🔻در میان #روشنفکرانی که درباره جناب #حافظ سخن گفته و شعر وشخصیت وی رابه تحلیل بررسی پرداخته اند، #احمد_کسروی مطالب بدیع وعجیبی بیان داشته که پرداختن به آن جهت شناخت خط ایران شناسی جریان روشنفکری خالی از لطف نیست. ⌜@falsafeh_nazari⌟

✅ تحریف حافظ_۲ در میان #روشنفکرانی که درباره جناب #حافظ سخن گفته و شعر وشخصیت وی رابه تحلیل بررسی پرداخته اند، #احمد_کسروی مطالب بدیع وعجیبی بیان داشته که پرداختن به آن جهت شناخت خط ایران شناسی جریان روشنفکری خالی از لطف نیست. وی در مقدمه کتاب (حافظ چه می گوید) درباره جناب لسان الغیب میگوید: از سالهاست كه شرق شناسان اروپا كه افزار سياست‌اند، ستايش‌ها از حافظ و شعرهای او سروده اند؛ اين ستايش‌ها كه جز از راه سياست نيست مايه گمراهی انبوهی از ايرانيان گرديده كه آنها را راست پنداشته رو به كتاب حافظ آورده اند، و چون گفته های حافظ درهم و پريشان است و يك خواستی از آن فهميده نميشود، كسانی خود را به رنج انداخته اند كه خواست او را بدانند، و اين خود مايه گرفتاری برای بسياری شده است كه خود فريب خورده اند و ديگران را نيز فريب می‌دهند. برای چاره كردن به آن گرفتاری و جلو گرفتن از آن  رنجهاست كه من به اين نوشته ميپردازم. من خواهشمندم خوانندگان آن خوش گماني را كه به حافظ دارند به كنار گزارند و نام «لسان الغيب» و ديگر ستايشهاي گزافه آميز را كه درباره اين شاعر شنيده‌اند، فراموش كنند و با يك انديشه‌ی ساده يكايك اين شعرها را بسنجند و بيازمايند تا ببينند چه معناهای پوچی از هر كدام بيرون ميآيد و برای آنكه به آسانی اين موضوع را دريابند بهتر است هر شعری را به نثر برگردانند و با آنحال به انديشه سپارند. چنانكه خوانندگان می دانند شاعران در ايران، در غزلسازی بيش از هر چيزی به قافيه اهميت میدهند؛ اين است يك شاعری چون میخواهد غزلی بسازد نخست قافيه های آن را (يا بهتر گويم: كلمه هايی را كه بكار قافيه میخورد) جسته و يافته و فهرست وار زير هم يا پهلوی هم می‌نويسد. مثلا: كَس، بَس، عدس، نفس، پس، مگس، هوس و سپس به هر يكی جمله هايی انديشيده شعری پديد می آورد و بدينسان غزلی می سازد. راستی را رشته سخن در دست قافيه است، و شاعر ناگزير است كه پيروی از آن نمايد. حافظ نيز از همين شيوه پيروی می‌نموده و ما اينك غزلی را از او برای گواهی ياد ميكنيم: در ضمير ما نميگنجد بغير از دوست كَس هر دو عالم را به دشمن ده كه ما را دوست بَس يار گندم گون ما گر ميل كردی نيم جو هر دو عالم پيش چشم ما نمودی يك عَدس ياد ميداری كه بودی هر زمان با ديگران ای كه بی ياد تو هرگز بر نياوردم نفس ميروی چون شمع و جمعی از پس و پيشت روان  نی غلط گفتم نباشد شمع را خود پيش و پس غافلست آنكو بشمشير از تو ميپيچد عنان قند را لذت مگر نيكو نميداند مگس اين غزل را شما چون بينديشيد هر شعری از آن مطلب جداگانه ايست، و ارتباط آنها با يكديگر جز از راه قافيه نميباشد. از آنسوی بسياری از اين شعرها جز يك معنای خُنكی را در بر نميدارد و پيداست كه مقصود شاعر تنها استفاده از قافيه بوده و چندان توجهی به معنی جمله ها نداشته است. مثلاً شعر دوم كه معنای بسيار خنكی دارد و بی گفتگوست كه مقصود جز استفاده از كلمه «عدس» نبوده... مثلاً اين شعر را بينديشيد: بعزم توبه سحر گفتم استخاره كنم بهار توبه شكن ميرسد چه چاره كنم آيا براي توبه نيز استخاره ميكنند؟ !.. توبه كجا و استخاره كجا؟ !.. استخاره آنست كه كسی بوسيله قرآن يا دانه های تسبيح يا بوسيله ديگری از خدا شور خواهد كه فلان كار را كنم يا نكنم، و اين عقيده مسلمانان عامی است. در همین غزل ميگويد: اگر شبی بزبانم حديث توبه رود ز بی طهارتی آنرا بمی غراره كنم آنجا شاعر مسلمان بوده و سخن از توبه و استخاره ميرانده. در اينجا به اسلام توهين زشتی زده ميگويد: من اگر نام توبه را به زبان بياورم دهانم ناپاك ميشود و آن را با غراره كردن (غرغره كردن) می پاك ميکنم. در اينجا نيز تنها آنرا ميخواسته كه از كلمه «غراره» استفاده كند و آنرا قافيه آورد و تنها براي همين مقصود است كه چنان مضمونی را بافته است. #محسن_بهرامی 𖤓┅┅┅┅┅┅┅┅┅┅┅┅┅┄‌┄‌ 🔹فلسفه نظری ⌜@falsafeh_nazari⌟