eitaa logo
پژوهشکده تاریخ معاصر
2.4هزار دنبال‌کننده
1.7هزار عکس
74 ویدیو
4 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
✳️ از دریچه خاطرات؛ از نقد جمهوری‌خواهی تا سدسازی بدون آب مروری بر خاطرات افراد و شخصیت‌های مختلف در دوران رضاخان ضمن نشان دادن زوایای کمتر دیده‌شده دوران حکومت او این مسئله را به‌خوبی نشان می‌دهد که سبک نوسازی او نه‌تنها مورد انتقاد مخالفش بوده است، بلکه حتی افرادی که جزء کارگزاران حکومتی نیز بوده‌اند، نسبت به شیوه نوسازی او نقدهای جدی داشته‌اند؛ بااین‌حال فضای اختناق در آن زمان مانع از این مسئله می‌شد تا آنها بتوانند نقدهای خود را مطرح کنند. رضاخان سردار سپه، وزیر جنگ، به اتفاق عده‌ای از نظامیان در بازدید از اداره خالصجات و مالیات‌های مستقیم برای مطالعه متن کامل این مقاله بر روی لینک کلیک کنید! https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ ثروتی که رقابت‌های حزبی آن را برملا کرد؛ مالک باغ هفده‌هزارمتری دزاشیب و ادعای حمایت از قشر فقیر! ، نخست‌وزیر و رهبر حزب ملّیون، بنابر حسادت‌هایی که میان او و اسدالله علم، رهبر حزب مردم، در نزدیکی به شاه و دربار وجود داشت، عملکرد رهبر حزب مردم را زیر نظر داشت. در یکی از نمایش‌های حزبی در محلات جنوب شهر تهران، آتش حسادت او به قدری فوران کرد که خطوط قرمز نانوشته را زیر پا گذاشت و از ثروت افسانه‌ای اسدالله علم پرده برداشت: «لابد شنیده‌اید که رهبر حزب مردم به جنوب شهر و جوادیه [در تهران] رفته و گفته شما هم باید زندگی‌تان مثل شمال شهری‌ها باشد و حزب [مردم] وعده می‌دهد چنین زندگی‌[ای] را برای شما فراهم خواهد ساخت. آن چیزی که در قاموس ما عوام‌فریبی است همین است. واقعا اگر می‌خواهند زندگی مردم بهتر شود رهبر حزب که صاحب همه چیز است ــ کار به املاک وسیع خارج از تهران ایشان ندارم ــ همین باغ ایشان در دزاشیب هفده‌هزار متر است، دوهزار متر برای خود نگه دارد پانزده‌هزار متر بقیه را ببرند به جنوب شهری‌ها بدهند».1 1. خواندنی‌ها، س 19، ش 3، سه‌شنبه 8 مهر 1337، ص 10. گفت‌وگوی اسدالله علم نخست‌وزیر با لیندون جانسون معاون رئیس‌جمهوری آمریکا، در حاشیه یک مهمانی در تهران. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ جوان دشتستانی چگونه کرسی ساوه را در مجلس اشغال کرد؟ شرح در پست زیر : https://eitaa.com/iichs_ir/5428
پژوهشکده تاریخ معاصر
✳️ جوان دشتستانی چگونه کرسی ساوه را در مجلس اشغال کرد؟ شرح در پست زیر : https://eitaa.com/iichs_i
✳️ جوان دشتستانی چگونه کرسی ساوه را در مجلس اشغال کرد؟ یکی از نمایندگانی که در انتخابات دوره پنجم مجلس شورای ملی (مجلسی که زمینه تغییر سلطنت از قاجاریه به پهلوی را فراهم کرد) کرسی نمایندگی را به دست آورد بود. این جوان دشتستانی از ساوه وارد مجلس شد؛ حال‌آنکه «نه هـوای سـاوه را اسـتشمام کرده و نه جرعه‌ای آب آنجا را نوشیده‌ و نه‌ معروفیت محلی» داشت.1 در ۲8 دی ۱۳۰۲ فرج‌الله بهرامی با ارسال نامه‌ای به کفیل ارکان حرب قشون، دستور رضاخان مبنی بر انتخاب علی دشتی از ساوه را به مسئولین امر ابلاغ کرد. در این نامه چنین آمده است: «کفالت محترم ارکان حرب کل قشون. در موضوع وکالت دشتی در ساوه، شرحی حضور مبارک حضرت اشرف روحی فداه عرض شد. معلوم گردید به جنابعالی دستور شفاهی فرموده‌اند و به بنده نیز امر فرمودند ابلاغا تصدیع دهم که در ظرف امروز از صدور تلگراف رمز و غیره و هر وسیله‌ای که تسریع آن را عقیده دارید، با کمال فوریت تصمیمی اتخاذ فرمایید که انتخاب ایشان در ساوه حتمی و دچار تردید نگردد. فرج‌الله بهرامی دبیر