#روش_شناسی_فقه
#روش_فقه_شیخ
#شیخ_انصاری
✏️ نوشتهی شمارهی ۴
❓❔❓❔❓ چرا مرحوم #شیخ_انصاری در کتاب "مکاسب" و بحثهای فقه به مبانی و آراء اصولیاش در کتاب "رسائل" پایبند نیست؟ مثلاً در رسائل به عدم حجیت و اعتبار اجماع و شهرت رای میدهد، اما در جایجایِ مکاسب سخن از اجماع و شهرت میزند و سعی وافر دارد تا با شهرت مخالفت نکند؟
📚 پاسخ:
🔶️ آن رأی به عدم حجّيت در اصول مبنایِ خود را دارد و این شهرتگرایی در فقه نیز توجیه خود را؛ تهافُتی در کلام ایشان نیست.
🔶️ عالِم علم اصول در دراسات اصولی به دنبال به دستآوردن حجّتهاست، و بر اساس قاعدهی اولیهی مُحکم و مستحکمی که اصولیانی -مانند خود شیخ- بنا گذاشتهاند اصل اوّلی را عدم حجّیت میداند؛ از این رو، در هر موردی تا قطع به حجّیت پیدا نکند دست از اصل اوّلی مذکور بر نمیدارد.
🔶️ مرحوم #شیخ_انصاری در رسائل -بر اساس مبانی اصولی- به این نتیجه رسید که از طرفی اجماع و اتّفاق قابل تحصيل نیست و اجماع منقول نیز بیاعتبار است، و از طرف دیگر شُهرت نیز بیدلیل است و بیاعتبار؛ این از اصول.
🔶️ به طور کلی، عملیهی استنباط فقهی مانند حلّکردن پازل است که قطعات متکثّر و متعدّدی دارد که باید با دقّت و حوصله در کنار یکدیگر قرار گیرند تا به نتیجه برسد؛ حال، این نگاهِ فقیه است که روشن میکند چه قطعاتی میتواند پازل را تکمیل کند و چه قطعاتی نباید به کار گرفته شود.
🔶️ نگاهِ روشمند شیخ -که تقریباً در سراسر فقه او گسترده است- نگاه حدّاکثری به قطعاتِ تکمیلکنندهی پازل فقهی است؛ ایشان تقریباً از هیچ آیه و روایتی و از هیچ ادّعای اجماعی به سادگی نمیگذرد و همهی آنها را در کنار شُهرت و مشهور قرار میدهد.
🔶️ مرحوم #شیخ_انصاری به دنبال اطمینانآورترین و نزدیککنندهترین راه به حکم واقعی است.
گویی مرحوم #شیخ_انصاری همیشه در پسِ ذهن شریفِ خود یک عالِم انسدادی است؛ گویی!
🔶️ مرحوم #شیخ_انصاری تنها به دنبال تنجیز و تعذیرِ خشک و خالی نیست، بلکه میخواهد تا حدّ ممکن خود را به نزدیکترین نقطه به حکم واقعی برساند.
🔶️ از این رو، بر اجماعات و شُهَرات تکیه میکند و با یک نگاهِ حدّاکثری از همهی حجّتها و لاحجّتهای ضعیف (ظنّآورهای غیر مُعتبر) استفاده میکند تا با همراهی مشهور فقیهان خود را نزدیکتر به قلّه کند؛ یعنی ظنّ قویتری حاصل کند؛ نزدیکتر به اطمینان؛ گویی ایشان بهترین نتیجهی فقهی را آن چیزی میداند که ظنّ قویتری برای مُستنبِط حاصل کند.
🔶️ بنا بر این، مرحوم #شیخ_انصاری از طرفی تا قطع و یقین حاصل نکند دست از اصل اوّلی "عدمِ حجّیت" بر نمیدارد، و از طرفی در فقه نیز به دنبال نزدیکترین نقطه به "قطع و یقین" است که از کنارِ همگذاشتنِ حجّتها و لاحجّتها به دنبالش میگردد؛ یعنی از کنار همگذاشتن امارات و ظنون گوناگون.
✴️@fegh_osoul_rafiee
#روش_شناسی_فقه
#روش_فقه_شیخ
#شیخ_انصاری
✏️ #نوشتهی_شمارهی۵
✅ #شیخ_انصاری و کیفیت به دستآوردن #ظهورات_عرفیه در مواجههی با نصوص:
بدیهی است که #شیخ_انصاری در كتاب رسائل مانند دیگر اصولیان معتقد به حجّیتِ #ظهورات_عرفیه است؛ اما اهمّ و مهمّ، راه و روشی است که ایشان برای رسیدن به #مراد_متکلم طیّ میکند.
