⭕️⭕️ فضای مجازی، زندگی نمایشی، اخلاقِ نمایشی 🔻1. استحاله «نمایش» به یک کژکارکرد «نمایش دادن» گرچه یکی از شاخصه های ذاتی فضای مجازی و به طور خاص شبکه های اجتماعی است ولی از نظر اخلاقی کارکردی دوگانه دارد. هم می تواند در خدمت تبلیغ ارزش های اخلاقی باشد هم، از سوی دیگر، می تواند نه تنها ابزاری برای ترویج رذائل اخلاقی شود بلکه خودِ اخلاق را به کالایی برای کسب شهرت و ثروت تبدیل کند. تبدیل کارکرد درست شبکه ها به یک کژکارکرد هرچند از سوی کاربران معمولی هم امکان پذیر است ولی وقتی از سوی چهره های مشهور و سلبریتی ها انجام شود پیامدهای غیراخلاقی اش ضریب تاثیر بیشتری پیدا می کند. یکی از مهم ترین این پیامدها شکل گیری نوعی «اخلاقِ نمایشی» است؛ یعنی هرگونه فعالیت به ظاهر اخلاقی که با اهداف غیراخلاقی در این فضا انجام می شود. ✅ خانمی که به رستوران پول می دهد تا برایش غذا بپزند ولی فقط تصاویر آن را برایش ارسال کنند تا در استوری اینستاگرامش بگذارد، شاخ مجازی که در طول سال از گذاشتن هیچگونه صوت و تصویر سخیفی در صفحه اجتماعی اش خودداری نمی کند ولی در ایام محرم اشعار مذهبی در صفحه خود می گذارد و بعد از گذشت این ایام باز به روال قبلی خود ادامه می دهد، بازیگری که به خاطر اختلاف با دست اندرکاران یک برنامه با رکیک ترین الفاط آنها را می نوازد و در عین حال دیگران را به اخلاق دعوت می کند کارهای شان نمونه هایی از اخلاق نمایشی است. 🔻 عوامل مختلفی می تواند موجب ارتکاب اخلاق نمایشی در فضای مجازی شود. برخی از این عوامل ناظر به ضعف های شخصیتی و روحی و روانی فرد (از قبیل خوشیفتگی و خودحق پنداری) است، برخی هم به خاطر عدم تربیت اخلاقی و فرهنگی درست یا محرومیت های اقتصادی و اجتماعی است که فرد با آن دست به گریبان بوده است. و البته دسترس پذیری خود فضای مجازی و سهولت تولید و توزیع محتوا دراین فضا، و درآمدهایی که از این طریق می توان به دست آورد نیز در این میان سهم موثری د ارد. 🔻 2. اخلاق نمایشی یک چالش است؟ بخواهیم یا نخواهیم امروزه فضای مجازی بستری را فراهم کرده که هر انسان بی فضیلتی می تواند به آسانی خود را به عنوان یک الگوی فضیلت ساز جا بزند. اعضای چندصدهزار و گاه چندمیلیون نفری گروه ها و صفحات برخی سلبریتی های بی فضیلت بیان گر آن است که آنان، به تعبیر قرآن، جزو «سادات و کُبَرا»ی عصر جدید شده اند که دیگران را به گمراهی می کشند («وَ قالُوا رَبَّنا إِنَّا أَطَعْنا سادَتَنا وَ كُبَراءَنا فَأَضَلُّونَا السَّبِيلَا»، سوره احزاب، آیه 67). پیروی از دیدگاه های اینان به تعبیر فرانسیس بیکن، فیلسوف انگلیسی، موجب شک گیری «بت های نمایشی» Idol of the theater در افراد و مانع از وصول به حقیقت می شود. از این رو کسانی که دغدغه اخلاقیات نسل جدید را دارند بایستی اخلاق نمایشی در فضای مجازی را به عنوان یک چالش در نظر گرفته و برای آن چاره اندیشی کنند. 🔻3. چه پیامدهایی دارد؟ 1. اگر در شکل گیری یک رفتار اخلاقی افزون بر «حُسن فعلی»، «حُسن فاعلی» را نیز شرط بدانیم می توان گفت مروجان اخلاق نمایشی در فضای مجازی در واقع روح اخلاق را از بین می برند چون کارهای آنها حتی اگر در مواردی «مطابق قانون اخلاق» باشد (حسن فعلی) چون برای برای دیده شدن و «خوب قضاوت شدن» توسط دیگران به هر وسیله است فاقد حسن فاعلی است. 2. همچنین اخلاق نمایشی از آنجا که مبتنی بر تظاهر و خودنمایی و فاقد عنصر «صداقت» است به «نفاق عقده و عمل» دامن می زند و موجب تحریف حقیقت و فریب مخاطب می شود. 🔻4. سالن را ترک کنیم و برای بازیگران کف نزنیم 1. تداوم حیات بازیگران اخلاق نمایشی در فضای مجازی وابسته به همین تشویق هاست. از این رو اخلاق اقتضا می کند که کاربران با پرهیز از کارهایی چون انتشار مطالب آنها، لایک زدن، کامنت گذاشتن، عضویت در صفحات، و حضور در لایوهای این افراد مجال بازیگری را از آنها بگیرند. 2. محققان اخلاق فناوری اطلاعات (اخفاپژوهان) البته باید حضور این افراد را جدی بگیرند و از یک طرف با نقد جدی گفتار و رفتارشان آنها را از توهمِ «خود را مهم دانستن» و «هدف وسیله را توجیه می کند» بیرون بیاورند و از سوی دیگر با افزایش سواد رسانه ای و تقویت روحیه نقادی مخاطبان شان آنها را از افتادن در دام بازی های غیراخلاقی بازیگران نجات دهند. #حسينعلي_رحمتي 19 اردیبهشت 1400 @harahmati