اعظم».2 علی دشتی، در دوره غائله جمهوری‌خواهی، فعال‌ترین و متنفذترین روزنامه‌نگار مدافع رضاخان سردارسپه شناخته می‌شد که در نشریه «شفق سرخ» مطالبی به حمایت از او منتشر می‎‌کرد. فرج‌الله بهرامی، رئیس کابینه وزارت جنگ و منشی رضاخان سردارسپه، نیز مخفیانه و با نام مستعار ف. برزگر در «شفق سرخ» می‌نوشت. او رابط سردارسپه با دشتی و اقمار سرخ او بود. البته خود دشتی نیز با سردارسپه دیدارهای خصوصی مکرر داشت. علی دشتی و فرج‌الله بهرامی شماره آرشیو: 175-4ع 1. قهرمان میرزا سالور، روزنامه خاطرات عین‌السلطنه، ج ۹، به کوشش مسعود سالور، ایرج افشار، تهران، اساطیر، 1374، ص 6733. 2. انتخاب مجلس پنجم به روایت اسناد، ج 1، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1384، ص 423. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ تأثیر الطاف ملوکانه بر افزایش جمعیت بهائیان؛ دستوراتی که مقدم بر اوامر ملوکانه بود! ، مشاور عالی حقوقی اصناف، که یکی از نزدیک‌ترین دوستان محمدرضا پهلوی و نیز یکی از قاچاقچیان بین‌المللی مواد مخدر به‌شمار می‌آمد، بزرگ‌ترین سازمان مخفی گانگستری را در ایران اداره می‌کرد؛ با وجود این، او در برابر قدرت کانون‌های بهائی در ایران لنگ می‌انداخت؛ چرا که «بیشتر کارها به‌دست بهائی‌ها سپرده شد؛ به ترتیبی که اکثر پست‌های مهم در کانون بهائی‌ها تعیین و بعد به شاه پیشنهاد می‌شد؛ شاه هم تصویب و ابلاغ می‌کرد. هویدا، روحانی، و... همه بهائی بودند. البته ما در ایران بهائی داشتیم، ولی تعدادشان بسیار کم بود، اما وقتی وضع بهائی‌ها خوب شد و شاه به آنها لطف پیدا کرد، بسیاری مصلحتی ــ و نه واقعی ــ بهائی شدند تا پست‌های خوبی بگیرند. من حتی در یکی از گزارش‌هایم به شاه، صراحتا روی کاغذ نوشتم که "سازمان برنامه دستورات فرقه را مقدم بر اوامر ملوکانه می‌داند". و این‌طور هم بود».1 تعدادی از بهائیان در سفر به شماره آرشیو: 119-133س 1. تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد، مصاحبه با فلیکس آقایان، نوار شماره 1، ص 8. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ نگاهی به نشریه انتقام؛ نشریه مخفی پس از کودتای 28 مرداد 1332 و سقوط دولت مصدق، محمدرضا پهلوی به ایران بازگشت و با تقویت ارتش و ایجاد ساواک به سرکوب تمامی جریان‌های مخالف خویش پرداخت. با آغاز دهه 1340 تحولات و رخدادهای مهمی در کشور به‌وجود آمد. محمدرضا پهلوی با حمایت‌های کندی، رئیس‌جمهور آمریکا، برنامه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی را به منظور جلوگیری از انقلاب توده‌ای به اجرا گذاشت. با تحمیل شدن این برنامه‌ها در ایران، امام خمینی به مخالفت با این اقدامات رژیم برخاست. رژیم پهلوی در واکنش به مخالفت‌های امام و علمای مذهبی به دستگیری، تبعید و سرکوب آنها دست زد. رژیم پهلوی پس از تبعید امام خمینی هرگونه حرکت مستقل را به‌‎شدت سرکوب و امکان فعالیت آزاد سیاسی را از بین برد. در چنین وضعیتی آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی، از طلبه‌های مبارز حوزه علمیه قم، به ‌منظور استمرار مبارزه، آگاه نمودن افکار جامعه و طلاب حوزه از شرایط سیاسی کشور و افشای «جنایت‌های رژیم»، نشریه مخفی با عنوان انتقام را به مدت یک سال (441343-1344ش) در قم و تهران منتشر کرد. برای مطالعه متن کامل این مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید؛ https://b2n.ir/497993 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ با همکاری پژوهشکده تاریخ معاصر و خانه کتاب و ادبیات ایران؛ جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی