🔶 أعمّ العلوم اگر مبادى هر علمى در علم ديگر تبيين شود، ناگزير بايد به علمى برسيم كه مبادى اش، در خودش تبيين شود؛ در غير اين صورت تسلسل در علوم پيش خواهد آمد كه محال است. استحاله تسلسل علوم به اين دليل است كه مبادى هر علم به لحاظ معرفت شناختى نقش علت را براى علم ايفا مى كند؛ زيرا مباحث و مسائل علم بر مبادى اش توقّف دارد. 📚 مرحوم محقّق طوسى -قدّس سرّه القدّوسى- در "منطق التجريد" مى نويسد: "و العلمُ الباحثُ عن الموجودِ المطلقِ هو الّذى يَرتقى العلومُ اليه و يُبيَّن مبادئُها فيه" علمى كه از موجود مطلق بحث مى كند، همان علمى است كه تمام علوم به سوى او ارتقاء مى يابند (به آن محتاج اند) و مبادى آن، در خودش تبيين مى شود. 📖 علامه حلّى در شرح اين فراز به ترتّب علوم بر اساس رابطه موضوع علوم اشاره مى كند و اينكه اين ترتّب ناگزير به علمى منتهى مى شود كه ديگر علمى، بالاتر از آن نيست. ❓❓ كدام علم؟ از آنجا كه أعمّ الموضوعات وجود است، پس علمى كه از وجود (هستى) بحث مى كند نيز أعمّ العلوم است. ❓❓ اكنون شما بفرماييد أعمّ العلوم كدام علم است؟ ✅ أحسنت؛ "علم الهى" يا "فلسفه" است. الجوهر النضيد، ص ٣٣٦. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#حكايتى از بزرگان 🔶 توصيه علامه طباطبايى ...ما مى دانستيم كه ايشان اهل فلسفه هستند و در اين ارتباط از دانش معظّم له بهره مى برديم؛ اما نمى دانستيم كه اين استاد بزرگ، اهل عرفان نيز مى باشند... يكى از آقايان اهل علم به حوزه مشهد آمد و در محضر آية الله ميلانى به كسب فيض پرداخت. ايشان دو- سه سالى در مشهد ماند و بعد به حوزه علميه نجف رفت. روزى ايشان رو به بنده كرد و گفت: آن وقت ها كه خدمت علامه طباطبايى در حوزه علميه قم درس مى خواندم، شيفته عرفان شدم و از ايشان پرسيدم: استاد! پيش چه كسى بروم و درس عرفان بخوانم؟ تصميم گرفته ام كه راجع به عرفان و مسائل عرفانى آگاهى به دست آورم. علامه طباطبايى در جوابم فرمود: پيش آية الله ميلانى درس عرفان بخوان! ...بايد اعتراف كرد كه معظّم له در ميان مراجع تقليد شيعه، كم نظير بودند و به راستى نعمت بزرگى به شمار مى آمدند؛ افسوس كه شكر اين نعمت الهى، آنچنان كه بايسته و شايسته بود، صورت نگرفت. بسيارى از افراد، فرصت بهره جستن از دانش هاى گوناگون ايشان را پيدا نكردند. در واقع بايد گفت كه آية الله ميلانى در حوزه مشهد نعمتى ناشناخته بود. 📖 از خاطرات مرحوم آية الله سيد حسين شمس 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ با نهایت تاسف و تأثر، به اطلاع محبان اهل بیت علیهم‌السلام می‌رساند، روح ملکوتی استاد اخلاق، مفسر قرآن، عالم ربانی، حضرت آیت الله سید محمد ضیاءآبادی ساعتی پیش به لقاء الله پیوست. https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#معرفى_كتاب مرحوم آية الله ضياءآبادى در اين كتاب ضمن تحليل مسئله "توسّل" ، به شبهات وهابيت پاسخ مى دهند. 🔶 اين كتاب از اولين كتاب ها به زبان فارسى در نقد وهابيت است. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 سه مطلب مقدّماتى كتاب "گوهر مراد" از مقدمه، سه مقاله و خاتمه تشكيل شده است. در مقدمه سه مسئله تبيين مى شود: ١. اشاره به جايگاه و رتبه وجودى انسان و اينكه به چه دليلى مورد خطاب تكليفى قرار گرفته است. ٢. معرّفى دو راه رسيدن به خدا؛ راه ظاهر و راه باطن. ٣. توضيح اختلاف علماء در معارف الهى و تبيين فائده كلام و حكمت. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 مرتبه وجود انسان حكيم لاهيجى در اولين مطلب از مقدمه "گوهر مراد" مرتبه وجودى انسان را تبيين مى كند؛ اينكه در انسان جوهرى وجود دارد كه با ساير جواهر محسوسه تفاوت دارد. 