🔻 آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظم سیاسی» ذکر کرد؛ ✅ به حقوقی که مردمِ تحت یک حکومت باید از آن برخوردار باشند و حاکم باید آنها را تأمین کند حق شهروندی گفته می‌شود. تمامی افرادی که شهروند نظام اسلامی هستند حتی اگر غیر مسلمان باشند در حقوق شهروندی با مسلمان برابرند اما در حقوق شهریاری (حاکمیتی)؛ زیرا حقوق شهریاری حقوق ویژه ای است. ✅ حقوق شهروندی در منابع دینی هفت حق است که عبارتند از؛ 1- حق تأمین امنیت: بر حاکمیت اسلامی واجب است که امنیت اشخاص را از جهات ثلاثه جان، مال و عرض تأمین کند. 2- حق تأمین نیازمندی های زندگی که شامل خوراک، پوشاک، مسکن و سلامت است. 3- حق کار: کسی که نتواند کار پیدا کند باید نظام اسلامی کار او را تأمین کند. 4- حق مالکیت. 5- حق ازدواج و تولید مثل 6- حق آموزش، تعلم، یادگیری و باسواد شدن 7- حق آزادی در چهارچوب قانون. 🔻 ادله نقلی حق امنیت : ⬅️ سوره قریش: با استفاده از عبارت «وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ» می‌توان گفت خداوند متعال خود را متصدی تأمین امنیت می داند و این امر دال بر این است که ایجاد امنیت از جمله وظایف حاکمیت می‌باشد. ⬅️ امیرالمؤمنین علیه السلام در روایتی یکی از اهداف جنگ را چنین بیان می کند: «فیأمن المظلومون من عبادک» قیام ما برای این است که مظلومان در امنیت به سر ببرند. این روایت دلیل روشنی است بر اینکه یکی از وظایف حاکم ایجاد امنیت می‌باشد. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظم سیاسی» ذکر کرد؛ 🔻حق تملک و ثبات مالکیت ✅ اصل تملک یعنی هر کنندۀ کاری، مالک نتیجۀ کار خود است. مراد از کار، فعل اقتصادی است؛ به این معنا که اقدامات شخص ایجاد ارزش مالی و مالیت ‌کند. در مکاسب از آن تعبیر به منفعت عقلایی مقصوده شده است. ✅ در مواردی حیازت، کار اقتصادی محسوب می‌شود؛ مانند صیادی و حیازت ماء. اما در برخی موارد حیازت صرف، کار اقتصادی نیست؛ مانند اینکه کسی به عنوان مقدمۀ احیاء، دور زمین سنگ چینی کند، در این صورت حق مالکیت به وجود نمی‌آید بلکه شخص دیگری حق ایجاد مزاحمت برای او ندارد. اما اگر این تحجیر از مقدمیت بیرون بیاید، مثلا کسی چند سال زمینی را سنگ چینی و رها کرده است، هیچ حقی برای او ایجاد نمی‌شود. ✅ ثبات مالکیت؛ یعنی اگر کسی مالک امری شد، تا زمانی که این چیز وجود دارد، همچنان مالکیت او بر این مال ادامه دارد. ✅ از جمله نتایج ثبات مالکیت این است که اگر شخصی بر مال دیگری کاری انجام داد که موجب ایجاد ارزش افزوده در آن شد، آن ارزش برای مالک ابتدایی است و به ملک شخصی که کاری انجام داده نمی‌شود مگر آنکه با اذن یا امر مالک اول این کار را کرده باشد. ✅ اما اگر کاری که انجام داده، باعث افزوده شدن عین بر آن ملک شد، در صورتی که با اجازه مالک اول باشد، مالک عین افزوده شده خواهد بود و اگر قابل انفصال نباشد، با مالک مال اول شریک خواهد شد. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظم سیاسی» ذکر کرد؛ 🔻تأمین حقوق شهروندی و برابری شهروندان ❇️ حق چهارم: حق تملک و ثبات مالکیت؛ ⬅️ سرمایه‌گذاران و اصحاب املاک، باید احساس امنیت کنند؛ از این رو احساس عدم امنیت چه از ناحیه مردم و چه از ناحیه حاکم، نباید وجود داشته باشد. ⬅️ احساس عدم امنیت از مردم به این نحو است که سرمایه گذاران و صاحبان املاک از اینکه مردم ملک آنها را بگیرند در ترس باشند و احساس عدم امنیت از حاکم به این است که حاکم طمع در ملک آنها داشته باشد و نتیجه کار آنها را برای خود بداند؛ البته این غیر از آن است که بر اساس ضوابط و قوانین، مالکیت برخی را الغاء کند. ❇️ حق پنجم: حق تملک بانوان؛ ⬅️ بر خلاف قوانین رایج جهان، اصل حق تملک زن از مسلمات فقه اسلامی است. اسلام از آغاز برای بانوان حق تملک قائل شده است. آیات متعددی در قرآن کریم تأکید بر حق تملک مال توسط زنان، وجود دارد که دسته هستند؛ 1️⃣ برخی از آیات دال بر این نکته هستند که اگر زنان کسبی انجام دادند، مالک محصول کار خود هستند. مانند آیه 32 سوره نساء. 2️⃣ آیاتی که در مقام بیان مهر النساء هستند؛ مانند ایه 4 سوره نساء. 3️⃣ آیات دال بر ارث النساء که بانوان را مالک ارث می‌داند مانند آیه 7 سوره نساء. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظم سیاسی» ذکر کرد؛ 🔻تأمین حقوق شهروندی و برابری شهروندان ❇️ حق پنجم: حق تملک بانوان؛ 🔻محدوده اختیار تصرف بانوان در اموال خود: 1️⃣ تصرف زن در اموال خود که برای انجام واجبات بکارگیری می‌شود، متوقف بر اذن زوج نیست؛ مانند حج واجب، خمس و زکات. 2️⃣ تصرفات زن در اموال مربوط به نیازهای شخصی خود متوقف بر اذن زوج نیست؛ مانند خرید لباس یا وسائل خانه برای خود. 3️⃣ تصرف زن در اموالی از خود که صرف امور مستحب می‌شود، با توجه به ادله متوقف بر اذن زوج است؛ زیرا مستحبات، حد و حصر ندارند و اگر زن بخواهد مشغول مستحبات شود، با حقوق مرد در تنافی خواهد بود. ⬅️ از مجموع روایات استفاده می‌شود که تقیّد تصرف به اذن زوج، مرهون به تصرفاتی است که با حقوق زوجیت زوج منافات دارد. ⬅️ از روایات استفاده می‌شود که اشتغال زن به مستحبات علاوه بر تزاحم با حقوق زوج، موجب خالی ماندن خانه از مدیریت است. با توجه به اینکه تربیت انسان در خانه شکل می‌گیرد؛ از این رو مدیریت خانه در اسلام از اهمیت زیادی برخوردار است. از ادله شرعی استفاده می‌شود که زن مدیر خانه و «ربّة البیت» است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله اراکی: فقه متعارف برای اداره نظام کافی نیست / فقه نظام پاسخگوی نیاز جامعه است نه فقه معاصر ⬅️ آیت الله اراکی با ذکر روند اقتصادی جامعه افزودند: اقتصاد جامعه روندی دارد که از یک نقطه شروع می‌شود و به نقطه‌ای ختم می‌یابد. نظام اقتصادی مسائل پراکنده نیست مانند تولید. تولید یک رفتار جدا از رفتارهای اقتصادی دیگر نیست بلکه یک حلقه از یک زنجیره می‌باشد. 📖متن کامل سخنرانی بر روی لینک زیر موجود می‌باشد. 🌐https://b2n.ir/q68188 #فقه_نظام #اقتصاد #آیت_الله_اراکی 🆔@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله اراکی در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ ✅ مقصود از تفاوتهای اجتماعی، تفاوتهایی می‌باشند که در جامعه به لحاظ پایگاه اجتماعی به وجود می‌آیند. در غالب جوامع افرادی وجود دارند که به دلیل انتساب به شخصیتهای بزرگ اجتماعی، نسبت به دیگران از برتری اجتماعی، احترام و جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌شوند. حال بحث این است که آیا اینگونه تفاوتها می‌توانند منشأ امتیاز سیاسی، اقتصادی و... شوند؟ ✅ بر اساس تفاوتهای اجتماعی می‌توان چهار نوع امتیاز را تعریف کرد؛ 1️⃣ امتیاز سیاسی؛ یعنی کسی که وابسته به خانواده معین، قشر معین یا گروه معینی است و به دلیل چنین وابستگی از یک امتیاز سیاسی برخوردار می‌شود. وجود چنین امری در جوامع خطرناک است. متاسفانه نظامهای حزبی منجر به چنین تفاوتی می‌شوند. 2️⃣ امتیازهای اقتصادی؛ در مواقعی منشأ امتیازهای اقتصادی، تفاوتهای اجتماعی است؛ فرض کنید مقداری از بیت المال را می‌خواهند میان مردم تقسیم کنند، حال می‌گویند کسانی که از این طبقه اجتماعی هستند، سهم بیشتر دارند و دیگر طبقه‌های اجتماعی سهم کمتری دارند. 3️⃣ امتیازهای قضایی؛ به عنوان نمونه دو نفر نزد قاضی میروند، رأی دادگاه به علت انتساب یکی از طرفین دعوا به شخص یا عشیره خاصی به نفع او صادر می‌شود. نه به این دلیل که حق با اوست بلکه به دلیل انتساب او به گروه خاص . 4️⃣ تفاوتهای اجتماعی منشأ امتیاز علمی شود؛ به عنوان مثال در نظام ایران قدیم، علم آموزی مخصوص طبقه اشراف بود و عامه مردم حق آموختن علم را نداشتند. در زمان کنونی نیز در مواردی مشاهده میشود که فردی به دلیل انتساب به حزب خاص، بورسیه می‌شود. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/s03781 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه فرهنگ» مطرح کرد؛ ⬅️ فقه فرهنگ کلان همان نظام و منظومۀ معروف و منکر و پسند‌ها و ناپسند‌های جامعه است. در مقابل فقه فرهنگ خرُد قرار دارد که موضوع آن انسان فردی است که در جامعه زندگی می‌کند. همانگونه که فرهنگ خرد در سه بخش باورها، گفتارها و رفتارها می‌باشد، فقه فرهنگ کلان نیز در این سه بخش مورد بررسی قرار می‌گیرد. ⬅️ مراد ما از فرهنگ کلان، فرهنگی است که جامعه بما هو جامعه باید این فرهنگ را داشته باشد. بخشی از فرهنگ کلان مرتبط با حاکمیت است؛ به این معنا که چه فرهنگی باید حاکم بر دستگاه حاکمیت باشد به گونه‌ای که رفتارهای حاکمیتی حاکم در اموری مانند عزل و نصب، برنامه‌ریزی‌ها و... متأثر از آن باشد. ⬅️ اگر مطالب بیان شده به خوبی تبیین شود، عملکرد شورای نگهبان در نظام ما مؤثرتر خواهد بود؛ زیرا این شورا در بررسی صلاحیت رییس جمهور، نماینده مجلس یا هر مأموریت حاکمیتی دیگر، باید وجود چنین باورهایی را در نزد آنها احصا کنند. نمی‌شود کسی بخواهد عضو نظام شود و از فقه نظام چیزی نداند. ⬅️ اصولی که باور توحیدی و باور عبودیتی بر آنها مبتنی هستند عبارتند از: اصل اول: توحید در خالقیت؛ یعنی بدانند خدا خالق است و این خالقیت، منحصر در اوست. اصل دوم: توحید در صفات خالق؛ بدین معنا که عدل او عدل ذاتی، حکمتش حکمت ذاتی، علمش علم ذاتی است و... اصل سوم: توحید افعالی؛ بازگشت توحید افعالی به این است که هیچ فعل، حرکت و سکونی در این جهان بدون اذن خداوند و دستور او تحقق نمی‌پذیرد. ارادۀ تکوینی و تمکینی خدای متعال است که بر همه چیز حاکم می‌باشد؛ حتی انسان‌هایی که با اراده خود عمل می‌کنند، فعلشان با تمکین خدای متعال است. متن کامل: yun.ir/lq4kob ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_فرهنگ #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله اراکی در درس خارج «فقه فرهنگ» مطرح کرد؛ ✅ اولین و بنیادی ترین باوری که حاکمیت باید بر اساس آن رابطۀ خود با مردم را تنظیم کند، باور به توحید است. اساس و بنیاد پیام انبیاء، حاکمیت آنها می‌باشد؛ زیرا آنان برای برقراری حاکمیت خداوند در جامعه ارسال شده‌اند. پیامبر نمایندۀ حاکمیت الهی است و اولین مطلبی را که با مردم مطرح می‌کند، باور و اندیشۀ توحیدی است. ✅ امر خداوند بر دو نوع تشریعی و تکوینی است. امر تکوینی در جایی می‌باشد که میان امر الهی و فعل مخلوق، اختیار مخلوق واسطه نیست. امر تشریعی در جایی است که بین امر خدا و فعل مخلوق، ارادۀ مخلوق واسطه است؛ یعنی خداوند امر می‌کند که با ارادۀ خودت این کار را انجام بده. تمام احکام شرعی، مربوط به ارادۀ تشریعی یا امر تشریعی است. ✅ حاکمیت به سه شکل متصور است: یک شکل از حاکمیت