مدرسه مطالعات فقه نظام
✅ آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج فقه مسائل بانکداری و معاملات جدید بیان کرد:
⬅️ با توجه به اینکه تأسیس بانکها به وسیله کشورهای غربی صورت گرفته است، منافاتی ندارد که اسلام مؤید آن باشد. با مبنایی که در سالهای گذشته عرض شد، در علم فقه و مسائل اسلامی، تمثیل جریان دارد نه تخصیص؛ از این رو بیشتر احکام مثالیه هستند نه تخصیصیه.
⬅️ بحث بانکداری از جمله مسائل مستحدثهای است که بیشترین مسائل اقتصادی اسلام در آن مطرح میگردد؛ به تعبیر دیگر بحث کنونی ما بحث از سیره و روش مشروعیت، یا نامشروعیت معاملاتی است که در بانکها مطرح میشود.
⬅️ در معاملات قائل به امضا و تجدید هستیم و مبنای تأسیسی بودن آن را نمیپذیریم؛ بر این اساس معاملات در نزد ما منحصر در معاملاتی که شارع مؤسس آنها بوده، نمیباشد. با توجه به این مبنا است که اگر بتوان از سنت و آیات دلیلی برای مشروعیت بانک اقامه کرد، برای معتبر بودن آن کافی است؛ زیرا در حجیت این معاملات، نبود مانع کفایت میکند. معاملات از نگاه ما استقرایی است به این معنا که در طول زمان متغییر و قابل کم و زیاد است؛ چه بسا معاملاتی که قبلا نبوده و الان هست یا برعکس آن یعنی کالاهایی که قبلا بود و الان نیست.
⬅️ برخی بر این باور هستند که مبنای مسائل مستحدثه برای زمان گذشته است و ما باید برای عصر خود بنای جدید آنها را استخراج کنیم، ولی به نظر ما هرچند مسألهای موضوعا جدید است اما جدید بودن دلیل بر حکم جدید نیست. موارد مختلف است؛ اگر تطبیقات با نظر شارع داشته باشیم، حکمش قدیمی است.
متن کامل: https://b2n.ir/j17074
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_مسائل_بانکداری
#آیت_الله_هادی_عباسی_خراسانی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️هنر فقیه موضوعشناسی و استخراج حکم عقود مستحدثه میباشد
✅ آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج «بانکداری اسلامی» بیان کرد:
⬅️ اولین رشد معاملات، معامله کالا به درهم و دینار بود. در آن زمان وزن درهم و دینار، ملاک بود و خصوصیات دیگر ارزش ذاتی، تبعی و عرضی نداشتند. ارزش ذاتی طلا و نقره به مرور زمان تبدیل به ارزش اعتباری شد که امروزه رایج میباشد.
⬅️ آغاز بانکها از امانتداری و امانتگذاری بود؛ از این رو اولین عقدی که باید در مورد آن بحث شود، امانت است. به همه اهل اقتصاد عرض میکنیم که فلسفه تشکیل بانکها و قراردادها، عنوان امانتداری میباشد. این افراد باید سعی کنند امین مردم باشند. همچنین برای دوری از ربا، نباید به دنبال بهرههای کلان باشند.
⬅️ آیا نحوه تقابل ما با موضوعات جدید باید همانند برخورد با عقود قدیمی لکن با ظهری متفاوت باشد یا باید به نحو دیگری برخورد کرد؟ چند نظر در این خصوص مطرح است:
1️⃣ طرفداران این نظریه اخباریون و برخی اصولیون میباشند. آنها بر این باور هستند که باید مسائل جدید را با موارد گذشته تطبیق بدهیم. اگر همانها بود، مشروع وگرنه نامشروع است.
2️⃣ طرفداران این نظریه قائل هستند که ما عقود گذشته داریم ولی با رنگ جدید است.
3️⃣ نظر دیگر که ما نیز قائل به آن هستیم چنین است که این عقود، جدید و مستحدثه میباشند به گونهای که در گذشته وجود نداشتهاند. در این میان هنر فقیه موضوعشناسی و استخراج حکم آنها است. مسائل جدید و قدیم به وجه اصالت «و أصلها ثابت» با یکدیگر متحد هستند و از نظر فرعها حادث و فی الأزمنة با همدیگر متفاوت میباشند.
متن کامل: https://b2n.ir/e55181
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_مسائل_بانکداری
#آیت_الله_هادی_عباسی_خراسانی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ بانک شرعی یعنی تنظیم معاملات و سودها بر اساس شرع
✅ آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج «بانکداری اسلامی» بیان کرد:
⬅️ بانک عبارت است ار مؤسسه انتفاعی یا غیر انتفاعی که هدف آن تحصیل منفعت برای سهامداران خود است؛ به عبارت دیگر مؤسسه انتفاعی که به وسیله سرمایه خود یا به وسیله سپرده مشتریان اقدام به جمع سرمایه میکند و با خدمات بانکی مانند وام دادن و مانند آن، خدمات خود را ادامه میدهد.