برگزار می‌شود به گزارش روابط عمومی ، دکتر ، رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر، و ایوب دهقانکار، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، به منظور برگزاری «جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی» تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند. به موجب این تفاهم‌نامه، پژوهشکده تاریخ معاصر و خانه کتاب و ادبیات ایران با همکاری هم، کتاب‌های منتشرشده با موضوع‌های زندگی‌نامه و شرح‌حال‌نویسی، خاطرات و مستندنگاری، تحقیقات و پژوهش‌های تاریخی، تاریخ شفاهی، اسناد و پژوهش‌های اسنادی و داستان و رمان تاریخی را که در بازه زمانی 1397-1357(گام اول انقلاب) منتشر شده باشند بررسی و با معرفی بهترین آثار، جوایزی به مؤلفان آنها اهدا خواهند کرد. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ گزارش‌هایی از درباره فعالیت حزب اقلیت مردم چوقولی‌های رهبران دو حزب مردم و ملّیون در محضر شاه در اردیبهشت ۱۳۳۶ش موجودیت خود را اعلام کرد. رهبر این حزب تا پایان حیات سیاسی آن امیراسدالله علم بود. یک سال بعد دومین حزب دولتی توسط نخست‌وزیر وقت، منوچهر اقبال، تأسیس شد (۱۳۳۷ش). اعضای این حزب بیشتر از میان وزرا، نمایندگان مجلس و مقامات وقت بودند و نقش حزب اکثریت را در مقابل اقلیت (حزب مردم) بازی می‌کردند. این دو حزب در ظاهر تلاش می‌کردند نظام دو حزبی را به فرمان محمدرضا پهلوی در ایران به نمایش بگذارند. چون فلسفه وجودی هر دو حزب حکومت‌ساخته مردم و ملّیون «پیروی از منوّیات شاهانه» بود، رهبران هر دو حزب نیز از تخریب چهره رقیب خود نزد شاه کوتاهی نمی‌کردند. در حقیقت نحوه تقرب به «ذات ملوکانه» خود جایی برای رقابت دو طرف بود. ساواک در 18 شهریور 1336 دراین‌باره گزارش داده است: «روز گذشته آقای علم در کلوپ حزب مردم به دکتر ریاحی و دکتر صالحی، پزشکان وزارت بهداری، اظهار داشته که از این پس علنا با دولت مخالفت خواهند کرد و چنانچه دولتی‌ها بخواهند ذهن اعلیحضرت همایون شاهنشاه را نسبت به اعضای حزب مشوب نمایند، آنها هم اشخاصی را در اختیار دارند که به مقام شامخ سلطنت نزدیک بوده و می‌توانند به شرف عرض ملوکانه برسانند که اظهارات مخالفین خلاف واقع می‌باشد».1 1. مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی (پرونده حزب مردم) https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ با همکاری و خانه کتاب و ادبیات ایران؛ فراخوان اولین جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی منتشر شد به گزارش روابط عمومی پژوهشکده تاریخ معاصر، اولین جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی با هدف ارتقای فرهنگ و حافظه تاریخی جامعه اسلامی ایران و حفظ استقلال و هویت فرهنگی، شناسایی و معرفی کتاب‌های برتر در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی (ریشه‌ها و پیامدها)، کمک به اعتلای سطح دانش تاریخی و فرهنگ مکتوب، مقابله با تحریف تاریخ انقلاب اسلامی، حمایت و تشویق مؤلفان و پدیدآورندگان متعهد و متخصص سراسر کشور در این حوزه در بهمن 1399 برگزار می‌شود. دبیرخانه اولین جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی از ناشران، پدیدآورندگان، مترجمان و مصححان دعوت می‌کند با ثبت‌نام در تارنمای اینترنتی www.tarikhsal.ir کتاب یا کتاب‌های پیشنهادی خود را به این دبیرخانه ارسال کنند. آثار منتشرشده در بازه زمانی 1357ـ1397 (گام اول انقلاب) در جشنواره قابل بررسی و داوری خواهند بود. بر اساس این فراخوان، کتاب‌های ارسال باید دارای برگه اعلام وصول