نسل جدید ربات های ساخت شرکت "ABB" که بدون هیچ مانعی و با انعطاف پذیری بالا در کنار انسان کار می‌کنند! @it_24 🔻آیا برای دوستی با ربات ها باید اخلاق جدیدی تدوین کرد و اصطلاحات تازه ای ابداع نمود، یا همان مفاهیم و اصول اخلاق سنتی کفایت میکند؟ 🔻دوستی انسان با ربات ها چه تاثیری بر روی روابط اخلاقی او با انسان های همنوع خود خواهد گذاشت؟ اینها فقط چند سوال اولیه است. با فراگیر شدن ربات ها عصر پرسش ها و مسایل اخلاقی جدی تازه آغاز شده است. #اخفاپژوهان و اخلاق اندیشان حوزوی و دانشگاهی ما چه اندازه آماده ورود به این عصر جدیدند؟ #حسينعلي_رحمتي @harahmati

♦️♦️واینرها و ماینرها: شبکه‌های اجتماعی و معضل فروکاستن زنان به سوژه تحقیر وتمسخر ✅الف) «ماینر»ها دستگاه های استخراج رمزارز، و «واینر»ها کسانی هستند که ویدیوهای طنزآمیز و سرگرم‌کننده می‌سازند و آنها را عمدتا با هدف کسب #شهرت_و_درآمد در شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام و یوتیوب منتشر می کنند. وجه اشتراک‌شان این است که هر دو در بستر فضای مجازی فعالیت می کنند، با این تفاوت که ماینرها با محاسبات دیجیتالی سروکار دارند و واینرها با انسان ها. در چند سال اخیر با فراگیر شدن شبکه های اجتماعی تعداد واینرها به طور چشمگیری افزایش یافته است. این کار تا آنجا که مجالی برای #ایجادشادی و کاستن از درد و رنج دیگران یا اصلاح رذائل باشد نه تنها از نظر اخلاقی درست است بلکه یک وظیفه محسوب می شود، اما زمانی که ابزاری برای تحقیر و تمسخر دیگران شود کارکرد تربیتی و اصلاحی خود را از دست می دهد و تاثیرات مخربی را از خود باقی می گذارد. ✅ب‌) #زنان و دختران سوژه تعداد قابل توجهی از ویدیوهای طنزآمیزی هستند که در شبکه ها منتشر می شود. آنچه از نظر اخلاقی قابل توجه و تاسف است تصویر نادرستی است که برخی از این ویدیوها از زن و زنانگی به نمایش می گذارند. در بسیاری از این ویدیوها دختران به عنوان افرادی نادان و ابله، بی منطق، پرتوقع، دمدمی مزاج، پول پرست، وراج، دهن بین، شکاک، شکم پرست، بی وفا، خائن، سست اراده و غیرقابل اعتماد معرفی می شوند. ✅ت‌) از منظر اخلاقی، تربیتی و اجتماعی تولید و انتشار این گونه ویدیوها در درازمدت #پیامدهای زیان باری را به دنبال دارد. صدها هزار مخاطب جوان و نوجوانی که هر روز شاهد تصویری مغشوش و مشوش از زن و زنانگی در فضای مجازی هستند: 🔻اگر دختر باشند: 1. کرامت انسانی شان مخدوش می شود، نوعی #شرمساری از دخترانگی خود پیدا می کنند، اعتماد به نفس خود را از دست می دهند، و در ایفای وظایف اخلاقی و تربیتی خود در خانه و جامعه با مشکل مواجه می شوند. 2. انگیزه انتقام جویی و مقابل به مثل را پیدا می کنند و به آتش اختلافات جنسیتی دامن می زنند. مثلا سعی می کنند با ساختن ویدیوهای مشابه در این رقابت غیراخلاقی از حریف شان عقب نمانند. تداوم این ستیز مانع از شکل گیری یک ارتباط مبتنی بر احترام و مسوولیت بین دختران و پسران در زندگی خانوادگی و اجتماعی آنان می شود. 🔻اما اگر پسر باشند: 1. به مروز زمان #فضیلتِ_شرم نزدشان از بین می رود و جرات تکرار این رفتارها را پیدا می کنند. شکل گیری تصورِ «کالای دم دستی» بودن زنان و دختران همچنین می تواند به اِعمال خشونت های کلامی و فیزیکی نسبت به آنها در فضای حقیقی منجر شود. 2. آتشی که در این میان بر پا می شود به خرمن خانواده هم می افتد و حرمت مادر و خواهر خودشان نیز دستمایه شوخی های غیراخلاقی می شود (مشارکت آنها در چالش شوخی رکیک با والدین و انتشار آنها در فضای مجازی می تواند نشانه ای از این فاجعه باشد). ✅ث‌) در شکل گیری این تصویر مخدوش عوامل مختلفی نقش دارند که از آن جمله است: سرگرمی و فان بودن، تربیت نادرست خانوادگی، حرص و طمع، اصالت دادن به کسب شهرت و درآمد از هر طریق، ناتوانی در مدیریت سطح و سقف خواسته های خود، عدم احساس مسوولیت اخلاقی در بهره گیری از فضای نسبتا باز و آزاد شبکه های اجتماعی، و بالاخره ضعف شخصیتی و اخلاقی (به فرموده پیامبر اکرم(ص) افراد دارای کرامت نفس به زنان احترام می گذارند و افراد پست و لئیم به آنها بی احترامی می کنند «ما أَكرَمَ النِّساءَ إلاّ كَريمٌ و َلا أَهانَهُنَّ إلاّ لَئيمٌ» (نهج الفصاحه، 1382: 472). ✅ج‌) چه باید کرد؟ تا وقتی برای واینرها تبیین نکنیم که کسب شهرت و درآمد در فضای مجازی و ساده بودن تولید و انتشار محتوا در این فضا مجوز فراموشی مسوولیت اخلاقی نیست،‌ تا وقتی به دختران مان آموزش ندهیم که در پاسداری از «زن بودن» خود آنان نیز مسوولیتی بزرگ دارند، تا وقتی ما کاربران از ویدیوهای تمسخرآمیز استقبال می کنیم، آنها را برای دیگران ارسال می کنیم و حتی پشتیبان مالی (اسپانسر) آنها می شویم همچنان باید شاهد باشیم که واینرها نیز مانند ماینرها در خدمت سود و سرمایه باشند، اما از راه تجاوز به حریم حرمت های اخلاقی و اجتماعی زنان و دختران ما. #حسینعلی_رحمتی 1 خرداد 1400 @harahmati