🔶️🔶️🔸️🔸️ ۱-بحث اول: کشف معنای لغاتِ نصوص:
مرحوم #شیخ_انصاری برای فهم و کشف معانی بسیاری از لغات و الفاظ به کلمات اهل لغت مراجعه کرده، و گاه کلام آنان را به صورت کامل نقل میکند (مانند ج۱/ص۲۴۰/ص۲۹۱/ص۳۲۱؛ج۲/ص۲۱۷؛ج۳/ص۷؛ ج۴/ص۱۷۶و۱۷۷)
در این بحث، به دو نکتهی مهم بسنده میکنیم:
🔸️🔸️ نکتهی اول: ایشان کتابهای لغوی را هیچ گونه دستهبندیای نکرده، و آنها را بر اساس اعتبار، قِدمَت، و قَرابت زمانی با عربزبانان خالص، و ویژگیها و خصوصیات هر کدام از آن کتابها ارزشگذاری نمیکند.
📌مانند آن که ایشان در اشتراط قدرت بر تسلیم در بیع (ج۳/ص۱۷۶) بدون ترتیب خاصّی از کتاب الصحاح جوهری (م۴۰۰) شروع کرده و در ادامه از القاموس المحیط فیروزآبادی (م۸۱۷)، النهایة ابن اثیر (م۶۰۶)، اساس البلاغة زمخشری (م۵۳۸)، المصباح المنیر فیّومی (م۷۷۰)، المغرب مطرزی (م۶۱۰)، مجمل اللغة ابن فارس (م۳۹۵) و مجمع البحرین طریحی (م۱۰۸۵) نقل میکند.
📌 ایشان در بیشتر مواقع از الصحاح، المصباح المنیر و القاموس المحیط نقل میکند.
📌 نکتهی جالب نیز این است که ایشان در کتاب مکاسب هیچ نقلی از کتاب مقائیس اللغة احمد بن فارس ندارد و تنها یک بار به کتاب مجمل اللغة اشاره میکند.
🔸️🔸️ نکتهی دوم: ایشان در بررسیهای لغوی دست به واکاوی و تحقیق در ریشهها، کاربُردها و معانیِ عُرفی نمیزند، بلکه کلمات و انظار آنها را نقل کرده، و ظاهراً تا این اندازه به استشهاد کلمات اهل لغت برای ایشان وثوق به معنا حاصل میشود.
همچنین از کلمات ایشان در ذیل توضیحات اهل لغت استفاده میکنیم که ایشان تقریباً به اطلاقات و قیود و خصوصیات وارد در توضیحات اهل لغت پایبند است.
📌 مانند آنچه ایشان در مورد معنای بیع در ابتدای کتاب بیع (ج۳/ص۷ و ۸) و اشتراط مالیّت در دو عوض (ج۴/ص۹) بیان کرده است.
✴️@fegh_osoul_rafiee
بیانات استاد شیخ جواد مروی حفظه الله درباره شهید مطهری.mp3
713.7K
✅ نصایح اُستاذُنا المحقِّق حضرت آیت الله شیخ جواد مروی (دام ظلّه) و خاطرات ایشان از شهید مطهری (رضوان الله علیه)
🔳 پاسخ به پرسش بسیار مهمّ یکی از دوستان عزیز و گرامی (مایل نبودند نامشان ذکر شود) 🔳
❓❔❓ سوال من در رابطه با اُمورات زندگی است؛ چگونه میشود که بین امورات مختلف را با هم جمع کرد؟ چطور ممکن است که مثلاً بین وکالت و منبریبودن جمع کرد؟ چگونه ممکن است بین کار و زندگی و درس جمع کنیم؟
تا به حال هر چه برنامهریزی کردیم همه بدون موفقیت بوده است.
🔸️🔸️🔸️🔸️🔸️🔸️🔸️🔸️🔸️🔸️🔸️
📚 پاسخ:
🔷️ هدفگذاری و برنامهریزی و استقامت مهمترین نکته در زندگی است، و جمعکردن بین اولویّتها و کارها و دلمشغولیهای زندگی سختترین فنّ.
اما چند نکتهی مهم:
🔷️ هدفتان در زندگی باید مشخَّص و فکرشده باشد؛ هدفی که حاضرید عمرتان را به پایش بریزید و در راه رسیدن به آن هدف پیر شوید.
🔷️ برای هدفتان، چشمانداز ترسیم کنید، و برنامهریزیهای کوتاهمدت و بلندمدت داشته باشید.
🔶️ اکنون، همهی کارها و اُموراتتان را به سمت و سوی هدفتان قرار دهید؛ در همه چیز نگاهتان به هدفتان باشد.
به نظر حقیر نه "وکالت" کار طلبگی و در راستای طلبگی است و نه کارمندی و پشتِ میز نشستن در مرکز مدیریت حوزه، اما قضاوت، معلِّمی در آموزش و پرورش، عقیدتی سیاسی در ارگانهای نظامی و لشگری و... کار طلبگی و آخوندی است.
