مرکب از حاج حسینقلی خان به عنوان سفیر، دکتر تورنس به عنوان مشاور، یک منشی مخصوص که وظیفه مترجم را بر عهده داشت و یک نوکر وارد پایتخت آمریکا گردید. حسینقلی خان در اولین ملاقاتش با رئیس جمهور آمریکا از آمریکا برای رهایی ایران از سلطه انگلیس و روسیه تقاضای کمک کرد و از اکتشاف منابع طبیعی کشورش توسط آمریکا جانبداری کرد و اظهار امیدواری کرد که با عقد پیمان اتحادی بین دو کشور، آمریکا در کشمکش قدرتی که توسط روسیه و انگلیس در ایران پدید آمده است شرکت جوید. 📔تاریخ نفت در ایران و خاورمیانه، دکتر امیر محمد شیخ نوری https://eitaa.com/ejtemaiyatt
🔰جنگ داخلی آمریکا و غلبه بر کمبودها در این گزیده برگرفته از کتاب "خانواده‌ای در محاصره: زندگی در آلابامای جنوبی در طول جنگ داخلی آمریکا"، چاپ شده به سال ۱۸۸۸، پارتنیا هیگ از اهالی جنوب شهر می‌دهد که چگونه برخی از جنوبی‌ها با کمبودها کنار آمدند: از آنجا که در طول محاصره نمی‌شد خرید، هر خانواده واکس سیاه خود را با دوده و چند نوع روغن که با هم مخلوط می‌کردند جور کرد. کفش‌ها را با این مخروط حسابی واکس می‌زدند... سپس خمیر شلی از آرد را به همه جای کفش سیاه شده ‌می‌زدند که وقتی خمیر خشک می‌شد جلوه براق و درخشان به کفش می‌داد انگار که می‌درخشید. به سختی گیر می‌آمد..‌. تمام آب شور باقیمانده در بشکه‌ها را که در آنها گوشت خوک نمک سود کرده بودند به دقت خالی می‌کردند. در برخی مواقع خاک پرنمک زیر دودخانه‌های قدیمی (جایی که گوشت دودی می‌شد) را زیر و رو می‌کردند و در قیف می‌گذاشتند. سپس آب روی خاک می‌ریختند... آب نمکی را که از درون قیف می‌گذشت تا حد مطلوبی می‌جوشاندند، در ظرف می‌ریختند و در آفتاب می‌گذاشتند تا با تبخیر این فرایند را تکمیل کنند. نمکی که حاصل به کار بردن این روش‌ها بود هرچند هیچ وقت کاملا سفید نمی‌شد، نیازمان را برطرف می‌کرد و ما بدون غرولند آن را می‌پذیرفتیم... یکی از سخت‌ترین کارهایمان یافتن جایگزینی خوب برای بود... برخی مقداری قهوه ذخیره کرده بودند و در مناسبت‌های خیلی مهم از آن استفاده می‌کردند و بعد آن را فقط به صورت عصاره برای طعم دار کردن جایگزین‌های قهوه به کار می‌بردند... دانه‌های وقتی می‌رسیدند و به خوبی قهوه می‌شدند بیش از هر جایگزین دیگری به مزه قهوه‌ واقعی نزدیک بودند... سیب زمینی شیرین را یکی دیگر از بهترین جایگزین‌ها می‌دانستند... با گندم برشته بلغور و ذرت سوخته نوشیدنی‌های نسبتاً خوبی درست می‌کردند... 📔 جنگ داخلی آمریکا، جیمز آ. کوییک، ترجمه فاطمه حسینی روزبهانی https://eitaa.com/ejtemaiyatt
🔰 امیرکبیر و قطع حقوق های اضافه همچون پیشوای خود ، اقدام به قطع دریافتی‌های بی حساب و قطع مواجب بی جهتی کرد که از دستگاه دولتی می‌گرفتند. حتى حقوق شاه را نیز تقلیل داد و ماهانه به ۲ هزار تومان رسانید و قرار گذاشت که هر ماه به او کارسازی کنند و تیول ها و مواجب بی حسابی را که حاج میرزا آقاسی برقرار کرده بود قطع کرد. فقط در این زمینه برای خویش و قوم خود سالی ۶۰۰ هزار تومان حقوق تعیین کرده بود که به پول آن روز کمر دولت ایران را می‌شکست و امیر همه اینها را قطع کرد و وزیر مختار انگلیس نوشت امیر با عمل بی پروای خود در کم کردن حقوق و مواجب افراد همه را دشمن خود ساخته است.... امیر تبعیض روا نداشت و همه حرفش برانداختن تبعیض و بی عدالتی بود. از آن گذشته عدم تناسب فاحشی میان حقوق وزیران و حکام