#رویداد #همایش قابل توجه تمام محققان و علاقه‌مندان در زمینه‌ی اخلاق کنفرانس بین المللی اخلاق و مسائل روز در مونترال کانادا . ◼️ کنفرانس بین المللی اخلاق و مسائل روز با هدف گردهم آوردن دانشمندان برجسته دانشگاهی ، محققان و پژوهشگران برای تبادل و به اشتراک گذاشتن تجربیات و نتایج تحقیقات خود در مورد همه جنبه های اخلاق و مسائل روز برگزار می‌شود. 🗓زمان برگزاری کنفرانس: ۲۴ و ۲۵ خردادماه 🌐 برای اطلاعات بیش‌تر این لینک را مشاهده فرمایید. https://ethicshouse.ir/%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D9%88-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AF%D8%B1/ @EthicsHouse @harahmati

#فکرک‌ هایی درباره #اخلاق_فناوری_اطلاعات (#اَخفا) #حسينعلي_رحمتي @harahmati

🔻در این کتاب می‌توانید با دیدگاه‌های دو دسته از صاحبنظران درباره اخلاق فناوری اطلاعات (#اخفا) آشنا شوید. کسانی چون جانسون که اخلاق سنتی را کافی می دانند و کسانی چون منر که معتقد به انقلاب اخلاقی در عصر فناوری اطلاعات هستند. 🔻 انتشارات دانشگاه قم، ۱۳۹۳ مطالعه این کتاب را به علاقمندان پیشنهاد میکنم. از معدود آثار مهمی است که در باره #اخفا (اخلاق فناوری اطلاعات) به فارسی منتشر شده است. انتشارات دانشگاه قم، ۱۳۹۳ 👈🏾شما هم اگر منبعی می شناسید معرفی کنید @harahmati

#فکرک‌ هایی درباره #اخلاق_فناوری_اطلاعات (#اَخفا) #حسينعلي_رحمتي @harahmati

♦️نکاتی درباره حضور در مصاحبه دكتري مصاحبه دكتري يك روال ثابت و مشخص ندارد وبيشتر براي آشنايي با دانشجو و انگيزه و علاقه او به رشته انتخابي اش است. ولي معمولا موارد زير مطرح و مورد توجه قرار مي گيرد: 🔸- ترجمه بخش كوچكي از يك متن تخصصي به زبان انگليسي يا عربي يا هر دو 🔸- برخي سوال هاي علمي درباره رشته تخصصي كه شخص قبلا خوانده و رشته اي كه براي دكتري انتخاب كرده است (تا ببينند چه اندازه با رشته علمي دكتري آشنايي دارد) 🔸- سوال هاي متفرقه درباره وضعيت تحصيلي دانشجو، علايق علمي اش، هدف از انتخاب رشته دكتري، موضوع پايان نامه ارشد و .... 🔸- سابقه آموزشي و تدريس 🔸- سابقه همكاري با موسسات و مراكز علمي 🔴- سابقه پژوهشي (نگارش كتاب و مقاله ) (يكي از مهم ترين عوامل موثر در مصاحبه) ✅ اگر براي مصاحبه دكتري دعوت شديد: ⬅️سعي كنيد قبلا سابقه فعاليت هاي علمي و پژوهشي خود (رزومه)‌ را به صورت مكتوب تهيه كنيد و در جلسه به اساتيد ارائه كنيد. ⬅️- در مصاحبه سعي كنيد باانگيزه بودن و علاقه مندي خود به رشته اي كه قصد تحصيل در آن را داريد نشان دهيد. ⬅️- در مصاحبه سعي كنيد هر گونه فعاليت علمي و پژوهشي داريد را معرفي كنيد حتي اگر از شما سوال نشود. (خط قرمز مصاحبه «دروغ» است كه نبايد كاري كه نكرده ايد را خداي ناكرده به عنوان كار كرده معرفي كنيد) ⬅️- داشتن ظاهر و پوشش آراسته و اخلاق خوش و برخورد نيكو و مودبانه هم در جلسه مورد توجه قرار مي گيرد (و حتي ممكن است به آن امتيازي تعلق گيرد) #حسينعلي_رحمتي @harahmati

