زندگی دارد مرا سر میکشد این روزها
در دلم فوجی کبوتر میکشد این روزها
دیگران را غرق گلهای بهاری میکند
جور من را مهر و آذر میکشد این روزها
ناخدایی میکند گاهی خدا با این دلم
میشود دستی که خنجر میکشد این روزها
ماندهام با این همه جوری که بر ما میرود
هی دلم سمتش چرا پر میکشد این روزها
میشوم آخر هوا خواه خدای دیگری
نقشههایی دارد این سر میکشد این روز ها
#محمد_درّودی
بابای گلم! به من نگو نان بخرم
یا اینکه زباله را دم در ببرم
یک ذرّه به فکر شهرت من هم باش
من شاعر این مملکتم خیر سرم
#رباعی
#رضا_احسانپور
🌻ساختار در شعر🌻
🌻در این نوشتار سعی بر این است به زبانی ساده و همهفهم "مفهوم و عناصر ساختار" را بیان کنیم.
🌻 بسیاری از دوستان جوان و تازه وارد به وادی شعر، بارها نامهایی مثل فُرم و ساختار را شنیدهاند اما دید روشنی از آنها ندارند و در شعرشان نیز رد و نشانی از این دو رکن اساسی شعر نیست.
🌻در سادهترین تعریف، ساختار شامل تمام عناصر و اجزایی است که یک اثر را یا حتا یک ماشین یا ساختمان را شکل میدهند.
🌻 هرچیزی در جهان "ساختار و فرمی" دارد؛ یک ساختمان، یک اتوموبیل، یک تابلو نقاشی، یک شعر و حتا یک مقاله و یادداشت ادبی.
بدن شما ساختاری دارد که بر اساس چرخه عملکردی این ساختار، شما و من زندهایم و فعالیت و کُنش و ذهنیات خود را داریم؛ قلب خون را پمپاژ میکند و ریه اکسیژن را به چرخهی خون میرساند؛ دهها غده داخل بدن ترشحاتی میکنند که منجر به مجموعه عملکردهای درونی و بیرونی ما میشوند؛ و مغز بر اساس تغذیه از قند و برخی املاح معدنی و اکسیژن، پردازشگری و تحلیل میکند. ما با مجموعه این چرخهی عملکردی پیچیده، که ساختار بدنمان است، زندهایم و زندگی داریم.
🌻در شعر نیز مانند همین مثال، یک چرخهی عملکردی میان عناصر ادبی و امکانات ادبی وجود دارد که موجب میشود یک اثر را "دلنوشته" بنامیم،
یک اثر را "شعر" و اثری دیگر را "شعر ناب و مهم
#نورمحمدی
ساختار
قسمت دوم
🌻در ابتداییترین شکلاش، ساختار ادبی شامل عناصر و امکانات ادبی است و در وجه پیشرفتهترش شامل "خلاقیت در استفاده از این عناصر و نحوهی استفادهی شخصی و منحصربهفرد" از آنهاست.
🌻ساختار ادبی در سادهترین تعریفاش شامل آرایهها و عناصر زیر است:
🌻تلمیح، استعاره، کنایه، تصویرسازی، موسیقیِ درونی، لَحن، ترکیبسازی (که عملی خلاقه و مهم است)، تمثیل، تشبیه، وزنشناسی دقیق (اگر که غزل مینویسیم)
و زبانورزی (که این مورد بسیار پیچیده و دارای اهمیت است و در یادداشت و مبحثی جداگانه و مستقل به آن پرد اخته خواهد شد و در اختیار شما قرار میگیرد).
🌻شعر، از عهد باستان تا الان، با اتکا به همین عناصر ادبی ساخته میشده؛ از منظومهها (که به نوعی داستان منظوم و موزون بودند) تا شعرهای پیچیدهی "بیدل دهلوی" و "حافظ" تا شعرهای "بیژن الهی" و "شاملو" و غیره. شعر در ذات خودش یک گونهی نوشتاری روایتگر و شرحدهنده است که سمت و سویهی رمزگونه و فرا معنایی (معناپذیر نیست اما مفهومپذیر است) به خود میگیرد. آنچه شعرها را با همهی پیچش و رمزگونهگی و زیباییشان میسازد همین عناصر است؛ عناصر ادبیای که "شاعر" با شناخت و هوشیاری، آنها را در جای درست و همراه با چاشنی خلاقیت، استفاده میکند.
