✅ نقاشی، مجسمه‌سازی و عروسک‌سازی 📝 «تصاویر» سه نوع هستند که حکم هر یک از آنها، به شرح ذیل است: الف. اگر تصویر مربوط به موجودات بی‌روح مثل گل، بوته، درخت و... باشد، نقّاشی آن - هرچند برجسته باشد - و نیز ساختن مجسّمۀ آن، اشکال ندارد. ب. اگر تصویر موجودات روح‌دار بدون برجستگی باشد، مثل نقّاشی انسان و حیوان و طرّاحی عکس کامپیوتری، اشکال ندارد و تصاویر فتوگرافی (عکس) و تصاویر تلویزیونی معمول در زمان ما هم، همین حکم را دارد. ج. اگر تصاویر موجودات روح‌دار، به شکل مجسّم و برجسته باشد؛ مثل مجسّمۀ انسان و حیوان، جنّ و فرشتگان یا موجودات خیالی روح‌دار مثل سیمرغ و غول بین آیت‌الله خامنه‌ای و آیت‌الله سیستانی اختلاف نظر وجود دارد. 📌 طبق نظر آیت‌الله سیستانی چنانچه تصویر کامل یا در حکم کامل (تصویر در حکم کامل مانند تصویر برجستۀ شخص نشسته، یا تصویر برجستۀ نیم رخ از انسان یا کسی ‌که دستش را پشت سرش قرار داده است) باشد یا تصویر ناقص از موجود روح‌دار (تصویر ناقص از حیوان روح‌دار‌، مانند مجسّمه یا تصویر برجستۀ شخص دست بریده یا پا بریده یا فردی ‌که سر ندارد و در این مورد، فرق ندارد که نقص به جهت فقدان عضوی باشد که در حیات نقشی ندارد مثل دست یا پا و یا به جهت فقدان آنچه در حیات مؤثّر است، مثل سر باشد.) به حساب آید، ساختن و اجرت ساخت آنها، بنابر احتیاط لازم، حرام است و در حرام بودن ساخت آن فرقی بین سنگ، چوب، فلز، پلاستیک، گچ، پارچه، کاموا و مانند آن نیست؛ بنابراین اشیایی مانند عروسک‌های اسباب‌بازی یا نمایشی، گچ‌بری اشکال حیوانات و مانکن‌های مخصوص نمایش لباس همگی در حکم مجسمه هستند. البته باید توجه شود که آنچه بنابر احتیاط واجب حرام است، ساختن و اجرت گرفتن برای ساختن است؛ و الا خرید و فروش و نگهداری در منزل جایز است. هرچند نگهداری مجسمه در منزل کراهت دارد. 📌 اما طبق نظر آیت‌الله خامنه‌ای ساخت مجسمه از موجودات روح‌دار و همچنین خرید و فروش و نگهداری و امر به ساخت مجسمه هم اشکال ندارد و بالطبع اجرت گرفتن در برابر ساخت آن هم ایراد ندارد. 📣 تذکر ۱: مرحوم امام خمینی نیز نظرشان مشابه نظر آیت‌الله سیستانی بود؛ با این تفاوت که ایشان فتوا به حرمت ساخت مجسمه موجودات روح‌دار و گرفتن اجرت از آن می‌دادند، ولی آیت‌الله سیستانی احتیاط واجب دارند. 📣 تذکر ۲: تمام مواردی که به فتوای آقایان جایز است، در صورتی است که ساخت و ترسیم نقاشی و مجسمه مصداق ترویج باطل و گمراهی و یا مستلزم مفاسد دیگری نباشد. منابع: تحریر الوسیله، المکاسب المحرمه، م ۱۲؛ توضیح المسائل جامع آیت‌الله سیستانی، ج۲، م ۴۱۸، ۴۲۰ و ۴۲۱؛ اجوبة الاستفتائات، س ۱۱۲۲، ۱۱۲۳، ۱۱۲۵، ۱۱۲۶ و ۱۱۲۹. @karimi_bayan_ahkam

✅ پایبندی به قراردادها (عقود) مسئلۀ اول: اگر با کسی قراردادی ببندیم (عقدی حاصل شود) باید به کلیۀ تعهداتی که در این قرارداد پذیرفته‌ایم، عمل نماییم (يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُود)؛ حتی اگر طرف مقابل به تعهدات خویش عمل نکند، این مجوز برای ما ایجاد نمی‌شود که مقابله به مثل کنیم و همه یا بخشی از تعهدات خویش را اجرا نکنیم. به عبارت دیگر تا وقتی قرارداد پابرجاست و فسخ نشده است، نمی‌توانیم بر اساس آیۀ «فَمَنِ اعْتَدى‏ عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدى‏ عَلَيْكُم؛ پس هر كس بر شما تعدّی كرد، همان گونه كه بر شما تعدّی كرده، بر او تعدّی كنيد‏» عمل کنیم. بله؛ اگر قرارداد به‌کلی فسخ شود، آنگاه دیگر تکلیفی برای انجام تعهدات قبلی نداریم. 📌 نکته: راه حل این است که در ضمن قرارداد شرط کنیم هر یک از طرفین در صورتی که یک طرف به تعهدش عمل نکرد، حق دارند مقابله به مثل کنند. مسئلۀ دوم: اگر یکی از طرفین به تعهدات خویش عمل نکند، آیا برای طرف دیگر حق فسخ قرارداد ایجاد می‌شود؟ در اینجا موارد مختلف است. در عقد نکاح، به مجردی که یکی از زوجین به تعهد خویش عمل نکنند، حق فسخ ایجاد نمی‌شود؛ اما در عقود دیگر مثل بیع، صلح، اجاره، معاهده با کفار و ... اگر یکی از طرفین به تعهد خویش عمل نکنند، حق فسخ برای طرف مقابل ایجاد می‌شود. @karimi_bayan_ahkam

