🔴بیانی از شیخ الرئیس بوعلی سینا مبنی بر لزوم گذار از یونانی مآبی فلسفه وطرح وتدوین فلسفه شرقی_اسلامی
✅ مقدمه کتاب(منطق المشرقیین)
@falsafeh_nazari
⬅️در کتاب منطق المشرقین که بیشتر آن مفقود شده است ابن سینا آثار مشائی خود را اندک شمرده و آنان را غذای فکری عوام دانسته و سپس در بیان فلسفه خواص که شامل نظریات واقعی خود او است برآمده است.
بنابراین شیخ تلاش کرد تاکلامی برتر از حکمت مشاء وفلسفه یونان ارائه دهد.
شیخ الرئیس در این باره چنین میگوید:
💠(همت ما بر این شد که کلامی و سخنی را ایراد و جمع کنیم که اهل بحث را در آن اختلاف نظر است و توجهی به جنبه های عصبیت و میل و هوا و عادت و الفت خود نیفکنیم و از طرفی ما باک نداریم از اختلاف و افتراق با آنچه که مأنوسین و مألوفین به کتب یونانی و دانشجویان آن به علت غفلت یا قلت فهم درک کرده اند و یا با آنچه که ما در کتب خود که برای عامیان از متفلسفه و مشتاقان به مشائیان که گمان برند خدای به جز آنان کسی دیگر را به راه راست و حق هدایت نکرده است نگاشته ایم، برای آنان که گویند رحمت خداوند تنها شامل حال آنان شده است.)
@falsafeh_nazari
⬅️نکته قابل بیان آن است که انتقاد بوعلی از یونانی مآبی مشائیان از نوع انتقاد(اخباریون)و(اهل تفکیک)مبنی بر (تکفیر)فلاسفه وحکم به(الحاد)آنان نبوده است،بلکه وی دراین نگاه انتقادی جانب انصاف را رعایت کرده ودرباره حکیم وفیلسوف بزرگ یونانی(ارسطو)ونسبت انتقادی خودش بامشائیون اینچنین میگوید:
💠(ما هم اعتراف و اقرار به فضل و برتری سلف آنان (یعنی ارسطو) داریم و می دانیم و اقرار داریم که هنگامی که دیگران و استادان فن توجه و اطلاع بسیاری نداشتند او در آگاهی محض و بیداری خاصی بود و تمام علوم را از یکدیگر امتیاز داد و جدا کرد و نیکوترین ترتیب و نظم را برای علوم قائل شد و در بسیاری از مسائل علمی حقیقت را دریافت و به اصول صحیحه سریه، در اکثر علوم راه در اکثر علوم راه یافت و واقف شد و مردم را از علم گذشتگان و اهل بلاد خود آگاه ساخت.
و این نهایت امری است که انسان در ابتدا می تواند بدان دسترسی یابد و با توانائی و قدرت خود امور مختلط و درهم را از یکدیگر جدا و ممتاز کند و مطالب را مهذب و منقح گرداند. و البته شایسته بود کسانی که بعد از او آمدند متفرقات آنها را گرد آرند و رخنه هائی را که در بنائی که او ساخت موجود بود پر کنند و بر اصولی که او به دست داد فروعی مترتب سازند.)
⬅️انتقاد شیخ بر عدم وجود تعقل دربین پیروان ارسطو وسایر فلاسفه ای که صرفا به میراث فلسفی یونان اکتفاکرده وفراتر نرفته اندمیباشد:
@falsafeh_nazari
💠(اما کسانی که بعد از ارسطو آمدند قدرت و توانائی این معنی را نداشتند که خود را از قید آن علوم میراثی رهائی بخشند و خود در صدد تفهم و تعقل برآیند و روزگار را در تفهم مطالب و مسائلی که ارسطو به خوبی درک کرده بود مصروف داشتند و تعصب ورزیدند و نسبت به اموری که به تقصیر خود انجام داده بودند افراط کردند. چنین اشخاصی عمر خود را مشغول به علوم گذشتگان می کردند و آنان را فرصتی و مهلتی برای به کار انداختن عقلشان نبود و نتوانستند عقل خود را بکار اندازند و در تنقیح مسائل بکوشند، با آنکه ممکن بود خود توجه کرده و دریافته باشند که می توانستند مسائل خاصی را طرد و به جای آن مسائلی دیگر را مطرح سازند و یا توجه کنند که اصلاح و تنقیح برخی از این مسائل لازم باشد.)