🔵 روح يا نفس ناطقه اين جوهرى كه مخصوص انسان است به وسيله حواس درك نمى شود؛ بلكه به واسطه خواصّ و آثارى كه دارد فهميده مى شود. (معقول است.) 📖 در عرف شرع از اين جوهر مخصوص به انسان، به "روح" و در عرف حكمت از آن به "نفس ناطقه" تعبير مى شود. 📌 ملا عبدالرّزاق در ادامه به دو اثر مختصّ به جوهر انسان اشاره مى كند: ١. علم به معقولات و مفهومات كلّى ٢. عمل خير ناشى از اراده عقلى "و اثر مختص به اين جوهر (نفس ناطقه) كه هيچ يك از جواهر محسوسه با او در اين شريك نيست، بر دو نوع است: يكى علم به معقولات و مفهومات كلّيّه كه بدين وسيله، وى را شناسائى خداى تعالى حاصل شود؛ و ديگرى عمل خير ناشى از اراده عقلى محض كه مُبرّا از شائبه شهوت و غضب و ساير اغراض زايده تواند بود، و بدين جهت وى را عمل به مرضات الهى كه مبنى بر قربت محض و اخلاص مجرد باشد، ميّسر تواند شد." 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 انواع ادراك و انواع اراده انسان دو نوع ادراك دارد: ادراك جزئى و ادراك كلّى 🔵 ادراك جزئى: آن است كه به وسيله حواسّ ظاهرى حاصل مى شود: بينايى شنوايى بويايى چِشايى بَساوايى حكيم لاهيجى در ادامه "خيال" و "وهم" را نيز از انواع ادراك جزئى به حساب مى آورد. (بحث تفصيلى قواى نفس مربوط به كتاب نفس است كه به خواست خدا به آن اشاره خواهد شد.) 🔵 ادراك كلّى: آن است كه تنها به ذوات مجرده و مفهومات كلّيّه تعلق مى گيرد. اين نوع از ادراك محتاج به حواسّ ظاهرى و ابزار آن نيست؛ بلكه به ذات خود حاصل مى شود. به اين ادراك كلّى تعقّل و نطق نيز گفته مى شود. 📋 به دنبال تقسيم ادراك به جزئى و كلّى، اراده انسان نيز به دو قسم تقسيم مى شود: اراده عقلى و اراده غير عقلى اراده عقلى نيز دو قسم دارد: اراده عقلى محض و اراده عقلى غير محض 📢 ادامه دارد... 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#موعظه #رجب_المرجب 🔶 آية الله حاج آقا مجتبى تهرانى 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#المراقبات 🔶 نداى ملَك داعى و جواب آن يكى از مراقبت هاى مهم در اين ماه به ياد داشتن حديث "ملَك داعى" است كه از پيامبر صلى الله عليه و آله روايت شده است. پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: خداى متعال در آسمان هفتم فرشته اى را قرار داده است كه "داعى" گفته مى شود. هنگامى كه ماه رجب آمد، اين فرشته در هر شبِ اين ماه تا صبح مى گويد: خوشا به حال تسبيح كنندگان خدا، خوشا به حال فرمانبرداران خدا. خداى متعال مى فرمايد: همنشين كسى هستم كه با من همنشينى كند، فرمانبردار كسى هستم كه فرمانبردارم باشد و بخشندهٔ خواهان بخشايش هستم. ماه، ماه من، بنده، بنده من و رحمت، رحمت من است. هر كسى در اين ماه من را بخواند، او را اجابت مى كنم و هر كس از من بخواهد، به او مى دهم و هر كس از من هدايت بخواهد، او را هدايت مى كنم. اين ماه را رشته اى بين خود و بندگانم قرار دادم كه هر كس آن را بگيرد، به من مى رسد. 📖 المراقبات، ص ٩٦. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#موعظه 🔶 مراتب ايمان در كلام امام هادى عليه السلام آية الله شيخ حسين مظاهرى 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 لياقت انسان براى تكليف الهى صحبت درباره اراده انسان و اقسام آن بود. ملّا عبدالرّزاق اراده را به دو قسم عقلى و غير عقلى تقسيم مى كند. 🔴 اراده غير عقلى: اراده اى است كه از احساس يا توهّم و يا تخيّل ناشى شود. اراده عقلى نيز بر دو قسم است: اراده عقلى محض و اراده عقلى غير محض ✅ اراده عقلى محض: هر فعلى و عملى كه شهوت و غضب را فايده اى در آن حاصل نشود، اراده آن، عقلى محض است. (يعنى در آن عمل، شهوت و غضب، مطلوب و مقصود اصلى نباشد.) بر اساس چنين اراده اى كارهاى خالصانه به هدف كسب رضايت پروردگار از سوى انسان انجام مى شود. با همين بيان، اراده عقلى غير محض نيز فهميده مى شود. 