حامد فلاحتی
بازخوانی اندیشه های #شهید_مطهری سلسه جلسات #مبانی_نظری_انقلاب کتاب #آینده_انقلاب_اسلامی حیطههای آزا
🔰آیا دین با آزادى انسان سازگارى دارد؟ (بخش اول)
🔸️این پرسش تاکنون به صورتهاى مختلفى طرح شده است، که مجموع آنها را به دو شکل: درون دینى و برون دینى، مىتوان تقسیم کرد.
🔸️...[در شکل درون دینی این شبهه می گویند] اسلام براى آزادى انسان احترام زیادى قائل شده است و بر اساس آیات متعدّدى انسان موظّف به اطاعت از کسى نیست. به عنوان نمونه:
🔸️در سوره مبارکه غاشیه آیه 22 خطاب به پیامبر آمده است: «لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِر؛ اى پیامبر، تو بر مردم سیطره و تسلّط ندارى» پس مطابق این آیه پیامبر نباید درامور دیگران دخالت کند.
🔸️وقتى پیامبر که بالاترین انسان است حق تصرّف در امور دیگران را ندارد قهراً امام معصوم(علیه السلام) و فقیه، و هیچ شخص دیگرى نیز چنین اجازهاى ندارد.
🔸️آیه ۹۹ سوره مائده: «وَ مَا عَلَى الرَّسُولِ اِلاَّ الْبَلاَغ؛ بر پیامبر وظیفهاى جز ابلاغ نیست؛» یعنى پیامبر تنها بایدپیامهاى الهى را به مردم برساند و مردم اگر خواستند عمل مىکنند، و اگر نخواستند عمل نمىکنند.
پاسخ:
🔸️اوّلاً، باید توجه داشت که اینگونه شبهات در زمان ما جهت تضعیف تئورى ولایت فقیه القاء مىشود تا به این وسیله اطاعت از ولى أمر و حاکم دینى را مخالف با آزادى انسان، و حتّى خود دین جلوه دهند.
🔸️ثانیا: آیات مذکور بر حسب بیانى که این عدّه دارند با برخى آیات دیگر قرآن تناقض دارد زیرا در آیه شریفه 36 سوره احزاب مىفرماید: «وَمَا كَانَ لِمُؤْمِن وَلاَ مُؤْمِنَة اِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْراً اَنْ يَكُونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ»؛ یعنى وقتى خدا وپیامبر(صلى الله علیه وآله) چیزى را براى مردم مقرّر کردند، هیچکس حق اختیار و انتخاب در مقابل آنها را ندارد.»
🔸️...اینجا یا باید قائل به وجود تناقض در آیات الهى شویم ـ در حالى که ساحت قرآن منزّه از این پندار است ـ و یا باید آیات را با توجّه به آیات دیگر و بهرهگیرى از احادیث معتبر معصومین(علیهم السلام) معنا کنیم.
🔸️با بررسى صدر و ذیل و سیاق آیات معلوم مىشود که مورد [برخی از] آیات، کفّار هستند و خداوند، پیامبر گرامى اسلام (صلى الله علیه وآله) را دلدارى مىدهد که...از اینکه عده اى جهنّمى مى شوند، نگران مباش. وظیفه تو ابلاغ و بیان حق است. ایمان آوردن مردم تکلیف تو نیست. در این جهت ما به انسان ها اختیار دادهایم و در آینده به اعمال آنها رسیدگى مىشود.
🔸️بنابراین نتیجه این دو دسته از آیات چنین مىشود که ابتدائاً وظیفه پیامبر ابلاغ دین است و خواه ناخواه جمعى مىپذیرند و جمعى انکار مىکنند. اما دستهاى که پذیرفتند باید بدون چون و چرا از دستورات الهى و دینى پیروى کنند.
🔸️...پس در اصل پذیرش اسلام، اجبارى نیست «لا اکراه فى الدین» و اعتقاد به خدا و پیامبر (صلی الله علیه و آله) و قیامت قابل تحمیل بر دیگران نیست؛ اما بعد از پذیرش اسلام باید به احکام و فرامین آن عمل نمود و بعنوان مثال باید نماز خواند، باید روزه گرفت، و باید از اوامر پیامبر اسلام (صلى الله علیه وآله) و امام (علیه السلام) پیروى کرد و همین طور باقى مقرّرات دینى را بدون استثنا باید رعایت نمود.