✅ انواع وقف @karimi_bayan_ahkam

✅ پاسخ به دو سوال متداول در مورد کسانی که مرتکب گناه شرابخواری شده‌اند @karimi_bayan_ahkam

نکته: اگر مرد در شرطِ ضمنِ عقدِ ازدواج قبلی خود تعهد داده باشد که در طول عقد، با زن دیگری ازدواج نکند، شرعاً بر او واجب است که به تعهد خود عمل کند و اگر قبل از طلاق با همسرش، با زن دیگری ازدواج کند، مرتکب گناه شده است. @karimi_bayan_ahkam

✅ تصرفات منجزه در مرض مشرف به موت ❓اگر فردی در مرض متصل به فوت در اموال خود تصرفی کند آیا نافذ است؟ 📝 طبق نظر امام خمینی و آیت‌الله خامنه‌ای تصرفات وی مطلقا (اعم از هبه، صلح مجانی، بیع و ...) نافذ بوده و نيازى به اذن ورثه نيست هرچند بیش از ثلث مال باشد. 📝 اما طبق نظر آیت‌الله سیستانی به‌طور کلّی همۀ تصرّفاتی که باعث نقص اموال وی و وارد آمدن ضرر بر ورثه باشد، تنها به اندازۀ ثلث مالش صحیح است؛ بنابراین تصرّفات مالی وی چنانچه به‌طور مجّانی و بدون عوض باشد (مانند بخشش اموال، صلح بدون عوض، وقف، صدقه، بریء الذمّه کردن بدهکار) یا به کمتر از نرخ بازاری و معمول صورت بگیرد (مانند فروش یا اجاره دادن مال به کمتر از قیمت یا اجرت بازاری یا خرید مال به مبلغ بیشتر از معمول) از مصادیق نقص بوده و تنها در ثلث مال نافذ است. 📌 برای تشخیص مدّت زمان مذکور به عرف مراجعه می‌شود و با توجّه به استظهار عرفی بعید نیست گفته شود: تصرّف فرد مریض در مدّت 2 یا 3 ماه قبل از فوت - با شرایطی که ذکر شد - حکم تصرّفات بیماری متّصل به مرگ را دارد و نسبت به مدّت زمان 4 تا 6 ماه، مسأله محلّ اشکال است و مراعات مقتضای احتیاط ترک نشود، مانند اینکه تصرّفات مذکور با موافقت ورثۀ بالغ رشید صورت گیرد و آنها نیز این تصرّفات را اجازه دهند و امّا تصرّفات او در مدّت زمان 7 ماه و بیشتر قبل از فوت، حکم تصرّفات مرض متّصل به مرگ را ندارد. 📌 منظور از «بیماری متّصل به فوت»، مرضی است که فرد همراه آن در معرض خطر و مرگ باشد؛ امّا شامل مواردی مانند تب خفیف یک روزه که اتّفاقاً و برخلاف معمول موجب مرگ فرد گردد، نمی‌شود. همچنین کسی که مریض نیست، ولی در معرض خطر مرگ است، مانند فردی که در خطّ مقدّم جبهه و در معرض اصابت تیر بوده یا در کشتی در حال غرق شدن یا هواپیمای در حالت سقوط قرار دارد، حکم بیماری که مرضش متّصل به مرگ است در مورد او جاری می‌شود. 📌 صدقه‌ای که مریض برای شفای بیماری و عافیتش می‌دهد، چنانچه مناسب «شأنش» بوده و «اسراف» شمرده نشود، هرچند به ضمیمۀ سایر تصرّفات مجّانی وی یا حتّی به تنهایی بیشتر از ثلث باشد، صحیح بوده و حکمی که گفته شد در مورد آن جاری نیست. ________ 📚 تحریر الوسیلة، کتاب الحجر، القول فی المرض؛ آیت‌الله خامنه‌ای، استفتاء خصوصی؛ آیت الله سیستانی، منهاج الصالحين ـ الجزء الثاني، كتاب الحجر، مرض الموت، مسألة 1122، توضیح المسائل جامع، ج3، م 1688 و 1692 و 1699 و 1702. @karimi_bayan_ahkam