باشند و جزء کتاب‌های کمک‌درسی و عکس‌برداری‌شده نباشند. فقط آثاری در جایزه کتاب انقلاب اسلامی داوری و ارزیابی می‌شوند که پدیدآورنده یا ناشر کتاب، کاربرگ ثبت‌‌نام را در تارنمای این جایزه پر کرده و به ‌همراه دو نسخه از کتاب به دبیرخانه ارسال کند. داوری آثار مربوط به بازه زمانی 1357ـ1395 در قالب تشویقی ـ رقابتی و آثار مربوط به سال‌های 1396ـ1397 در قالب ضوابط رقابتی صورت می‌گیرد. شایان ذکر است آثار دریافت‌شده بازگردانده نخواهند شد. علاقه‌مندان می‌توانند آثار تألیف، ترجمه و تصحیح خود را در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی (ریشه‌ها و پیامدها) در بخش‌های کلیات (دانشنامه‌های تخصصی، کتاب‌شناسی توصیفی تحلیلی و روزشمار)، خاطرات، زندگی‌نامه و شرح‌حال‌نویسی، مستندنگاری (سفرنامه‌نویسی، یادداشت‌های روزانه و عکس‌نوشت)، تحقیقات و پژوهش‌های تاریخی، تاریخ شفاهی، اسناد و پژوهش‌های اسنادی، رمان تاریخی و کودک و نوجوان به این جایزه ارسال کنند. مهلت ارسال آثار به اولین جایزه کتاب تاریخ انقلاب اسلامی 10 بهمن‌ماه سال جاری است و علاقه‌مندان می‌توانند آثار خود را به نشانی تهران، الهیه، خیابان شهید فیاضی (فرشته)، نبش خیابان چناران، پژوهشکده تاریخ معاصر، پلاک 15، کدپستی: 1964964353 ارسال کنند یا برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن 02122608690 تماس گیرند. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ عوامل دیکتاتورشدن از زبان مدیرعامل سازمان برنامه او؛ ماحصل «بله‌قربان‌گویی» و «بله‌قربان‌شنوی» در پست بعد بخوانید ... https://eitaa.com/iichs_ir/5441
پژوهشکده تاریخ معاصر
✳️ عوامل دیکتاتورشدن #محمدرضا_پهلوی از زبان مدیرعامل سازمان برنامه او؛ ماحصل «بله‌قربان‌گویی» و «بله
✳️ عوامل دیکتاتورشدن از زبان مدیرعامل سازمان برنامه او؛ ماحصل «بله‌قربان‌گویی» و «بله‌قربان‌شنوی» «بله‌قربان‌گویی» و «بله‌قربان‌شنوی» یکی از شیوه‌های مدیریتی است که در تاریخ ایران، به‌ویژه در دوره پهلوی، برای دستیابی به منصب، حفظ آن و ترقی در ساختار مدیریتی کشور بسیار کاربرد داشته است. این شیوه مدیریتی که در رأس رژیم تولید می‌شد و در زیر ساختارها جریان می‌یافت، پیامدهایی داشت که یکی از آنها را از زبان یکی از همین بله‌قربان‌گوها و بله‌قربان‌شنوها می‌خوانیم: ابوالحسن ابتهاج که خود مدت مدیدی در سیستم اداری رژیم پهلوی فعالیت کرده بود (او در فاصله سال‌های ۱۳۳۳ تا ۱۳۳۷ مدیرعامل سازمان برنامه و از ۱۳۲۰ تا 1327 مدیرعامل بانک ملی ایران بود) دو عامل را در دیکتاتور شدن محمدرضا پهلوی بسیار اثرگذار می‌داند. یکی تأیید شدن تمام نظرات او توسط رجال و دولتمردان و دیگری حمایت قدرت‌های خارجی از او ــ که در دوره پس از کودتای 1332 عیان‌تر شد و همان هم ناشی از بله‌‎قربان‌‎گویی محمدرضا در برابر آنها بود: «به عقیده من دو عامل در تبدیل شدن محمدرضا پهلوی به یک دیکتاتور مهم بود: یکی عدم مقاومت ایرانی‌ها در مقابل زور؛ چراکه حتی یکی از اطرافیان محمدرضا پهلوی به خودش اجازه نمی‌داد که به این آدم نظر غیر موافقی بدهد. عامل دوم که شاید از عامل اول مهم‌تر باشد، حمایت دو قدرت بزرگ آن زمان از او بود؛ هم انگلیسی‌‎ها و هم آمریکایی‌ها از او حمایت می‌کردند؛ به طوری که دولت آمریکا (ریچارد نیکسون) به شاه کارت بلانش داده بود و او می‌توانست هر سلاحی را که می‌خواهد بدون گفت‌وگو و مذاکره بخرد».1 1. تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد، مصاحبه با ابوالحسن ابتهاج، نوار شماره 14، ص 9. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir