🌹 زندگی به رنگ خدا🌹
آیه ششم: سجایای اخلاقی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم
✅بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ. ن وَ الْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ. ما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّکَ بِمَجْنُونٍ. وَ إِنَّ لَکَ لَأَجْراً غَیْرَ مَمْنُونٍ. وَ إِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظِیمٍ. (قلم، ۱-۴)
✅نون. به قلم و به آنچه مینویسند سوگند. که تو به خاطر (لطف و) نعمت پروردگار دیوانه نیستی. و همانا برای تو پاداش بی پایان است. و حقّاً که تو بر اخلاق بزرگی استواری.
✅نکتهها:
نقش قلم از نقش زبان، شمشیر، درهم و دینار، شهرت و فرزند بیشتر است.
«مَمْنُونٍ» اگر از «من» به معنای قطع باشد، یعنی پاداش متصل و بی پایان و اگر از «منت» باشد به معنای آن است که الطاف الهی بدون منّت است.
«خُلق» به صفاتی گفته میشود که با سرشت و خوی انسان عجین شده باشد و به رفتارهای موسمی و موقّت گفته نمی شود. در میان صفات و ویژگیهای پیامبر، قرآن بر اخلاق آن حضرت تکیه کرده و آن را «خلق عظیم» خوانده است، قرآنی که دنیا را «متاع قلیل» میداند.
پیامبری که خدا او را رحمة للعالمین، گفتارش را وحی مطلق: «ما ینطق عن الهوی» مسیرش را صراط مستقیم: «انّک علی صراط مستقیم» دستوراتش را حیات بخش: «دعاکم لمایحییکم» و اطاعتش را اطاعت خود میداند: «من یطع الرسول فقداطاع الله» و خود و فرشتگانش براو صلوات میفرستند. «انّ اللّه و ملائکته یصلّون علی النبی یا ایّها الّذین آمنوا صلّوا علیه و سلّموا تسلیما»
پیامبری که خدا به او کوثر و مقام شفاعت داده و هدف رسالتش را مکارم اخلاق میداند. همو که اخلاقش تجسّم قرآن بود. «کان خلقه القرآن»
✅مرحوم علامه طباطبایی در زمینه اخلاق و سنن زندگی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم روایاتی را نقل کرده است، که به برخی از آنها فهرستوار اشاره میکنیم:
۱. خودش کفش و لباس خود را وصله میزد.
۲. گوسفند را خودش میدوشید.
۳. اگر سه روز یارانش را نمی دید، سراغشان را میگرفت، اگر مسافر بود در حقش دعا میکرد و اگر مریض بود از او عیادت مینمود و اگر سالم بود به دیدارش میرفت.
۴. با بردگان، هم غذا میشد.
۵. مردم را با احترام نام میبرد و حتی نسبت به کودکان این گونه رفتار میکرد.
۶. نیازهایش را خودش از بازار تهیه میکرد.
۷. به توانگران و فقرا دست میداد.
۸. به هرکس میرسید، چه بزرگ و چه کوچک، سلام میکرد.
۹. اگر چیزی تعارفش میکردند، آن را تحقیر نمی کرد.
۱۰. کم خرج، کریم الطبع و خوش معاشرت بود.
۱۱. بدون اینکه قهقهه کند، همیشه تبسّمی بر لب داشت.
۱۲. بدون اینکه از خود ذلتی نشان دهد، همواره متواضع بود.
۱۳. بدون اینکه اسراف ورزد، سَخیّ بود.
۱۴. بسیار دل نازک و مهربان بود.
۱۵. هنگام بیرون رفتن از خانه، خود را در آینه میدید، موی خود را شانه میزد و چه بسا این کار را در برابر آب انجام میداد.
۱۶. هیچ گاه در مقابل دیگران پای خود را دراز نمی کرد.
۱۷. هیچ وقت به خاطر ظلمی که به او میشد در صدد انتقام بر نمی آمد مگر آنکه محارم خدا هتک شود که به خاطر هتک حرمت خشم میکرد.
۱۸. هیچ وقت در حال تکیه کردن غذا میل نکرد.
۱۹. هیچ وقت شخصی از او چیزی درخواست نکرد که جواب (نه) بشنود و حاجت حاجتمندان را رد نکرد.
۲۰. مردم، آن حضرت را به بوی خوشی که از او به مشام میرسید، میشناختند.
۲۱. وقتی در خانه مهمان داشت، اول کسی بود که شروع به غذا میکرد و آخرین کسی بود که از غذا دست میکشید تا مهمانان راحت غذا بخورند.
#رمضان
#قرآن
#تفسیر
#سبک_زندگی
🌹معارف ناب قرآن و حدیث🌹
🌹زندگی به رنگ خدا🌹
آیه هفتم: انس با قرآن و تدبّر در آن
✅کِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَیْکَ مُبارَکٌ لِیَدَّبَّرُوا آیاتِهِ وَ لِیَتَذَکَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ (ص، ۲۹)
✅(این) کتاب مبارکی است که به سوی تو فرو فرستادیم تا در آیات آن تدبّر کنند و خردمندان پند گیرند.
✅نکتهها:
«مُبارَکٌ» به چیزی گفته میشود که فایده و خیر آن، رشد و فزونیِ زیاد و ثابت داشته باشد.
قرآن از منبع مبارک است: «تَبارَکَ الَّذِی» در شبی مبارک: «فِی لَیْلَةٍ مُبارَکَةٍ» در مکان مبارک نازل شده: «بِبَکَّةَ مُبارَکاً» و خود نیز مبارک است. «کِتابٌ... مُبارَکٌ»
سیمای قرآن در این آیه ترسیم شده است:
الف) متن آن نوشته شده است. «کِتابٌ»
ب) از سرچشمه وحی و علم بی نهایت الهی است. «أَنْزَلْناهُ»
ج) گیرنده آن پیامبر معصوم است. «إِلَیْکَ»
د) محتوایش پر برکت است. «مُبارَکٌ»
ه) هدف از نزول، تدبّر در آن است. «لِیَدَّبَّرُوا»
و) آگاهی به معارف آن، مقدّمه ی حرکت معنوی و قرب به خداست. «لِیَتَذَکَّرَ»
ز) کسانی این توفیق را خواهند داشت که خردمند باشند. «أُولُوا الْأَلْبابِ»
کسی که در آیات قرآن تدبّر نکند، سزاوار تحقیر الهی است. «أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلی قُلُوبٍ أَقْفالُها»
✅پیامها:
۱- قرآن، مبارک است. (تلاوت، تدّبر، تاریخ، استدلال، داستان، الگوهای، معارف، اخبار غیبی، تشبیهات، اوامر و نواهی آن، همه و همه پر از راز و رمز است). «کِتابٌ... مُبارَکٌ»
۲- گرچه قرآن، مبارک است، امّا برای تدبّر است، نه فقط تبرّک جستن به ظاهر آن. (برای حفظ منزل، مسافر و عروس از خطرات)
«کِتابٌ... مُبارَکٌ لِیَدَّبَّرُوا»
۳- تدّبر در قرآن، مقدّمه تذکر است وگرنه چه بسا انسان اسرار و لطایف علمی قرآن را درک کند ولی مایه غرورش شود. «لِیَدَّبَّرُوا- لِیَتَذَکَّرَ»
۴- تدّبر باید در همه آیات قرآن باشد نه تنها در آیات الاحکام. «لِیَدَّبَّرُوا آیاتِهِ»
۵- شرط تدبّر و بهره گیری و پندپذیری، عقل و خرد است. «لِیَدَّبَّرُوا... وَ لِیَتَذَکَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ» کسانی که از قرآن متذکر نمی شوند، بی خردند.
۶- قرآن، مطابق عقل و خرد است، لذا اهل خرد با تدبّر در آن به احکام و رموزش پی میبرند. «لِیَتَذَکَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ»
۷- معارف قرآن پایان ناپذیر است. این که به همه دستور تدبّر میدهد نشان آن است که هر کس تدبّر کند به نکته تازه ای میرسد و اگر علما و دانشمندان گذشته همه اسرار قرآن را فهمیده باشند، تدّبر ما لغو است. «لِیَدَّبَّرُوا آیاتِهِ».
#رمضان
#قرآن
#تفسیر
#سبک_زندگی
🌹معارف ناب قرآن و حدیث🌹
🌹زندگی به رنگ خدا🌹
آیه هشتم: مهجوریت قرآن
✅وَ قالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً. (فرقان، ۳۰)
✅پیامبر (در روز قیامت از روی شکایت) میگوید: پروردگارا! قوم من این قرآن را رها کردند.