⬅️ هدف از تأسیس کلیه بانکها، سودآوری است. اگر بانکی سود نداشته باشد، نه مؤسسی دارد نه هیات مؤسسی و نه تأسیس میشود. در عصر حاضر بانک ها به نحوی گسترش پیدا کردهاند که اقتصاد دنیا بر اساس بانک است؛ از این رو بر ضرورت بانکداری اسلامی تأکید میکنیم؛ یعنی همان دلیلی که برای ضرورت بانکداری ارئه میدهیم، برای بانکداری اسلامی نیز ارائه میدهیم.
⬅️ در خصوص مشروعیت بانکها برخی بر این باور هستند به دلیل اینکه بانکها اهل بهره میباشند و ربا را نمیتوان از بانکها جدا کرد، غیر اسلامی و نامشروع هستند؛ از این رو معامله با آنها غیر مشروع میشود.
⬅️ در مقام نقد این نظر باید گفت:
1️⃣ ضرورت جهانی، تعامل با بانکها را ضروری کرده و چارهای جز تعامل با بانک وجود ندارد.
2️⃣ بین سود و ربا، ملازمه نیست. معاملاتی وجود دارد که سودآوری دارد ولی ربوی نیست.
⬅️ بر خلاف افرادی که میگویند همه بانکها، غیر مشروع میباشند، میگوییم در صورتی که معاملات و سودها را بر اساس شرع تنظیم کنیم، بانک شرعی ایجاد میشود. مراودات مسلمانان با مسلمانان و غیر مسلمانان، لازم است؛ زیرا در آیه«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَوْفُواْ بِالْعُقُودِ»، جمله «یا ایها الذین آمنوا» اشاره به مکلفین دارد نه مومنین و این بدان معنا است که دلیل احکام، دلیل عقلی است، نه شرعی.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/j57973
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_مسائل_بانکداری
#آیت_الله_هادی_عباسی_خراسانی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ اصول اولیه نظام اقتصاد اسلامی
✅ آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج «بانکداری اسلامی» بیان کرد:
1️⃣ اصل مالکیت برای خداوند متعال: از جمله اصول بنیادی اقتصاد اسلامی این است که همه داراییهای انسان متعلق به خداوند متعال است. اینکه گفته میشود نظام اقتصادِاسلامی، اسلامی بودن به این معنا است که «وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ» خداوند بر نفوس و اموال حاکمیت دارد.
2️⃣ اصل آزادی فردی و اجتماعی: همیشه الفاظ یا اصطلاحاتی که زاویه منحرفه دارند مورد تحریف قرار میگیرند؛ بر این اساس است که اموری مانند انسان، اقتصاد و حتی اسلام مورد تحریف قرار گرفته است. آزادی نیز از تحریف مصون نمانده است.
⬅️ در اقتصاد اسلامی آزادی فردی و اجتماعی یعنی نظام اقتصادی در حقوق، تولید ثروت، مالکیت ثروت و در توزیع آنها درای آزادی است. به دیگر معنا انسان میتواند بر اساس مالکیت و حاکمیتی که خداوند به او داده است، مشی اقتصادی خود را تنظیم کند.
3️⃣ اصل کار و تلاش: اسلام نیز تقسیم مالکیت به خصوصی، عمومی و دولتی را پذیرفته است اما محور همه آنها را کار و تلاش قرار داده است. همان امری که خداوند متعال در آیه شریفه «وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى» به آن اشاره دارد.
⬅️ بهره اگر به معنای ربا باشد، در اسلام وجود ندارد؛ زیرا بهره در اسلام به معنای سود است. نظام اقتصادی اسلام و بانکداری بر محور تولید و توزیع عادلانه میباشد و بر اساس استفاده و بهرهای که مانع حقوق دیگران نباشد، ترسیم میشود؛ به تعبیر دیگر نظام اقتصاد اسلامی نظامی است که هر فرد در محدودة خود از منافعی بهرهمند میشود.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/k70394
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_مسائل_بانکداری
#آیت_الله_هادی_عباسی_خراسانی
🔎@fiqhenezam_com
♦️ اصول اولیه اقتصاد اسلامی
✅ آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج «بانکداری اسلامی» بیان کرد:
⬅️ اصل استقلال در اقتصاد اسلامی: ما قائل به اقتصاد اسلامی هستیم ولی بدون هیچ وابستگی. این مستقل بودن منافاتی با استفاده از ابزار جدید ندارد. اقتصاد اسلامی، جدای از اقتصاد مبتنی بر سرمایهداری، کمونیسم و مالکیت شتراکی است. در این نظام اقتصادی، نه ثروت زیاد برای افزایش پول مطلوب است و نه بیثروتی و نبود مالکیت.
⬅️ اصل عدالت فردی و اجتماعی در اقتصاد اسلامی: عدالت از اهداف اقتصاد اسلام میباشد. بانکداری اقتصاد اسلامی باید همراه با عدالت باشد.
⬅️ اصل توجه خاص به رفاه عمومی مردم: در این اقتصاد باید به گونهای برنامه ریزی شود که ثروت برای همه مردم جامعه باشد. نظام سرمایهداری ثروت را در اختیار افراد محدودی میگذارد ولی در اقتصاد اسلامی این گونه نیست.