🌻بهتر است پیش از باز کردن و شرح این عناصر، یک سوال اساسی مطرح شود: آیا به صرف اینکه شرحی از کنایه و استعاره و موسیقی و غیره بدانیم، ساختار را خواهیم شناخت و وارد شعرمان خواهیم کرد؟!
🌻پاسخ این است: خیر! به صرف دانستن معنای اینها، ما ساختار را نخواهیم شناخت و نمیتوانیم ساختار را وارد شعرمان کنیم.
🌻 زمانی که روابط این عناصر را بدانیم و "چرایی و چگونهگی" استفاده از آنها را بدانیم، ذهن ما توانایی استفادهگری از مسئله مهم ساختار را خواهد داشت.
🌻بگذارید مثالی بزنیم: چه فرقی میان ما و یک مکانیک است؟ ما ساختار یک اتوموبیل را نمیشناسیم، فقط میدانیم از چیزهایی به نام "موتور" و "دینام" و "کاربراتور" و "دلکو" و رادیاتور" و غیره ساخته شده، اما روابط کارکردی و پیچیدهی میان آنها را نمیدانیم؛
🌻 بنابراین کار و فعالیت خاصی دربارهی یک اتومبیل نمیتوانیم بکنیم. یک مکانیک، شناخت کاملی از روابطِ عملکردی اجزای سازندهی اتومبیل دارد، بنابراین نه فقط میتواند آن را بازسازی کند بلکه حتا میتواند موتوری برای یک اتومبیل طراحی کند و بسازد...
🌻در بخش دوم و سوم از این نوشتار، به تعریف و توضیح عناصر ساختار و همچنین شناختشناسی از کلیت و ماهیت پدیدهی ساختار پرداخته میشود.
نورمحمدی
ـــــــــــــــــــــــ
آنجاهایی که حافظ اوج میگیرد.
▪️حافظ تصویرکنندهٔ تناقضها است و آیا حیات جز مجموعهٔ تناقضها است؟
حافظ تصویرساز حیات است و ناچار این تناقضها را به یکدیگر گره میزند و بدینگونه است که اوجِ وحدت در غزلهای او، اوجِ عدم وحدت است.
در صورتی که شاعران دیگر کارشان تناقض دارد ولی تناقضها به یکدیگر گره نخورده است و حتی بهتر است در کار آنها تناقض را به پریشانی تبدیل کنیم. اینان معانی پریشان را به کمک وزن و قافیه در کنار یکدیگر جای میدهند ولی از گره زدن عناصر متناقض یعنی جلوههای حیات مادی و روحی انسان عاجزند و اگر استثناهایی بتوان یافت، آنجاست که شاعرانش تا حد حافظانگی در شعر اوج گرفته باشند و هیچکس نگفته است که یک بیت و دو بیت و در حد ابیات غیر استثنایی حافظ گفتن امر محالی است. خیر، میتوان یافت ابیات حافظانهٔ شاعران دیگر. اما هنرِ حافظ در این است که دیوانی از اینگونه پرداخته است.
میخواهم بگویم آنجاهایی که حافظ اوج میگیرد، شعرش نوعی ارتباط صوری و معنوی با شطحیات صوفیه دارد. سادهترین تلقّیای که عوام مردم از شطح دارند و از قدیم به همین عنوان شطح را میشناختهاند، این بوده است که شطح یعنی دعویهای بزرگ که در تحلیل نهایی امریست واقعی و نزدیک به واقع، یعنی پارادوکس!
وقتی حافظ میگوید:
ساکنانِ حرمِ ستر و عفافِ ملکوت
با منِ راهنشین بادهٔ مستانه زدند
این شطح است و اوج حافظانگی است و در همین جا عناصر متناقض را که به شیوهای شگفت به یکدیگر گره خوردهاند میبینید. تمام عناصر مصراع اول، از لحاظ شبکهٔ معنایی (که از «ساکنان حرم» شروع میکند تصویر دستنایافتنی بودن آنها و در «ستر» تأکید میشود و در «عفاف» تأکیدی دیگر و در «ملکوت» کاملاً دستنایافتنی میشود) با عناصر قسمت اول مصراع دوم «من راهنشین» در تناقض است و «بادهٔ مستانه زدن» تناقض اندر تناقض است.
