📌ادامه حکمت عملی در تمدن اسلامی 🔹به نظر می رسد که نظر "انقطاع حکمت عملی پس از فارابی" صحیح نباشد و از شواهد کافی علمی و تاریخی برخوردار نباشد. بلکه با مشاهده تاریخ و میراث علمی و فلسفی موجود "حکمت عملی در تمدن اسلامی" پس از #فارابی نیز ادامه یافته و رونق متناسب با تاریخ و فرهنگ مسلمین داشته است. 🔸میراث عظیم اخلاقی و سیاسی و تدبیر منزل باقی مانده از متفکران مسلمان دلیل این مدعا است. 🔹ابن مسکویه، ابن سینا، ابوریحان بیرونی، نصیرالدین طوسی، شمس الدین آملی، جلال الدین دوانی، صدرالدین دشتکی، ملاصدرا تا متفکران انقلاب اسلامی همه اثار فوق العاده ارزشمندی در این زمینه دارند. 🔹#اخلاق_ناصری حکیم بزرگ #نصیرالدین_طوسی یک شاهکار بزرگ در حکمت عملی با طرحی جامع و نواوری های گسترده است. 🔸#مقدمه_ابن_خلدون اثر دیگری است که در ادامه حکمت عملی نوشته و درصدد ارایه طرحی نوین در شناخت عمل و جوامع انسانی است. 🔹البته چون تا کنون تاریخ صحیح و جریان شناسی حکمت عملی مسلمین توسط محققان عالم و بی غرض داخلی نوشته نشده است نویسندگان داخلی به تبع مستشرقان چنین مطرح می کنند که پس از فارابی، حکمت عملی ادامه نیافته است. 🔸در حالی که با توجه به تنوع رشته های علمی در جهان اسلام، مباحث مرتبط با حکمت عملی در شکل های مختلف ادامه یافته و اثار متنوعی با گرایش های مختلفی نگاشته شده است. 🔹حکمت عملی توسط ابن سینا بخشی از الهیات فلسفی تلقی شد و در فصول پایانی کتب فلسفی همچون #اشارات و #شفا مباحث مهم حکمت عملی مطرح شد و پس از وی نیز این سنت در اثار فلسفی ادامه یافت. به طور مثال #ملاصدرای شیرازی در پایان #مبدا_ومعاد و #شواهد_الربوبیه به مباحث حکمت عملی پرداخته است. 🔸دانش کلام نیز به مباحث حکمت عملی توجه داشته است ومباحثی همچون حسن و قبح و ایمان و کفر با روش شناسی عقلی طرحی برای تحلیل کنش های اختیاری انسان و مصالح زندگی اوست. 🔹دانش فقه و اصول فقه از امتدادهای مهم حکمت عملی است و فقیهان در ادامه قواعد کلی برآمده از عقل و بنااات عقلا، طرحی عملیاتی، هماهنگ با حکمت عملی با استفاده از ادله اربعه برای زندگی و سامان اجتماعی ارایه کرده اند. 🔸همچنین عرفان عملی و فتوت نامه ها و سیاست نامه ها وشاهنامه ها همه میراث حکمت عملی به معنای عام ان است و نقش فعالی در ساخت جامعه اسلامی داشته اند. 🔹همچنین در کتب طب و پزشکی مباحث گسترده حکمت علمی بحث شده است و طبیبان بزرگی چون #زکریای_رازی و برخی از متاخرین از اطبا اثاری را در حکمت عملی تدوین کرده اند که متاسفانه تاکنون به انها توجه نشده است. 🔹یکی از پایه های مهم نهضت احیای تفکر دینی از #سیدجمال_الدین اسدآبادی تا #امام_خمینی، #علامه_طباطبایی، استاد #شهید_مطهری و #آیت_الله_خامنه_ای، حکمت عملی و میراث بزرگ حکیمان و فیلسوفان بوده است. که نیازمند تحقیقی گسترده همه جانبه است. ❇️بنابراین تاریخ حکمت عملی در تمدن اسلامی عرض عریض و تنوع گسترده ای دارد که در تحلیل تاریخ و هویت حکمت عملی و سیر تطور ان باید به این میراث عظیم ومتنوع توجه جدی شود. هرچند که وضعیت موجود نمی تواند به تنهایی، پرسش های جدید انسان معاصر و افق های بلند تمدن نوین اسلامی را کفایت کند اما این میراث بزرگ و عظیم #اطمینان_بخشترین سکو برای پرش به اقیانوس عمیق حکمت عملی و نرم افزار تمدن نوین اسلامی است. #تاملات #امتداد_حکمت_و_فلسفه ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121