✅نکتهها:
این آیه، از گلایه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم سخن میگوید و آن حضرت چون «رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ» است نفرین نمی کند.
در روایات آمده است: هر روز پنجاه آیه از قرآن را بخوانید و هدفتان رسیدن به آخر سوره نباشد، آرام بخوانید و دل خود را با تلاوت قرآن تکان دهید و هرگاه فتنهها همچون شب تاریک به شما هجوم آوردند، به قرآن پناه برید.
به نظرم رسید اقرار بعضی بزرگان را درباره مهجوریّت قرآن نقل کنم:
الف) ملاصدرا قدس سره در مقدّمه تفسیر سوره واقعه میگوید: بسیار به مطالعه کتب حکما پرداختم تا آنجا که گمان کردم کسی هستم، ولی همین که کمی بصیرتم باز شد، خودم را از علوم واقعی خالی دیدم. در آخر عمر به فکر رفتم که به سراغ تدبّر در قرآن و روایات محمّد و آل محمّد علیهم السلام بروم. یقین کردم که کارم بی اساس بوده است، زیرا در طول عمرم به جای نور در سایه ایستاده بودم. از غصه جانم آتش گرفت و قلبم شعله کشید، تا رحمت الهی دستم را گرفت و مرا با اسرار قرآن آشنا کرد و شروع به تفسیر و تدبّر در قرآن کردم، درِ خانه ی وحی را کوبیدم، درها باز شد و پردهها کنار رفت و دیدم فرشتگان به من میگویند: «سَلامٌ عَلَیْکُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدِینَ».
ب) فیض کاشانی قدس سره میگوید: کتابها و رسالهها نوشتم، تحقیقاتی کردم، ولی در هیچ یک از علوم دوائی برای دردم و آبی برای عطشم نیافتم، بر
خود ترسیدم و به سوی خدا فرار و انابه کردم تا خداوند مرا از طریق تعمّق در قرآن و حدیث هدایت کرد.
ج) امام خمینی قدس سره در گفتاری از اینکه تمام عمر خود را در راه قرآن صرف نکرده، تأسّف میخورد و به حوزهها و دانشگاهها سفارش میکند که قرآن و ابعاد گوناگون آن را در همه ی رشته ها، مقصد اعلی قرار دهند تا مبادا در آخر عمر برایّام جوانی تأسّف بخورند.
«هجر»، جدایی با عمل، بدن، زبان و قلب را شامل میشود.
رابطه میان انسان و کتاب آسمانی، باید دائمی و در تمام زمینهها باشد، زیرا کلمه «هجر» در جایی به کار میرود که میان انسان و آن چیز رابطه باشد.
بنابراین باید تلاشی همه جانبه داشته باشیم تا قرآن را از مهجوریّت در آوریم و آن را در همه ی ابعاد زندگی، محور علمی و عملی خود قرار دهیم تا رضایت پیامبر عزیز اسلام را جلب کنیم.
نخواندن قرآن، ترجیح غیر قرآن بر قرآن، محور قرار ندادن آن، تدبّر نکردن در آن، تعلیم ندادنش به دیگران و عمل نکردن به آن، از مصادیق مهجور کردن قرآن است. حتّی کسی که قرآن را فرا گیرد ولی آن را کنار گذارد و به آن نگاه نکند و تعهّدی نداشته باشد، او نیز قرآن را مهجور کرده است.
✅پیامها:
۱- در قیامت یکی از شاکیان، پیامبر اکرم است. «وَ قالَ الرَّسُولُ»
۲- انتقاد از کسانی است که آگاهانه قرآن را کنار میگذارند. «اتَّخَذُوا...»
۳- جمع آوری و تدوین قرآن، در زمان شخص پیامبر اکرم انجام شده و لذا مورد اشاره و خطاب قرار گرفته است. «هذَا الْقُرْآنَ»
۴- مهجوریّت قرآن و گلایه پیامبر و مسئولیّت ما قطعی است. («قالَ» فعل ماضی نشانه ی حتمی بودن است)
۵- تلاوت ظاهری کافی نیست، بلکه مهجوریّت زدایی لازم است. «مَهْجُوراً».