و بزرگان مملکت و عایدی دولت وجود داشت. حقوق خالص ديوانی میرزا آقاخان نوری را به زمان صدارتش سالانه ۴۲ هزار تومان (۹۹۹۳ و ۲۰ لیره انگلیسی) ثبت کرده‌اند و حال آنکه رئیس الوزرای انگلیس در همان وقت سالی ۵ هزار لیره حقوق می‌گرفت. امیر حتی از حقوق شاه کاست و این دست خط شاه است در مورد حقوق خود: «پولی که برای صرف جیب ما معین شده است ماهی ۲ هزار تومان است. امروز جناب امیر نظام می‌گفت که معین کرده ام و به سهراب خان داده ام. البته از اول ثور تا آخر سال ماه به ماه ۲ هزار تومان را به حضور بیاورید فی جمادی الاول ۱۲۶۶.» و این در حالی بود که حقوق پدرش ۶۰ هزار تومان بود... 📔 جامعه شناسی نخبه کشی، علیرضا قلی https://eitaa.com/ejtemaiyatt
🔺دوراهی اردوغان؛ راه سلیم یا سرنوشت صدام! ✍صلاح الدین خدیو اوجالان گام نخست را برداشت و اکنون توپ در زمین اردوغان است! آیا اردوغان مثل سلطان یاووز سلیم حکمران عثمانی در سال 1521 رفتار می کند یا مانند صدام در مارس سال 1991؟ اجازه بدهید به اختصار به نقل هر دو داستان بپردازم. ✅پس از تاسیس سلسلەی صفوی و بازسازی امپراتوری ایران پس از تقریبا هزار سال، رقابتی نفس گیر میان ایران و عثمانی درگرفت. با اندکی تسامح، شرایط تقریبا مانند امروز بود که دو کشور بر سر نفوذ و ژئوپولتیک در خاورمیانه و ففقاز در حال رقابتند. آن زمان هم مانند اکنون کردستان که توسط خان نشین های محلی اداره می شد در کانون رقابت دو دولت قرار داشت. ستیزه جویی مذهبی شاه اسماعیل و مداراناپذیری نمونه وارش که به ضرب شمشیر در پی گسترش تشیع بود، کردهای غالبا شافعی مذهب را به ستوه آورده بود. سلیم عثمانی از این چالش به سود یک برد استراتژیک و تاریخی بهره برد. ملا ادریس بتلیسی عالم دینی نامور کرد و دیوان سالار سابق حکومت های ایرانی فرصت را غنیمت شمرد و نامەای به سلیم نوشت: ما کردیم و شافعی مذهب و ستایشگر خلفای اربعه که اینک تحت هجوم "قزلباشان ملحد" قرار گرفته ایم و از آن سلطان اسلام پناه طلب یاری داریم. ادریس مشخصا خواهان کمک سلیم به مدافعان شهرهای کردنشین ماردین و دیاربکر شد که در محاصرەی طولانی سپاه صفوی بودند. نامەی ادریس و پاسخ ایجابی سلیم، بیگ ها و امیران کرد را در صف عثمانی قرار داد و موجب شکست مجدد شاه اسماعیل شد. اسماعیل صفوی قبل از آن به سختی در چالدران از سلیم شکست خورده بود. متعاقب این اقدام ادریس، تقریبا تمامی امیرنشین های خودمختار کرد که امروزه کردستان های ترکیه، عراق و سوریه را تشکیل می دهند، به عثمانی پیوستند. در مقابل عثمانی هم خودمختاری دوفاکتوی آنها را به رسمیت شناخت و ادریس با تجدید سازمان اداری آنها، این امر را تثبیت نمود. اتحاد ادریس و سلیم، به یک شراکت و همزیستی برادرانه میان ترک ها و کردهای عثمانی انجامید که حدود 400 سال دوام آورد. تا زمانی که به گفتەی اوجالان، مدرنیتەی سرمایه داری آن را از رهگذر ناسیونالیسم خون و خاک و ملت سازی مدل فرانسه از هم گسیخت. ✅پس از شکست عراق در کویت، کردها در شمال و شیعیان در جنوب قیام کردند. ارتش صدام قیام ها را در هم شکست و تانک ها شهرهای مقدس کربلا و نجف را در نوردیدند. نیروهای امنیتی در نجف به بیت مرجع عالیقدر شیعه آیت الله خویی رفته و به اجبار او را به ملاقات صدام بردند. خویی پرنفوذترین مرجع زمان خود و دارای موقعیتی شبیه آیت الله سیستانی بود. تلویزیون عراق با ترفندی خاص فیلمی از  اعترافات اجباری