الهیات اگزیستانسیالیستی مهدی دشت بزرگی؛ چ۱، قم: بوستان کتاب، ۱۳۸۲، ۳۲۷ صفحه رقعی. موضوع و اهمیت آن: پرسش از نسبت میان الهیات و تفکر فلسفی همواره پرسشی مهم و اساسی، هم برای الهی دانان و هم فیلسوفان بوده است. تاریخ ادیان، چه توحیدی و چه غیرتوحیدی، نشان می دهد که همواره الهی دانان برای دفاع و تبیین آموزه های دینی، از مفاهیم و امکانات تفکر فلسفی بهره برده اند. با این حال، باید توجه داشت که استفاده از اندیشه های فلسفی که زاییدۀ تفکر انسان اند، چه بسا به معنای دل سپردن به فلسفه ای دنیوی بوده و منشأ انحراف و ابهام وحی الهی و آموزه های دینی شود. با توجه به این مسئله، تأمل در باب رابطه و نسبت میان الهیات و فلسفه و اینکه « چگونه می تواند الهیات به فلسفه شکل دهد ؟» ضروری به نظر می رسد. از این گذشته، هر تفکری پیش فرض هایی دارد. تفکر الهیاتی نیز چنین است و پیش فرض های آن در تعیین و تحدید قلمرو و تبیین مفاهیم اساسی آن نقش تعیین کننده ای دارند. این پیش فرض ها عمدتاً هستی شناختی اند که فلسفه عهده دار تبیین و تفسیر آنهاست و این از نکات دیگر در باب ربط میان الهیات و فلسفه است. کتاب الهیات اگزیستانسیالیستی تلاشی است قابل توجه در جهت یافتن و تبیین نسبت مذکور. البته مؤلف سعی کرده است نسبت الهیات معاصر با نهضت فلسفی اگزیستانسیالیسم را با توجه به آرا و انظار دو متفکر بزرگ یعنی بولتمان، به عنوان متکلم مسیحی معاصر و هیدگر، به عنوان فیلسوف اگزیستانسیالیست، بررسی و آرای آنان را مقایسه و سنجش کند؛ بنابراین نویسنده به روش مقایسه ای توانسته است نسبت میان الهیات و فلسفه را در حوزۀ تفکر اگزیستانسیالیستی توضیح دهد. مطالب این کتاب در یک مقدمه و دو بخش صورت بندی شده است. در مقدمه نسبت میان فلسفۀ وجود الهیات بررسی می شود. در بخش اول مبحث « وجود غیرحقیقی » آورده شده و بخش دوم با عنوان « حیات مسیحی به مثابۀ وجود حقیقی » به مباحث مطروحه می پردازد. در پایان نیز نتیجه گیری تحقیقات ارائه می گردد. مؤلف سعی کرده است نتایج تحقیقات خود را در فصلی مستقل در آخر کتاب عرضه کند. رهیافت وجودی مبتنی بر نهضت اگزیستانسیالیسم، به الهیات بر فهم انسان و مسئلۀ اسطوره زدایی مبتنی است. با نشان دادن سهم بولتمان به عنوان یک متکلم مسیحی در انسان شناسی مسیحی در طول تحقیق، به نقد و بررسی آن پرداخته و با تفکر هایدگر مقایسه شده است. ویژگی های اثر: ۱ ) مرجعیت و اعتبار نویسندۀ کتاب در حوزۀ تفکر اگزیستانسیالیستی؛ ۲ ) اتقان و استحکام مطالب کتاب به لحاظ استناد و دقت در اظهار نظر؛ ۳ ) جامعیت تجزیه و تحلیل در موضوع بحث؛ ۴ ) رسایی، صراحت و دقت بیان نویسنده. ☸️👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید. . #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #کتب_کلامی #آثار_ترجمه_ای

انتظار بشر از دین محمدامین احمدی؛ چ۱، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، زمستان ۱۳۸۴، ۴۶۴ صفحه رقعی. مسئلۀ انتظار بشر از دین، به عنوان مسئله ای فلسفی از مسائل معرفت شناسی دینی است و در مقام فهم دین و احکام شریعت مطرح می شود. توضیح اینکه افراد در مقام فهم متون دینی، به ویژه کسانی که بین دین داری و عقلانیت مدرن جمع می کنند، به لحاظ فلسفی با پرسش هایی از این دست مواجه می شوند. اساساً دین برای چیست و چه نقش بدیل ناپذیری در زندگی آدمیان ایفا می کند ؟ اصولاً نصوص و متون دینی در آموختن و فراگرفتن چه اموری می توانند مرجع نهایی باشند ؟ پاسخ به این پرسش معلوم می کند که توقّع آموختن چه چیزی را از دین و نصوص دینی باید داشت و چه چیزی را نباید داشت. اهمیت مسئلۀ انتظار بشر از دین از این روست که عالمان هرمنوتیک ادعا کرده اند که فهم و تفسیر هر متنی تحت تأثیر پیش فرض هایی است که مفسر دارد. از جملۀ این پیش فرض ها انتظارات مفسر از متن مورد تفسیر است. هیچ کس بدون انتظارات خاصی سراغ دین نمی رود و برای فهمیدن آن تلاش نمی کند. آیا این مدعا صحیح است ؟ آیا هر فهمی از هر متنی همراه با پیش فرض ها و انتظارات خاصی از آن متن است و تحت تأثیر آنها قرار دارد ؟ اگر فهم از دین متأثر از انتظار از دین باشد، با تغییر و اصلاح انتظارات علمای دین از دین، فهم آنها از دین هم تغییر خواهد کرد. مباحث اصلی اثر: در بخش اول مبادی تصوری و معرفت شناختی بررسی شده است. مسائل عمده و اساسی این بخش به ترتیب ذیل است: معنای محصّل و دقیق « انتظار بشر از دین » چیست ؟ آیا به لحاظ تاریخی صورت بندی متفکران مسلمان از آموزه های اسلامی تحت تأثیر انتظارات آنان از دین بوده است ؟ آیا فهم ما از متون دینی لزوماً مسبوق به انتظاری است که از دین داریم ؟ در بخش دوم تحت عنوان « حدود و ثغور انتظار بشر از دین » مسائل زیر بررسی شده است: دین و متون دینی را مرجع نهایی آموختن و فراگرفتن چه اموری نمی توان به حساب آورد ؟ وجه حاجت بشر به دین چیست و فراگرفتن چه اموری را از دین باید انتظار داشت ؟ آیا بر پایۀ نظریۀ کمال دین می توان گفت هر چیزی که تعلیم آن توسط دین غیرمعقول نباشد، آموختن آن را باید از متون دینی انتظار داشت ؟ این کتاب تلاشی است برای پاسخ دادن به این دو پرسش: آیا می توان از دین انتظار معرفت بخشی در همۀ امور ناظر به واقع و ناظر به ارزش داشت ؟ ما در چه جهاتی به دین نیاز داریم و آیا این جهات نیاز تعیین کنندۀ انتظارات ما هم هستند ؟ مؤلف با رجوع به منابع اصلی علم هرمنوتیک و نقد و ارزیابی آنها سعی می کند پرسش نخست را پاسخ دهد. در بحث از پرسش دوم عمدتاً از روش برون دینی بهره می برد. ☸️👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید. . #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #محمد_امین_احمدی #کتب_کلامی #کلام_جدید

انسان کامل از نگاه امام خمینی محمدامین صادقی اُرزگانی؛ چ۱، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، بهار ۱۳۸۸، ۲۱۶ صفحه رقعی. بر اساس آموزه های دینی و عرفانی، پس از توحید و خداشناسی، شناخت انسان کامل از مهم ترین وظایف دینی و حوزۀ معرفت انسانی و الهیاتی به شمار می آید؛ همچنین در آموزه های دینی، انسان کامل سرمشق و الگوی آدمیان معرفی شده است. حرکت در مسیر رشد و کمال مستلزم آن است که انسان الگوی کامل انسانیت را بشناسد تا از او پیروی کند. بر این اساس بحث از انسان کامل، ضرورتی اجتناب ناپذیر برای پویندگان راه معنویت و تعالی است. پیش زمینه پیروی از انسان کامل، شناخت اوست؛ باید ابتدا انسان کامل را شناخت و آن گاه از او تبعیت کرد. نویسنده برای شناخت انسان کامل تلاش کرده است به این پرسش ها پاسخ دهد: انسان کامل کیست ؟ چه ویژگی هایی دارد ؟ جایگاه او در نظام هستی چیست ؟ راه دستیابی به این مقام چگونه است ؟ در این پژوهش، ساحات وجودی انسان کامل با رویکرد عرفانی از منظر حکیم و عارف بزرگ امام خمینی بررسی شده و با توجه به آرای برخی دیگر از عارفان، این موضوع بازشناسی گردیده است. هدف نویسنده ارائۀ نموداری کوچک از صفات و کمالات انسان کامل و طرح جلوه هایی از انوار وجودی اوست. از نظر امام خمینی انسان کامل همچنان که آینۀ حق نماست و خدای سبحان ذات خود را در آن مشاهده می کند، آینۀ شهود تمام عالم هستی نیز می باشد. امام خمینی علاوه بر رویکرد کلامی و فلسفی درباره ضرورت وجود انسان کامل با رویکرد عرفانی نیز به مسئله پرداخته و معتقد است وجود انسان کامل پیش از هر چیز دیگر برای نشان دادن اسما و صفات الهی ضروری است و تنها اوست که می تواند مظهر اسم اعظم الهی واقع شود. انسان کامل از دیدگاه امام خمینی، جایگاه ویژه ای در نظام هستی دارد؛ به طوری که او محل مشیت الهی و آینۀ تمام نمای حق و مظهر اسم جامع الله است و در میان موجودات عالم تنها اوست که به مقام خلافت الهی بار یافته است. معیت و احاطۀ علمی او بر عالم، مطابقت به عنوان کتاب تکوین با کتاب تدوین، یعنی قرآن، فضیلت بر فرشتگان و قدرت تصرف در عالم از اوصافی است که در معرفی انسان کامل ذکر شده است. انسان کامل دارای مقاماتی است؛ مانند اینکه او تجلی گاه ولایت الهی است، تنها او مشکات تام انوار الهی است و این مقامات همه محصول عبودیت کامل انسان کامل است، او دارای مقام عصمت، مقام رسالت و نبوت که مهم ترین مقام اوست و نیز دارای مقام امامت است. لازمۀ دستیابی به مقام انسان کامل، سیر و سلوک الی الله است که جنبه های مختلفی دارد. او چهار سیر و سفر باید داشته باشد که جمیع این اسفار برای خاتم انبیا حاصل آمده و همۀ مقامات آن حضرت نیز در علی بن ابی طالب و اولاد طاهرش موجود است. در منظر امام خمینی انسان کامل برزخ میان واجب الوجود و ممکن الوجود است و مصداق حقیقی انسان کامل پیامبر و اهل بیت اوست و پس از آنها هر کس بهرۀ بیشتری از کمالات انسانی و صفات خدای متعال برده باشد، به مقام انسان کامل نزدیک تر است. ☸️👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید. . #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #محمد_امین_صادقی_ارزگانی #کتب_کلامی