تسخیری است؛ یعنی به گردش ‌درآوردن جهان با امر و فرمان الهی. این جهانی که به گردش در می‌آید، تسخیر امر الهی است و اراده‌ای از خود ندارد بلکه با ارادۀ خدا به گردش در آمده و عمل می‌کند. ✅ حاکمیت تمکینی یعنی خدای متعال به موجودات اختیاری، تمکین از فعل اختیاری می‌دهد و فعل اختیاری را برای آنها امکان‌پذیر می‌کند. ممکن است جنایتکاری با اختیار خود مرتکب جنایت شود اما تمکین این جنایت، از سوی خدای متعال به او داده شده است هرچند خداوند از جنایت او ناراضی است و از آن نهی کرده است؛ لذا انجام آن فعل منهی عنه نیز در دایره حکومت خداوند است و با امر تمکینی خداوند می‌باشد. ✅ بخش اول و مهم‌ترین بخش مربوط به فرهنگ باورها در دستگاه حاکمیتی این است که بر اساس باور توحیدی به شکلی که بیان کردیم شکل بگیرد. نظام حاکمیتی اگر بخواهد اسلامی باشد، اولین اصلی که باید بر فرهنگ دستگاه حاکمیتی حاکم باشد، این اصل است. متن کامل: https://b2n.ir/m55094 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_فرهنگ #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله اراکی در درس خارج «فقه فرهنگ» مطرح کرد؛ ✅ موضوع حصر مشروعیت حکومت به نصب الهی، متفرع بر اصل توحید است؛ یعنی زمانی که مساله حاکمیت منحصر به خدای متعال باشد، باید مشروعیت در تمام رفتارها و اقدامات حاکمیتی در عرصه تقنین، اجرا و قضاء از طریق نصب الاهی بدست آید. ✅ زمانی که حاکمیت را منحصر به خداوند متعال کردیم، مشروعیت تمام اقدامات حاکمیتی بستگی به نصب الهی دارد. او حاکم را به عنوان حاکم تعیین می‌کند و به او اذن فرمان، تصرف در اموال و انفس دیگران می‌دهد. حاکمیت اگر نتواند در اموال و انفس تصرف کند، نمی‌تواند حاکم باشد؛ به این معنا که حاکم در اموال عمومی تصرف می‌کند، مالیات اخذ می‌کند، قانون جعل می‌کند، سرباز می‌گیرد و افراد را در جنگ شرکت می‌دهد و... ✅ مراد ما از تصرف ولایت امر در اموال و انفس، همانی است که در جاهای دیگر وجود دارد؛ به تعبیر دیگر محدوده تصرفات و اختیارات حکومت و ولایت، محدوده اختیارات یک حاکم است. حاکم زمانی حق تصرف در اموال و انفس مردم را دارد که تصرف او به نفع و مصلحت مردم باشد. ✅ قانونی که در نظام حاکمیتی تصویب می‌شود، باید در چارچوب شرعی الهی باشد. همچنین تصرف ماموران و مسئولان نیز باید در چارچوب اختیارات حاکم باشد. حتی تصرفات خود حاکم نیز باید در چارچوب احکام الهی باشد و هر گونه تصرف و اعمال سلیقه خارج از حدود شرع، همانند طغیانی است که طاغوت انجام می‌دهد. طاغوت به اشخاصی اطلاق می‌شود که از مرز خود تجاور کنند. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/s88172 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_فرهنگ #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه فرهنگ» مطرح کرد؛ ⬅️ اینکه در اصل اول گفتیم باورداشت حاکمیت الهی لازمی دارد، مراد این نیست که فقط در ذهن معتقد به حاکمیت خدا باشیم و بگوییم خدا می‌تواند حاکم باشد بلکه باید باورداشت که خدای متعال این حاکمیت را اعمال می‌کند و حاکم بالفعل است؛ از این رو در اصل دوم گفتیم خداوند این حاکمیت را از طریق گماشتگان خود اعمال می‌کند که ما از آنها به انبیاء و اوصیای انبیاء تعبیر می‌کنیم. ⬅️ باید تمام دستگاه حاکمیتی باور داشته باشند که خداوند متعال، حاکمیت خود را از طریق ولی خود اعمال می‌کند. از سویی دیگر شخصی که به عنوان ولی خداوند حاکمیت بالفعل بر عهده دارد، باید زنده باشد. روایاتی که می‌فرماید: «وَ لَوْ لَا ذَلِكَ لَسَاخَتِ‏ الْأَرْضُ‏ بِأَهْلِهَا» یا «لَوْ لَمْ يَبْقَ فِي الْأَرْضِ إِلَّا اثْنَانِ‏ لَكَانَ‏ أَحَدُهُمَا الْحُجَّة» دلالت بر همین مطلب دارد. ⬅️ نظیر این روایت با عبارت دیگری نیز در منابع اهل سنت آمده است: « لایزال هذا الامر فی قریش ما بقی من الناس اثنان» یعنی مادامی که دو نفر بر روی کرة زمین زنده بمانند، باید یکی از آنها امام باشد. این حدیث توسط مسلم و احمدبن حنبل و... نیز نقل شده است و دلالت روشنی بر استمرار امامت دارد که ما شیعیان قائل هستیم. اما بخاری این حدیث را تحریف کرده و گفته است «لاز رال هدا لامر فی قریش ما بقی منهم اثنان» یعنی مادامی که یک امام قریشی وجود دارد، امام از قریش است. در حالی که از روایت چنین فهم نمی‌شود؛ مادامی که بشر روی کره زمین است، خدای متعال امام از قریش دارد. مهمتر اینکه آنها قریش را به بنی امیه تطبیق می‌کردند؛ این روایت از تحریفات عجیب و غریبی است که بخاری انجام داده. متن کامل: https://b2n.ir/r82719 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_فرهنگ #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه فرهنگ» مطرح کرد؛ ⬅️ اصل چهارم؛ حاکمیت بلا منازع رسول اکرم صل‌الله‌علیه‌واله تا روز قیامت و خلیفه الهی بالاصل بودن ایشان است. رسول اکرم صل‌الله‌علیه‌واله نه تنها حاکم بلا منازع تا روز قیامت است بلکه از آغاز پیدایش جامعه بشری نیز حاکمیت برای او بوده؛ از این جهت انبیاء و اوصیاء پیشین، خلیفه رسول اکرم صل‌الله‌علیه‌واله در حاکمیت محسوب می‌شوند. ⬅️ مسیحیان و یهودیان دلیلی بر نبوت حضرت موسی و حضرت عیسی علیهما‌السلام، جز رسول خدا صل‌الله‌علیه‌واله ندارد؛ یعنی اگر رسول خدا صل‌الله‌علیه‌واله در قرآن کریم و در بیانات خود و همچنین ائمه اطهار علیهم‌السلام در بیانات خودشان به این مطلب اشاره نمی‌کردند که حضرت موسی و حضرت عیسی علیهما‌السلام با این خصوصیات وجود دارد، آنها هیچ دلیل و مدرکی بر نبوت و رسالت این دو پیامبر نداشتند. ⬅️ خداوند با تمامی انبیاء پیمان بسته شده است که به رسول اکرم صل‌الله‌علیه‌واله ایمان بیاورند. ایمان آنها به دو میثاق اطلاعات و نصرت بستگی دارد؛ از این رو می‌توان گفت تمام انبیاء مومن به رسول اکرم صل‌الله‌علیه‌واله هستند. همچنین اینکه گفته می‌شود وصف امیرالمومنین علیه‌السلام مخصوص علی ابن ابی طالب است. هرچند سایر ائمه علیهم‌السلام امرای مومنین هستند اما این لفظ به آنان نیز اطلاق نمی‌شود؛ زیرا تنها حضرت علی است که امام بر همه مومنان به رسول خداست حتی امیر بر ائمه اطهار و حتی نبیین سابق بر سول اکرم می‌باشد. ⬅️ نزول حضرت عیسی، وفای به میثاق نصرت است. حضرت عیسی به این دلیل که آخرین رسول قبل از نبی اکرم می‌باشد، به نمایندگی از تمام انبیاء دیگر، میثاق نصرت را عملی می‌کند. در این زمان است که حضرت، مسیحیان را دعوت به اسلام می‌کند و آنها به نبوت رسول اکرم و امامت حضرت ولی عصر ایمان می‌آورند و چنین می شود که جهان همه به اسلام می‌گرود. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/e06945 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_فرهنگ #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

✅ معرفی دروس خارج فقه نظام (7) ⬅️ استاد: آیت الله محسن اراکی ⬅️ موضوع: فقه فرهنگ ⬅️فایلهای صوتی و تقریر این درس در سایت https://mohsenaraki.ir/ بارگذاری شده است. ———————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_فرهنگ #آیت_الله_اراکی 🔎 @fiqhenezam_com