#فکرک هایی درباره اخلاق فناوری اطلاعات (#اَخفا) #نظرسنجی_های فضای مجازی همه مردم از فضای مجازی استفاده نمی کنند؛ همه کسانی هم که استفاده می کنند لزوما نظر واقعی خود را بیان نمی کنند؛ هر نظر واقعی هم لزوما درست نیست؛ امکان حضور کاربران فیک و غیرواقعی هم وجود دارد. این فضا در بهترین حالت، بخشی از حقیقت را نشان می دهد. بنابراین، در قضاوت برمبنای نظرسنجی های فضای مجازی و تسری آن به فضای حقیقی، همواره احتمال #خودفریبی و #دیگرفریبی وجود دارد. #حسينعلي_رحمتي @harahmati

قابل توجه طلاب و دانشجویان: 👇👇👇 پذیرش رشته اخلاق کاربردی (شامل دروس اخلاق رسانه، پزشکی، زیستی، مهندسی و...) در مقطع کارشناسی ارشد ویژه طلاب در دانشگاه باقرالعلوم(ع): زمان: ۱ الی۶ تیرماه http://azmoon.bou.ac.ir/ 02532136628

🟪🟣 دسترسی به آثار #حسینعلی_رحمتی در شبکه های اجتماعی: 🔸Telegram/harahmati 🔸Instagram/harahmati 🔸Eitta/harahmati 🔸WhatsApp/harahmati 🔸clubhouse/harahmati 🔸Www.namasha.ir/harahmati 🔸Www.aparat.com/harahmati 🔴سایت رسمی: Www.harahmati.ir 🟢ایمیل: ha.rahmati@gmail.com

برخی از اطلاعات شخصی مان که با یک تصویر صفحه (اسکرین شات) به راحتی در اختیار دیگران میگذاریم. این اطلاعات به ظاهر ساده و بی اهمیت هرکدام میتواند دردسرها و مشکلات فراوانی را برایمان فراهم کند. 1. پوشه ها فایلهای محتوای مورد استفاده و احيانا دانلودها 2. سایت هایی که دیده اید 3. سایت هایی که کدگذاری شده و احتمالا اهمیت بیشتری دارد. مثلا برای ثبت نام با تراکنش مالی 4.نام بانک و نرم افزار مبادلات مالی 5. نوع ایمیل، سرویس و احیانا آدرس آن 6. استفاده از سایت ترجمه 7. داشتن وبلاگ و سیستم وبلاگ تان 8. نرم افزارهایی که نصب کرده اید 9. تصویر شخصی خودتان 10. برنامه جستجو در اینترنت 11. دیگر برنامه های موجود در کامپیوترتان که در حال استفاده اید 12. داشتن اتصال به اینترنت. و کیفیت آن 13. زمان و تاریخ استفاده از کامپیوتر و احيانا ارسال و دریافت مطلب و اینها اطلاعاتی است که ما افراد عادی از یک اسکرین شات متوجه می شویم. حال ببینید افراد حرفه ای و خرابکار چه اطلاعات بیشتری می توانند به دست آورند. @harahmati

