🔴واقع گرایی اخلاقی @falsafeh_nazari ⬅️مکاتب اخلاقی، براساس اختلاف نظرشان در پاسخ به این پرسش، که آیا احکام اخلاقی نشان از واقعیتی دارند یا خیر؟ به مکاتب اخلاقی «واقع گرا» و «غیر واقع گرا» تقسیم می‌شوند.وقتی می گوییم:«میزِ مطالعه از اجزایی مثل چوب ومیخ تشکیل شده»، مقصودمان این است که در عالمِ خارج از ذهن ،ترکیبی واقعی از آن اجزاء سبب تشکیل یک شیء خارجی شده.به عبارتی این قضیه «واقع نما» میباشد.اما وقتی میگوییم «این خیابان ورود ممنوع است» حاکی از قرارداد و توافق اجتماعی خاصی است که امری را منع می‌کند و از اعضای جامعه می‌خواهد از انجام دادن آن بپرهیزند لذا این عبارت (واقع نما)نمیباشد.حال در باره گزاره های اخلاقی این سوال مطرح میشود که آیا ارزشها ودستورات اخلاقی واقع نما هستند یا خیر؟؟ به عبارتی زمانی که می‌گوییم:«راستگویی خوب است»آیا جمله‌ای واقع‌نما گفته‌ایم یا جمله‌ای غیر واقع‌نما؟ @falsafeh_nazari ⬅️برای پاسخ به این پرسش ابتدا باید پیرامون (هستی)واقسام آن بحث کنیم. وجود به عنوان بدیهی ترین مفهوم که هرانسانی با هر سطح اندیشه به فهم آن واقف است، بنیانی ترین مساله فلسفه وهستی شناسی میباشد که علاوه بر بدیهی بودن مفهومش، و واضح بودن معنایش، نیاز به واکاوی بیشتری پیرامون ابعاد وحیثیاتش دارد، چه اینکه بداهت معنای آن مانع از غیرِگسترده بودن ساحت معرفتی آن نیست.لذا فیلسوف سعی بر تبیین ابعاد مختلف هستی وشناخت حیثیات آن دارد. وجود به عنوان حقیقتی واحد دارای مراتب شدید وضعیف است، یعنی میتواند در مراتب مختلف به انحاءواطوار گوناگون نمود وظهور داشته باشد، لذا در مرتبه ای ، وجود به عنوان صفت وتابعی برای شیء دیگر (وجودِ فی نفسه لغیره) ودر مرتبه ای دیگر قائم به ذات ودارای تحصلی مستقل(وجودِ فی نفسه لنفسه) است. براین اساس وجود مترادفِ با (موجودیت بالذات ومستقل=وجود فی نفسه)نمیباشد، بلکه مرتبه ای از هستی به صورت موجودات متعیین هستند مانند جواهر واعراض. اما مرتبه ای دیگر از هستی عبارت است از (وجودِ رابط)که معقولات ثانیه فلسفی حاصل این نحو از وجود میباشند. @falsafeh_nazari معقولات ثانیه مرتبه ای از وجود میباشد که به عنوان حالتها واطوار و یا نحوه وجودِ موجوداتِ ماهوی ومستقل به شمار می آیند.این امور با آنکه وجودِ مستقل فی نفسه وعینی در عالم خارج ندارند، اما بدین معنا نیست که معدوم باشند وعقل آنها را اعتبار کرده باشد بلکه از درجه ضعیفی از وجودِ خارجی برخوردارند. به عنوان مثال در قضیه(درخت یک جسم میباشد) جسمانیت، نحوه وجودِ خارجی درخت است.به عبارتی مصداق و منشاءانتزاع (جسمانیت)نحوه وجود درخت است، والا در عالم خارج فقط درخت وجودِ متعیین ومستقل دارد وموجود مستقلی به نام(جسمانیت)وجودِ متعیین مستقلی ندارد، اما به این معنا نیست که معدوم میباشد، بلکه جسمانیت از نحوه وجودِ درخت حکایت میکند، وبه عبارتی درضمنِ وجودِ یک موجودِ مستقل وفی نفسه به نام درخت موجود است. براین اساس ما نمیتوانیم درعَرضِ موجوداتِ فی نفسه لنفسه(جواهر)مثل انسان،حیوان،نبات،سنگ و... ویا در عرضِ موجوداتِ فی نفسه لغیره(اعراض) مثل درد،لذت،غضب و.... یک دسته از موجودات مانند وجوب،امکان،جسمانیت،وحدت،کثرت و... قرار دهیم. این بدان معنا نیست که این موجودات(معقولات ثانیه فلسفی)اعتباری ومعدوم هستند ،بلکه این مفاهیم و موجودات خارجیت و واقعیت دارند اما خارجیت آنها به نحوِ (موجودیت بالذات و مستقل)نیست بلکه از درجه وشدت ضعیفی از وجود برخوردارند ودر ضمنِ موجودات مستقل وجود دارند. @falsafeh_nazari ✅براساس آنچه گفته شد مفاهیم اخلاقی که معمولا از افعال اختیاری یا وصفی از اعمال ارادی انسان حکایت میکند و همچنین مفاهیمی که در محمول احکام و گزاره های اخلاقی استفاده می‌شوند مانند مفاهیم خوب، بد، درست، نادرست، الزام و... جزء معقولات ثانیه فلسفی هستند. این مفاهیم مانندمفهوم (علت) می‌باشند که از یک جهت فردِ خارجی و مستقل(وجود فی نفسه) ندارد اما به معنای معدوم واعتباری بودن نیست بلکه دارای منشا انتزاعی خارجی است یعنی از شدت ضعیفی از وجود برخوردار است. مفاهیمی مانند خوبی و بدی نیز مانند مفهوم علت به واسطه چیزی که از آن گرفته شده است در عالم عینی محقق می‌شوند.(یعنی در ضمنِ وجودِ موجود فی نفسه وجود دارند) این مفاهیم با فعالیت ذهن و مقایسه رابطه میان فعل و یا صفتی اختیاری با هدف اخلاق انتزاع می‌شوند. 💠لذا اگر هدف اخلاق را مثلا قرب الهی بدانیم چنانچه رفتاری یا صفت نفسانی‌ای با این هدف رابطه مثبتی داشته باشد می‌گوییم این کار یا صفت خوب است و اگر رابطه میان آن ها منفی باشد می‌گوییم این کار از نظر اخلاقی بد است. #واقع_گرایی_اخلاقی #معقولات_ثانیه_فلسفی ✅ #محسن_بهرامی ➖➖➖➖➖➖➖➖ 💠کانال 🌿فلسفه نظری🌿 @falsafeh_nazari