📌 اكنون مى گوييم توانمندى انسان بر ادراك كلّى و اراده عقلى محض موجب شده كه انسان لياقت تكليف الهى را پيدا كند و مفتخر شود بر اينكه مورد خطاب پروردگار قرار بگيرد. 🔷 اين دو خصوصيت (معرفت الهى و عمل بر وِفق اخلاص) كه موجب تكليف مى شود، تنها در انسان وجود دارد؛ بر خلاف ديگر موجودات يعنى جماد، نبات، حيوان و ملَك (فرشته). 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

❓ تفاوت انسان با ديگر موجودات آنچه موجب شايستگى انسان براى تكاليف الهى مى شود، عبارت است از: ١. معرفت الهى ٢. عمل خالصانه 🔴 جماد و نبات موجوداتى هستند كه شعور و اراده ندارند. (فهم و شعور داراى مراتب است؛ در اينجا مراد همان ادراك كلّى و تعقّل است كه از قواى نفس ناطقه انسانى به شمار مى رود.) 🔴 ديگر حيوانات شعور و اراده دارند؛ اما شعورى حسّى و اراده اى كه شهوى و غضبى محض است. و همين سبب مى شود كه از معرفت و بندگى خدا (به آن معنى كه در انسان محقَّق مى شود و ملاك تكليف است) محروم باشند. 🔵 و اما مَلَك از آنجا كه معرفت ايشان از معارضه وَهم، مصون و اخلاص ايشان از مزاحمت شهوت و غضب مُبرّاست، تكليف (به معنايى كه در انسان مدّ نظر است) متوجه ايشان نيست. ❓ تكليف درباره انسان چه معنايى دارد؟ 📖 تكليف از كُلفت مشتق شده در حالى كه در معرفت و عبادت ملائكه، كُلفت راه ندارد. همين نكته (وجود كُلفت در معرفت و عبادت و انتخاب اين مسير و سير در آن) سبب برترى انسان بر مَلَك مى شود. از قضا بر اساس همين جهت (اختيار و اراده انسان و امكان صعود و سقوط انسان) نيز ممكن است از حيوان پست تر شود. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 آسمان بار امانت نتوانست كشيد حكيم لاهيجى به سبب لياقت انسان براى تكليف الهى اشاره كرد. مناسب است به آيه ٧٢ سوره احزاب توجه كنيم: 🕋 إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ ۖ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا 📚 در اينكه مراد از "امانت" در آيه چيست، ميان مفسّران اختلاف نظر وجود دارد. به نقل از مرحوم طبرسى در "مجمع البيان" يكى از اقوال همين مسئله تكليف است. ✅ علامه طباطبايى نيز ضمن تبيين معناى امانت (چيزى است كه نزد غير به وديعه گذاشته مى شود تا از آن حفاظت كند و به صاحبش برگرداند) به احتمالات مختلف اشاره مى كند و ديدگاه خود را به اين صورت بيان مى كند: كمالى كه از معتقد شدن، عمل صالح و پيمودن مسير كمال براى انسان حاصل مى شود تا جايى كه خدا او را براى خودش خالص مى گرداند و در نهايت خدا متولّى تدبير امور انسان مى شود. 🔵 علامه طباطبايى از اين معنى به "ولايت الهيّه" تعبير مى كند. 📖 تفسير "بيان السعادة فى مقامات العبادة" نيز تبيين دقيقى دارد. علاقه مندان مراجعه بفرمايند. 📋 و در پايان چه خوب فرمود جناب لسان الغيب شيرازى: آسمان بار امانت نتوانست كشيد قرعه كار به نام من ديوانه زدند 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#قضا_قدر #آيةالله_جوادى_آملى 🔶 قضا و قدر يكى از مسائل دقيق و دشوار در الهيات است. رابطه دعا با قضا و قدر به صورت خلاصه در كلام حكيم الهى آية الله جوادى آملى 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#ابوالحسنى_منذر #سالگرد_رحلت ⚫️ سالگرد رحلت مرحوم حجة الإسلام و المسلمين على ابوالحسنى منذر 📚 آثار ارزشمند ايشان در تاريخ مشروطه و شهيد آية الله شيخ فضل الله نورى مغتنم است. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#معرفى_كتاب 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#علامه_طباطبائى #مكتب_تفكيك 🔴 گفتگوی علامه طباطبائی و بنیانگذار مکتب تفکیک 🖊 احمدحسین شریفی 🔶 آیت الله مصباح می‌فرمودند علامه طباطبائی زمانی که پس از اتمام تحصیلات خود در نجف به ایران برگشتند، برای زیارت امام رضا علیه السلام به مشهد مسافرت کردند. وقتی مرحوم #میرزامهدی_اصفهانی، رهبر تفکیکیان، که فردی بسیار شریف و بزرگوار و اهل تقوا و البته از مخالفان سرسخت فلسفه بود، متوجه حضور ایشان در مشهد می‌شوند برای ملاقات با ایشان به مسافرخانه‌ای که ایشان در آنجا سکونت داشت، رفتند. 🔶 #علامه_طباطبائی می‌فرمودند ایشان را در صدر اتاق نشاندم و به رسم مهمان‌نوازی با کمال ادب در محضر ایشان نشستم. آقامیرزا مهدی این سؤال را مطرح کرد: 🔷 «آقا اين منطق ارسطويي و اين‌ها چه اعتباري دارد؟ چه نيازي به اینهاست؟ آدم يک فطرت خدادادي دارد. اگر کسی عقل داشته باشد وقتی مطلبي به او القا مي‌شود، اگر درست فکر کند می‌تواند درستی یا نادرستی آن را بفهمد. چه نیازی به آن قواعدی که ارسطو درست کرده است داریم؟ قرآن کجا گفته بايد تابع منطق ارسطو باشيم؟ کدام امامي کدام پيغمبري گفته؟» 🔶 علامه طباطبائی می‌فرمودند ایشان به همین شکل مدتی به سخن خود علیه منطق ارسطویی ادامه داد. و استدلال می‌آورد که ما نیازی به منطق ارسطویی نداریم! وقتی سخنشان تمام شد، سکوت کردند. و سپس از من سؤال کرد نظر شما چیست؟ گفتم: 🔷 «اگر اين فرمايش شما صحيح باشد اين مطلب مي‌شود صغري؛ اين مي‌شود کبري؛ اين هم مي‌شود نتيجه. و منطق ارسطویی چیزی بیش از این نمی‌گوید. اگر منطق ارسطويي باطل است پس استدلال شما اعتباري ندارد. و اگر منطق ارسطویی درست است باز هم سخنان شما اعتباری ندارد» 🔶 مجددا مرحوم میرزا مهدی شروع به توجیه سخنان خودش کرد و آنقدر گرم بحث ‌شد که از آنجايي که نشسته بود همين طور مي‌آمد تا وسط اتاق. من هم مي‌نشستم گوش مي‌کردم و آخرش وقتي تمام ‌شد مجدداً پرسید، حالا نظرتان چيست؟ من گفتم: 🔷 «باز هم این صغرای سخن شما است و این هم کبرای آن و این هم نتیجه آن. اگر منطق ارسطويي باطل است پس اين شکل استدلال نتيجه‌اي ندارد.» 🔶 ارسطو که مخترع و جاعل و تولید کننده منطق نبوده است؛ او کاشف روش‌های صحیح‌ تعریف و استدلال و تمایز تعریف و استدلال صحیح از ناصحیح و مغالطی بوده است. #علامه_مصباح @Ahmadhoseinsharifi 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#معرفى_كتاب #شكوفايى_كلام_اسلامى 🔶 مؤلف از پژوهشگران برجسته در اسلام شناسى و كلام اسلامى است. به گفته ناشر، اين كتاب را چكيده سى و پنج سال پژوهش و درآمدى كلى بر شاهكار وى "كلام و جامعه در سده هاى دوم و سوم هجرى" مى توان دانست. 📖 كتاب از يك مقدمه و پنج فصل تشكليل شده كه عبارت است از: ١. كلام از منظر كلام ٢. كلام و قرآن ٣. كلام و علم ٤. كلام و حقيقت انسان ٥. كلام و اصول آن 🔴 از اين نكته نبايد غافل شد كه متأسفانه در بيشتر موارد منابع اهل سنت مورد استناد و اتكاى مستشرقان و اسلام شناسان قرار مى گيرد. 📚 اين كتاب در سال ١٣٩٩ به همت انتشارات حكمت به چاپ رسيده است. 💐 ديشب دوست عزيزم، فاضل ارجمند شيخ حسين سليمانى اين كتاب را به بنده هديه داد كه باز هم از ايشان تشكر مى كنم. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#مولى_الموحّدين #اميرالمؤمنين_عليه_السلام ولادت حضرت اميرالمؤمنين امام على بن أبى طالب عليه السلام را خدمت أعضاء محترم و فرهيخته "گوهر مراد" تبريك و تهنيت عرض مى كنم. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a