📍راهکارها و اقتضائات برای جهانیسازی علوم انسانی اسلامی / بازتعریف مفاهیم در چارچوب دغدغههای انسان معاصر
🔺حجت الاسلام والمسلمین محمد حائری شیرازی، پژوهشگر حوزه علوم انسانی اسلامی، در یادداشتی مطرح کرد؛
✍در مسیر جهانیسازی علوم انسانی اسلامی، نخستین مانع جدی مساله زبان و ترجمه است. بسیاری از ترجمههای فعلی یا بیشازحد تحتاللفظیاند یا از محتوای متن غفلت کردهاند. واژههایی چون «عدل»، «نفس» یا «عقل» وقتی صرفاً با معادلهای رایج غربی جایگزین میشوند، دیگر حامل بار معنایی تمدن اسلامی نیستند. حاصل چنین ترجمههایی، اغلب یا بدفهمی است یا بیتفاوتی مخاطب. ریشه اصلی مشکل، کمبود مترجمانی است که نهفقط «دوزبانه»، بلکه «دو فرهنگی» و «دو مفهومی» باشند.
✍اولین گام برای جهانیشدن علوم انسانی اسلامی، بازاندیشی در شیوهی تولید محتواست. جهانیسازی، یعنی «جهانی فهمیده شدن» نه «جهانی نوشتن». اندیشه اسلامی نیازی رقیقسازی ندارد؛ آنچه لازم است، صورتبندی مجدد مفاهیم در چارچوب مسائلی است که انسان امروز، صرفنظر از جغرافیا و فرهنگ، با آنها درگیر است؛ مسائلی مانند: عدالت، آزادی، هویت، اخلاق، معنویت، معنا. نویسنده در این مسیر باید هم به هویت فکری خود وفادار باشد، هم ذهنیت مخاطب جهانی را بشناسد.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=42846
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#علوم_انسانی_اسلامی
#یادداشت
#قم
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com
📍بیانیههای اصلاحطلبان، بازی ناخواسته در زمین دشمن است / مقاومت، رمز عزت و اقتدار ملت ایران
🔺آیت الله عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری و نائب رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در یادداشتی مطرح کرد؛
✍ دشمن اصلی ملت ایران، آمریکا و رژیم صهیونی ، همواره بر سه محور حرکت کردهاند: تضعیف ولایت فقیه، القای یأس در جامعه، و ایجاد دوگانهسازی کاذب میان عقلانیت و انقلابیگری. تجربه تاریخی نشان داده است که هرگاه برخی دولتمردان و نخبگان در زمین طراحی دشمن بازی کردهاند، جامعه دچار التهاب می شود وفضای غبار الود فتنه برخی ها را با غفلت وخطای محاسباتی به سمت انفعال، عقبنشینی و بحران هویت سوق میدهد.
✍ امام خمینی(ره) در برابر فشارهای آمریکا در ابتدای انقلاب، همواره تأکید داشتند که «قدرت حقیقی قدرت خداوند است قدرتهای مادی پوشالی است. هرچه فریاد دارید بر علیه آمریکا بزنید. و رژیم صهیونی غده سرطانی است. و این رویکرد گفتمان مقاومت و رمز اقتدار وعزت ملی است.
✍ بیانیه مدعیان اصلاح طلبی در شرایط حساس کنونی، وبعد از جنگ 12 روزه ناخواسته در راستای نقشه دشمن عمل کرده است. ملت ایران انتظار دارد جریانهای سیاسی به جای تضعیف اقتدار ملی، بر محور ولایت، مقاومت و امید ملی حرکت کنند.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=42866
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#مقاومت
#یادداشت
#قم
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com
📍بررسی مواضع حقوقدانان بین الملل در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران
🔺محمد خزائی، دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه امام صادق (ع)، در یادداشتی مطرح کرد؛
🔸درگیری نظامی خرداد و تیر ۱۴۰۴ بین ایران و رژیم صهیونیستی که با تجاوز رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته ای و نظامی ایران و ترور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و دانشمندان هسته ای ایران در سحرگاه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ آغاز شد چالش های عمیقی را در عرصه مباحث حقوق بین الملل مطرح کرد. این درگیری از منظر حقوقدانان بین المللی فراتر از یک رویارویی نظامی منطقه ای، نقطه عطفی در تحول حقوق بین الملل معاصر محسوب می شود.