♦️ ما واين موجوداتِ هوشمندِ زبان نفهم! ✅ با مسوول يك شركت قرار مهمي داريد. شركت در طبقه يازدهم است و چون آسانسور خراب است مجبور مي شويد علاوه بر اين كه از پله ها به سختي بالا مي رويد وسائل سنگين تان را نيز با خود بكشيد. در ميانه راه مرد جواني، كه بعدا متوجه مي شويد منشي شركت است، در حمل كردن وسائل به شما كمك مي كند. شما كه از اين همه دلسوزي و نوع دوستي مرد جوان به وجد آمده ايد هم از صميم قلب هم به صورت زباني از او تشكر مي كنيد و تصميم مي گيريد با دادن هديه اي لطف او را جبران كنيد ولي وقتي تصميم خود را با رئيس شركت در ميان مي گذاريد او با خنده اي شما را از اين كار منصرف مي كند و مي گويد كار شما هيچ فايده اي ندارد؛ چون او آدم نيست بلكه يك #ماشين_هوشمند پيشرفته است كه طوري طراحي شده كه بتواند در موقعيت هاي مختلف تصميم گيري كند. ✅ اكنون آيا ديدگاه شما درباره منشي همان ديدگاه چند لحظه قبل است؟ اگر نگاه تان عوض شد چه چيزي باعث اين امر شده است؟ آيا تشكرتان از ربات منشي #كاري_بي_معنا بوده است؟ آيا بايد به جاي منشي از سازنده آن يا از رئيس شركت تشكر و كارشان را تحسين كنيد؟ اگر منشي، و در واقع ربات يا ماشين هوشمند، در بين راه، خواسته يا ناخواسته به وسائل شما كه بسيار گران قيمت هم هستند، آسيبي مي رساند كار او را بد مي دانستيد؟ آيا سرزنش كردن او ممكن و معنادار بود؟ آيا بايد سازنده اش را تقبيح مي كرديد يا رئيس شركتي كه او را به كار گرفته است؟ (نمي گوييم شكايت به مراجع قضايي، چون اين امر در حوزه اخلاق جاي نمي گيرد و مسئله اي حقوقي مي شود كه اكنون مورد بحث نيست). اصلا مي شود كار او را خوب يا بد دانست؟ ✅ قضاوت درباره #اخلاقي_بودن يا نبودن كار ماشين هاي هوشمند مبتني بر روشن شدن تكليف موارد زير است: 🔻1. آيا كار اخلاقي فقط براي «انسان ها» مطرح است و ديگر موجودات، از قبيل حيوانات يا ماشين هاي هوشمند، هر چند كارهايي بكنندكه مي توان آنها را «خوب يا بد» دانست، مانند نجات ده ها نفر از زير آوار زلزله، كارشان قابل اتصاف به خوب و بد اخلاقي نيست. 🔻2. آيا مي توان بين «عمل اخلاقي» و «عامل اخلاقي» تمايز قائل شد؟ به اين معنا كه بگوييم خوب و بد بودن درباره نفس عمل قابل طرح است ولي درباره خود ربات ها نيست. 🔻3. #ملاك (يا ملاك هاي) اخلاقي بودن يك كار چيست؟ آيا علاوه بر آگاهي و اختياري بودن، شرط يا شرط هاي ديگري هم براي اخلاقي بودن يك عمل لازم است يا خير. 🔻4. چه كسي بايد درباره اخلاقي بودن يا نبودن كار ديگران، مثلا ماشين هاي هوشمند، #قضاوت كند. خود فاعل اخلاقي يا ديگران؟ اگر اختلاف پيش آمد چه بايد كرد؟ 🔻5. هوشمند بودن ربات ها و ماشين هاي هوشمند به چه معنا است؟ ميزان آن چه اندازه است؟ اين هوشمندي چه اندازه به استقلال در تصميم گيري منجر مي شود؟ آيا همه حالات و موقعيت هاي احتمالي كه ماشين با آن مواجه مي شود از قبل براي او تعريف شده است؟ حسینعلی رحمتی 20 اسفند 1391 #بازنشر_مطالب_پیشین @harahmati

فراتر از قمۀ «هلیا»: شبکه های اجتماعی به مثابۀ «بازنمود تحولات تدریجی و پنهان»

