✳️ و اینک اقتصاد اسلامی در برابر اقتصاد لیبرال
✳️ مناظره دیشب دکتر #درخشان و #غنینژاد، این سوال قدیمی را بازطرح کرد که حرف حساب اقتصاد اسلامی چیست و نقطه محوری تمایز آن از سرمایه داری و سوسیالیسم کدامست؟
✳️ پاسخ در مبانی فلسفی الهی آن نهفته است، اقتصاد اسلامی یک اقتصاد الهی است که میگوید امور اقتصادی باید بر اساس فرامین الهی نه عقلانیت محدود بشر اداره شود، عواید اقتصادی باید عادلانه و متوازن توزیع شود نه بر اساس نظم کور بازار آزاد،
✅ در اقتصاد الهی، اقتصاد ابزاری برای تکاثر سرمایه و تفاخر بدان نیست(الهیکم التکاثر حتی زرتم المقابر)، بلکه ابزاری برای کمک به تکامل و کوثری شدن انسان است، انسانی که نماز می خواند و در راه خدا انفاق میکند(فصل لریک و انحر)
✅ اقتصاد لیبرال در تدبیر امور اقتصادی جامعه خدا را کنار میگذارد (خدای ساعتساز) و تدبیر را به نظم خودجوش بازار می سپارد، نظم رقابتی خیالی که دچار شکست میشود و توزیع منافع در آن به شدت ناعادلانه و نامتوازن است، مشکلی که حتی مداخله سوسیالیستی دولت نیز نمیتواند آن را حل کند.
✅ اقتصاد اسلامی خلق پول از هیچ را آکل مال به باطل و رباخواری را حرام می داند و دنبال نظم اقتصادی است که طبقه محروم زیر چرخ دندههای کارخانه سرمایه دار له نشود.
❇️ ما هنوز در جنگ فکری ترسیم مرزهای اقتصاد اسلامی و مکاتب رقیب قرار داریم، باید نسخه های عملیاتی آن برای تدبیر امور اقتصادی را استخراج و طراحی کنیم، راهی دراز در پیش است و تلاش فکری زیادی نیاز است، ما به #شهید_صدر های زیادی نیاز داریم که خطوط مرزی اقتصاد ما را ترسیم کنند.
✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
✅ قوانین اقتصادی وضع میشوند نه کشف
❎ دکتر #غنی_نژاد در مناظره با دکتر #درخشان میگفت ما قوانین را کشف میکنیم، قاعدتاً هم منظورش قواعدی است که بر افراد حاکم است.
❇️ ایشان بین قوانین عینی و قوانین وضعی خلط کردهاند. قانون تقاضا یک قانون عینی است که از رفتار انسانها کشف میشود، ولی قانون مالیاتی قاعدهای است که برای تنظیم رفتار وضع میشود.
✅ قوانین عینی شدیداً تحت تأثیر قوانین وضعی قرار دارند، حتی قانون تقاضا متاثر از این است که شما چه قواعدی بر بازار حاکم کنید.
❎ بله دکتر غنی نژاد تحت تاثیر اندیشه اقتصاد لیبرالی محض است که از قانون طبیعی (natural law) و نظم طبیعی (natural order) حمایت میکند که بر اساس آن هر نظم فاقد مداخلهای مطلوب است حتی اگر به بیعدالتی و استثمار محرومان بینجامد، که البته از نظر ایشان محصول نظم به اصطلاح خودجوش بازار عین عدالت است. در واقع حرف آنها این است که نباید مداخله کرد و همان نظم بازاری را پذیرفت، یعنی نباید قانون تنظیمی وضع کرد.
✅ همین امر اختلاف دیدگاه امثال ایشان با اقتصادهای الهی از جمله اقتصاد اسلامی است، قوانین اقتصادی مطلوب قوانینی نیستند که از نظم کور بازاری حاصل میشوند، بلکه قواعدی میباشند که وضع میکنیم تا نظم بازار را در راستای عدالت اقتصادی تنظیم کنیم، در صدر این قواعد، قوانینی است که خداوند متعال وضع کرده است مانند قانون ممنوعیت ربا، منع خوردن به ناحق مال مردم و ...
✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
❎جنگ آمریکا با ما برای حفظ حاکمیت دلار است نه تسخیر لانه جاسوسی
✳️ دکتر #غنی نژاد در مناظره با دکتر #درخشان وانمود کرد که ریشه دشمنی آمریکا با ما تسخیر لانه جاسوسی بوده است
❇️ این برداشتی بسیار سطحی از اقتصاد بینالملل است
✳️ آمریکا با ما و امثال ما در دنیا می جنگد چون منافعش را به خطر انداختیم،چون جهان روایی دلار به مثابه ابزار چپاول جهان به خطر افتاده است.
✅داستان از کنفرانس برتون وودز بعد از جنگ جهانی دوم آغاز می شود که در آن آمریکا علیرغم مخالفتهای جان مینارد کینز دلا را جهانروا کرد
👈 با این اقدام «نظام پرداخت دلار» در تمام دنیا جاری شد و بانک مرکزی آمریکا چند دستاورد مهم کسب کرد:
🔸١) امکان رصد نقل و انتقال پول و در نتیجه تجارت بینالمللی کشورها و در صورت لزوم محدود کردن آن!
🔸٢) توان مسدود کردن داراییهای کشورها!
🔸٣) #صدور_تورم به سایر کشورها با انتشار #دلار_بدون_پشتوانه.