🔸از منظر حقوقی این درگیری در چهار محور اساسی مورد توجه حقوقدان قرار گرفته است. نخست جواز حقوقی توسل به زور و صحت استناد به دفاع مشروع؛ دوم رعایت قوانین حاکم بر هدایت خصومت ها؛ سوم، پیامدهای حقوق کیفری بین المللی و مسئولیت دولت ها و چهارم تبعات حقوق بشری و آسیب پذیری گروه های حاشیه نشین در نتیجه این درگیری ها است. این یادداشت با جمع آوری دیدگاه های حقوقدانان بین المللی در خصوص محورهای مذکور تلاش دارد نگاهی کلان نسبت به مباحث حقوق بین الملل طرحشده در جریان جنگ ۱۲ روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی ارائه دهد.
🌐 مطالعه کامل در صفحه ۱۶۳ ویژهنامه دفاع مشروع:
https://ihkn.ir/wp-content/uploads/2025/07/Asasname-8-9.pdf
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#حقوق
#یادداشت
#تهران
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com
📍درآمدی بر تحلیل سیره متشرعه و نسبت آن با نصوص شرعی
🔺حجت الاسلام والمسلمین امین کربلایی، پژوهشگر حلقه اجتهادی فقه الاجتماع مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (ع)، در یادداشتی مطرح کرد؛
✍در مواردی که دست فقیه از نص صریح خالی است، سیره متشرعه میتواند به دو شیوه مبنای استنباط قرار گیرد:
✍۱. سیره منتسب به معصوم(ع): در این حالت، سیره به صورت مستقیم از معصوم (علیهالسلام) به جامعه شیعیان انتقال یافته و در طول زمان به صورت یک سنت عملی تثبیت شده است. این نوع سیره در حقیقت بیانگر سنت معصو(علیهالسلام) است که به شکل غیرمکتوب به دست ما رسیده است.
✍۲. سیره مقرره به تقریر معصوم(ع): در این شیوه، معصوم (علیهالسلام) با مشاهده رفتار متشرعه و خودداری از ردع و انکار آن، به صورت ضمنی به تأیید آن سیره پرداخته است. این تقریر عملی، حجیت سیره را تثبیت و تأیید مینمای
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=42830
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#فقه
#یادداشت
#قم
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com
📍زنان، خط مقدم خاموش مقاومت / روایتها، حافظه جمعی و مستندسازی تجربه زیسته زنان در مقاومت
🔺نفیسه محمدی، پژوهشگر موسسه فرهنگی رسانهای استاد محمدحسین فرج نژاد، در یادداشتی مطرح کرد؛
🔹تصویر غالب از مقاومتهای معاصر در جهان عرب و منطقه غرب آسیا، تصویری نظامیمحور و مردانه است که قهرمانان آن، رهبران نظامی و مردان مسلح معرفی میشوند. این رویکرد، که در ادبیات سیاسی و تاریخی غالب است، نقش زنان را یا قربانیان جنگ و اشغال یا نیروهای پشتیبان و خدماتی محدود میکند و کمتر به کنشگری مستقیم آنان توجه دارد.
