📌ضرورت توجه به نقش علامه طباطبایی در احیاء فلسفه اسلامی
🖌علامه آیة الله مصباح یزدی:
🔹باید نقش مرحوم #علامه_طباطبايي را در احياء فلسفة اسلامي بيان كنيم.
🔸خب همه ما ميدانيم كه در قرن اخير كه گرايشهاي گوناگون و متضادي احياناً در حوزههاي روحانيت شيعه وجود داشته و افرادي بودهاند كه براي احياي فلسفه اسلامي و زنده نگه داشتن آن اقدامات خوبي انجام دادهاند و با روي آن از جمله خود حضرت #امام (رضوان الله تعالي عليه) و مرحوم آقاي #آشتياني و ديگران؛ مرحوم آشتياني كه اخيراً فوت شدهاند نيز نقش مهمي در اين زمينه داشتند و به ويژه در مشهد؛ اما منظورم آشتياني استاد بود، آميرزا مهدي آشتياني كه ايشان چند سال هم در قم تشريف داشتند و حوزه تشكيل دادند و آقاي آميرزا احمد هم نقش خودشان را در تهران داشتند.
🔹اينها بزرگاني بودند كه واقعاً ناشناخته هستند و بسياري از طلبههاي ما اصلاً نميشناسند شايد اسمشان را هم ندانند ولي هيچكدام نقششان مثل نقش #علامه_طباطبايي (رضوان الله تعالي عليه) نبود.
🔸يك برنامه سنجيده، معتدل و پخته داشتند و مشي بسيار حكيمانهاي به ويژه در برابر اعتراضاتي كه ميشد و فعاليتهايي كه عليه ادامه درس ايشان شد؛ حتي از سوي بيت مرحوم #آيةالله_بروجردي اقداماتي شد و ايشان آنچنان حكيمانه برخورد كردند كه خود مرحوم آيت الله بروجردي فرمودند كه شما هر چه را كه وظيفه خود ميدانيد عملي كنيد و هيچكدام ديگر اينگونه نقشي را نداشتند و اگر اين رفتار مرحوم آقاي طباطبايي و اين تدبير حكيمانه ايشان نبود كه البته ناشي از اخلاص بيش از اندازه ايشان بود، اين فلسفه اينگونه در قم رواج نمييافت، فقط موجي ايجاد ميشد، رواجي مييافت و سپس به خاموشي ميگراييد. از آن زمان به بعد ديگر در قم آنچنان مخالفت چشمگيري با فلسفه نشد؛ گاهي هم اگر چيزهايي در گوشه و كنار گفته ميشود درخور توجه نيست.
🔹در صورتيكه پيشتر اينگونه نبود برخوردهايي كه حتي با خود امام و فرزندان امام ميكردند به خاطر انتساب، با فلسفه با اين برخوردي كه نسبت به آقاي طباطبايي دارند و كتابهاي ايشان و شاگردان ايشان اصلاً قابل مقايسه نيست و اين خب البته پس از فضل الهي، مرهون تدبير و رفتار حكيمانه و پخته ايشان است و نبايد فراموش شود.
🔸اگر ما ايشان را احيا كننده فلسفه در عصر حاضر بدانيم، گزاف نگفتيم. البته در كنارش مرحوم آقاي #مطهري و ديگران هم بودند ولي به هر حال محور ايشان بود؛ ايشان بود كه پرچم فلسفه را به دست گرفت و تا آخر آن را به زمين نگذاشت و پس از آن هم الحمدلله #جانشين_شايستة ايشان حضرت #آيت_الله_جوادي به بهترين نحو راه ايشان را ادامه ميدهد. خدا انشاءالله درجات آقاي طباطبايي را عاليتر كند و به طول عمر و توفيقات آقاي جوادي بيفزايد.
🔹به هر حال محور ايشان بود؛ ايشان بود كه پرچم فلسفه را به دست گرفت و تا آخر آن را به زمين نگذاشت.
منبع:
سخنان منتشر نشده آیت الله مصباح یزدی در جمع مسئولان همایش روز جهانی فلسفه 1388
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌#رياست_فلسفه_اسلام در اين عصر با #آية_الله_جوادي_آملی است
🖌آیة الله مصباح یزدی:
🔸 از شخصيتهاي برجستهاي كه واقعاً مايه فخر كشور هستند همچنين از ساير عزيزان؛ بهطور غيابي از حضرت #آيت_الله_جوادي كه افتخار جهان اسلام هستند و دست ما به دامن ايشان نميرسد.
🔹درباره اظهار لطفي كه فرمودند، حقيقتاً ماية شرمندگي بنده است. والا اگر ما اينجا براي چند طلبه بحث فلسفي مطرح ميكنيم، معنايش اين نيست كه نام بنده در كنار حضرت آيت الله #جوادي_آملي برده شود؛ من اين را واقعاً از ته دل ميگويم و ايشان از مفاخر عالم اسلام ميدانم و مفتخرم كه دست ايشان را ببوسم. بهطور معمول هروقت خدمت ايشان شرفياب ميشوم، سعي ميكنم اين كار را انجام بدهم.
🔸حق اين كار واقعاً بوسيله ايشان انجام ميشود و خوب است كه ايشان به دنيا هم شناسانده شود؛ ايشان واقعاً مجاهدت نمودند و عمر شريف خود را #وقف_فلسفه كردند. البته منحصراً نه در تفسير كار مرحوم آقاي طباطبايي را ادامه دادند و با امكاناتي كه حالا فراهم است به بهترين نحو همچنان ادامه ميدهند و اين باقيات صالحاتي است كه قرنها دوام خواهد يافت واين افتخار نصيب ايشان ميشود كه يك دوره كامل تفسير را با اين عظمت، با اين وسعت و با اين شكوه بيان كنند و خوشبختانه همزمان يا با اندكي تأخير در رسانهها پخش شود مردم استفاده كنند علما استفاده كنند.
🔹بنده از ته دل خيلي خوشحال هستم و دعا ميكنم كه خدا توفيقات ايشان را زياد كند و اين كار را به نحو نيكو به پايان برسانند. افزون بر فعاليتهاي ديگري كه در زمينه فلسفه، فقه، اصول و ساير علوم دارند. تنها چيزي كه ميتواند مجوز اين باشد كه مثلاً بنده هم در اين محفل شركت بكنم اين است كه قدر بزرگان شناخته شود از باب تعرف الاشياء با ضدادها معلوم ميشود كه واقعاً آقاي جوادي يعني چي.
🔸بنابراين اگر از ما كاري بربيايد و عرض كنم خدمتي به عنوان يك شاگردي از حضرت آيت الله جوادي بايد ارائه خدمتي بكنيم. رياست فلسفه اسلامي در عصر حاضر با ايشان است.
🔸حضرت عالي يادتان هست و توجه داريد كه مرحوم ميرداماد هرگاه از ابنسينا ياد ميكند ميگويد: قال شريكنا في رياست فلسفه الاسلاميه، شريكنا في رياست الفلسفه، اصل را رياست خودش ميداند ميگويد ابنسينا هم شريك ماست. حالا با اين تلاس مستمر و پيگير و عاشقانهاي كه ايشان دربارة كار علمي و تحقيق دارد واقعاً اصل در #رياست_فلسفه_اسلام در اين عصر با آقاي جوادي است.
🔸من ايشان را تازه نميشناسم از وقتي كه ما در مدرسة حجتيه بوديم حجره ما در طبقه دوم و مشرف بر حجره ايشان بود؛ كار ايشان را ميتوانستيم چك كنيم. شبها معمولاً تا نزديكيهاي نيمهشب مشغول مطالعه بودند. روز هم ما هيچگاه ايشان را در فراقت نديديم. فقط سر درس چند دقيقهاي زودتر ميآمدند و يك گپ و مزاحي با دوستان ميكردند وگرنه كار ايشان مطالعه يا تدريس و يا بحث بود.
🔹يكي از كساني كه با ايشان هم درس بود، حالا يادي هم از ايشان كرده باشيم شهيد مرحوم آقاي #حيدري بود. ايشان در فلسفه سالها با آقاي جوادي همبحث بودند. ايشان ميآمد در حجره حاج آقاي جوادي و ساعتها اسفار و گاهي شفا و مباحث ديگر را ميخواندند و اصلاً خسته نميشدند ايشان در بحث فلسفه و تحقيق و قسمتهاي ديگر هم همينگونه بود؛ اما چون محور كارشان بيشتر فلسفه بود اصلاً احساس خستگي نميكردند.
🔸عنصري با اين پاكي با اين صداقت با اين فهم با اين استعداد با اين پشتكار با اين تقوا كجا ميتوان يافت.
🔹متأسفانه دنيا ايشان را نميشناسد و نميتواند هم بشناسند. اصلاً چون در اين فضا نیستند.
🔹فرصت مناسبي است كه ما اقلاً چنين شخصيتهايي كه نعمتهاي خدايي هستند براي جامعه معرفي كنيم.بايد شرحي از زندگي ايشان به طوري رسا ارائه شود تا ايشان شناخته شود. بيشتر افرادي كه ايشان را ميشناسند از طريق درس تفسير ايشان و به واسطه اينكه در تلويزيون پخش ميشود ميشناسند؛ اما قدرت فلسفي ايشان، عمق مطالعاتشان، احاطه ايشان بر مباحث گوناگون فلسفي و عرفاني چيزهاييست كه كسي درست از آنها سر در نميآورد. اين فرصتي است كه اين كار انجام شود و ايشان معرفي شوند.
اين افتخار بايد شامل شاگردانشان و امثال بنده هم بشود كه وقتي چنين استادي داريم، پَرِ «اَكرم العلماء» آن ما را هم ميگيرد و الا اينكه ما لايق باشيم در كنار ايشان بگوييم اول ايشان و دوم فلاني، اين تضييع حق ايشان است و انشاءالله كه خداي متعالي به شما توفيق دهد كه از فرصت پيش آمده براي اداي حق علم حق معرفت، حق توحيد، حق اسلام و حق انقلاب بهرهمند شويد.
منبع:
سخنان منتشر نشده در جمع مسئولان همایش روز جهانی فلسفه 1388
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121