#رمضان
#قرآن
#تفسیر
#سبک_زندگی
🌹معارف ناب قرآن و حدیث🌹
🌹صدقه آخر سال و شروع سال جدید
✅سال جدیدمان را با صدقه به نیت سلامتی و ظهور امام زمانمان شروع کنیم.
✅امام باقر علیه السلام فرمودند: كار خير و صدقه، فقر را برطرف میکند، عمر را مىافزايد و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود، دور مىكند.
🎁شماره کارت: (روی شماره کارت کلیک کنید، کپی میشود)
5859831037846200
🌹زندگی به رنگ خدا🌹
آیه نهم: امتحان و آزمایش الهی
✅أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا یُفْتَنُونَ. وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَیَعْلَمَنَّ اللهُ الَّذِینَ صَدَقُوا وَ لَیَعْلَمَنَّ الْکاذِبِینَ. (عنکبوت، ۲-۳)
✅آیا مردم پنداشتند که چون گفتند: ایمان آوردیم، رها میشوند و دیگر مورد آزمایش قرار نمی گیرند؟! در حالی که بدون تردید کسانی را که پیش از ایشان بودند آزمودیم تا خداوند کسانی را که راست گفتند معلوم دارد و دروغگویان را (نیز) معلوم نماید.
✅نکتهها:
کلمه «فتنة» به معنای گداختن طلا برای جدا کردن ناخالصیهای آن است و چون در حوادث و سختی ها، جوهره انسان از شعارهای دروغین جدا میشود، حوادث و آزمایشها را «فتنه» میگویند.
خداوند متعال، همه انسانها را آزمایش میکند، امّا آزمایش و امتحان همه یکسان نیست. تمام جهان، صحنه آزمایش و تمام مردم حتّی پیامبران نیز مورد امتحان قرار میگیرند.
وسایل آزمایش الهی نیز تمام حوادث تلخ و شیرین، ترس و گرسنگی، زیان مالی و جانی و کمبود محصولات است. «وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْ ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ» البته بعضی اوقات، این امور کیفر اعمال خود انسان است.
لازم نیست همه مردم با همه مسائل آزمایش شوند، بلکه ممکن است:
الف) هرکس با چیزی آزمایش شود.
ب) فردی در آزمایشی روسفید باشد، ولی در امتحان دیگری رسوایی به بارآورد.
ج) ممکن است آزمایش فردی، وسیله آزمایش دیگران نیز باشد.
✅راه پیروزی در آزمایشهای الهی چند چیز است:
الف) صبر و مقاومت.
ب) توجّه به گذرا بودن حوادث و مشکلات.
ج) توجّه به گذشتگان که چگونه مشکلات را پشت سر گذارده چاند.
د) توجّه به علم و نظارت خداوند. امام حسین علیه السلام وقتی فرزندش روی دستانش تیر خورد و شهید شد، فرمود: «هون علیّ ما نزل بی انّه بعین الله» این حادثه سخت، چون خدا میبیند برایم آسان مینماید.
✅پیامها:
۱- ایمان، تنها با زبان و شعار نیست، بلکه همراه با آزمایش است. «أَ حَسِبَ... هُمْ لا یُفْتَنُونَ» (ادّعا کافی نیست، باید عملکرد را دید و قضاوت کرد.)
۲- آزمایش، یک سنّت الهی در طول تاریخ است. «وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ»
۳- حوادث را تصادف نپنداریم؛ همه اسباب آزمایش ماست. «فَتَنَّا»
۴- آشنایی با تاریخ و حوادث پیشینیان، مردم را برای پذیرش حوادث آماده میکند. «مِنْ قَبْلِهِمْ»
۵- دلیل آزمایشهای الهی، عینی و محقّق شدن علم ازلی خداوند و جدا شدن مؤمنان واقعی و شکوفا شدن استعدادهای درونی و به فعلیّت رسیدن آنهاست. «فَلَیَعْلَمَنَ... الَّذِینَ صَدَقُوا وَ... الْکاذِبِینَ».
#رمضان
#قرآن
#تفسیر
#سبک_زندگی
🌹معارف ناب قرآن و حدیث🌹
❤️مولای من❤️
🌱اى کاش که انتظار معنى میشد
بیتابى جویبار معنى میشد...