ایمان گروی رضا اکبری؛ چ۱، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۴، ۲۸۷ صفحه رقعی. موضوع اثر و اهمیت آن: نسبت عقل و ایمان از بحث انگیزترین موضوعات در حوزۀ مطالعات الهیاتی است؛ یعنی بحث بر سر این است که آیا اساساً لازم است ایمان و باورهای دینی عقلانی باشند یا نه. دراین باره سه گرایش پدید آمد: گرایش نخست عقل گرایی است که پذیرش باورهای دینی را منوط به داشتن شواهد کافی می داند. گرایش دوم از عقلانیت عملی دین سخن می گوید. گرایش سوم که ایمان گروی نامیده می شود، ایمان را فراتر از آن می داند که نیازمند اسندلال و محاسبات عقلی باشد. به عقیدۀ ایمان گرایان استدلال های فلسفی نه تنها با باورهای دینی بی ارتباط اند، بلکه مخرّب باورهای دینی متدینان نیز هستند. پس می توان گفت ایمان گروی نظریه ای است که بر اساس آن، باورهای دینی نیازمند توجیه معرفت شناختی نیستند. در این کتاب سه تقریر مختلف از ایمان گروی که سه اندیشمند مشهور، یعنی کرکگور، ویتگنشتاین و پلانتینگا ابراز کرده اند، بررسی شده است. در فصل اول اندیشه های کرکگور بررسی شده است. او استدلال ها را بی ارتباط و حتی مضرّ به باورهای دینی می داند. در فصل دوم به دیدگاه ویتگنشتاین پرداخته شده است. او با تأکید بر نظریات فلسفی خود و با به کارگیری مفاهیمی کلیدی از فلسفۀ خود، همچون بازی های زبانی، استدلال های فلسفی را کاملاً بی ارتباط با باورهای دینی قلمداد می کند. در فصل سوم آرای پلانتینگا بیان شده است. او « گزاره خدا وجود دارد » را پایه ای و بی نیاز از استدلال تلقی می کند. مؤلف ابتدا نظریه های سه اندیشمند مذکور را توصیف و تبیین می کند؛ آن گاه لوازم، آثار و نتایج آنها را مشخص و در نهایت به خلل های منطقی آنها اشاره می کند. هدف اصلی این اثر معرفی جامع دیدگاه ایمان گروانه دربارۀ باورهای دینی و آشنا نمودن خوانندگان با ادبیات موجود در باب این موضوع است. ☸️👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید. . #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #رضا_اکبری #کتب_کلامی

برهان صدیقین در تفکر اسلامی سعیده سادات نبوی؛ چ۱، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، بهار ۱۳۸۹، ۲۴۸ صفحه رقعی. برهان صدیقین یکی از مهم ترین و معتبرترین برهان های فلسفی اثبات وجود خدا در اندیشۀ اسلامی است. تمایز برجستۀ این برهان از دیگربرهان های اثبات کنندۀ وجود خدا، آن است که وجود خدا را با قطع نظر از مخلوقات و ماسوی الله اثبات می کند. نخستین بار ابن سینا این برهان را در کتاب الاشارات و التنبیهات مطرح کرد که البته سخن وی با انتقادهایی مواجه شد. ملاصدرا این برهان را برهان صدیقین نمی داند، بلکه آن را چیزی شبیه به برهان صدیقین می داند با گذشت چندین قرن، این برهان در تعریف و توصیف و اثبات و تبیین با تغییراتی مواجه شده است که ابعاد گوناگون آن، تنها از راه مطالعۀ تطبیقی و نقد و تحلیل آشکار می گردد. با این توضیحات می توان گفت کتاب حاضر عهده دار شناخت ویژگی های برهان صدیقین و تبیین و بررسی تقریرهای گوناگون آن است. نویسنده برای رسیدن به این مقصود، تلاش کرده است سیر تاریخی برهان صدیقین و نقش همۀ مشرب های فکری و فلسفی را بررسی کند. وی مقدمات استدلال را از یکدیگر تفکیک و اصول موضوعه و پیش فرض های آنها را بیان کرده است. ابن سینا با قبول اصل واقعیت، اصل علیت و استحالۀ دور و تسلسل و تقسیم موجود به حسب مفهوم به واجب و ممکن به اثبات واجب پرداخته و آن را طریق صدیقین نامیده است؛ ولی برهان ابن سینا با اشکالات متعددی مواجه بود؛ به همین دلیل ملاصدرا با تکیه بر اصولی چند از جمله اصالت وجود، تشکیک وجود و اصل علیت، تقریر دیگری از آن ارائه نمود. در شرح و توضیح استدلال ملاصدرا حکمای بعد او اتفاق نظر ندارند. برخی به عنصر وحدت وجود تأکید و تقریر های وحدت گرایانه از آن عرضه کرده اند و برخی نیز با توجه به هر دو رکن وحدت و کثرت تقریرهای تشکیک گرا از آن ارائه کرده اند. ویژگی های برهان صدیقین در حکمت صدرایی این است که در آن غیر خدا واسطه نیست، نیازی به ابطال دور و تسلسل نیست؛ همچنین نظر به حقیقت وجود است نه مفهوم آن و نهایت اینکه با برهان صدیقین صدرایی علاوه بر اثبات وجود خدا، توحید و بقیۀ صفات ثبوتی و سلبی و فعلی خداوند نیز اثبات می شود. ☸️👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید. . #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #سعیده_نبوی #کتب_کلامی