⬅️ اصل بالندگی و رشد در اقتصاد اسلامی: باید برای ارزشهای والای الهی و انسانی و برای استحکام بنیانهای اقتصاد اسلامی برنامه ریزی کرد. هدف اقتصاد اسلامی، رسیدن به کمال مطلوب است؛ به عبارت بهتر انسان باید اقتصاد اسلامی را در خدمت سیر و سلوک خود قرار بدهد.
⬅️ اصل وسیله بودن اقتصاد: در اقتصاد اسلامی، اقتصاد نوعی وسیله محسوب میشود نه هدف. از این رو میتوان گفت بانکداری اسلامی نیز وسیله است. در نظام اقتصادی جهان اگر اقتصاد به عنوان هدف است، در نظام اسلامی به عنوان ابزار میباشد.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/p13768
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_مسائل_بانکداری
#آیت_الله_هادی_عباسی_خراسانی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ موانع بانکداری اسلامی / دستکاری کردن آمار اقتصادی، خیانت است
✅ آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج «بانکداری اسلامی» بیان کرد:
1️⃣ عدم استخراج نظر شارع در بانکداری اسلامی: علت ایجاد این چالش، عدم ورود افراد توانمند در این عرصه است. هر چند ممکن است ورود به این میدان واجب کفایی باشد اما شاید برای کسانی که اهل اقتصاد هستند و مسائل شرعی را میدانند، واجب عینی باشد.
2️⃣ ناهماهنگی بین مذاهب اسلامی و بین علمای شیعه: نظریهپردازان باید با هم تبادل نظر کنند. تفاوتهای عمیقی بین بانکداری اسلامی و غیر اسلامی وجود دارد. بانکداری اسلامی، مسألهای مستحدَث و ماهیتی در مقابل ماهیت بانکداری غیراسلامی است؛ از این رو باید به عنوان جعل اولی، قوانین بانکداری اسلامی را وضع و به عنوان الگوی اقتصاد جهانی عرضه کنیم.
3️⃣ مشکل نقدینگی و عدم مدیریت مالی و ابزارهای مالی: بانکداری اسلامی بر اساس نیاز جوامع پیشرفت میکند. در گذشته مراودات و نیازهای مردم کم و بسیط بود اما نیازهای امروز ما با نیازهای زمان پیامبر و ائمه علیهمالسلام، قابل مقایسه نیست. از این جهت میباشد که اموال و ابزارهای مالی در بانکهای اسلامی باید مدیریت شوند.
4️⃣ روان نبودن قوانین مربوط به عقود بانکی: هرچه قوانین، عملیتر باشد، بهتر خدمت میکند. از جمله عقود بانکداری اسلامی که باید به آن توجه شود، عقود مشارکتی است. یکی از مشکلات عقود مشارکتی، نامعین بودن سود و ریسک بالای سرمایه گذاری در آن است.
📝 ادامه مطلب: https://b2n.ir/p20401
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_مسائل_بانکداری
#آیت_الله_هادی_عباسی_خراسانی
🔎@fiqhenezam_com
✅ نقص از قوانین اسلامی نیست، از مدیرانی است که قوانین را به صورت دقیق انجام نمیدهند
🔻 آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج «بانکداری اسلامی» بیان کرد:
⬅️ سپرده در بانکداری اسلامی نیز پذیرفته شده است. محوریت سپرده در بانکداری غربی، ربا میباشد که بر اساس آیه شریفه «حَرَّمَ الرِّبَا» حرام است. اما محوریت سپرده در بانکداری اسلامی، ماهیت قرض میباشد. در قرض به ظاهر سودی به سپردهگذار تعلق نمیگیرد اما از وامی که میگیرد میتواند منتفع شود.
⬅️ هر چند بانکداری مسأله جدیدی میباشد اما عناوینی مانند امانت، قرنها قدمت دارند. شرایط جدیدی که عقود مختلفه بر اساس آن شکل میگیرد، در گذشته وجود نداشته؛ از این رو بسیاری از نظامات بانکداری باید تحت عنوان مسائل مستحدثه بیان شود.
⬅️ یکی از روانترن و بهترین اقدامات بانکها، قرضالحسنةهامیباشد. موانع موجود در قرض الحسنه نباید به گونهای باشد که دسترسی به آن را محال یا سخت کند؛ به عبارت بهتر کارمزدها نباید سنگین باشد که با سودهای دیگر بانکها برابر یا بیشتر باشد. نباید در ظاهر به نام قرض الحسنه باشد، ولی در واقع قرض الحسنه نباشد.
⬅️ سود و بهره در بانکداری اسلامی به معنی شناور بودن انتفاع آن است؛ یعنی به دلخواه مشتری، یا بدهکار و بستانکار انجام میشود. از این رو بانکداری اسلامی، بانکداری بهروز است؛ چرا که قراردادهایش بهروز است.
🌐 ادامه مطلب: https://b2n.ir/d87789
========================
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_مسائل_بانکداری
#آیت_الله_هادی_عباسی_خراسانی
@fiqhenezam_com🔎