🔸️در این زمینه (لزوم پیروى از تمامى دستورهاى دینى) در سوره مبارکه نساء، آیه ۱۵۰ و ۱۵۱ با صراحت مىفرماید: «اِنَّ الَّذِینَ يَكْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ يُرِیدُونَ أَنْ يُفَرِّقُوا بَيْنَ اللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ يَقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْض وَ نَكْفُرُ بِبَعْض وَ يُرِیدُونَ أَنْ يَتَّخِذُوا بَيْنَ ذَلِكَ سَبِیلاً اُولَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ حَقّاً وَ أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِینَ عَذَاباً مُهِیناً؛ یعنى آن کسانى که مى خواهند دین را تجزیه کنند و بگویند که یک بخش را قبول داریم و یک بخش را قبول نداریم، این ها حقیقتاً دین را قبول ندارند و کافر هستند زیرا همه احکام از طرف خداوند است و از این جهت میان آن ها فرقى نیست. پس انکار بعضى از دین بمنزله انکار جمیع دین و مستلزم کفر و عذاب الهى است.»
📚 پرسشها و پاسخها، جلد۲، صفحه ۲۱۶ - ۲۱۹
#آزادی
#اجتماعی
#مصباح_اندیشه
#استادفکر
🆔 @h_falahati
به فکر ریشه ها باشیم!
🔺️تبیین علامه مصباح یزدی(قدس سره) از نقش ویژه مسائل بنیادین علوم انسانی در علوم کاربردی و امور روز مره
🔸️علوم انسانی دامنه وسیعی دارد که شامل مسائل کاربردی میشود که در زندگی روزمره عموم مردم و به ویژه خود ما نقش دارد. مسائلی مانند روانشناسی، علوم تربیتی و مسائل خانوادگی، تقریباً همگانی است و هیچکس از آن مستثنی نیست.
🔸️اگر دیدگاههای اسلامی در این زمینهها روشن شود، برکات بیشتری خواهد داشت. اما اگر خدای ناکرده در این علوم انحرافی ایجاد شود و کسانی با اسلام در این مسائل زاویه پیدا کنند، دود آن به چشم همه خواهد رفت.
🔸️یک بخش از این علوم، جنبه کاربردی دارد و بخش دیگری از آن، در سطح خاصتری با نخبگان ارتباط دارد. این نخبگان در تصمیمگیریها و تصمیمسازیها در نهادهای مختلف دولتی و شبهدولتی فعالیت میکنند.
🔸️این گروه از علوم انسانی گزارههایی را استفاده میکنند که اگر خدای ناکرده انحرافی در آنها وجود داشته باشد، در ابتدا زیانش متوجه یک گروه خاص میشود، ولی نهایتاً به سایر مردم نیز سرایت خواهد کرد.
🔸️به عنوان مثال، اگر اقتصاد ما اسلامی نباشد و بر اساس تئوریهای اقتصادی رایج دنیا، یعنی اقتصاد غربی، تصمیمگیری کنیم، اختلالاتی در دستگاههای مربوط به وجود خواهد آمد و این نقایص به عموم مردم سرایت خواهد کرد.
🔸️برای مثال، اگر برخی از برنامههای اقتصادی شبههدار باشند و بر اساس اقتصاد لیبرال تصمیمگیری شود، احتمال دارد برخی قوانین ما با مسائل ربوی آلوده شود. این اشکال ابتدا متوجه نخبگانی است که در تصمیمگیریها مؤثر هستند، اما در نهایت فساد آن به جامعه نیز سرایت میکند.
🔸️همچنین یک دسته دیگر از مسائل وجود دارد که کلیتر و بنیادیتر است. این مسائل، جنبه کاربردی کمتری دارند و معمولاً داوطلبان کمتری برای تحقیق در آنها وجود دارد. زیرا طبیعی است که آدمیزاد وقتی پروژهای را اجرا میکند، دلش میخواهد نتیجهاش را ببیند.