تجربۀ دینی و گوهر دین علیرضا قائمی نیا؛ چ۱، قم: بوستان کتاب، ۱۳۸۱، ۲۹۱ صفحه رقعی. نگاه جدید به دین و باورهای دینی و طرح عناوین و مسئله های نو در این ارتباط، مدت زمانی است که اذهان متفکران دینی را به خود معطوف کرده است. آنچه امروزه تحت عنوان فلسفۀ دین یا مسائل کلامی جدید طرح می شود، با آنکه عمر چندان طولانی ندارد، در همین فاصلۀ اندک بسط و توسعۀ زیادی یافته است. از جمله عناوین جدیدی که در سدۀ اخیر در این زمینه مطرح شده است، بحث « تجربۀ دینی » است. اگر نگوییم این موضوع مهم ترین بحث کلام جدید است، یکی از مهم ترین مباحث آن است. این بحث در دورۀ مدرن میان برخی متکلمان مسیحی، ازقبیل شلایر ماخر، اُتو و واخ رونق گرفت. آنها برای نجات دادن مسیحیت از انتقادهایی که در دورۀ مدرن مطرح شد، گوهر و هستۀ مسیحیت را نوعی تجربۀ دینی دانستند. تجربه گرایی به طورکلی گرایشی است که گوهر دین را تجربۀ دینی می داند. در این اثر این گرایش و عوامل پیدایش آن بررسی و پیش فرض های معرفت شناختی طرفداران آن موشکافی شده اند. دو ویژگی این اثر را در میان آثار مشابه در زبان فارسی برجسته می سازد: اول اینکه بیشتر کتب و مقالاتی که به زبان فارسی دربارۀ تجربۀ دینی منتشر شده اند، ترجمۀ آثار انگلیسی هستند؛ اما این کتاب تألیف است و در نتیجه برای خوانندۀ فارسی زبان بسیار قابل فهم تر از ترجمه هاست. ویژگی دیگر که البته مکمّل امتیاز اول نیز هست، این است که مؤلف این اثر با زبان منابع اصلی این بحث، یعنی انگلیسی به خوبی آشناست؛ از این رو با مراجعه به منابع اصلی و دست اول، اثری قابل اعتماد در بحث تجربۀ دینی فراهم آورده است. تألیف این اثر به روش تحقیق کتابخانه ای صورت گرفته است؛ یعنی مؤلف با رجوع به منابع مربوط به بخش تجربۀ دینی دیدگاه های موجود در این زمینه را گردآوری و جمع بندی کرده است. مؤلف در سیری منطقی ابتدا به خود مفهوم تجربۀ دینی، پدیدارشناسی آن و اقسام این تجربه پرداخته، آن گاه مکتبی که تجربۀ دینی را اصل و اساس دین می داند، یعنی تجربه گرایی دینی را بررسی کرده و ادله موافق و مخالف این مکتب را ارائه کرده است و در نهایت نیز به نسبت میان تجربۀ دینی و تفسیر پرداخته است. مؤلف در این اثر به دنبال اثبات فرضیۀ خاصی نیست، بلکه به معرفی مسئلۀ تجربۀ دینی و گرایش تجربه گرایی دینی می پردازد و در بیان مسئله ادلۀ له و علیه تجربه گرایی دینی هم قصد نتیجه گیری ندارد و در حقیقت نتیجه گیری را به خواننده وا می گذارد. البته در این میان چون مهم ترین ادله و اشکالاتی که دربارۀ دیدگاه ها وجود دارد، عرضه شده است، هر خواننده ای می تواند با پیش فرض های خود دراین باره نتیجه بگیرد و به آن اعتماد کند. مباحث اصلی اثر: در فصل اول مبادی تصوری و تصدیقی بحث تجربۀ دینی بیان شده اند. تعریف های مختلف تجربۀ دینی و تقسیمات آن را می توان در این فصل جست. در فصل دوم گرایش های متفاوت تجربه گرایی دینی کالبد شکافی شده اند و فصل سوم به بحثی معرفت شناختی که تأثیری عمیق بر مباحث تجربۀ دینی به طورعام و تجربه گرایی دینی به طورخاص دارد، اختصاص یافته است. این اثر، درحقیقت، حلقۀ مفقود از مباحث تجربۀ دینی را تحلیل و بررسی کرده است. 👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید. . #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #علیرضا_قائمی_نیا #کتب_کلامی #کلام_جدید #آثار_ترجمه_ای