گرهزدن این تناقضها و عناصر متنافر، کار اصلی حافظ است، اوج شطح است، اسلوب خاص حافظ یا حافظانگی در همین جا متمرکز میشود. البته عناصر دیگری از قبیل ایهام و یا موسیقی حروف هم در حاشیهٔ این نقطه در حرکتاند که سبک حافظانه را تکمیل کنند.
محمدرضا شفیعی کدکنی
این کیمیای هستی
محمدرضا شفیعی کدکنی، جلد یکم، ۹۱–۹۰
درسگفتارهایی دربارهٔ حافظ
اکرم السادات هاشمی پور در شانزدهمین روز از آذر سال 1358در شهرستان آبادان متولد شد. او دارای مدرک تحصیلی کارشناسی است و در حوزه داستان و شعر کودک و نوجوان فعالیت دارد. «خدا رو خیلی دوست دارم» از مجموعه کتاب های ترانه های نیایش، «مهمون آیینه ها( برای حضرت معصومه (س)»،« شعر سوغات آتش و دود» از مجموعه شعر خواب سیب و بستنی، عناوینی هستند که اکرم السادات هاشمی پور سروده است و این آثار توسط انتشارات به نشر به چاپ رسیده است. «خواب سیب و بستنی» مجموعة شعری است که توسط تعدادی از شاعران برتر کودک و نوجوان کشور برای غنچه هایی که شبانه در کشور یمن پَرپَر شدند سروده شده است. اکرم السادات هاشمی پور در جدیدترین اثر خود «مهمون آیینه ها» شعر هایی از حضرت معصومه (س) و زیارت ایشان برای کودکان سروده اند که این کتاب در دوازدهمین جشنواره بین المللی کتاب سال رضوی توانست در بخش آثار چاپی با محوریت کودکان و نوجوانان برگزیده شود. اختتامیه این جشنواره در تیرماه سال 99 برگزار و از نویسندگان و شاعران برگزیده تقدیر شد.
#اکرم_سادات_هاشمی_پور #معرفی_شاعر
"هر که در سینه دلی داشت به دلـداری داد
دل نفرین شده ی ماست که تنهاست هنوز
#ابوالحسن_ورزی
#کتاب_صوتی
در این مجموعه صوتی آثار حافظ شامل: غزلیات، قصاید، قطعات، مثنویات و رباعیات در دسترس شنوندگان و کاربران عزیز است.
گفتنی است جلد نخست این کتاب گویا دربردارنده غزلهای اول تا ۱۳۰، جلد دوم غزلهای ۱۳۱ تا ۲۶۰ و این جلد غزلهای ۲۶۱ تا ۳۹۰ است. توضیح اینکه منبع اصلی ما برای تهیه این کتاب گویا، دیوان حافظ تصحیح علامه قزوینی و قاسم غنی بوده و اشعار دقیقا مطابق با این نسخه خوانده شده است
🎧 📚🎧
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#کتاب_صوتی
در جلد سوم این کتاب گویا، خوانش غزلهای ۲۶۱ تا ۳۹۰ از دیوان حافظ را با صدای استاد «بهروز رضوی» بشنوید. در هر فصل از این کتاب گویا، ۱۰ غزل برای شما درنظر گرفتهایم که امیدواریم از شنیدن آنها لذت ببرید
✅فصل سوم
🎧 📚🎧
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#شعر
بهترین بیت حافظ
از دیدگاه استاد جلالالدین کزازی 🎙️
ایشون جز معدود استادانی هست که
فارسی خالص بدون هیچ لغت بیگانه حرف میزنه 🌸🌱
🎞 #گزارش_تصویری
حمایت هنرمندانه شاعران و نویسندگان سومین حرم اهل بیت علیهم السلام #شیراز از جبهه مقاومت،و پاسداشت عملیات وعده ی صادق، در سالگرد عملیات #طوفان_الاقصی🇮🇷🇵🇸
در عصر شعر و روایت و داستان«ذوق انتقام»
با همراهی انجمن های ادبی:
«انجمن ادبی قاف
سرای ادبی جهادیان
انجمن ادبی سیب نارنجی
محفل شعر قند پارسی
انجمن شعر دختران آفتاب
دفتر روایت و ادبیات پایداری
محفل شعر اردیبهشت
مدرسه شعر و داستان کلمه
خانه شعر و ادبیات خاتم»
۱۶مهرماه،۱۴۰۳
|خانه شعر و ادبیات خاتم| 🍃
@khatam_shz