او در ملافات با صدام پخش کرد که با مواضع شناختەی شدەی وی منافات داشت. این نمایش نتیجەی عکس داد و به خشم شیعیان افزود. همچنین در محافل بین المللی هم پژواکی نامناسب یافت. گرچه صدام موقتا از این مهلکه جان بدر برد اما 14 سال بعد توسط همان شیعیان تحقیر شده، با حقارت بر چوبەی دار رفت و جانش را از دست داد. اکنون اردوغان هم در موقعیتی مشابه است. می تواند با انتخاب عقل سلیم به راه یاووز سلیم برود. گزینەی دیگر انتخاب راه صدام و افتادن در صد دام و کمند فریبنده تا رسیدن به سرنوشت پایانی است. ✅واضح است که نه پ.ک.ک توانسته ترکیه را شکست دهد و نه بزرگ ترین ارتش ناتو توانسته خصم دیرینش را از پای درآورد. درست است که پ.ک.ک هیچگاه نتوانست دستاوردی ارضی ولو حداقلی در داخل ترکیه کسب کند. اما بسان بازیگری قدرتمند توانسته شمال و شرق سوریه را بگیرد و در اقلیم کردستان هم نفوذی افسانه ای بدست بیاورد. چرخەی جنگ و خصومت در مقیاس کنونی می تواند چند دهەی دیگر هم طول بکشد. انتخاب گزینەی صلح هم می تواند آرامشی چند قرنه به ارمغان آورد. https://eitaa.com/ejtemaiyatt
🔰 صلح آماسیه و آرامش در شرق در ۲۳ مه ۱۵۲۴ (۹۳۰ه.ق) در سن ۳۸ سالگی به مرض در گذشت و پسر ۱۰ ساله اش به نام به تخت سلطنت جلوس كرد و يك شورای نیابت سلطنت، مرکب از سرداران اداره کشور را در دست گرفت و از این تاریخ به بعد قزلباش ها قدرت و نفوذ زیادی پیدا کردند. به محض انتشار خبر در گذشت شاه اسماعيل طوايف به ریاست از جانب شرق به ایران حمله ور شدند ولی سپاه ایران توانست آنان را در سال ۱۵۲۸ (۹۳۵ ه.ق) در حوالی تربت جام شکست داده و از ایران خارج سازد. یکبار دیگر نیز در ۹۳۷ ه.ق ازبکها به سرحدات ایران حمله کردند و این بار را مدت ۱۸ ماه در محاصره داشتند تا اینکه شاه تهماسب شخصاً در رأس سپاه خود سررسید و مهاجمین را به فراری و هرات را نجات داد. این تجاوزات هفت بار تکرار شد و تا سال ۱۵۳۹ که عبید الله خان درگذشت ادامه داشت و هر بار خرابی بسیار به بار آورد، بخصوص در حمله ژانویه ۱۵۳۶ (۹۴۲ هـ.ق) که هرات به دست ازبک‌ها افتاد فجایع زیادی مرتکب شدند. پس از مرگ عبیدالله خان مدت ۱۱ سال خراسان از حمله ازبکان آسوده بود. در سال ۱۵۵۰ (۹۵۷ ه.ق) براق خان پسر عموي شيبك خان مجدداً به خراسان حمله برد و هرات را محاصره کرد ولی نتوانست کاری از پیش ببرد. همینکه قرارداد صلح بین ایران و عثمانی منعقد گردید، خوانين ازبك نيز با شاه تهماسب از در دوستی در آمدند و بعضی از آنان به دربار پادشاه صفوی رفتند و کار دوستی به آنجا رسیده بود که شاه تهماسب از هدایایی که از سلطان عثمانی دریافت میکرد سهمی برای آنان به سمرقند و بخارا می‌فرستاد!!! 📔 تاریخ روابط خارجی ایران، عبدالرضا هوشنگ مهدوی https://eitaa.com/ejtemaiyatt
🔰تاریخچه شهر قزوین قدمت و سابقه تاریخی منطقه برابر اسناد و مدارک ناچیزی که بجا مانده، بـــه دوران حکومت در این سرزمین در قرن نهم پیش از میلاد می‌رسد. در آن زمان ناحیه کوهستانی جنوب و جنوب غربی قزوین، جزء قلمرو مادها محسوب میگشته که دائم مورد تاخت و تاز اقوام و قبایل مختلف از جمله بوده است. برابر حفاری‌هایی که در در بخش بوئین زهرای قزوین بعمل آمده است، آثار و اشیاء بدست آمده نشانگر قدمت تاریخی این منطقه تا هزاره چهارم و پنجم قبل از میلاد است. اما بنای اصلی شهر قزوین را به ساسانی نسبت میدهند. گویند زمانی که شاپور از روم می‌گریزد