تفکر دینی در قرن بیستم عباس شیخ شعاعی و محمد محمدرضایی؛ چ۱، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۵، ۳۹۲ صفحه رقعی. بازشناسی اندیشه های گذشته که تأثیرات عمده ای بر بروز تفکرات جدید دارند، از ارکان شناخت هر عصر و میراث موجود علمی و فرهنگی آن است؛ چه اینکه کم نیستند اندیشه هایی که فرهنگ ها و تمدن هایی را تغییر داده یا به مرور در آن نفوذ کرده اند. به راستی آیا اندیشه ها پایه های تمدن ها نیستند ؟ تاریخ نگاری اندیشه ها، در این میان اگر بخواهد بی طرفانه و جامع باشد، کاری بس دشوار است؛ به طوری که اولاً بازتاب بدون پیش داوری تفکرات باشد و ثانیاً تحلیل ها و چالش های فراروی آنها را پیش کشد. در این راستا انتقال تلاش های مختلف دیگران در جهت معرفی و تحلیل آرا و اندیشه ها، کاری پسندیدۀ به نظر می رسد تا هم منبعی باشد برای دریافت اطلاعات لازم و هم امکانی برای آشنایی با تحلیل ها و نقد و بررسی های موجود. کتاب تفکر دینی در قرن بیستم کوششی است در جهت تحلیل بدون پیش داوری مسائل مربوطه که نویسندۀ محترم، جان مک کویری، در آن تلاش کرده است هم گرایش های دینی معاصر را به روشنی تبیین نماید و هم در حد توان خود، به نقد و تحلیل آنها بپردازد؛ از این رو برای دانش پژوهانی که در صدد آشنایی با گرایش های متفاوت در باب دین و چالش های آنها هستند، منبعی مفید خواهد بود. مؤلف این اثر یکی از نویسندگان توانای قرن بیستم است که هم بر تفکر فلسفی احاطه دارد و نیز جریان هایی فکری - الهیاتی را به خوبی می شناسد و نشان دهد. هدف کمی این اثر معرفی تاریخ تفکر عقلی دربارۀ دین در قرن بیستم است. هرچند مؤلف به ارزیابی هر یک از دیدگاه ها نیز می پردازد، در پی اتخاذ موضع و ترجیح دیدگاه خاص بر سایر دیدگاه ها و مکاتب نیست؛ از این رو خود تصریح می کند این کتاب ممکن است یک کتاب راهنما یا اثری که دیدگاهی کلی دربارۀ مکاتب فکری مربوط به دین در قرن بیستم ارائه می کند، مفید واقع می شود؛ اما هدف از نگارش آن، این است که با معرفی دیدگاه های رایج در قرن بیستم تاریخ تفکر دینی در این قرن روشن شود. مباحث اصلی اثر: در این اثر، به جهت تبیین گرایش های مختلف دینی در قرن بیستم، مطالب در یازده بخش ساختاربندی می شود. ابتدا حوزه، روش و هدف این تحقیق و نظریات ابتدایی جوانب مختلف مسئله بیان می شود. در بخش دوم ایدئالیسم مطلق در تقریرات مختلف آن مطرح و نقد می شود. در بخش سوم ایدئالیسم شخصی، همراه با نظریات مختلف در باب آن، اشاره و نقد و بررسی می شود. در بخش چهارم به مباحثی در باب فلسفه های روح پرداخته شده و در ادامه، در بخش پنجم مفهوم ارزش در فلسفه و کلام مورد بحث هستند. پوزیتیویسم و اصالت طبیعت و نقد این گرایش بر دین، مباحثی است که در بخش ششم می آیند. در بخش هفتم تحت عنوان مرحلۀ اول و مرحلۀ دوم، ابتدا اشاراتی به مکتب هایی می شود که تا اینجا از آنها بحث شده است و مشخصۀ آنها این بود که حرکت شکوفای خود را پیش از قرن نوزدهم آغاز کردند و در مرحلۀ دوم مکتب هایی که در قرن نوزدهم آغاز و در قرن بیستم شکوفا شدند، بررسی می شوند. در بخش هشتم به فلسفه های تاریخ و فرهنگ و تفسیرهایی تاریخی و فرهنگی از دین اشاره می شود. بخش نهم اختصاص به مسیحیت و نگرش هایی مختلف در باب آموزه های آن دارد. در بخش دهم ما با مباحث و تحلیل ها و نقدهایی درباره نظریۀ جامعه شناختی در باب دین آشنا می شویم و در پایان، در بخش یازدهم اندیشۀ پراگماتیستی در باب دین مطرح و نقد و بررسی می شود. ♈️این کتاب در پژوهان عرضه نشده است. . #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #عباس_شیخ_شجاعی #محمد_محند_رضایی #کتب_کلامی #کلام_جدید

تناقض نما یا غیب نمون: نگرشی نو به معجزه محمدامین احمدی؛ چ۱، قم: بوستان کتاب، ۱۳۸۰، ۳۶۰ صفحه رقعی. پدیده ای به نام معجزه در متون دینی و غیردینی بسیار روایت شده است؛ اما نوع نگاه بشر به این پدیده یکسان نیست. عده ای تحت تأثیر جهان نگری مادی، این گونه روایات را اساساّ مجعول می پندارند و تأکید می ورزند که آدمی به مقتضای خردورزی خود نباید تسلیم داستان سرایی هایی از این گونه شود. از دیگر سو پیروان ادیان توحیدی « معجزه » را دلیل عقلی بر اثبات یکی از مهم ترین آموزه های دینی، وحی و نبوت، حتی وجود خداوند می دانند. در این اثر به مقتضای این دو نگرش، از یک سو کوشش شده است دلیل کسانی را که به دیدۀ انکار و تردید به معجزات می نگرند، از زبان خودشان بازگو شود. از دیگر سو نشان داده شده است کسانی که باور به آموزه های دینی را بر پایۀ معجزه توجیه می کنند، دست کم با چهار پرسش بنیادین روبرو هستند که باید بدان پاسخ دهند. در غیر این صورت، طرح توجیه باور به آموزه های دینی بر پایۀ معجزه ناتمام خواهد ماند. چهار پرسش اساسی به ترتیب عبارت اند از: ۱ ) چیستی معجزه؛ ۲ ) امکان وقوع معجزه؛ ۳ ) اثبات وقوع معجزه؛ ۴ ) وجه دلالت معجزه. مباحث اصلی اثر: بخش اول کتاب به ارائه تعریف های گوناگون از معجزه اختصاص یافته است. در این بخش بحثی در مورد مفهوم خرق