مکتبخانه
✡️ اسرائیل بهمثابهِ مدرنیته 🔻 برای شناختِ ویژگیهای ذاتیِ #غرب_مدرن این روزها سرزمین فلسطین بهترین
✡️ اسرائیل بهمثابهِ مدرنیته
✍️ علیرضا ملااحمدی
📍نظام اسرائیل خودِ خودِ #مدرنیته است.
نظام سیاسیاش یک #دموکراسی واقعی است و نظام اقتصادی و اجتماعیاش بر مبنای ارزشهای #لیبرالیسم سامان یافته است. این دو را میتوان بنیانهای «مدرنیته» در جهان امروز دانست. بنابراین نظام اسرائیل بخشی از تاریخِ #مدرنیسم است.
🔹 اینطور نیست که اسرائیل نسبت به #تمدن_غرب یک #دیگری به حساب آید که حالا به هر دلیلی منافع غربیها اقتضا کند که از او حمایت کنند. البته منافع سیاسی و اقتصادی و بیشتر گفتمانیِ غربیان در حمایت از اسرائیل هست، امّا اینطور نیست که دلیل حمایتشان صرفاً منافعشان باشد. بلکه امری مهمّتر و بنیادیتر است و آن اینکه نظام اسرائیل (بهمثابه یک هویّت گفتمانی) «یکی از خودشان» و بخشی از تاریخِ غرب است و لذا برای تقویت «تمدّن مدرن» که موجودیّت و هویّتشان با آن معنا مییابد، خود را متعهّد به حمایت از او میدانند.
🔸 اینکه نظام سیاسی #اسرائیل با عنوان «دولت-ملت قوم یهود» اعلام موجودیت کرده، معنایش این نیست که هویّتی غیر از مدرنیته دارد؛ بلکه این خاصیّت سکولارِ مدرنیته است که به هر دین و آیینی اجازه میدهد نظام اجتماعی را با ویترین خودش و بر مبنای ارزشهای لیبرالیسم سامان دهد. (این دقیقاً همان توقّعی است که از ایران دارند! تلاششان اینست که نظام اجتماعی-سیاسی ایران را طوری سکولار کنند که اسلام برایش بشود یک ویترین و ارزشهایی که تاروپودِ جامعه را میسازد، برمبنای لیبرالیسم سامان یابد.)
🔺 تنها تفاوتِ نظام اسرائیل با نظامهای مدرن اروپایی و آمریکای شمالی در اینست که آنها توانستهاند هویّت وحشی و حیوانیِ خود را پشت ویترین شیک و نایسِ شعارهایی همچون حقوق بشر و اومانیسم و قانون و... مخفی کنند؛ اما اسرائیل به دلیل اقتضائات سیاسی و تاریخیاش (و البته با پشتوانههای مذهبیاش) همان ارزشهای مدرن را در عریانترین و بیپیرایهترین چهره به نمایش گذاشته است.
▪️ پس آنچه این روزها در «فاجعۀ اخلاقی و انسانیِ» #غزه مشاهده میکنیم، برای #غرب یک استثناء نیست؛ بلکه یک رویّهی معقول مبتنی بر «ارزشهای مدرن» است. بر مبنای آن ارزشها حتّی فاجعهای همچون ماجرای #بیمارستان_المعمدانی هم «خروج از قاعده» به حساب نمیآید. بلکه حداکثر ممکن است یک اشتباه در تشخیص مصداق باشد.
🔸 اینکه صهیونیستها خود را «قوم برتر» میخوانند، در ذاتش هیچ تفاوتی با آن سخن جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که گفته بود: «اروپا مانند باغ است و دیگر کشورهای دنیا مانند جنگل؛ جنگلیهای وحشی به باغهای زیبا حمله میکنند، پس باغبان باید از باغ محافظت کند!» ، ندارد.
☑️ حاصل اینکه برای شناختِ ویژگیهای ذاتیِ #غرب_مدرن (ازجمله حقیقتِ دموکراسی و لیبرالیسم) این روزها سرزمین #فلسطین بهترین مورد مطالعاتی است و برای نقدِ تمدّن غرب (بهمثابه یک تمامیتِ هویّتی) توجّه به رفتار اسرائیل در مواجهه با مردم فلسطین بهترین گزینه است.