♦️♦️فراتر از قمۀ «هلیا»: شبکه های اجتماعی به مثابۀ «بازنمود تحولات تدریجی و پنهان» ✅ در روزهای گذشته ویدیویی در شبکه های اجتماعی دست به دست شد که در آن چند دختر نوجوان به نزاع با یکدیگر می پردازند. در حین زد و خورد علاوه بر الفاظ رکیکی که دختران به هم نثار می کنند ناگهان یکی از آنها به نام «هلیا» قمه بزرگی را از زیر لباس خارج می کند و در میان تعجب و حیرت حاضران به تهدید آنها می پردازد. ✅انتشار این ویدیو هرچند دستمایه گفتگوهای شوخی و جدی فراوانی در فضای مجازی شد، اما مکتوب حاضر از منظر نگاه به شبکه های اجتماعی به مثابه «بازنمود بخشی از تحولات ارزشی جامعه» به این ویدیو می نگرد و به دلایلی که در ادامه بیان خواهد شد به همه مرتبطان فضای مجازی و افراد و نهادهای حاکمیتی و غیرحاکمیتی متصدی تعلیم و تربیت و اخلاق، از حوزه های علمیه گرفته تا وزارت آموزش و پرورش، سفارش می کند اینگونه ویدیوها را بارها از زوایای گوناگون مورد تامل و مداقه قرار دهند. ✅ توضیح مطلب این که: 🔻 1. جامعه در کلیت خود همچون اندام یک انسان است که در طول زمان از نظر فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و حتی اخلاقی تغییر می کند. این تغییرات چون به صورت تدریجی و با شیب ملایم است معمولا خود را به آسانی نشان نمی دهد. همین تدریج و ناپیدایی می تواند موجب غفلت یا بدفهمی مدیران و سیاستگذاران و مبلغان تربیت و اخلاق از شناسایی و تحلیل آنها شود. 🔻 2. از آنجا که روند تغییر و تحولات فرهنگی و ارزشی نسل جدید می تواند صبغه مثبت یا منفی داشته باشد، افراد و نهادهای متصدی تربیت و اخلاق بایستی بتوانند مدیران ارشد و شهروندان را برای مواجهه معقول و منطقی با آنها راهنمایی و آماده کنند. لازمه این کار، آن گونه که از سخن امام صادق(ع) بر می آید، «آگاهی به زمان» است («اَلْعَالِمُ بِزَمَانِهِ لاَ تَهْجُمُ عَلَيْهِ اَللَّوَابِسُ»؛ تحف العقول، ج۱، ص ۳۵۶). 🔻 3. فضای مجازی و به ویژه شبکه های اجتماعی امروزه یکی از ابزارهای همگانی برای رسیدن به شناختی است که از آن سخن به میان آمد. برخلاف زمان های گذشته، امروزه هر شهروند عادی با دسترسی به اینترنت و داشتن یک تلفن همراه می تواند در کمترین زمان و با کمترین هزینه آنچه در گوشه و کنار جامعه می گذرد را در قالب عکس و فیلم به سمع و نظر همگان برساند، و چه بهتر که مرتبطان با اخلاق و تعلیم و تربیت نخستین و مهم ترین مخاطبان این گزارش ها باشند و بتوانند به ویدیوها از منظر شناخت تحولاتِ زیرپوستی جامعه بنگرند، منطق و ماهیت این تحولات را بشناسند، عوامل متنوع و پیامدهای متعدد آنها را تبیین کنند و رویکرد مواجهه درست با آنها را روشن نمایند. 🔻 4. شبکه ها به مثابه پنجره ای هستند که بزرگترها می توانند از آن ببینند که بچه ها چگونه بزرگ می شوند و به موازات این که از نظر جسمی قد می کشند چگونه اخلاق و رفتارشان هم، خوب یا بد، تغییر می کند. بازتاب رفتار نادرست بچه ها در قاب این پنجره هرچند ما بزرگترها را آزرده خاطر می کند ولی راه چاره بستن پنجره نیست، بلکه اصلاح رفتار بچه ها است. 🔻 5. تصاویری که از رفتارهای نادرست نوجوانان و جوانان در شبکه های اجتماعی منتشر می شود هرچند قابل تعمیم به همه افراد این نسل نیست، اما «نشانه» تغییرات فرهنگی و ارزشی در «بخش هایی» از این نسل است. به عنوان مثال، در ویدیویی که از نزاع هلیا و دوستانش منتشر شد چند نکته قابل قابل توجه است: 1. عدم مراعات پوششی که همواره مورد تبلیغ و تایید نهادهای تبلیغی و تربیتی جامعه بوده است. 2. بیان سخنان رکیکی که در فضای عمومی جامعه ما به ویژه از سوی خانم ها کمتر بیان می شود. 3. همراه داشتن قمه توسط دختران، در حالی که تاکنون این اسلحه نوعا از سوی عده ای خاص از پسران استفاده می شده است. 4. تماشاچی بودن اطرافیان و حتی تشویق دختران به ادامه دعوا از سوی پسران حاضر در محل. 5. ناتوانی در مدیریت خشم و استفاده از خشونت به عنوان راه حل مشکلات. از تحلیل مجموع این رفتارها می توان نوعی تغییر در سامانه ارزشی و سبک زندگی برخی از جوانان، و تغییر مفاهیم ارزشی منتسب با جنسیت را نزد آنها مشاهده کرد. 🔻 6. قمه ای که توسط دختر حاضر در نزاع حمل می شد جالب ترین نکته برای کاربران شبکه های اجتماعی بود. این برای کاربران عادی شاید ایرادی نداشته باشد ولی کسانی که می خواهند با نگاهی «پدیدارشناسانه» به کمک این ویدیوها به «رفتارشناسی» و تحلیل «تحولات ارزشی» نسل جدید بپردازند، و از آن مهم تر، سمت و سوی آینده این تغییرات را پیش بینی کنند باید از این ظواهر بگذرند و به فراتر از قمه بنگرند. #حسینعلی_رحمتی 21 تیر 1400 @harahmati

از روز گذشته که این یادداشت را 👆🏿نوشته ام تا کنون دو ویدیوی دیگر از نزاع دختران در دو شهر مختلف ایران در فضای مجازی منتشر شده است. این نشان می دهد که مدعای مطرح شده در یادداشت فوق را باید بیش از پیش جدی گرفت.