⬅️ترس از بیان اشتباهات مشائیان ونگرش یونانی فلسفه
@falsafeh_nazari
شیخ الرئیس دراین باره میگوید:
💠(و چون کسانی که اشتغال به آن علوم دارند بسیار شیفته و متمایل به مشائیان از یونانیان اند، خوش نداشتیم که اختلاف و جدائی حاصل شود و با عقاید و نظریات جمهور مخالفت کنیم. از این از مشائیان حمایت کردیم...و حال آنکه خود به اشتباهات و گمراهیهائی که در مطالب آنها بود واقف و شاعر بودیم.....من جمله از این جهت نخواستیم با آنها مخالفت ورزیم که خوش نداشتیم جهال واقف شوند بر نادرستی افکارشان...
و برخی از مسائل آنان(فلسفه یونانی) چنان دقیق است که چشم عقل اهل عصر را نابینا کرده است و ناچار ما هم موافقت کردیم و آشکارا با آن مخالفت نکردیم در حالی که مبتلا شده بودیم به دوستانی که عاری از فهم بودند و چنان می پنداشتند که افکار آنها مانند ستون محکم بود و تعمق در نظر آنان را بدعت و مخالفت با مشهور را ضلالت می دانستند و مثال آنان مثال حنبلیان است در مورد کتب احادیث)
@falsafeh_nazari
⬅️لزوم طرح کتابی بانگرش فلسفه شرقی_اسلامی
💠(و چون قضیه و حال از این قرار است اجابت کردیم که کتابی گرد آوریم که حاوی امهات علم حقیقی باشد، آن علم حقیقی را که فقط کسی استنباط کرده است که بسیار نظر کرده... )
ادامه دارد....
#فلسفه_اسلامی
#ابو_علی_سینا
#شیخ_الرئیس
#گذار_از_یونانی_مآبی
#منطق_المشرقیین
➖➖➖➖➖➖➖➖
💠کانال 🌿فلسفه نظری🌿
@falsafeh_nazari
🔴گذار از یونانی مآبی حکمت
✳️قسمتی از کتاب شریف ( منطق المشرقیین)
تالیف جناب شیخ الرئیس بوعلی سینا(ره)
♦️قسمت اول
✅با سلام خدمت دوستان عزیز ... برای اولین بار مطالبی بسیار بلند از جناب شیخ الرئیس ابن سینا (ره)منتشر می گردد که با خواندن آن ممکن است دیدگاه بسیاری از افراد نسبت به جنابشان بسیار عمیق تر و باز تر شود و بزرگوارانی که به ایشان اشکالات فراوان داشته و دارند کمی بیشتر تأمل بفرمایند.🌿
@falsafeh_nazari
📖 مدخل :
✅جناب شیخ الرئیس ابن سینا(ره) در طول عمر با برکت و شریفشان بنابر نقلی از تاریخ ۴۰ مجلد کتاب تصنیف فرموده بودند ( یا به قلم خویش یا به قلم شاگردان سحری و اشراقی خود ) که اعتقادات راسخ ایشان و سخن قطعی و نهایی ایشان بود اما در طول تاریخ این مجلدات دست خوش حوادث مختلفة شده و بنابر مصالح و قضایای الهیة به دست ما نرسیده است فقط از آن مجلدات "منطق المشرقیین" باقی مانده و "حکمة المشرقیین" و سایر علوم ... از آن مجلدات از بین رفته است یا حداقل به دست ما نرسیده است .
💠شیخ الرئیس در صدد بودکه در قبال یونانیان که غربی بودهاند، حکمت مردم مشرق زمین را تنظیم نماید؛ از این رو دست به تصنیف کتابی زد در حکمت؛ به معنای عامش (شامل منطق ، الهیات ، طبیعیات ، ریاضیات ، اخلاق و سیاست ) و در آن نقاط ضعف فلسفه یونانی و نقاط قوت فلسفه شرقی را بیان نمود.
⬅️جناب شیخ در مقدمه ی این کتاب که به محضر عزیزان ارائه می شود مطالبی چند در مورد سایر تصانیف خود که به فرموده ی جنابشان برای عوام الناس تالیف شده بلکه بیشتر از تحمل آنها و اینکه آنچه را که برای خواص تصنیف کرده من جملة همین کتاب مذکور و مطالب دیگری که در خور توجه است ...
متن و ترجمة ی مقدمة ی کتاب مذکور که به همت یکی از عزیزان صورت یافته تقدیم حضور میگردد باشد که مورد قبول حضرت حق متعال واقع گردد .
@falsafeh_nazari
🔵 المقدمة ...
....و بعد فقد نزعت الهمة بنا إلى أن نجمع كلاما فيما اختلف أهل البحث فيه. لا نلتفت فيه لفت عصبية أو هوى أو عادة أو إلف ، و لا نبالي من مفارقة تظهر منا لما ألفه متعلمو كتب اليونانيين إلفا عن غفلة و قلة فهم ، و لما سمع منا في كتب ألفناها للعاميين من المتفلسفة المشغوفين بالمشائين الظانين أن الله لم يهد إلا إياهم ، و لم ينل رحمته سواهم ، مع اعتراف منا بفضل سلفهم في تنبهه لما نام عنه ذووه و أستاذوه و في تمييزه أقسام العلوم بعضها عن بعض ، و في ترتيبه العلوم خيرا مما رتبوه ، و في إدراكه الحق في كثير من الأشياء ، و في تفطنه لأصول صحيحة سرية في أكثر العلوم ، و في اطلاعه الناس على ما بينها فيه السلف و أهل بلاده ، و ذلك أقصى ما يقدر عليه إنسان يكون أول من مد يديه إلى تمييز مخلوط ، و تهذيب مفسد ، و يحق على من بعده أن يلموا شعثه ، و يرموا ثلما يجدونه فيما بناه ، و يفرعوا أصولا أعطاها ، فما قدر من بعده على أن يفرغ نفسه عن عهده ما ورثه منه ، و ذهب عمره في تفهم ما أحسن فيه و التعصب لبعض ما فرط من تقصيره ، فهو مشغول عمره بما سلف ، ليس له مهلة يراجع فيها عقله ، و لو وجدها ما استحل أن يضع ما قاله الأولون موضع المفتقر إلى مزيد عليه أو إصلاح له أو تنقيح إياه.
@falsafeh_nazari
⬅️و أما نحن فسهل علينا التفهم لما قالوه أول ما اشتغلنا به ، و لا يبعد أن يكون قد وقع إلينا من غير جهة اليونانيين علوم ، و كان الزمان الذي اشتغلنا فيه بذلك ريعان الحداثة ، و وجدنا من توفيق الله ما قصر علينا بسببه مدة التفطن لما أورثوه . ثم قابلنا جميع ذلك بالنمط من العلم الذي يسميه اليونانيون (المنطق) – و لا يبعد أن يكون له عند المشرقيين اسم غيره – حرفا حرفا ، فوقفنا على ما تقابل و على ما عصى و طلبنا لكل شيء وجهه ، فحق ما حق و زاف ما زاف.
⬅️و لما كان المشتغلون بالعلم شديدي الاعتزاء إلى (المشائين) من اليونانيين كرهنا شق العصا و مخالفة الجمهور ، فانحزنا إليهم و تعصبنا للمشاءين إذ كانوا أولى فرقهم بالتعصب لهم ، و أكملنا ما أرادوه و قصروا فيه و لم يبلغوا أربهم منه ، و أغضينا عما تخبطوا فيه و جعلنا له وجها و مخرجا و نحن بدخلته شاعرون و على ظله واقفون . فإن جاهرنا بمخالفتهم ففي الشيء الذي لم يمكن الصبر عليه ، و أما الكثير فقد غطيناه بأغطية التغافل . فمن جملة ذلك ما كرهنا أن يقف الجهال على مخالفة ما هو عندهم من الشهرة بحيث لا يشكون فيه و يشكون في النهار الواضح . و بعضه قد كان من الدقة بحيث تعمش عنه عيون عقول هؤلاء الذين في العصر ، فقد بلينا برفقة منهم عاري الفهم كأنهم خشب مسندة يرون التعمق في النظر بدعة و مخالفة المشهور ضلالة ، كأنهم الحنابلة في كتب الحديث ، لو وجدنا منهم رشيدا ثبتناه بما حققناه ، فكنا ننفعهم به و ربما تسنى لهم الإيغال في معناه فعوضونا منفعة استبدوا بالتنقير عنها....
@falsafeh_nazari
💠ادامه دارد...
#فلسفه_اسلامی
#ابو_علی_سینا
#شیخ_الرئیس
#گذار_از_یونانی_مآبی
#منطق_المشرقیین