@Maktabkhaaneh
🔰 فلسطین و مسئلهی تشیّع!
✍️ علیرضا ملااحمدی
❓آیا شهدای فلسطینی در مبارزه با #اسرائیل حقیقتاً «شهید» هستند؟
🔺 این یکی از پرسشهای این روزهای ما شیعیان است. از منظر برخی دغدغهمندان مسئلهی فلسطین این سؤال چندان جای طرح نداشته باشد. امّا واقعیّت اینست که بخصوص برای ما شیعیان ایرانی که همواره دوگانهی سنّی – شیعه برایمان برجسته بوده و حتّی بسیاری از جریانهای فرهنگی و علمیِ تمدّن اسلامیمان را هم با همین معیار سنجیدهایم (که به نظرم چندان معیار دقیقی نیست. بگذریم.)
▪️ امروز هم از طرفی عواطف انساندوستانه ما را وامیدارد به اینکه در موضع حمایت تمامقد از «فلسطین» برآییم و از دیگرسو با این خطکش، نمیدانیم این حمایت و ایستادگی را دقیقاً چگونه با معارف دینی تطبیق دهیم؟
🔹 بخاطر همین یا تلاش میکنیم مسئله را از موضعی «فرادینی» مطرح کنیم و مردم فلسطین را از آنجهت که «انسان» هستند مطرح کنیم، یا مسئله را با «قدس شریف» و «قبلۀ اوّل مسلمین» گره میزنیم و موضوع اصلی را بیش از مردمان فلسطین با مکان مقدّسی که محل زندگیشان گره میزنیم و از آن به «جنگ اسلام و یهود» تعبیر میکنیم! یا اینکه سعی میکنیم آنها را یکجور «ارادتمند به اهلبیت علیهمالسلام» و حتی بعضاً «شیعۀ اهل تقیّه» معرّفی کنیم!
📍امّا به نظر میرسد هیچیک از اینها -گرچه مفید، امّا- راهگشا نیستند. برای پاسخ به این مسئله، از دو منظر میتوان موضوع را پی گرفت:
☑️ یک: تقابل تمدّنیِ شیعه
این یک حقیقت غیرقابلانکار است که امروز فلسطین نقطۀ مرزی و خطّمقدّمِ تقابل تمدّنیِ انقلاب اسلامی با تمدّن غرب است. از روز آغازین #طوفان_الاقصی ، هم مقامات اسرائیل و سیاستمداران غربی اوّلین انگشت اتهام را به سمت جمهوری اسلامی نشانه رفتند و هم نگاهِ افکار عمومی جهان اسلام به رهبر شیعۀ ما (بخصوص آخرین سخنرانی ایشان) معطوف شد.
🔺 این یعنی مردم #فلسطین و #حماس -خواسته یا ناخواسته- در حال ایفای نقش در جبهۀ تمدّنیِ انقلاب اسلامی بهمثابه یک انقلابِ کاملاً شیعی است. بنابراین نبرد فلسطین در نهایت به نفع حاکمیّت و امّت شیعه تمام خواهدشد.
📌 از این منظر، شهدای فلسطینی در واقع شهدای گفتمان تمدّنیِ انقلاب اسلامیاند و لذا «مجاهد فی سبیل الله» هستند و بالتبع مرگشان نیز حقیقتاً «شهادت» است و جمهوری اسلامی هم باید از آنان تمامقد حمایت کند.
⛔️ البته جمهوری اسلامی در گفتمان تمدّنیاش هیچگاه تأکید بر «تشیّع» ندارد و هوشمندیاش اینست که همواره سعی کرده بر اساس معارف ناب قرآنی سخن بگوید تا گفتمانش -که برآمده از معارف ناب قرآنی است- گسترش یابد. لذا لزومی ندارد در مواجهه با اهلسنّت بر این بُعدِ ماجرا تأکید و تصریح شود تا حسّاسیت ایشان را برانگیزد. امّا بالأخره واقعیّتی است که دیگر خود تحلیلگران اهلسنّت هم انکارش نمیکنند.
📝 منظرگاهِ دوّم که قدری عمیقتر است را انشاءالله در یادداشتی جداگانه توضیح میدهم.
@Maktabkhaaneh