🔹یکی از مهمترین چالشهای پیشِرو در تحلیل و بازشناسی نقش زنان در مقاومت، کمبود مستندسازی دقیق و جامع تجربیات آنان است. روایتهای رسمی تاریخنگاری مقاومت غالباً مردمحور است و حضور زنان را در قالب نقشهای فرعی یا حمایتی محدود کردهاند. این وضعیت موجب شدهاست که بخش بزرگی از تجارب زیسته زنان، بهویژه در عرصههای اجتماعی و غیرنظامی، در حافظه جمعی جهانیان کمتر ثبت و نگهداری شود. در نتیجه، تحلیلهای تاریخی و سیاسی درباره مقاومت ناقص و ناتمام باقی میمانند.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=42912
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#مقاومت_زنان
#یادداشت
#قم
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com
📍چرا فلسفه مدرن در غرب بیاعتمادی جهانی آفرید؟ / پیوند میان اومانیسم و نگاه استعماری غرب
🔺حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد نورورزی، عضو هیئتعلمی مؤسسه امام خمینی(ره)، مطرح کرد؛
🔹در نظر میتوانیم درباره رویکردهای فلسفی به بحثوبررسی بپردازیم. در این رویکرد شاهد هستیم که بعد از رنسانس فلسفهای مبتنی بر اومانیسم و اصالت انسان در غرب شکل میگیرد. اومانیسم منجر به موجه ساختن سلطه بر عالموآدم در جوامع غربی شد. در نهایت این نگاه اومانیستی به یک نگاه نژادپرستانه، خودبرتربینی و به هیچ انگاشتن جوامع دیگر منتج میگردد.
🔹خود این فلسفه، توجیهکننده مداخلات ظالمانه غربیها در دو سه دهه اخیر بود. حاصل این رفتارها از نگاه کشورهایی که مورد ظلم و استعمار قرار گرفتهاند، بیاعتمادی به کشورهای غربی میشود. در برخی موارد تلاش کردهاند تحت عنوان توسعه برای تغییر افکار عمومی نگاه و اعتماد مردم را به غرب باز گردانند. پس میتوان از منظر فلسفی نیز به این موضوع نگاه کرد. البته برای عموم جامعه، نتیجه مطالعه تجربی و جامعهشناختی ۲۰۰ سال اخیر وجود دارد که در پیش روی افراد قرار دارد.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=42926
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#فقه
#یادداشت
#قم
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com
📍چارچوبی نو برای ساماندهی فقههای مضاف / ظرفیت فقه برای پاسخ به نیازهای پیچیده جهان معاصر
🔺حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری، در یادداشتی مطرح کرد؛
🔹فقههای مضاف در تنگنای بیساختاری گرفتار آمدهاند؛ نه منطقی استوار برای گسترش دارند و نه معیاری روشن برای افزوده شدن. هرچه بر آن نام «فقه» افزوده میشود، در جایگاه خویش ناپیداست؛ نه معلوم است کجا باید نشیند و نه دانسته است چه نسبتی با دیگر اقسام دارد.
🔹آنچه در این یادداشت میخوانید، تلاشی است برای برونرفت از این آشفتگی: طرحی که نه صرفاً یک فهرست، که چارچوبی است با منطقی درونی؛ ظرفی که ظرفیت رویش شاخههای نو را دارد، و میزان و محکی است برای کاستن آنچه بر بنیاد بیمنطق روییده است.
🔹این چارچوب بر سه حوزه بنیادین استوار است که قابلیت آن را دارد که همه ابعاد و مسائل انسان و جامعه انسانی را در یک چارچوب منطقی در حوزه فقهی جای دهد و رشتههای تازه و نوظهور، هرگاه پدید آیند، جایگاه خویش را در این ساختار بیابند.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=42988
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#علوم_انسانی_اسلامی
#یادداشت
#قم
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com
📍تأثیر شکافهای اقتصادی بر فرصتهای آموزشی / پیامدهای کالاییشدن آموزش در نظام اجتماعی
🔺امیرمحمد اصفهانی، پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت اندیشکده رهیافت در یادداشتی مطرح کرد؛
✍نگاه اقتصادی به امر آموزش، مبنایی را برای تقویت و تداوم نابرابریهای ناعادلانه در جامعه فراهم میکند؛ زیرا فرصتهای نابرابر در مدرسه، هم ناشی از تفاوتهای طبقاتی موجود در جامعه است و هم به فرصتهای نابرابر در دسترسی به آموزش عالی و سپس به فرصتهای نابرابر در دسترسی به مشاغل منجر شده و نابرابری را در نظام اجتماعی نهادینه میسازد.
✍نظام آموزشی هر کشور باید تلاش کند که نابرابریهای بیرون از نهاد مدرسه – اعم از اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و… – در درون مدرسه کمرنگ شده و مبنای امتیازدهی به دانشآموزان قرار نگیرد. تا بدین وسیله نابرابریهای ناعادلانه و تبعیضهای بیرون از نظام آموزشی، اندکی تعدیل شود.