🔸️در تحقیقات کاربردی، امکان پیادهسازی نتایج در عمل بیشتر است و تحقیقات عمیقتر باعث تشویق پژوهشگران میشود. اما مسائل بنیادی، به دلیل فاصله با عمل، کمتر مورد توجه قرار میگیرند و گاهی تصور میشود که این بحثها زاید هستند.
🔸️بنده امروز میخواهم تأکید کنم که مسائل بنیادی را نباید نادیده گرفت. دلیل اصلی این است که آن مسائلی که نتایج کاربردی دارند، منطقا متوقف بر مسائل بنیادی هستند. این مسائل مانند شاخههایی هستند که از ریشهای تغذیه میکنند.
🔸️اگر پایه خراب باشد و ریشه فاسد باشد، مواد غذایی به درستی به شاخهها و برگها نمیرسد و ممکن است میوهای بیمارگونه و فاسد تولید کند.
🔸️تمام مردم درخت را از ساقه و شاخ و برگش میبینند، اما آنهایی که ژرفنگر هستند، متوجه میشوند که همهچیز از ریشه تغذیه میکند. مسائل بنیادی در علوم انسانی حکم ریشه را دارند. اگر این ریشهها در جای خود مستحکم باشند، شاخ و برگهایی که از آنها میروید، نتیجۀ خوبی خواهد داد.
🔸️برعکس، اگر این ریشهها فاسد شوند یا مواد سمی به آنها برسد، آثار نامطلوبی در شاخ و برگها و نهایتاً در میوهها خواهد داشت. گاهی نیز ممکن است نتوان ثابت کرد که این میوهها مضر هستند و در نهایت، وقتی آثار آنها ظاهر میشود، کار از کار گذشته و میوه مصرف شده است.
۱۳۸۹/۰۴/۰۴
#علوم_انسانی
#مصباح_اندیشه
#اندیشه_بنیادین
📱 @mesbahyazdi_ir
🆔 @h_falahati
تفکری شبیه صهیونیست ها!
🔸️یادم افتاد به برخی از افرادی که طرفدار انجمن حجتیه بودند، معتقد بودند باید اوضاع را خراب کرد تا ظهور امام زمان (عج) نزدیکتر شود. به نظرم، این طرز فکر شباهتهایی به برخی اندیشههای صهیونیستی در یهودیت دارد. آنها نیز میگویند باید فساد در جامعه زیاد شود تا مسیح مصلح بیاید، «شعب مختار» آزاد شوند و دیگران از بین بروند.
🔸️یکبار که به کانادا و آمریکا سفر کرده بودیم، یکی از دوستان که در مونترآل زندگی میکرد، تعریف کرد که خانهای در محلهای یهودینشین گرفته است. وقتی از او پرسیدیم چرا این محله را انتخاب کرده، گفت: «اینجا امنترین و تمیزترین محله شهر است.» سپس توضیح داد که یهودیان در جامعه خودشان نظم و ارتباطات دقیقی دارند. آنها بسیار مودبانه و خانوادگی رفتار میکنند؛ حتی برای تفریحات بیرون از خانه هم معمولا بهصورت خانوادگی برنامهریزی میکنند.
🔸️دوستم اضافه کرد که در این جوامع، روابط درونخانوادگی بهشدت اهمیت دارد. بهعنوان مثال، برادر بزرگتر مسئول مراقبت از برادر کوچکتر است و آنها کمتر با افرادی خارج از فامیل خود معاشرت میکنند. با این حال، هدفشان این است که سایر جوامع را بهنوعی به سمت فساد بکشانند. میگفت: «آنها خودشان را «شعب مختار» میدانند و معتقدند باید سالم بمانند، در حالی که دیگران باید فاسد شوند و از بین بروند.»
🔸️این دوستمان همچنین گفت که خانههایشان بسیار امن و تمیز است و بچههایشان اغلب سالم هستند؛ به ندرت کسی از آنها به مواد مخدر یا مشکلات مشابه گرفتار میشود. با این حال، برخی از آنها قاچاق فروش هستند.
🔺️برشی از گفت و گوی مرحوم علامه مصباح یزدی با پروفسور محمد لگن هاوزن، ۱۳۹۰/۰۲/۳۰
#انجمن_حجتیه
#انحراف
#مهدویت
#مصباح_اندیشه
📱 @mesbahyazdi_ir
🆔 @h_falahati