#شکّ
#تقسیم_ثُلاثی
#شیخ_انصاری
#رسائل
🔵🔸️🔵 #شکّ در نگاهِ اصولیِ مرحوم #شیخ_انصاری (نوشتهی سوم) 🔵🔸️🔵
🔶️🔸️ ۳- معنای #شکّ در لغت و معاجمِ لغویِ عربی 🔸️🔶️
در نوشتهی دوم معنایی که مرحوم #شیخ_انصاری از #شکّ به عنوان یکی از مقاصد سهگانهی کتاب #رسائل و یکی از حالات روانیِ مکلّف اراده کرده بودند به خوبی روشن شد، اما سزاوار است معنای لغوی #شکّ نیز مورد دقّت قرار گیرد.
🔹️ ابن فارس (م٣٩۵) در #مقائیس_اللغة (ج٣/ص١۷۳)، و ابن درید (م۳۲۱) در #جمهرة_اللغة (ج١/ص۱۳۹)، و ازهری (م۳۷۰) در #تهذيب_اللغة (ج۹/ص۳۱۶)، و جوهرى (م۴۰۰) در #صحاح_اللغة (ج۴/ص۱۵۹۴)، و صاحب بن عَبّاد (م٣٨۵) در #المحیط_في_اللغة (ج۶/ص۱۲۱) و... جملگی #شکّ را "نقیضِ یقین"، "خلافِ یقین" و "ضدِّ یقین" میدانند که همان معنای #عدم_علم است که گاه در کتب اصولی نیز ذکر میشود.
🔹️ در کتاب لغوی معاصر #المعجم_الوسیط (ص۴۹۰) نیز #شکّ و #ارتیاب و #ریب را به یک معنا گرفته، هر کدام را با دیگری توضیح داده است.
🔷️ بنا بر این، واژهی #شکّ در لغتِ عربی معنایی غیر از #شکّ به معنایی است که مرحوم #شیخ_انصاری در #رسائل به عنوان یکی از مقاصد سهگانهی کتاب #رسائل در نظر گرفته است.
🔹️ خودِ مرحوم #شیخ_انصاری و دیگران نیز در میان کلمات و عبارات خود جایی که در موردی میگوید: "لا شکّ فی کذا و کذا" نیز مرادشان بیتردید همان معنای لغوی است؛ یعنی: "ریب و تردیدی در قضیه نبوده، بلکه روشن و معلوم است"، نه آن که مطلب ۵۰ ۵۰ نیست و ممکن است به صورت یقینی یا ظنّی باشد؛ حتماً این، مراد نیست.
ادامه دارد...
✴️@fegh_osoul_rafiee