🌱وقتى که سحر شکوفه صبح دمید
با آمدنت بهار معنى میشد...
🌹الّلهُـمَّعَجِّــلْلِوَلِیِّکَـــالْفَـــرَج🌹
🌹معارف ناب قرآن و حدیث🌹
🌹زندگی به رنگ خدا🌹
آیه دهم: رشد مؤمن، یکی از حکمتهای سختیها
✅وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْ ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ. الَّذِینَ إِذا أَصابَتْهُمْ مُصِیبَةٌ قالُوا إِنَّا للهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ. أُولئِکَ عَلَیْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ. (بقره، ۱۵۵_۱۵۷)
✅و قطعاً شما را با چیزی از ترس، گرسنگی، زیان مالی و جانی و کمبود محصولات، آزمایش میکنیم و صابران را بشارت بده. (صابران) کسانی هستند که هرگاه مصیبتی به آنها رسد، میگویند: ما از آنِ خدا هستیم و به سوی او باز میگردیم. آنانند که برایشان از طرف پروردگارشان، درودها و رحمتهایی است و همانها هدایت یافتگانند.
✅نکتهها:
خداوند چندین عنایت به صابران نموده است از جمله:
۱. محبّت. «وَ اللهُ یُحِبُّ الصَّابِرِینَ»
۲. نصرت. «إِنَّ اللهَ مَعَ الصَّابِرِینَ»
۳. بهشت. «یُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِما صَبَرُوا»
۴. پاداش بی حساب. «إِنَّما یُوَفَّی الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَیْرِ حِسابٍ»
۵. بشارت. «بَشِّرِ الصَّابِرِینَ»
شعار صابران «إِنَّا للهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ» است. در حدیث میخوانیم: هرگاه با مصیبتی مواجه شدید، جمله «إِنَّا للهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ» را بگویید.
کلمه «صلوات» از واژه «صلو» به معنی ورود در نعمت و رحمت است، بر خلاف واژه «صلی» که به معنای ورود در قهر و غضب است. مانند: «تَصْلی ناراً حامِیَةً»
خداوند بر مؤمنانی که در مشکلات، صبر و مقاومت کرده اند، خود درود و صلوات میفرستد؛ «صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ» ولی درباره مؤمنان مرفّه که زکات اموالشان را میپردازند، دستور میدهد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم درود بفرستد. «صلّ علیهم»
✅پیامها:
۱- آزمایش و امتحان یک برنامه و سنّت حتمی الهی است. «وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ»
۲- ناگواری ها، سبب مقاومت و رشد است. بسیاری از صفات انسان از قبیل صبر، رضا، تسلیم، قناعت، زهد، تقوا، حلم و ایثار، در سایه برخورد با تنگدستیها است. «وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ»
۳- مورد بشارت، در آیه بیان نشده است به خاطر همین شامل انواع بشارتهای الهی میباشد. «بَشِّرِ الصَّابِرِینَ»
۴- ریشه صبر، ایمان به خداوند، معاد وامید به دریافت پاداش است. «الصَّابِرِینَ الَّذِینَ... قالُوا إِنَّا للهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ»
۵- خداوند، صابران را غرق در رحمت خاصّ خود میکند. «عَلَیْهِمْ صَلَواتٌ»
۶- تشویق صابران از طرف خداوند، به ما میآموزد که باید ایثارگران و صابران
و مجاهدان، در جامعه از کرامت و احترام خاصّی برخوردار باشند. «عَلَیْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ... »
۷- تشویق، از شئون ربوبیّت و لازمه تربیت است. «صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ»
۸- هدایت صابران، قطعی و مسلّم است. با آنکه در قرآن، هدایت یافتن بسیاری از انسانها، تنها یک آرزو است؛ «لَعَلَّهُمْ یَهْتَدُونَ» ولی در مورد صابران، هدایت آنان قطعی تلقّی شده است. «أُولئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ»
۹- هدایت، مراحلی دارد. با اینکه گویندگانِ «إِنَّا للهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ» مؤمنان و هدایت شدگان هستند، ولی مرحله بالاتر را بعد از صبر و دریافت صلوات و رحمت الهی کسب میکنند. «أُولئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ»
#رمضان
#قرآن
#تفسیر
#سبک_زندگی
🌹معارف ناب قرآن و حدیث🌹