عادت از نگاه اندیشمندان مسلمان و تعریف خاص پل تیلیخ از معجزه به عنوان حادثه - نشانه، مطرح شده است. بخش دوم تلاشی است برای پاسخ به دو پرسش: یکی امکان وقوع معجزه و دیگر اینکه چگونه می توان معجزه را به عنوان امر فرا طبیعی از اموری که اساساّ بر اساس علل و عوامل طبیعی قابل تبیین باشد، باز شناخت و متمایز کرد. بخش سوم به نقد و بررسی آرای دیوید هیوم در باب معجزه اختصاص یافته است. بخش چهارم به این پرسش اختصاص یافته است که معجزه بر چه چیز و چگونه دلالت می کند. در بخش ضمایم، دو ترجمه آورده شده است. ضمیمۀ نخست، ترجمۀ بخش دهم از کتاب تحقیق در فهم انسانی نوشتۀ دیوید هیوم است. او در این بخش از کتاب دربارۀ معجزات بحث می کند و می گوید وقوع معجزات اگر فی حد نفسه ممکن باشند، قابل اثبات نیستند. ضمیمۀ دوم کتاب، ترجمۀ مقاله ای است با عنوان « تفسیری نو از مقالۀ معجزات هیوم » که در آن ادعا شده است تفسیر مشهور از مقالۀ هیوم اشتباه است. تفسیر مشهور از مقالۀ هیوم این است که به نظر هیوم، از بعد نظری ناممکن است گواهی انسان ها، وقوع معجزه ای را اثبات کند و عنصر اجتناب ناپذیر استدلال هیوم این ادعاست که معجزه طبق تعریف، نقض قانون طبیعت است. معجزه که در اصل آموزۀ دینی شناخته می شود و عمدتاّ در علم کلام از آن بحث می کنند، فارغ از نگاه مبتنی بر ایمان و دفاعیات کلامی، موضوع تأمل فلسفی فیلسوفان جدید نیز قرار گرفته است. این تأمل سبب طرح مسائل مهمی در باب اعجاز گردیده است. در این اثر کوشش شده است این مسائل توصیف، تحلیل و نقد شوند و از آنجا که این مباحث ارتباط وثیقی با سنّت فلسفی - کلامی و دیدگاه دینی ما دارند، طرح آنها بدون پرداختن به آرای اندیشمندان مسلمان، ناقص به نظر می رسد؛ از این رو تلاش شده است آرای اندیشمندان مسلمان نیز توصیف، تحلیل و نقد و با دیدگاه های غربی مقایسه شود. 👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید. . #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #محمد_امین_احمدی #کتب_کلامی

✳️تنزیه الانبیاء و الائمه ⬇️در این كتاب كه بر محور نظریات عالم كبیر شیعی، سیدمرتضی علم‌الهدی (ره)، مطالب صورت پذیرفته، سعی شده است، تا از دیدگاه شیعی در باب لزوم عصمت انبیا و ائمه (ع) و به شبهاتی در باب این موضوع پاسخ داده شود. محور اصلی این اثر منزه داشتن انبیا و ائمه (ع) از معصیت و گناه به عبارت دیگر عصمت آنان است. تلاش در این باب از آن‌ جهت صورت پذیرفته است كه مسئلۀ عصمت انبیا و ائمه (ع) از اركان مباحث اسلامی بوده و تأثیر عمده‌ای در تعیین اعتماد به قول، فعل و سیرۀ معصوم دارد. بدین لحاظ كه معصوم ابلاغ‌كنندۀ رسالت الهی بوده و بدون وجود عصمت (و در‌نهایت عدم اعتماد) تبلیغ این رسالت، ناقص و بعد مهمی از این حقیقت باطل تلقی خواهد شد، و این نقص چه در گرفتن وحی و چه در تبلیغ وحی و چه در تطبیق وحی و شریعت اسلامی جاری خواهد بود. ⏹نكتۀ دیگر آنكه از‌آنجا‌كه نبی و امام اسوه و الگوی تربیتی بشر هستند، عصمت آنان ضامن اعتماد خلق به آنها خواهد بود و در غیر این ‌صورت، با وجود احتمال خطا دیگر این ضمانت وجود نخواهد داشت. از طرفی اختلاف فرق اسلامی در باب عصمت و حدود آن، و شبهات كثیری كه در این باب وجود دارد، ضرورت پرداختن به این موضوع را دو‌چندان می‌كند. ایدۀ این اثر و ارائۀ آن، این است كه عصمت برای انبیا و ائمه (ع) از جمیع جهات انحراف لازم و ضروری است كه من جمله ضامن اعتماد خلق به حجج الهی است. ◀️مباحث اصلی كتاب: در ابتدای كتاب، سیدمرتضی علم‌الهدی، نویسندۀ تنزیه الأنبیاء و الأئمة، معرفی اجمالی شده‌اند و در ادامه مباحث كتاب به دو بخش اصلیِ تنزیه ‌الانبیاء و تنزیه ‌الائمه تقسیم شده و در هر بخش مباحثی وارد شده است. 🔰 در بخش اول از سیزده پیامبر، همچون آدم، نوح، ابراهیم (ع) تا در پایان محمد (ص)،‌ نامبرده شده و مطالبی در باب عصمت آنها و برخی نسبت‌ها كه به آنها داده شده آورده شده است. ◀️در بخش دوم، تنزیه ‌الائمه (ع)،‌ در باب عصمت امامان معصوم از جمله خلافت و عصمت امام علی (ع)، و پاسخ به برخی نسبت‌های وارد شده به امام، صلح امام حسن (ع) با معاویه،‌ جهاد امام حسین (ع) و ولی‌عهدی امام رضا (ع) و مسئلۀ امام مهدی (ع) و غیبت آن بزرگوار، مباحثی مطرح شده‌اند. در پایان كتاب نیز فهرست‌هایی از قبیل فهرست آیات و اعلام و غیره بیان شده‌اند. 👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید. . #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #فارس_حسون #شریف_مرتضی #کتب_کلامی