چرا محققان کشورمان در رویدادهاي فلسفي جهان حضور جدی ندارند؟

♦️چرا محققان کشورمان در رویدادهاي فلسفي جهان حضور جدی ندارند؟ ✅1. انتشارات معروف راتلج كتابي را با عنوان «مجموعه مقالاتي درباره فلسفه اسلامي» (The Routledge Companion to Islamic Philosophy) با سرويراستاري ريچارد تيلور (Richard C. Taylor) و لوئيس خاوير لوپز ـ فرجيت (Luis Xavier Lopez-Farjeat) منتشر كرده است. اين كتاب كه سال 2016 و در 434 صفحه منتشر شده حاوي مجموعه مقالاتي از نويسندگان مختلف درباره فلسفه و فيلسوفان اسلامي است. ✅2. با اين كه مباحث كتاب مربوط به فلسفه اسلامي و برخي فيلسوفان ايراني، از قبيل فخر رازي و فارابي، است هيچيك از نويسندگان مقالات اين كتاب ايراني نيستند. سوال اين است كه چرا حضور فلسفه انديشان و فلسفه نگاران جامعه ما در آثار فلسفي، و به ويژه آثار مربوط به فلسفه اسلامي، كه در كشورهاي ديگر منتشر مي شود بسيار اندك است. قابل قبول نيست كه يك استاد ايراني فلسفه نتواند درباره ابن سينا يا سهروردي يا شيخ اشراق مقاله اي بنويسد در حالي كه سال ها در دانشگاه يا آن را تحصيل يا تدريس كرده است. بعلاوه كه مسلمان و ايراني بودن طبيعتا ميتواند انگيزه زيادي براي مشاركت در نگارش آثار فلسفي ايجادكند. پس مشكل بايد از جاي ديگري باشد. ✅برخی عوامل غیبت اساتيد و محققان ايراني فلسفه در پژوهش هاي فلسفي جهان : 🔻1.عدم ارتباط با فضاي فلسفي دنياي امروز: تا جايي كه من متوجه شده ام بسياري از اساتيد فلسفه كشورمان انگيزه اي براي آگاهي از مباحث و پژوهش هاي فلسفي مطرح در جوامع ديگر ندارند يا لزومي براي اين كار نمي بينند. 🔻2. عدم آشنايي با زبان هاي خارجي: يكي از پيامدهاي اين عدم مهارت آن است كه استاد حتي اگر انگيزه كافي براي نگارش مقاله به زبان هاي ديگر را داشته باشد توان انجام آن را ندارد. (البته اين مشكل تا اندازه زيادي قابل حل است به اين صورت كه استاد مي تواند مقاله را به فارسي بنويسد و بعد يك مترجم متخصص آن را به زبان ديگر ترجمه كند) 🔻3. عدم درك ضرورت: دنياي امروز عرصه دادوستدهاي علمي و فكري و معركه آرا و انديشه هاي فلسفي گوناگون است و طبيعتا كسي در اين ميان دست بالا را دارد كه بتواند مشاركت جدي در آن داشته باشد. به نظر مي رسد برخي محققان فلسفي ما هنوز ضرورت حضور در اين ميدان را متوجه نشده اند؛ از اين رو تلاش و تقلايي براي ورود به آن ندارند. نتيجه اين امر آن است كه در مجموعه هاي فلسفي كه به زبان هاي ديگر نوشته مي شود (تا آنجا كه نگارنده متوجه شده است) يا مطلبي درباره فلسفه اسلامي و ايراني وجود ندارد يا موارد معدودي هم كه درباره فلسفه اسلامي است توسط كساني نگاشته شده است كه گاه اطلاعاتشان به مراتب از اساتيد كشورمان كمتر است. 🔻4. عدم جديت كافي مراكز علمي: در نظام آموزش عالي كشورمان براي ارائه مقاله در همايش هاي خارج از كشور يا نگارش مقاله براي مجلات و مجموعه مقالاتي كه در خارج از كشور منتشر مي شود تشويق هايي در نظر گرفته شده است. ولي به نظر مي رسد برخي مراكز علمي در اجرايي كردن اين آيين نامه ها و فراهم كردن زمينه مشاركت اساتيد فلسفه كشورمان جديت و تلاش لازم را ندارند. از اين رو از سياست هاي تشويقي مصوب استفاده چنداني نمي شود. 🔻5. ناشناخته بودن اساتيد كشورمان در جوامع فلسفي ديگر كشورها: اين امر موجب مي شود كه از سوي مراكز علمي خارج از كشور نيز دعوتي از فلسفه پژوهان كشورمان براي مشاركت در فعاليت هاي علمي انجام نپذيرد. 🔹 #حسینعلی_رحمتی اردیبهشت 1395 #بازنشرمطالب_پیشین @harahmati