به ایران آمده سرگردان می‌شود که پس از مدتی به محل کنونی شهر قزوین می‌رسد. جمعی از امرا و سپاهیان وی که قبلا گریخته و در کوهها متواری بودند، بدو پیوسته، به جنگ قیصر روم می‌روند که وی را شکست میدهند. به سبب این پیروزی شاپور سرزمین قزوین را بر خود مبارک دانسته و دستور داد در آنجا شهری بسازند. اما علت اصلی ساختمان قزوین را میتوان همانا تاخت و تاز و لشکرکشی دیالمه که در کوههای مجاور قزوین ساکن بودند دانست. در نتیجه ایجاد دژ و استحکامات جهت اسکان سپاهیان میتواند یکی از مقاصد اولیه بنای شهر قزوین باشد. پس همین‌که دژ ساخته شد و سپاهی در آنجا استقرار یافت این عده جهت رفع حوایج ضروری به کسبه پیشه ور و اهل فن نیازمند بودند. تدریجا از اطراف مردم بدان سو روی آورده و در پیرامون دژ مزبور خانه و دکاکین ساخته و ساکن شدند و چون جمعیت آنجا افزایش یافت آنگاه به طرح شهر و ساختن حصار مبادرت گردید و این برابر سال ۳۱۰ میلادی بوده است. اما احمد بن ابی عبداله برقی در کتاب (البنیان) روایت کرده است : بانی شهر قزوین شاپور اول ساسانی بوده که به سال ۲۴۲ میلادی این شهر را بنا کرده است. بعدها طبق روایت در تاریخ گزیده چون نوید اسلام با قطار و آفاق جهان برسید و مردم قزوین به شرف اسلام مشرف شدند و لیدبن عقبه که والی عراقین بود، سعید بن العاص الاموی را بدین جا فرستاد و آن حصار را شهری ساخت و تمام مردم را در آنجا ساکن گردانید. چون دولت خلافت به هادی موسی بن مهدی عباسی رسید، او شهرستان دیگر در جنب آن بساخت و مدینه موسی نام کرد آن شهرستان اکنون داخل محله درج و جوسق است و آن کوچه را شهرستانک خوانند. مبارک ترکی، غلام هادی خلیفه نیز در آن زمان شهرستانی دیگر در آن حدود بساخت و کسان خود را در آنجا نشاند و بنام خود منسوب کرد و آن شهرستان اکنون باغی است داخل محله دستجرد و دزج و مبارک آباد خوانند. چون نوبت خلافت به هارون الرشید رسید بنیاد بارو نهاد چنانکه در سه شهرستان و زمین داخل محلات که اکنون است داخل آن بود اما بارو بسبب وفات هارون متوقف ماند و بعدها به دست شخصی به نام موسی از طرف معتز خلیفه کامل شد. حکیم علوی قبادیانی در سفرنامه خود شهر قزوین را این‌چنین توضیح میدهد: ۹ محرم ۴۳۸ هجری به قزوین رسیدیم. باغستان بسیار داشت، بی دیوار و خار و هیچ مانعی از دخول در باغات نبود و قزوین را شهری نیکو دیدم با روی حصین و کنگره بر آن نهاده و بازارهای خوب مگر آنکه آب در وی اندک بود و منحصر به کاریزها در زیرزمین و رئیس آن شهر مردی علوی بود و در همه صناعات که در آن شهر بود، کفشگر بیشتر بوده. از اواخر قرن پنجم هجری تا زمان حمله به قلاع ، سرزمین قزوین تحت تاثیر حوادث مربوط به نهضت و جانشینان او قرار داشته و شاهد نبردها و جنگهای طولانی میان سپاه حکومت مرکزی و اسماعیلیان بوده است. در زمان صفویه با برگزیده شدن قزوین بعنوان پایتخت، اعتبار بیشتری می‌یابد و آثار و بناهای تاریخی بسیار بنا میگردد. همچنین تامین احتیاجات کشاورزی و دامی مورد نیاز ساکنان پایتخت و نیروهای نظامی مستقر در پادگان‌های آن سبب رونق فراوان کشاورزی و دامداری می‌شود. در دوره قاجاریه تهران بعنوان پایتخت انتخاب و قزوین بعلت واقع بودن در مسیر جاده تهران به اروپا و روسیه اهمیت قابل ملاحظه ای مییابد. 📔 بناهای تاریخی قزوین، اثر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی قزوین https://eitaa.com/ejtemaiyatt