💠معرفی کتاب ارادۀ خدا از دیدگاه فیلسوفان، متکلمان و محدثان ✳️علی اله بداشتی؛ چ۱، قم: بوستان کتاب، ۱۳۸۱، ۲۳۹ صفحه رقعی. الف) موضوع اثر و اهمیت آن: اندیشه بشری از معرفت کنه ذات الهی به لحاظ اینکه غیرمتناهی است، قاصر است؛ از این رو چاره ای نیست جز اینکه او را با اسما و صفاتش بشناسد؛ ولی ازآنجاکه صفات الهی نیز نامحدود است، حقیقت آن نیز دست نایافتنی است. از طرفی از روزی که آدمی پا به عرصه وجود نهاد، با این پرسش مهم روبه رو بوده است که آیا اختیار او به دست خود اوست ؟ آیا اساساً ارادۀ مطلقی بر عالم حاکم است و اگر چنین اراده ای وجود دارد، انسان چه وضعیتی پیدا خواهد کرد ؟ آیا جایی برای اختیار انسان باقی خواهد ماند ؟ روشن است طرح چنین مباحثی، به جهت تلاقی آنها با مسائلی چون جبر و اختیار، خالی از دشواری نیست. بحث صفات الهی، به خصوص اراده حق تعالی، به دلیل اهمیت آنها، همواره مورد توجه فیلسوفان، متکلمان و محدثان بوده و آرای گوناگونی دراین باره مطرح شده است. برخی هرگونه صفت را برای خداوند انکار کرده و عده ای صفات را مستقل از ذات دانسته اند و گروهی صفات کمال و جمال را بر محور معنای سلبی بیان کرده و دسته ای دیگر، به وحدت مفهومی در صفات قایل شده اند. در مورد ارادۀ خدا نیز مسائلی مطرح می شود: آیا خدای سبحان مرید است ؟ اگر آری، آیا ارادۀ او از صفات ذات است یا صفات فعل ؟ اگر اراده در مرتبۀ ذات هم ثابت است، آیا عین ذات است یا زاید بر ذات ؟ آیا ارادۀ او مطلق است ؟ اگر آری، پس افعال انسان نیز به ارادۀ اوست و درنتیجه اختیار انسان جایگاهی نخواهد داشت ؟ علاوه بر این حوادثی که شر و قبیح نامیده می شوند چگونه توجیه می شوند ؟ اینها و ده ها پرسش دیگر همواره ذهن و زبان جوامع بشری را در دغدغۀ پایان ناپذیر خود فرو برده است. برجستگی های اثر: الف ) طرح و نقادی دیدگاه های مختلف و مهم دربارۀ .موصوع. ب)تدقیق و تحقیق کامل با استناد به عقل و نقل در باب موضوع. شیوۀ تحقیق و ارائه مطالب: این اثر در پی آن است با تضارب آرای حکیمان، متکلمان و محدثان و نقادی آنها بر اساس انوار آسمانی و حکمت برهانی، پاسخی درخور برای این مسائل ارائه کند. این کتاب، درحقیقت، تحقیقی است دربارۀ صفات الهی به ویژه ارادۀ او که به گونۀ تطبیقی بین ملل و نحل مهم تاریخ تفکر اسلامی طرح شده است. نتیجۀ اثر: الف ) اثبات ارادۀ مطلق خداوند؛ ب ) ارجاع خیر و شر و ضرر و نفع به ارادۀ مطلق خدا؛ ج ) اثبات اختیار انسان در طول ارادۀ مطلق خداوند. مطالب اصلی اثر: این کتاب به صورت یک مدخل و دو فصل ساختاربندی شده است. در بخش مدخل خواننده با نحله های مختلف کلامی و دیدگاه های آنان در صفات حق تعالی آشنا می شود. در فصل اول ارادۀ حق تعالی از دیدگاه های وجودشناسی، معناشناسی تبیین و موضوع مورد نزاع مشخص و آرا بررسی می شوند؛ همچنین رابطۀ اراده با دیگرصفات و مراتب ارادۀ الهی در این فصل مطرح شده اند. فصل دوم نیز اختصاص به شمول ارادۀ الهی دارد و ارادۀ مطلقه الهی مورد بحث واقع می شود. ☸️👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #علی_اله_بداشتی #کتب_کلامی

💠معرفی کتاب ابن قبه رازی عباس میرزایی؛ چ۱، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، زمستان ۱۳۹۴، ۲۶۴ صفحه رقعی. ❇️ابن قبه رازی از معتزلیان شیعه شده در عصر غیبت صغراست که در میانه دو مدرسه کلامی امامیه کوفه و بغداد فعالیت می کرده است. افزون بر شیخ صدوق که بیشترین استفاده را از آثار ابن قبه برده و در حقیقت میراث دار اندیشه های وی به شمار می رود، متکلمان امامیه بغداد نیز توجه ویژه ای به رهیافت های کلامی او در بحث امامت داشته اند. ⏺در واقع باید گفت انگاره های کلامی ابن قبه در حوزۀ امامت عامه و خاصه جایگاه متمایزی در کلام امامیه دارد و همین امر او را به یکی از تأثیرگذارترین حلقه های جریان فکری معتزلیان شیعه شده در سیر تطوّر فکر امامیان تبدیل کرده است. این پژوهش به بازخوانی جایگاه و میراث علمی این شخصیت در تاریخ کلام شیعه پرداخته است. از حیث روش شناختی ابن قبه متکلمی است که بر نقش عقل در کسب معرفت تأکید دارد و آن را ابزار شناخت و معرفت می داند. او در اثبات خداوند همچون دیگرمتکلمان به استدلال حدوث عالم متوسل می شود. او مخالف آموزۀ بداست و ضرورت وجود نبی را بر اساس عقل می داند. عمده شهرت ابن قبه در بحث امامت است و آن را از فروع می داند و ظاهراً منکر آن را متهم به کفر و الحاد می کند. ☸️👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید. #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #عباس_میرزایی #اندیشه_نامه_متکلمان_امامیه #کتب_کلامی