حالا که شرّ شد چه کنیم؟: وظایف اخلاقیِ پسامشهوریت در فضای مجازی

🔺🔻 حالا که شرّ شد چه کنیم؟ وظایف اخلاقیِ پسامشهوریت در عصر شبکه های اجتماعی ✅ مدتی پیش ویدیویی از قمه کشی دختری به نام هلیا در فضای مجازی منتشر شد که در آن دوستش به او می گوید: «قمه را غلاف کن، شر میشه». هرچند آن نزاع کشته و مجروح نداشت و از این منظر ختم به خیر شد، ولی با انتشار این ویدیو در فضای مجازی شر بزرگتری به نام «شهرتِ منفی و ناخواسته» دامن¬گیر آن دختر شد و زندگی او را وارد مرحله ای جدید کرد. چرا که این کار علاوه بر قباحت زدایی از رذائل اخلاقی، پیامدهای دیگری آسیب های روحی و روانی، تخریب وجهه او نزد خانواده و بستگان، و محروم شدن از بسیاری از فرصت های تحصیلی، شغلی، اجتماعی و سیاسی را می تواند برای او در پی داشته باشد. به این ترتیب، دختری که تا دیروز کسی او را نمی شناخت ناگهان انگشت نمای کلیک های کاربران فضای مجازی شد و تصاویر او سوژه طنز و تمسخر آنان گردید. قمه او دیده شد ولی این شر بزرگ متاسفانه نادیده ماند. ✅ماجرای هلیا نه اولین مورد نه آخرین مورد از مشهور شدن (ناخواسته) نوجوانان در فضای مجازی است و با قاطعیت می توان گفت که مواردی از این دست در آینده نیز تکرار خواهد شد. از این رو لازم است این مسئله به صورت بنیادی بررسی و برای کاهش پیامدهای آن چاره اندیشی شود. ✅چه باید کرد؟ برخی از کارهایی که در این زمینه باید انجام شود از این قرار است: 🔻 1. حمایت و همدلی: این وظیفه بیش از همه بر عهده والدین و نزدیکان فردِ آسیب دیده است. نباید او را به خاطر کاری که در آن نقشی نداشته است (یعنی انتشار تصاویر در شبکه های اجتماعی) سرزنش کرد، بلکه باید به او اطمینان داد که وضعیتِ پیش آمده را درک می کنند و در کنارش هستند. انداختن همه تقصیرها به گردن فرد مشهور شده از یک طرف موجب ضعف نقس و ناامیدی او از اصلاح رفتار خویش، و از سوی دیگر ممکن است موجب بی پروا شدن و تکرار کارهای نادرست خود شود. نوجوان آسیب دیده معمولا بیش از دیگران از نوع مواجهه اعضای خانواده با خود واهمه دارد و طبیعی است که هرگونه رفتار نامناسب با او می تواند منجر به طرد شدن از خانه و پناه بردن به حامیان بیرون از خانه و احیانا افتادن در دام افراد بی اخلاق و ناصالح شود. 🔻 2. تربیت و اصلاح: از آنجا که امر اصلاح و تربیت کاری تخصصی و پیچیده است باید از اقدامات احساسی، واکنشی و عجولانه خودداری کرده و ضمن مشورت با متخصصان صاحب صلاحیت و آگاه در زمینه اخلاق و تربیت، روان شناسی و فضای مجازی، جهت اصلاح رفتارهای فرد در فضای حقیقی و مجازی اقدام شود. نمونه برخوردهای درست در این زمینه در مورد فیلم هلیا اتفاق افتاد که دادستانی اصفهان ضمن مصاحبه روانشناختی با افراد حاضر در این فیلم و خانواده‌هایشان آنها را ملزم به طی کردن دوره‌های آموزشی و تربیتی کرد (خبرگزاری ایمنا، 30 تیر 1400، کد خبر: 508742). 🔻 3. آسیب شناسی و ریشه یابی: این وظیفه بیش از همه بر عهده افراد و نهادهای علمی و پژوهشی است. در این زمینه باید هم نسبت به شناخت عوامل و زمینه رفتارهای نادرست نوجوانان و جوانان در فضای حقیقی (مانند میل به خشونت طلبی) تحقیق شود، هم علل بی مسوولیتی افرادی که با انعکاس این رفتارها در شبکه های اجتماعی هم موجب اشتهار بی دلیل فرد و تخریب زندگی او می شوند و قباحت و زشتی رفتارهای غیراخلاقی از قبیل فحاشی و ضرب و شتم را در جامعه از بین می برند انجام گیرد. این آسیب شناسی باید توسط متخصصان رشته های مختلف از اخلاق و تعلیم و تربیت گرفته تا روان شناسی و جامعه شناسی و متخصصان فضای مجازی انجام شود. 🔻 4. دانش افزایی و آگاهی بخشی: بسیاری از رفتارهای نادرست نوجوانان و جوانان در فضای حقیقی، همچنین یکی از مهم ترین عوامل انتشار این گونه رفتارها در فضای مجازی، «جهل و ناآگاهی» افراد نسبت به پیامدهای کاری است که انجام می دهند. از این رو هم باید درباره آموزش مهارت های زیست اخلاقی در زندگی اجتماعی (از قبیل مهارت کنترل خشم، و شکل دهی به روابط اجتماعی سالم) به نوجوانان و جوانان آموزش داده شود، هم باید برای افزایش سواد رسانه ای و تعهد اخلاقی عموم شهروند-کاربران فضای مجازی اقداماتی بیش از گذشته انجام شود. آموزش «اخلاقِ شهرت» به آنها نیز وظیفه دیگری است که بر عهده متولیان امر اخلاق و فضای مجازی است. 🔻 5. نظارت و مسوولیت پذیری: افزون بر مواردِ پیش گفته، نظارت والدین بر رفتار فرزندان خود در این دو عرصه، نظارت شهروندان نسبت به یکدیگر (که در ادبیات اخلاقی اسلام از آن به امر به معروف و نهی از منکر تعبیر شده است)، پشتیبانی نهادهای رسمی از افراد آسیب دیده، و تنبیه و مجازات کسانی که با رفتارهای نسنجیده خود در فضای مجازی موجب آسیب و زیان به دیگران می شوند از جمله وظایف و مسوولیت هایی است که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. #حسينعلي_رحمتي 31 تیر 1400 @harahmati

در صورت امکان روح مرحوم محسنی، همسر خواهر اینجانب، و همه رفتگان را میهمان فاتحه و صلوات خود کنید.🏴 ان شاالله خداوند به همه شما و عزیزان تان عمر با عزت و سلامتی عنایت فرماید. رحمتی

🌺🌺🌺 از همه بزرگوارانی که نسبت به فقدان مرحوم محسنی ابراز همدردی کردند تشکر و قدردانی می کنم. با عذرخواهی از این که عرض ارادت به محضر تک تک دوستان مقدور نیست، برای شما و عزیزان تان از خدای برزگ آرزوی صحت و سلامتی، عمر با عزت، رزق واسع، و عاقبت خیر دارم. ان شاءالله خداوند توفیق دهد که در شادی های تان جبران کنم. با سپاس رحمتی