❓**حکم وصیت سفیه در اموالش چیست؟** 📝 طبق نظر امام خمینی وصیت سفیه در اموالش صحیح نیست؛ البته اگر شخصی بعد از رسیدن به بلوغ سفیه شده است برای حکم به ممنوعیت از تصرف در اموالش حکم حاکم لازم است (یعنی در این صورت بدون حکم حاکم بر حجرش وصیتش نافذ است). 📝 طبق نظر آیت‌الله سیستانی وصیت سفیه در اموالش صحیح نیست و این ممنوعیت در هیچ حالتی متوقف بر حکم حاکم نیست (پس در هیچ حالتی وصیت وی صحیح نیست). ✅ نکته1: وصیت سفیه در غیر اموال مانند وصیّت به دفن شدن در مکان معلوم که مستلزم صرف مال نباشد یا وصیّت به دفن در روز جمعه، مطلقا صحیح است. ✅ نکته2: وصیت شخص ورشکسته (که از مصادیق محجورین است) حتی بعد از حجر حاکم در اموال و غیر اموال صحیح است، زیرا وصیت مالی وی ضرری به طلبکارها نمی‌رساند و بعد از پرداخت بدهی‌ها نوبتِ عمل به وصیت می‌رسد. _ العروه الوثقی، کتاب الوصیه، فصل فی معنی الوصیه، شرط الرابع، م 10، تحریرالوسیله، کتاب الوصیه، م 12 و کتاب الحجر، القول فی الفلس، م 2، آیت‌الله سیستانی، توضیح المسائل جامع، ج4، م 1031، منهاج الصالحین، ج2، م 1084 و کتاب الحجر، م 1098 @karimi_bayan_ahkam

✅ اعتکاف و روزه‌داری در سفر 1⃣ در چه صورت می‌توان در سفر روزه گرفت؟ 2⃣ صیغه نذر را می‌توان در سفر خواند؟ 3⃣ برای کسی که روزه قضای ماه رمضان بر عهده‌اش هست، چه حکمی جاری است؟ @karimi_bayan_ahkam

✅ خرید و فروش اکانت بازی‌ها ❓حکم خرید و فروش اکانت بازی­‌های آنلاینی که دارای مراحل متعدّد است و بازی در یک نوبت به پایان نمی‌­رسد چیست؟ 📝 طبق نظر آیت‌الله سیستانی چنانچه امتیاز (اکانت)­ آنها در عرف فی‌الجمله مورد معامله قرار می‌­گیرد، خرید و فروش اکانت صحیح نیست! اما در مورد اصل بازی، هرچند فرد قصد خرید و فروش اکانت آن را نداشته باشد، مورد توقّف است و مکلّف در این گونه موارد می‌­تواند به مجتهد جامع‌الشرایط دیگر، با رعایت الأعلم فالأعلم مراجعه نماید. 📝 اما طبق نظر آیت‌الله خامنه‌ای اگر از بازی‌های حرام نباشد و از بازنده چیزی که ارزش مالی دارد -هر چند با فروش اکانت- گرفته نمی‌شود و به برنده اضافه نشود، فی نفسه اشکال ندارد. ضمنا اگر قانونی هم در این زمینه باشد باید رعایت گردد. ____ توضیح المسائل جامع آیت‌الله سیستانی، ج2، م448 و بخش پرسش و پاسخ‌های پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله سیستانی، قسمت «بازی‌های کامپیوتری»، سوال اول؛ استفتاء خصوصی از آیت‌الله خامنه‌ای، سوال شماره 1319863 ، تاریخ: 1400/10/21. @karimi_bayan_ahkam

✅ اجازۀ پدر برای ازدواج موقت در مورد اجازۀ پدر برای ازدواج دختر باکره قبلاً مطالبی به تفصیل بیان شد که در پیوندهای زیر قابل مشاهده است: https://eitaa.com/karimi_bayan_ahkam/429 https://eitaa.com/karimi_bayan_ahkam/430 https://eitaa.com/karimi_bayan_ahkam/431

✅ مقدار پوشش لازم برای نمازگزار @karimi_bayan_ahkam

✅ کفارۀ شکستن روزۀ قضای ماه رمضان یا شکستن روزۀ استیجاری روزۀ قضای ماه مبارک رمضان، اگر قبل از اذان ظهر افطار شود، ایرادی ندارد و کفاره هم ندارد؛ اما بعد از اذان ظهر تا اذان مغرب، فرد حق ندارد روزه را افطار کند و اگر افطار کند، کفاره‌اش اطعام ده فقیر است (یا ده فقیر را سیر کند یا به هر فقیر حداقل یک مُدّ (تقریباً 750 گرم) نان یا گندم یا حبوبات بدهد) و اگر توانایی اطعام ده فقیر را ندارد باید، سه روز روزه بگیرد و طبق نظر حضرات آیات سیستانی و خامنه‌ای لازم نیست که این سه روز پی‌درپی باشد، ولی طبق نظر امام خمینی بنا‌بر احتیاط واجب باید پی‌درپی باشد. اگر هم فردی قضای روزۀ میّتی را گرفته باشد، طبق نظر امام خمینی، بنا‌بر احتیاط واجب و طبق نظر آیت‌‌الله سیستانی بنا‌بر احتیاط مستحب بعد از اذان ظهر روزه‌اش را باطل نکند. @karimi_bayan_ahkam