برهان وجودی جاناتان بارنز؛ ترجمۀ احمد دیانی؛ چ۱، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، بهار ۱۳۸۶، ۲۰۰ صفحه رقعی. باورداشت خدا رکن اساسی در همۀ ادیان الهی است. این باور گاهی با اقامۀ دلیل و برهان همراه است؛ لکن به نظر برخی رتبۀ ایمان مقدم بر رتبۀ تفکر و اندیشه است و شأن ایمان فراتر از آن است که با استدلال های تجربی و منطقی آزموده شود. با این همه اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان برای اثبات وجود خدای تعالی براهین گوناگونی اقامه کرده اند؛ از جمله در دایرة المعارف فلسفۀ پل ادواردز برهان هایی معرفی و تبیین شده است؛ مانند برهان جهان شناختی، برهان هدف شناختی، برهان درجات کمال و موارد دیگر. از جملۀ این براهین، برهان وجودی است که اندیشمند غربی، آنسلم، در قرن یازدهم آن را مطرح کرد. این برهان از جنجالی ترین براهین بوده که در رد و تأیید آن مقالات و کتاب های گوناگونی انتشار یافته و در جهان اسلام نیز بدان توجه شده است. برهان وجودی از چند منظر دارای اهمیت است؛ از جمله اینکه برهانی است که هم مدافعان و هم مخالفان سرسختی دارد. به لحاظ موضوعی نیز مهم ترین موضوعی است که بیشتر جهانیان به آن تعلق خاطر دارند و مبتکر آن نیز مقام روحانی برجسته و مورد احترام در دنیای مسیحیت است. اهمیت دیگر آن به لحاظ فلسفی است؛ چراکه این برهان خاستگاه مسائل فلسفی فراوانی است؛ مسائلی چون وجود چیست، وجود محمول است یا نه ذاتی است یا عارضی و مباحثی از این دست. نویسنده در پی آن است که تبیین ساده و روشنی از چیستی برهان وجودی و درستی و نادرستی عناصر به کاررفته در آن عرضه کند؛ البته وی هدفی ثانوی نیز دارد و آن اینکه نکات و اطلاعاتی دربارۀ چند موضوع فلسفی وسیع تر را که این برهان مطرح ساخته، نشان دهد. نویسنده خود را مدیون اندیشه های متفکران می داند و ازهمین روی تلاش کرده است مهم ترین آنها را در این متن ذکر کند. کتاب برهان وجودی روشی تحلیلی - انتقادی دارد و یکی از مجموعه رساله ها یی است که دربارۀ مسائل اصلی فلسفۀ دین به نگارش درآمده است. در این مجموعه‌رساله ها مسائل فلسفی مرتبط با ادعاها و باورهای دینی از دیدگاه فلسفۀ تحلیلی معاصر مطرح و باورهای مذهبی و مسائل فلسفی برآمده از آن و راه حل های فلسفۀ کلاسیک و معاصر به صورت موجز و مفید تجزیه و تحلیل شده اند. کتاب حاضر بررسی دقیقی از برهان وجودی است که بیشتر نظریات و ادله ارائه شده تا زمان نگارش آن، بررسی، تجزیه و تحلیل شده اند. نویسنده با دقت و انصاف به تتبع و نقل و بررسی اقوال پرداخته و دلیل های مهم سنتی را در شکل منطق جدید بیان کرده است. نویسنده علاوه بر نقد آرای آنسلم، بسیاری از آرای دیگر را نیز به نقد کشیده است. در این کتاب پس از ارزیابی تقریرهای معروف آنسلم، دکارت، هارتسهورن و ملکم از برهان وجودی و پس از بررسی ادلۀ نقضی مانند جزیرۀ گانیلون اشاره شده است که برهان وجودی در صورتی تام است که وجود حقایق ضروری ممکن باشد. نویسنده با توجه به حقایق ضروری ریاضی و منطقی، رأی هیوم مبنی بر محال شمردن وجود ضروری را تجزیه و تحلیل و رد کرده است؛ آن گاه با بررسی مفاهیم حمل و وجود، به بررسی شعار کانت مبنی بر « وجود، یک محمول نیست » پرداخته و نتیجه گرفته است که شعار کانت برهان وجودی را در هیچ یک از تقریرهای آن به مخاطره نمی اندازد. در پایان نویسنده با تبیین و بررسی مفهوم « بزرگی » در برهان آنسلم، مفهوم « کمال » در برهان دکارت و نقش منطقی کلمۀ خدا و تعریف پذیری آن، نتیجه گرفته است که اگر واژۀ خدا در برهان وجودی اسم عام باشد، این برهان معتبر نیست و اگر اسم خاص باشد، برخی تقریرهای آن معتبر است؛ ولی در همۀ این موارد صدق مقدمات برهان بر صدق نتیجۀ آن متوقف می شود و ازاین رو نمی توان آن را یک برهان شمرد. 👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید. . #پژوهشکده_فلسفه_وکلام #احمد_دیانی #کتب_کلامی #آثار_ترجمه_ای