🔶️ و اگر هدفتان، کار طلبگی و علمی است، و قصد دارید تا حدّی از لحاظ اقتصادی نیز تامین باشید باید در راستای هدفتان شغلی را برگزینید؛ به دنبال شغلهای طلبگی و علمی باشید، مانند عضویت در هیات علمی پژوهشگاهها و دانشگاهها.
🔶️ اُمورات زندگی خانوادگی و اجتماعی هم از ضروریات و واجبات زندگی انسان است که آن هم با برنامهریزی و اولویّتبندی قابل انجام است.
🔶️ از هزینهدادن در راه هدف نترسید؛ تا در زندگی و عُمرتان برای هدفتان هزینه ندهید و از برخی دلخواستهها چشمپوشی نکنید قطعاً موفق نخواهید شد.
✅ نتیجه، اگر شغل و کارتان را در راستا و همسو با هدفتان قرار دهید، و در زندگی و کارتان برنامههایی کارآمد، مُنعطِف و قابلِ انجام، و با بلندپروازیهای معقول داشته باشید و در راه زندگی و طلبگی استقامت کنید شکستها تبدیل به نجاح و پیروزی خواهد شد، بدون شک.
✴️@fegh_osoul_rafiee
محمد علی رفیعی | فقه و اصول
🔳 پاسخ به پرسش بسیار مهمّ یکی از دوستان عزیز و گرامی (مایل نبودند نامشان ذکر شود) 🔳 ❓❔❓ سوال من در
✅ زندگی بزرگان دین و علمای بزرگوار ما و همچنین تجربه نشان میدهد که طلبه میتواند -در کنار خواب مناسب و خوب و رسیدگی به کارهای زندگی و خانواده- ۱۲ تا ۱۴ ساعت در طول روز به درس و بحث مشغول باشد.
✴️@fegh_osoul_rafiee
محمد علی رفیعی | فقه و اصول
🔳 پاسخ به پرسش بسیار مهمّ یکی از دوستان عزیز و گرامی (مایل نبودند نامشان ذکر شود) 🔳 ❓❔❓ سوال من در
✅ اگر شخصی به دنبال اجتهاد و علم و تحقیق در علوم اسلامی است، و در ذکر و فکر خود مُتأسّی به بزرگانی چون امام خمینی، آیت الله خویی، علامه طباطبایی، علامه مطهری، آیت الله جوادی آملی، آیت الله مصباح یزدی و... است باید عمر و زندگی خود را مصروف درس و بحث کند و هزینههای مادّی و معنوی بزرگی بپردازد.
✅ تصوّر علّامهطباطبائیشدن، تصوّر مطهّریشدن، تصوّر جوادیآملیشدن در کنار استخدام و کارمندشدن و رییس عقیدتیسیاسی شدن و آموزش و پرورش و... شوخیای بیش نیست.
@fegh_osoul_rafiee
#کار_طلبگی
#تبلیغ
🔶️🔸️ به راحتی میتوان گفت اوّل و آخر و ظاهر و باطنِ کار طلبگی #تبلیغ است.
🔷️🔹️ #تبلیغ به تمام معنای کلمهاش شامل تمام ساحات پیامرسانی دینی است.
🔷️🔸️ فهم و فهماندن، درس و تدریس، و رسیدن و رساندن در هر سطح و مستوایی #تبلیغ است؛ فهم و کشف و تحقیق، مقدمهای عقلانی و ضروری برای فهماندن و تبلیغ و رساندن پیام دین و شریعت است.
⛔ از نشانههای ناپختگیهای اوائل طلبگی تسرُّع در احساس وظیفه است...
🔷️🔸️ اگر چه تبلیغ و کلاسداری و آموزش قرآن و احکام و ارتباط دینی با نوجوانان و جوانان و مردم از شروع طلبگی به صورت محدود و در ایام تعطیلی درسها بسیار مطلوب است، اما به هیچ وجه نباید وقت درس و بحث و آموختن را بگیرد.
✴️@fegh_osoul_rafiee
✅ گویند روزی طلبهای شرح امثلهخوان پای درس اخلاق عالِمی بزرگ حاضر شد؛ آن بزرگ شروع به نصیحت کرد و سخن از رذائل و فضائل...
در اثنای کلام خویش برای ایجاد حالت یقظه و بیداری دلِ عالمان و فرهیختگانِ پای منبر، روایتی از معصوم را نهیبزنان بیان کرد که فرمود: "هفتاد جاهل را ببخشند قبل از آن که به حساب عالِمی رسیدگی شود"... ناگهان جمعیتِ حاضر در مجلس اخلاق صدای صیحهی بلندی از گوشه مجلس شنیدند... طلبهی شرح امثلهخوان صیحه زده و غش کرده...
⚠️ این، حکایتِ برخی از ماست که بیخودی به خود میآییم و خالصانه هوا بَرِمان میدارد...
✴️@fegh_osoul_rafiee