👈 در صدور کالا از چین به روسیه، تاجر چینی روبل روسیه را قبول ندارد و یوآن چین یا دلار آمریکا را میپذیرد؛ از سوی دیگر تاجر روس، یوآن در اختیار ندارد و ناچار است به دلار معامله کند. دولت روسیه به فراخور میزان واردات کشورش همواره به مقدار قابل توجهی «دلار مبادلاتی» نیاز دارد؛ اما آمریکا این دلارها را مجانی در اختیار کشورها قرار نمیدهد، بلکه در ازای آن کالا یا خدمات وارد میکند. آمریکا با این حربه علاوه بر مبادلات داخلی، به اندازهی کل مبادلات بینالمللی برای دلار تقاضا بهوجود میآورد، که این به معنای ورود بدون زحمت همین اندازه ثروت به این کشور است.
✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
⁉️ جدال احسن در پی اقتصاد اسلامی
❇️ بعد از مناظره دکتر #غنی_نژاد و #درخشان فضای نقد و نظر گسترده ای بین موافقان و مخالفان آن شکل گرفته است. این تحلیل ها گاهی به #جدال غیراحسن بدل شده است.
❎ برخی مخالفان اقتصاد اسلامی، آن را سوسیالیستی یا مارکسیستی قلمداد کرده و ادعاهای دکتر غنی نژاد مبنی بر سوسیالیستی بودن قانون اساسی را تکرار میکنند،برخی همچون آقای علوی بروجردی هم به شکلی متناقض اقتصاد اسلامی را رد می کنند ولی در نهایت تجویزهای اقتصاد سرمایه داری را مورد تأیید عقلا و اسلام میدانند.
✅ برخی موافقان هم این دو استاد را متهم به نفهمیدن اقتصاد اسلامی و اقتصاد لیبرالی میکنند. در مقابل برداشت خودشان را به عنوان اقتصاد اسلامی ارائه میکنند، از طرفداران پول طلا گرفته، تا طرفداران اقتصاد مردمی و حذف خلق پول و مانند آن.
✳️ این فضای گفتمانی خوب است، اگر به حاشیه نرود و ما را دچار مطلق گرایی نکند، در فضای اقتصاد اسلامی نیز باید تکثر اندیشهها و نظریهها را پذیرفت، همانطور که نظریه مشارکت در سود و زیان دکتر میرآخور بخشی از اقتصاد اسلامی است، نظریه بانکداری تجاری مرحوم موسویان، الگوی تفکیک دکتر صمصامی و دیدگاه ضد خلق پول دکتر بخشی و مکتب اصفهان بخشی از ادبیات اقتصاد اسلامی است.
❇️ در فضای تاریخ اندیشه اقتصادی ، غربی ها متفکران شان را تمجید می کنند نه تحقیر, نویسندگان سعی میکنند یک واو در کلمات آدام اسمیت پیدا کنند و نظریه خودشان را موافق ایشان جلوه دهند، ولی ما خودزنی میکنیم و دستاوردهای بزرگانی همچون شهید صدر، شهید بهشتی و دکتر درخشان را زیر سوال می بریم.
✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔹بیتالمقدس تاریخ را عوض خواهد کرد
🎙 دکتر مسعود #درخشان
🔹 برش اول تاریخی: فتح بیتالمقدس توسط مسلمانان در قرن هفتم میلادی (۶۳۸ میلادی)
🔹 برش دوم تاریخی: بیش از دویست سال جنگهای صلیبی (بین حدود ۱۱۰۰ تا ۱۳۰۰میلادی) برای آزادی بیتالمقدس در پی ظلم ترکان سلجوقی .. نتیجه رشد اقتصادی و سپس جدایی اقتصاد از دین و اخلاق در غرب
🔹 برش سوم تاریخی: اشغال بیتالمقدس در سده اخیر و ظلم به مسلمانان
✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌀 فقر فلسفه اقتصاد
🔹 در این کلیپ این سوال مطرح شده که آیا اقتصاددان میگوید چه اقتصادی خوب است یا سیاستمدار؟
💡 پاسخ درست؛ هر دو اظهارنظر میکنند، اما هر کدام به گونهای! و در زمانی خاص!
🔻 مارکس در سال ۱۸۴۷ کتاب #فقر_فلسفه را در پاسخ به کتاب #فلسفه_فقر پرودون نوشت تا اندیشههای سوسیالیسم تخیلی او را نقد کند.
♦️ نه از زمان مارکس بلکه از زمان آدام اسمیت همه میدانستند که اقتصاد دانشی سیاسی است و به همین خاطر اسمش را اقتصاد سیاسی Political Economy میگذاشتند.
🔹 بعدها اقتصاددانان به تبعیت از علوم طبیعی خواستند اقتصاد را دانش محض عاری از ارزش داوری تبدیل کنند، و تبدیل به علم اقتصاد Economics شد، اقتصاددانان اخلاق را کنار گذاشتند تا ارزش داوری نکنند، ولی نتوانستند ارزش داوری و توصیه سیاستی را کنار بگذارند؛ چون اقتصاددانی که ارزش داوری و تجویز نکند، مانند پزشکی است که برایتان نسخه نپیچد!
🔻 اقتصاد، سیاسی است هم چون ارزش داوری سیاستی میکند و هم چون نسخه سیاستی می پیچید، و سیاستمداران این نسخه ها را تصویب و اجرا میکنند، این است معنای اقتصاد سیاسی! و متاسفانه در کشور ما سیاستمداران فکر میکنند آنها نسخه سیاستی میپیچند، در حالی که اقتصاددانان نئولبیرال از قبل نسخه سیاستی آنها را پیچیده اند! این یک دو امدادی است که هرکدام چوب را در مرحله بعدی به دیگری میدهد.
📚 بخوانید کتاب فلسفه اقتصاد تطبیقی ۱ (اینجا) و ۲ (اینجا) و یا مختصرتر کتاب مبانی فلسفی و روششناسی اقتصاد (اینجا)
#غنینژاد، #مدنی_زاده, #طغیانی، #جبرائیلی، #درخشان
✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2