✍نابرابری و تبعیض پیش از ورود کودکان به مدرسه در نظام اجتماعی وجود دارد؛ اما در فرایند حکمرانی عقلانی تلاش میشود که با توزیع درست امکانات آموزشی، اندکی از این شکافها تعدیل شود. ازاینرو متخصصان تعلیموتربیت نهتنها بر وجود مدارس یکسان بلکه حتی بر وجود مدارسی تأکید دارند که بهطور مساوی مؤثر و مفید بوده و عملکردهایشان تفاوتهای نقطۀ شروع کودکان را در گروههای مختلف اجتماعی برطرف سازد و همۀ آنها را برای رسیدن به موفقیت روی یک نقطۀ شروع آمادۀ مسابقه کند.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=42968
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#آموزش
#یادداشت
#تهران
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com
📍بومیسازی به مثابه ابزار سیطره نظریههای غربی است / ضرورت استقلال معرفتی در «روانشناسی اسلامی»
🔺دکتر خالد بن حمد الجابر، روانشناس و نظریه پرداز حوزه روانشناسی اسلامی، در یادداشتی مطرح کرد؛
🔹یکی از همکارانم برایم تعریف کرد که درخواست بورسیهای داده بود تا نسخهای «اسلامی» از یکی از شیوههای درمان روانشناسی غربی تولید کند. طرح او امیدوارکننده، دقیق و ویژهی خدمت به مسلمانان طراحی شده بود، اما پاسخ مؤسسهی حمایتکننده صریح بود: «بله، ما با حمایت از این پروژه موافقیم… به شرطی که نظریهی غربی دست بالا را داشته باشد، نه رویکرد اسلامی.»
🔹مدتی طولانی به این جمله فکر کردم و بسیاری از پروژههای روانشناسی اسلامی به ذهنم آمد که همین مسیر را رفته بودند: استفاده از آنچه «روش نزدیکتر» نامیده میشود ــ یعنی انتخاب مکتب غربیای که بیشترین نزدیکی را به دیدگاه اسلامی دارد؛ نه از آن رو که درست است، بلکه چون کمترین تعارض را ایجاد میکند.
🔹غرب تشویق به «بومیسازی» نظریههای خود میکند، نه از سر احترام به فرهنگها، بلکه برای حفظ سیطرهی نظریههایش. از اینرو، «درمان اسلامی» در نگاه آنان چیزی نیست جز ظرفی فرهنگی که نظریه غربی در آن ریخته میشود؛ بیآنکه ریشههایش نقد یا مدل معرفتیاش بازبینی شود.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=42998
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#روانشناسی
#یادداشت
#عربستان
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com
📍بررسی سرنوشت جوامع بشری در پرتو سنت الهی / تحقق حاکمیت توحیدی به رهبری خلیفةالله
🔺آیت الله عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان، رهبری در یادداشتی دورههای امامت امام زمان (عج) از آغاز تا دوران معاصر را تشریح کرد؛
🔸از بعثت تاغدیر از عاشورا تا تحکیم هویت اسلام ناب محمدی ص برپایه نهضت عاشورا و نقش های گوناگون ائمه اطهار علیهم السلام برای پاسداری از دین و شریعت تا عصر غیبت صغری و عصر غیبت کبری و فرهنگ انتظار فعال برمدار نقشه راه هدایت انبیای الهی و راهبری موعود الامم حضرت بقیه الله الاعظم صاحب الامر والزمان عجل الله تعالى فرجه الشریف مسیر تکاملی یکپارچه جهت تحقق حاکمیت توحیدی به رهبری خلیفه الله است. انچه متغیر است سرنوشت جوامع بشری در دوران رسول الله ونیز ائمه اطهار علیهم السلام بر اساس سنت الهی تغییر اجتماعی است.
🔸تحکیم پیوند امامت و امت پیشبرنده اهداف دین است. امت بدون امام طعمه گرگ ها است وامام بدون امت بدون اقتدار حکومتی خواهد بود و یا چون خورشید در پشت ابرها خواهد بود. اما جامعه مقاوم و همراه ولایت حتی در عصر غیبت در مسیر تحقق اهداف اسلام گام بر می دارد و از پایمردان در رکاب رسول الله صلی الله علیه واله افضل هستند.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=43069
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#تاریخ
#یادداشت
#قم
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com
📍نه پژوهش میکنیم، نه پژوهشی را قبول داریم / چرخه تکراری تصمیمات سطحی در آموزشوپرورش
🔺حمیدرضا قائمپناه، مدیرمسئول رستا، در یادداشتی مطرح کرد؛
🔹نظام تعلیموتربیت سالهاست با زنجیرهای از تصمیمات شتابزده و غیرکارشناسی دستوپنجه نرم میکند. تصمیماتی که آثار بلندمدت و گاه جبرانناپذیرشان بر کیفیت آموزش، تربیت معلم و سرمایه انسانی کشور آشکار شده است.
🔹مصوبه اخیر افزایش سقف سنی پذیرش در دانشگاه فرهنگیان به ۳۰ سال، تازهترین حلقه از این زنجیره است و پرسشهای اساسی و نگرانکنندهای را درباره شیوه تصمیمگیری در این حوزه پیش روی افکار عمومی گذاشته است.
🔹نکته مهم اینجاست که اساتید دانشگاه فرهنگیان، پژوهشگران تعلیموتربیت و تشکلهای دانشجویی بارها نسبت به تبعات این مصوبه هشدار دادهاند، اما مدافعان طرح حتی ضرورت وجود پشتوانه پژوهشی را انکار میکنند. این روند نشان میدهد که سیاستگذاری آموزشی در کشور در خلأ دادههای علمی انجام میشود و همین موضوع، خطر انحرافهای جدی در مسیر تربیت معلم را به همراه دارد.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=43093
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#آموزش
#یادداشت
#تهران
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com
📍تولید منفعت بهمثابه بنای جامعه / نوآوری و فناوری در خدمت ارتقای سطح زندگی از نگاه اقتصاد اسلامی
🔺فیاض عبد المنعم حسنین عضو هیئت علمی دانشکده بازرگانی دانشگاه الازهر، در یادداشتی مطرح کرد؛
🔹اقتصاد اسلامی در پی آن است که منافع پاک و سودمند را فراهم آورد و بر تولید آن به مقدار لازم تأکید میکند. این کار را نوعی بنای جامعه میداند و برای آن پاداشی بزرگ قرار داده و حتی آن را بر بسیاری از عبادات مستحب مقدم میدارد؛ تا انگیزهای برای تولید و عرضهی منافع کافی و مناسب باشد.
🔹هیچ نیازی که پلید باشد به رسمیت شناخته نمیشود، و هیچ منفعتی که به فساد منتهی گردد تولید نمیگردد؛ بلکه همه چیز در مسیر صلاح و آبادانی است. این همان بُعد مادی عبادت خداوند است که در عمران، توسعه و تلاش برای برآوردن نیازها به بهترین شیوهها و بر پایهی نیکوترین اخلاق جلوهگر میشود.
🔹از منظر اقتصاد اسلامی، گسترش در تولید منافع امری مطلوب است، زیرا با مقاصد شریعت در سه سطح آن سازگار است و هدف «عمران و آبادانی» را محقق میسازد. توسعه منافع خود به پیدایش منافع و مصالح دیگر میانجامد، مانند: گشایش در رزق مردم، تثبیت قیمتها، ریشهکنکردن فقر و بهکارگیری تواناییهای عقلی در نوآوری و بهبود روشها و فناوریهای تولید منافع. از همین رو، در اسلام هیچ سقفی برای میزان تولید منافع مشروع وجود ندارد؛ تنها محدودیت، چگونگی مصرف آنهاست که نباید همراه با اسراف یا تبذیر باشد.
🌐 متن گزارش: https://ihkn.ir/?p=43086
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#اقتصاد
#یادداشت
#مصر
🔳 با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح همراه باشید
🆔 @meftahandishe_com