حکمتهایی از نهجالبلاغه
نیکی به بازماندگان دیگران
به بازماندگان دیگران نیکی کنید تا حرمت بازماندگان شما را نگاه دارند.
🌷🌷🌷
پرهیز از دورویی
خدایا، به تو پناه میبرم که ظاهر من در برابر دیدهها، نیکو و درونم در آن چه که از تو پنهان میدارم، زشت باشد و بخواهم با اعمال و رفتاری که تو از آن آگاهی، توجه مردم را به خود جلب نمایم و چهرهی ظاهرم را زیبا نشان داده، با اعمال نادرستی که درونم را زشت کرده، به سوی تو آیم تا به بندگانت، نزدیک و از خشنودی تو دور گردم.
🌷🌷🌷
مسئولیت نعمتها
اگر خدا بر گناهان وعدهی عذاب هم نمیداد، لازم بود به خاطر سپاسگزاری از نعمتهایش، نافرمانی نشود.
🌷🌷🌷
دوستی با بیخرد
همنشین بیخرد مباش که کار زشت خود را زیبا جلوه داده، دوست دارد تو همانند او باشی.
🌷🌷🌷
ضرورت پاسخ به درخواستها
نیازمندی که به تو روی آورده، فرستادهی خداست. کسی که از یاری او دریغ کند، از خدا دریغ کرده و آن کس که به او بخشش کند، به خدا بخشیده است.
🌷🌷🌷
نهجالبلاغه، ترجمهی محمد دشتی، حکمتهای ۲۶۴، ۲۷۶، ۲۹۰، ۲۹۳ و ۳۰۴، ص ۶۹۳، ۶۹۷، ۷۰۱ و ۷۰۳.
#نهجالبلاغه
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
آرایههای ادبی
چیستان (لُغَز)
چیستان، شعری است که در آن صفات و ویژگیهای کسی یا چیزی را، بی آن که مستقیماً از آن نامی برده شود، برشمارند تا مخاطب از طریق آن اوصاف، به مقصود پی برد. آگاهی از آن چیز ، در گرو تیزهوشی و باریکبینی است.
از آن جا که این گونه شعر، معمولاً با "چیست آن" آغاز میشود، به نام چیستان معروف گشته است.
نام دیگر این آرایه، لُغَز است. لغز در لغت به معنای سوراخ موش دشتی که بسیار پیچیده باشد و راههای کج و معوج است. چیستان، ابزار مناسبی برای آموزش، به ویژه به کودکان و نوجوانان است.
در دو سرودهی زیر، چیستان قیچی و کوزه آورده شده است:
چیست کاندر دهان بیدندانش
هر چه افتاد، ریز ریز کند
چون زدی در دو چشم او انگشت
در زمان، هر دو گوش تیز کند
🦋🦋🦋
لعبتی چیست نغز و خاکمزاج
که به آبی است از جهان خرسند
دست بر سر نهاده، پنداری
به سر خویش میخورد سوگند
🦋🦋🦋
بدیع در شعر فارسی، دکتر عَقدایی، ص ۱۶۱ و بدیع دکتر کزّازی، ص ۱۶۴ و ۱۶۵.
#آرایههای_ادبی
#چیستان
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هر کس دوست داشته باشد که اجل او به تاخیر افتد و روزیاش زیاد شود، پس بر او باد صلهی رحم و پیوند با خویشاوندان.
فرهنگ سخنان امام حسین(ع)، ص ۹۹.
#امام_حسین_(ع)
#صلهی_رحم
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
حکایتی از گلستان سعدی
در سرزنش غیبت کردن
یاد دارم که در ایام طفولیت، متعبّد بودمی و شبخیز و مولِعِ زهد و پرهیز. شبی در خدمت پدر - رحمت الله علیه - نشسته بودم و همه شب، دیده بر هم نبسته و مُصحَفِ عزیز در کنار گرفته و طایفهای گِرد ما خُفته.
پدر را گفتم: از اینان، یکی سر برنمیدارد که دوگانهای بگزارد. چنان خواب غفلت بردهاند که گویی نخفتهاند که مُردهاند. گفت: جانِ پدر، تو نیز اگر بخفتی، بِه که در پوستین خلق افتی.
نبیند مدّعی جز خویشتن را
که دارد پردهی پندار در پیش
گرت چشم خدابینی ببخشند
نبینی هیچ کس عاجزتر از خویش
لغات:
مولع: حریص. مصحف: قرآن. کنار: آغوش. خُفتن: خوابیدن.
دوگانهای بگزارد: دو رکعت نماز بخواند.
در پوستین خلق افتادن: کنایه از غیبت کردن مردم.
کلیات سعدی، گلستان، باب دوم در اخلاق درویشان، ص ۷۴.
#گلستان_سعدی
#غیبت_کردن
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
بیتهایی گلچینشده از حافظ
آن کس است اهل بشارت که اشارت داند
نکتهها هست بسی، محرم اسرار کجاست؟
🌹🌹🌹
چو بشنوی سخن اهلِ دل، مگو که خطاست
سخنشناس نِهای، جان من، خطا این جاست
🌹🌹🌹
تو را ز کنگرهی عرش میزنند صَفیر
ندانمت که در این دامگه چه افتاده است
صفیر: صدا، در اصل صدای پرنده.
صفیر زدن: فراخواندن و طلب کردن.
این دامگه: استعاره از دنیا.
شاخ نبات حافظ، ص ۴۸، ۵۵ و ۹۳.
#حافظ
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
مدیریت
مدیریت چنان طاووس مانَد
چه زیبا هوش از سر میپراند
مواظب باش عِرض و آبرویت
به زیر پای زشت او نماند
طنزنامهی ۱۴۰۰، محمد معتمد، ص ۲۳۷.
#مدیریت
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
اصطلاحات عرفانی
امانت
در اصطلاح عارفان، امانت عبارت از طاعت حق است. اصل این اصطلاح، برگرفته از آیهی ۷۲ سورهی احزاب در قرآن مجید است: اِنّا عَرَضنَا الاَمانَه عَلَی السَماواتِ و الاَرضِ و الجِبالِ فَاَبَینَ اَن یَحمِلنَها و اَشفَقنَ مِنها و حَمَلَهَا الاِنسانُ اِنَّهُ کانَ ظَلوماً جَهولاً.
ترجمه: ما این امانت را بر آسمانها و زمین و کوهها عرضه داشتیم؛ از تحمّل آن، سر باز زدند و از آن ترسیدند. انسان، آن امانت را بر دوش گرفت که او، ستمکار و نادان بود.
نیز گفتهاند: امانت، عدالت است و بعضی گفتهاند: ولایت است و بعضی آن را امامت دانستهاند.
حافظ گفته است:
آسمان بار امانت نتوانست کشید
قرعهی فال، به نام منِ دیوانه زدند
و امانتها که کتاب و سنّت بدان ناطق است، سه چیز است: یکی طاعت دین طبق آیهی مذکور. دیگر، طبق حدیث پیامبر(ص) زنان، نزد مردان امانتند. سوم ، مالی که نزد کسی بنهی و یا سِرّی که با وی بگویی.
با تلخیص از فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، دکتر سجّادی، ذیل واژهی امانت، ص ۱۳۰ و ۱۳۱.
#اصطلاحات_عرفانی
#امانت
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
شاعران معاصر
پروین دولتآبادی
او فرزند حسامالدین دولتآبادی، شاعر و نویسندهی معاصر و از خاندان شعر و ادب است که در سال ۱۳۰۳ در اصفهان متولد شد و پس از پایان تحصیلات ابتدایی و متوسطه در همان شهر، با کوششی خستگیناپذیر، خدمات اجتماعی و فرهنگی خود را آغاز کرد و در آموزش و پرورشِ کودکان و نوجوانان، روشهای تازه و موثری را به کار گرفت.
بسیاری از شعرهای پروین، در کتابهای درسی چاپ شده است. وی در کنار کوششهای فرهنگی خود، به خدمت شرکت ملی نفت نیز در آمد و تا پایان کار در همان جا ماند. سرانجام در سال ۱۳۸۷ در سن ۸۴ سالگی در تهران درگذشت.
از آثار او، میتوان به این کتابها اشاره کرد: آتش و آب، شوراب، مهرتاب، بر قایق ابرها( مجموعهی دفترهای شعر کودکان: گل بادام، بهار آمد، باز هم بهار میآید، گل آمد گل آمد، گل را بشناس، مرغ سرخِ پاکوتاه) ، منظور خردمند و ...
سرودهای از او :
درس مهر از روزگار آموختیم
سِرّ هستی را ز کار آموختیم
با خود آوردن، امید زندگی
از نسیم نوبهار آموختیم
شور و شوق زندگی را هر نفس
از گریز جویبار آموختیم
پرده پوشیدن به راز این و آن
از سکوت شام تار آموختیم...
ره گشودن پیش پای خلق را
ما ز خاک رهگذار آموختیم
با تلخیص از بر کران بیکران، ص ۳۶۲ - ۳۶۴.
#شاعران_معاصر
#پروین_دولتآبادی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303