🔰 چالش های پیش روی فقه معاصر 🔸حجت الاسلام سید حمید شهریاری 🔻پذیرش حرف‌های نو در فقه معاصر از سوی حوزویان و اساتید دروس خارج و صاحبنظران حوزه، خود یک چالش است که البته تا حدودی طبیعی است؛ اینکه ما یک ایده و نظری تازه در فقه مطرح کنیم و انتظار داشته باشیم به راحتی مورد پذیرش و عمل قرار گیرد، انتظار بیجایی است؛ بلکه نخست باید فرهنگ طرح ایده‌ها و مباحث جدید در فقه سنّتی را در حوزه ایجاد نمود و باب طرح مسائل نوپدید را گشود. سپس، به گفت‌وگو و تبادل نظر پرداخت. به همین دلیل است که در تأسیس و راه‌اندازی کرسی‌های آزاد‌اندیشی در حوزه تأکید فراوان می‌شود. 🔹#روش_شناسی: عدم وجود متدولوژی روشمند و چارچوب‌های اوّلیه در مبانی فقهی به منظور مواجهه با مسائل مستحدثه، چالشی دیگر است. در این زمینه، لازم است ابواب مبتلابه فقه، مُنَقَّح و پیراسته شود که امری خطیر و تخصّصی است و هر کس نمی تواند در این مباحث اظهار نظر کند. برای این کار، ملاک و مبنا و ملکه اجتهاد می‌خواهد. اگر متدولوژی در انتخاب اصول اوّلیه در فقه و مبانی آن اشتباه باشد، در دین انحراف ایجاد می‌شود. ممکن است مرزهای حرام و حلال مخلوط شود. بنابراین، اوّل‌قدم این است که ما پژوهش کنیم که آیا می‌توانیم نظامواره‌ای پیدا کنیم که بر اساس آن استنباط کنیم‌؟ در چارچوب آن، احکام استخراج نماییم‌؟ به مسائل جدید پاسخ دهیم‌؟ آیا می‌توانیم سبک و روشی برای فقه تعریف کنیم که پاسخگوی نیازهای عصر حاضر باشد‌؟ این مسئله شامل رسیدگی به برخی از مباحث جدید در اصول فقه می شود؛ مثل این مسئله اصولی که اگر یک سیره عقلایی جدید محقّق باشد و خلافی در باب آن در سنّت دینی یافت نشود، آیا این سیره، حجّت است؟ اینها مسائلی است که باید بدان پرداخت و پاسخ آن را منقّح و مستدل کرد. 🔹#موضوع_شناسی: همچنین، ظهور_موضوعات و فروعات متنوّع و متکثّر، از چالش‌های فقه معاصر است که نمی‌توان با گفتن اینکه فقیه با موضوعات کار ندارد، از آنها به سادگی گذشت. روزآمدسازی و کارآمدسازی فقه برای پاسخ به مسائل عصر حاضر، لازمه‌اش این است که موضوعات جدید در حیات بشر را بشناسیم. اگر موضوعات را نشناسیم، نمی‌توانیم برای آنها احکام فقهی مناسب و راهگشا صادر کنیم؛ مثلاً از فقیه پرسیده‌اند‌: مکالمه تصویری با استفاده از فنّاوری‌های نوین، حلال است یا حرام‌؟ یعنی شما همین طور که با موبایل حرف می‌زنید و صدایتان منتقل می‌شود، تصویرتان هم برای طرف مقابل منتقل شود. نگاه به این تصویر، حرام است یا حلال‌؟ در پاسخ به این سؤال، سروصدایی ایجاد شد؛ عدّه‌ای گفتند حرام است، عدّه‌ای گفتند حلال است، یک عدّه‌ای گفتند اگر این طوری باشد حرام، اگر آن طور باشد حلال. مسلّم است، آن چیزی که حرام است، این است که شخص پوشش شرعی را رعایت نکند؛ اگر پوشش شرعی را رعایت کند که اشکال ندارد؛ امّا بعد زمینه‌ها و فروعات متعدّدی در این باره پیدا ‌شد که لزوم توجّه به شناخت فنّاوری و ابزار برای تبیین موضوع و به دنبال آن صدور حکم مناسب با لحاظ همه جوانب و حاشیه‌های آن را گوشزد می‌کرد؛ مثل اینکه ممکن است پاسخ دهنده پوشش را رعایت کند، ولی متوجّه سرایت مسئله به پیرامون خود نباشد و نیز ده‌ها ملاحظه دیگر. خوب در اینجا تکلیف حکومت چیست؟ شهروندان چگونه باید عمل کنند؟ اپراتورها چه وظیفه‌ای دارند؟ 🔹ما الآن با چالش‌های کمّی و کیفی در فقه روبه‌رو هستیم و شاید بتوان گفت که سه تحوّل کمّی و سه تحوّل کیفی باید در فقهمان ایجاد شود؛ چالش‌هایی که تحوّلات کمّی و کیفی در فقه را می‌طلبد، عبارت است از‌: ▫️ عدم وجود کتب و منابع فقهی و علمی و پژوهش‌شده در باب مباحث جدید و متنوّع؛ ▫️ عدم وجود نظامواره و چارچوبی به صورت سامان‌یافته و جامع برای مسائل مستحدثه و پاسخ آنها؛ ▫️ عدم ورود به مباحث موضوع‌شناسی و نبود اهتمام به شناخت موضوعات نوپدید. 🔹سه چالش کیفی در فقه عبارت است از‌: ▫️ عدم نگاه اخلاقی به فقه؛ ▫️ عدم نگاه اصولی و نظامواره به فقه؛ ▫️ عدم تحوّل در متدولوژی و شیوه روش‌شناسی در استنباط مسائل فقهی. #پرونده_علمی #فقه_معاصر #دیدگاه_اساتید 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan

#فقه_سیاسی #ولایت_فقیه #آیات_الاحکام_سیاسی #درسگفتار 🔰 سلسله درس گفتارهای فقه حکومتی و فقه سیاسی (14) 🔹موضوع(1): ولایت فقیه (با محوریت کتاب البیع امام خمینی رحمةالله علیه) 🕌 زمان و مکان: یکشنبه ها ساعت 18 و سه شنبه ها ساعت 16، مدرسه علمیه آیت الله موسوی نژاد، دارالفقه 🔹موضوع(2): آیات الاحکام سیاسی 🕌 زمان و مکان: چهارشنبه ها ساعت 15، مدرسه عالی نواب 🎙مدرس: حجت الاسلام والمسلمین حمیدرضا کامل نواب (عضو حلقه اجتهادی فقه السیاسه مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد) ♾ لینک کانال استاد: 🆔 https://eitaa.com/Hrknavab #فقه_سیاسی #ولایت_فقیه #آیات_الاحکام_سیاسی #مشهد 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan

#نشست_علمی #فقه_مقاومت 🔰دانشگاه باقرالعلوم مشهد با همکاری مرکز آخوند خراسانی و مدرسه عالی فقاهت عالم آل‏ محمد(ع) برگزار می ‏‏کند: 🔹 سلسله نشست های تخصصی فقه مقاومت (1) 🔸 موضوع: تحلیل تمدنی نظریه جنگ و صلح 🎙 با ارائه: حجت الاسلام والمسلمین دکتر #داود_مهدوی_زادگان رئیس سازمان سمت و دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ▫️ دبیر علمی: دکتر #بلال_شاکری (استاد سطوح عالی حوزه و مدرس دانشگاه باقرالعلوم) ⏰ زمان: دوشنبه 21 آبان 1403، ساعت 14 🕌 مکان: مشهد مقدس، نبش شارستان آیت الله طبسی، دفتر تبلیغات اسلامی، طبقه دوم، سالن جلسات #نشست_علمی #فقه_مقاومت #نظریه_جنگ_و_صلح #مشهد 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan

#نشست_علمی #فقه_سیاسی #امام_خمینی 🔰موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام با همکاری مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) و دانشگاه باقرالعلوم(ع) برگزار می کند: 🔹نشست علمی: بررسی تاثیر تفسیر امام خمینی از "مسئله ولایت" بر "فقه سیاسی" 🎙ارائه دهنده: حجة‌الاسلام والمسلمین دکتر مهدوی زادگان (رئیس سازمان سمت و دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی) 🔹 دبیر علمی: حجةالاسلام و المسلمین پورمسئله‌گو (پژوهشگر فقه سیاست و حکمرانی حوزه علمیه خراسان) ⏰زمان: دوشنبه 21 آبان 1403 ساعت 17:30 🕌 مکان: مشهد مقدس، امام خمینی ۱۴، بازارچه سراب، جنب مسجد حمزه، پلاک ۳۶، موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، 🔗لینک شرکت در نشست: https://www.skyroom.online/ch/maarfislam86/ostad_vakili #نشست_علمی #فقه_سیاسی #امام_خمینی #مشهد 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan

#مکتب_فقهی_امام_خمینی #مبانی_اصولی_امام_خمینی #درسگفتار 🔰گروه پژوهشی مکتب فقهی امام خمینی(ره) موسسه آموزش عالی ائمه اطهار(ع) مشهد مقدس برگزار می ‏‏کند: ♻️ درسگفتار مبانی اصولی امام خمینی رحمةالله علیه (با محوریت مناهج الوصول) 🎙 مدرس: ▫️حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی یوسف زاده (استاد سطوح عالی حوزه علمیه مشهد) ⏰ زمان: شنبه ها و دوشنبه ساعت ساعت 15 🕌 مکان: مشهد مقدس، خیابان آیت الله بهجت(ره)، بین کوچه 9 و 9/1، مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام) 🔗 جهت کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام از طریق ذیل اقدام فرمایید: ☎️ 09196633496 🆔 @andishetamadoni #مکتب_فقهی_امام_خمینی #مبانی_اصولی_امام_خمینی #مناهج_الوصول #مشهد 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan

🔰«فقه معاصر» یا «فقه در دوران معاصر»! 🔸 عباسعلی مشکانی سبزواری 1️⃣ فقه نرم افزار پاسخگویی به نیازهای جامعه انسانی/اسلامی در ساحات مختلف است؛ و لذا با تغییرات زمانی- مکانی و به تبع آن تغییرات رخ داده در مسائل حیات آدمی، و طرح شدن پرسش‌‏ها و نیازهای نو به نو، مشاهد تحولاتی در قلمرو، نوع و روش پاسخگویی فقه هستیم. چنانکه در جوامع و دوره‌‏هایی که اقبال مردم و حکومت‌‏ها به فقه و فقها بیشتر بوده، شاهد سیر صعودی فقه در عرصه پاسخگویی و حضور در حوزه‌ها و ساحات مختلف جامعه هستیم، و در دوره‌‏هایی که این اقبال به فقه و فقها، فروکش کرده، شاهد فقهی لاغر و محدود به قلمروهایی خاص هستیم. بر این اساس فراز و فرود و صعود و نزول فقه در ادوار مختلف، امری طبیعی و ناشی از خاصیت فقه و نسبت وثیق آن با عرصه عینیت حیات و جامعه انسانی/اسلامی است. 2️⃣ در کنار این مهم، اتخاذ رویکردهای مختلف در عرصه فقاهت و گاهاً اختلافات روشی فقهای مختلف، تکثر مناهج و مکاتب فقهی را در پی داشته است. به عنوان مثال، فقیهی با رویکرد اخباری و فقیهی دیگر با رویکرد اصولی، و در رویکرد اصولی، فقیهی با منهج «فردی» و فقیهی دیگر با منهج «حکومتی» به تفقه پرداخته است. از سوی دیگر، اندیشمندان فقه با توجه به رخدادهای فوق الذکر پیرامون فراز و فرود فقه، عناوین و اصطلاحات مختلفی را برای روش‌ها و دوره‌‏های فقهی برگزیده‌اند. 3️⃣ در دسته بندی‌های دیگری، مبتنی بر مولفه‌های مختلف، شاهد تقسیماتی از قبیل فقه فردی، فقه پویا، فقه گویا، فقه حکومتی، فقه اجتماعی، فقه سرپرستی، فقه نظام، فقه نظامات اجتماعی، فقه ولائی، فقه پیشرفت، فقه نظام ولایی و … هستیم. اخیرا نیز عنوان جدیدی مطرح شده که از آن با تعبیر «فقه معاصر» یاد‌ می‌‏شود. 4️⃣ پرسش اصلی پیرامون اصطلاح نوپدید «فقه معاصر» این است که: مقصود از فقه معاصر چیست؟ آیا فقه معاصر‌ می‌‏تواند به عنوان رویکردی جدید در فقه، در کنار دیگر رویکردهای پیش‏گفته تلقی شود؟ یعنی مثلا همانطور که گفته‌ می‌‏شود «رویکرد حکومتی در فقه»، و در مقابل آن «رویکرد فردی به فقه» مطرح است، آیا ما در ظل و ذیل تعبیر فقه معاصر، با رویکردی جدید در فقه مواجه هستیم که مقابل آن، مثلا تعبیر «فقه متقدم» و نظائر آن قرار دارد؟ یا اینکه مقصود از این تعبیر، «فقه در دوران معاصر» است؟ یعنی فقهی که در دوران معاصر به آن نیازمندیم! 5️⃣ به نظر‌ می‌‏رسد اگر طراحان مرکب واژه «فقه معاصر» معنای اول را در نظر داشته‌اند، باید بتوانند به طور مشخص فارق و تمایز رویکرد پیشنهادی ‏شان در مقابل چندین رویکرد دیگر را بیان کرده، مختصات، ویژگی‌‏ها، ارکان و عناصر، روش شناسی آن را تبیین کنند. سوگمندانه اما، آنچه از ادبیات تولید شده پیرامون این واژه تاکنون در دسترس قرار دارد، حاکی از فقدان چنین ادبیاتی است! حتی بر فرض بیان نیز، بعید است حامیان و حاکیان بتوانند آنقدر وجه تمایز و فارق بیان کنند که منجر به شکل‌گیری رویکردی جدید در فقه شود. نتیجه اینکه طرح چنین ترکیب و مرکب واژه‌‏ای، صرفاً اضافه کردن اصطلاحی جدید در خیل انبوه اصطلاحات مجعوله در زمینه «فقه مطلوب» به شمار رفته و حاصلی جز، افزودن تشتت و تکثر بی‌حاصل، در این حوزه، به دنبال نداشته باشد. 6️⃣ اما اگر به جای افزودن اصطلاحی جدید بر اصطلاحات و عناوین پیشین، به دنبال یافتن فقه مطلوب برای دوران معاصر بوده و تلاش‌ می‌‏کنند رویکردی از فقه که پاسخگوی مسائل و نیازهای عصر حاضر است را یگیری کنند، طبیعی است چنین فقهی را باید با مختصات و ویژگی‏‌های عصری و مصری تعریف و تحدید کنند و متصف کردن چنین فقهی به «فقه معاصر»، آورده و حاصلی جز دامن زدن به تعابیر متکثر و مشتت در این زمینه ندارد. فقهی که امروز و در پرتو تشکیل و تاسیس نظام سیاسی اسلامی/شیعی با محوریت فقه و کارگزاری فقیه عادل، بدان نیازمند هستیم، چنانکه امامین فقیه انقلاب و دیگر فقها و بزرگان فقه پژوه، بر آن تصریح و تاکید کرده‌اند «فقه حکومتی» است. به تعبیر دیگر، بهترین و کارآمدترین «فقه در دوران معاصر» گفتمانی است که با عنوان «فقه حکومتی» از آن یاد‌ می‌‌شود. گفتمانی که با لحاظ عنصر بنیادین حکومت و از پایگاه آن، فقه و احکام را به‌مثابه نرم افزار اداره و مدیریت جامعه و حکومت و نیز در راستای نظام سازی و جامعه سازی مدنظر قرار داده و به دنبال استنباط و اجرای احکام الهی در عرصه عینیت است. 🔺بنابر آنچه گذشت، به نظر‌ می‌‌رسد تعبیر «فقه معاصر» تعبیری است که در موضع و جایگاه درستی به کار نرفته و آنچه شایسته است «فقه در دوران معاصر» است و رویکرد صحیح بر فقه در دوران معاصر، «رویکرد حکومتی به فقه/فقه حکومتی» است. #فقه_معاصر #آسیب_شناسی #دیدگاه_اساتید 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan

۞﴿جلسه دفاع پایان‌نامه سطح‌سه﴾۞ 📚با عنوان: ﴿بررسی وجوه افتراق و اشتراک واجب اخلاقی و فقهی﴾ 🖌تدوینگر: ▫️حجت‌الاسلام مهدی مهدوی‌پور 🔹استاد راهنما: ▫️حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی صالحی‌مقدم 🔹استاد مشاور: ▫️حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدجواد معین 🔹استاد داور: ▫️حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید‌علی سجادی‌زاده 📆#زمان_برگزاری: ❇️چهارشنبه 23 آبانماه 1403 ⏰ ساعت: 12:00 💠لینک شرکت مجازی: http://lms2.hozehkh.com/ws/defa 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan

#نشست_علمی 🔰 موضوع: «تأملات اخلاقی و استنباطات فقهی» 🎙با حضور اساتید: محمدتقی سبحانی، مجتبی الهی خراسانی و محسن جوادی 🕰 پنج‌شنبه ۲۴ آبان‌ماه ۱۴۰۳، ساعت ۹:۳۰ تا ۱۱ 🕌 مشهد مقدس، حرم مطهر رضوی، بست طبرسی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، سالن شیخ بهایی 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan

#معرفی_کتاب #روش_شناسی_فقه 🔰کتاب «فرایند استنباط فقهی؛ بر اساس کتاب دروس فی علم الاصول الحلقه الثانیه» 🔸 نویسندگان: سید محمد باقر قدمی، رضا میهن‌دوست و سید علیرضا موسوی‌مهر (اساتید سطوح عالی حوزه علمیه مشهد) 📌تبیین نگاه فرایندی به دانش اصول در کتاب فرایند استنباط فقهی 🔻سید محمد باقر قدمی در تبیین نگاه فرایندی به دانش اصول در کتاب فرایند استنباط فقهی، ابتدا این سوال را مطرح کرد که چرا عنوان فرایند استنباط فقهی برای این کتاب انتخاب شده است؟ 🔺پاسخ: دانش اصول‌فقه، از دیرباز در زمره دانش‌های اساسی در اجتهاد صحیح از کتاب و سنت بوده است. همچنین دانش‌وران اصول‌فقه شیعه، از آغاز و تاکنون با استفاده از «تفریع فروع بر اصول» سعی تمام داشته‌اند با کشف و استنباط فقه اهل ‌بیت، مسیرهای نوینی را هم در عرصه پژوهش و هم آموزش بر رهجویان نشان دهند. فرایندسازی حلّ‌ مسئله فقهی به ‌معنای ارائه روشی گام‌ به‌ گام برای حلّ آن است و ‌کتاب فرایند استنباط فقهی، با نگاهی برخاسته از دانش اصول به تبیین فرایندی مباحث اصولی می‌پردازد؛ نگاهی که به نظر می‌رسد ناخودآگاه در ذهن و ارتکاز اصولیان و فقهاء حضور دارد؛ اما کمتر بدان توجه شده است. ✔️ین کتاب تلاش دارد محتوای حلقه دوم کتاب دروس فی علم الاصول آیت الله شهید صدر (ره) را با نگاه فرایندی، بازنگری و توضیح دهد؛ در نتیجه، این نوشتار، مکمل کتب آموزشی دانش اصول‌فقه است و می‌توان آن را به عنوان حلقه واسطی بین دانش اصول و دانش فقه برای استنباط در نظر گرفت. #معرفی_کتاب #روش_شناسی_فقه #مشهد 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan

#نشست_علمی #فقه_تقنین 🔰موضوع: روش تدوین نظام مسائل فقه تقنین 🔶 ارائه دهنده: 🎤 حجت الاسلام و المسلمین حسنعلی اکبریان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی 🔷 ارائه دهنده دوم: حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمدجواد ارسطا عضو هیئت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران 🔷 دبیر جلسه: حجت الاسلام والمسلمین علی شریفی دبیر پژوهشکده فقه سیاست و حکومت پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر ⏰ زمان:یکشنبه ۲۷ آبان ساعت ۱۲:۳۰ الی ۱۴ 🌐 لینک ورود به جلسه : https://bbb.riicj.com/rooms/ffe-obk-afb-qiq/join #نشست_علمی #فقه_تقنین #روش_شناسی 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan

🔊#بشنوید #نشست_علمی #فقه_حکمرانی 🔰 سلسله پیش نشست های تخصصی اولین همایش ملی فقه حکمرانی (نشست دوازدهم) 🔹 موضوع: جریان شناسی موانع تاریخی و معرفتی تحقق فقه حکمرانی 🎙 ارائه دهنده: ▫️حجت الاسلام دکتر داود مهدوی زادگان (رئیس سازمان سمت، دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی) ⏰ 22 آبان 1403- مشهد مقدس، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیه و علیهم السلام) @feqhe_hokmrani #نشست_علمی #فقه_حکمرانی #همایش_ملی_فقه_حکمرانی #مدرسه_عالی_فقاهت_عالم_آل_محمد #مشهد 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan

#نشست_علمی #روش_شناسی 🔰دومین نشست اختصاصی کارگروه علمی روش شناسی فقه و اصول 🔹 موضوع: اولویت‌ها و ظرفیت‌های فقه و اصول برای مطالعات و تحقیقات در حوزه روش 🎙 ارائه دهنده: حجت الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی (استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی ره) ⏰ زمان: پنج شنبه ٢۴ آبان ١۴٠٣ 🕌 مکان: مشهد مقدس، مرکز تخصصی آخوند خراسانی ره #نشست_علمی #روش_شناسی #فقه_و_اصول #مشهد 🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan