۲۷ شوال سالروز ارتحال آیت‌الله حاج سید جواد خامنه‌ای(م ۱۴۰۶ هـ.ق) از اوتاد آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: من از نزدیک با والد آقای خامنه‌ای آشنایی داشتم. وی از اوتاد بود. هم ملّا بود و هم بالاتر از علمش تقوای وی بود. حاشیه مفصلی بر کفایه از او دیدم که با خط خوش نوشته بود و البته تقریرات درس حاج میرزا محمد آقازاده بود. ایشان در مشهد منزل خیلی ساده و محقّری داشت. من زیاد به منزل ایشان می‌رفتم، چون ایشان با حاج آقای والد مرتبط بود و رفت‌وآمد خانوادگی داشتند. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج ۳، ص ۶۳۷ #پوستر —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰 نقد و نظر ✅ جواز عدول از نماز واجب به نماز واجب دیگر 🔸نمازگزار تا زمانی که وارد در نماز نشده است، می‌تواند نیتش را تغییر داده و نماز دیگری را قصد کند؛ اما زمانی که وارد در نماز واجب شد، نمی‌تواند به نماز دیگر تغییر نیت دهد. چرا که اصل در هر عبادت، عدم جواز عدول از نیت اولیه است. در حقیقت امکان تغییر آنچه که واقع شده است به عنوان دیگر نیست، مگر آنکه دلیل خاصی دلالت بر جواز عدول نیت وجود داشته باشد. این دلیل در مورد عدول از نماز واجب به نماز واجب دیگر، در دو مورد وجود دارد: 1️⃣ نمازهای مرتّبه 2️⃣ به یادآوردن نماز قضا شده 🔹تفصیل و نتیجه بحث را اینجا بخوانید: 👉 https://b2n.ir/d72526 #نقد_و_نظر #فقه —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

۲۹ شوال محمدباقر وحید بهبهانی (م ۱۲۰۵هـ.ق) اجتهاد آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: شنیده‌ام كه وحید بهبهانی در اواخر عمر، خود را مجتهد نمی‌دانست و می‌گفت: سن من بالا، و قوای فكری‌ام تحلیل رفته است و نمی‌توانم استنباط كنم. لذا از شاگرد خود بحرالعلوم فتوا می‌پرسید و می‌گفت: شما فقط فتوا را بدون ذكر دلیل نقل كنید تا در آن شبهه پیدا نكنم. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج ۴، ص ۴۰۹ #پوستر --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ تعیین قول مشهور در عددِ رضاع مُحرِّم - بخش اول 🔹انتشار حرمت به وسیله رضاع متوقف بر كمیت خاصی است که به یکی از این طرق حاصل می‌شود: 1. تحقق اثر که همان انبات لحم و اشتداد عظم است. 2. عدد که باید بررسی شود چند رضعه برای نشر حرمت معتبر است. 3. زمان که بنابر مشهور یک شبانه‌روز است. 🔸اقوال و احتمالات در عدد متعدد است، اما بحث عمده در اینجا درباره دو قول ده و پانزده رضعه است. در کلمات بزرگان نسبت به اینکه ده رضعه مشهور است یا پانزده رضعه، اختلاف است. آنچه مسلّم و غیر قابل انکار است تحقق شهرت از زمان علامه به بعد، با پانزده رضعه است، گر چه برخی مانند شهید ثانی با تعبیر «علیه المعظم»، به نحو مطلق شهرت را برای ده رضعه ثابت دانسته است و برخی دیگر از فقها که اولین آنان علامه است و بقیه از او تبعیت کرده‌اند، آن را به اکثر اصحاب نسبت داده‌اند. 🔹نسبت به عصر علامه به بعد، بیش از سی نفر در چهل كتاب می‏باشند كه بعضی از آنان عبارتند از: علامه در شش كتاب ارشاد، تبصره، تلخیص، ظاهر قواعد ، تحریر و تذكره، فاضل مقداد در تنقیح، محقق ثانی -كه سرآمد فقهای درجه دوم است-، شهید ثانی در روضه-گرچه ده رضعه را به معظم اصحاب نسبت داده است، ولی خود پانزده رضعه را اختیار کرده است - و مسالك، ظاهر سیوری در كنزالعرفان، محقق اردبیلی در زبدة البیان، صاحب مدارك در نهایة المرام، سبزواری در كفایه، ظاهر فیض در مفاتیح، شیخ حر عاملی در وسایل، مجلسی اول در روضة المتقین، ظاهر مجلسی دوم در مرآة العقول، صاحب كشف اللثام، حدایق و ریاض. 👈 ادامه اقوال را اینجا بخوانید: yun.ir/sg9d6 #یادداشت_محقق #فقه #رضاع —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔸مجلّد پنجم تا هفتم از کتاب «دلیل العروة الوثقی» از آثار محقق بزرگ، مرحوم آیت‌الله شیخ حسین حلّی به تازگی به چاپ رسیده است. 🔹مجلدات پنجم تا هفتم این اثر، برای اولین بار منتشر می‌شود که تکمیل مباحث قبلی است و به قلم خود مرحوم آیت‌الله شیخ حسین حلّی تنظیم شده است و تقریر مباحث ایشان نیست. 🔸علاقمندان برای تهیه این اثر می‌توانند به انتشارات امام خوئی، پاساژ ناشران، طبقه همکف، پلاک ۷ مراجعه نمایند. 👉 yun.ir/2bitn5 #خبرنامه_پژوهشی #اختصاصی —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ موضوع نشر حرمت رضاع در مقام اثبات و ثبوت- بخش دوم 🔸 در میان فقهای امامیه، شهرت قریب به اجماع است كه برای نشر حرمت به‌وسیله عدد، عدد ده یا پانزده معتبر است و قولِ در مقابل این دو، بسیار شاذ به‌شمار می‌رود، اما در بین دو قول ده و پانزده رضعه، تعیین اینکه كدام مشهور است یا علی الاطلاق هیچ‌کدام شهرتی ندارند، متوقف بر بررسی كلمات فقها بود که با بررسی آنها روشن شد که قول ده رضعه أشهر بین قدماء و قول پانزده رضعه أشهر بین متأخرین است. در پایان بخش اول این یادداشت، مطلبی از جواهر درباره کلمات فقها طرح شد که عمده نقد و بررسی آن به این نوشته احاله داده شد. 🔸 بقیه موارد سهو، مجمل و اشتباه در کلام جواهر مورد سوم: در فرازی از عبارت فوق آمده است: «و عزاه فی كنز الفوائد الی عامة المتاخرین» كه ذکر کنز الفوائد سهو قلم است و صحیح آن جامع المقاصد است. در برخی موارد دیگر هم این اشتباه رخ داده است که منشأ آن این است که هر دو کتاب شرح قواعد علامه هستند و از روی غفلت جابجا می‎شوند. مورد چهارم: مراد ایشان از «طوسی» بعد از دیلمی و حلبی، ابن حمزه طوسی صاحب وسیله است، نه شیخ طوسی؛ چون در سطر بعد، شیخ را به عنوان قائلین به پانزده رضعه می‌آورد، لذا نمی‌تواند مراد از طوسی، شیخ باشد. 🔹بیان موارد مورد مناقشه در کلام جواهر مورد اول: تبیین عدم تحقّق شهرت قدمایی ایشان ضمن اینكه نام چند تن از قدما را به عنوان قائلین به اعتبار ده رضعه ذكر کرده، فرموده است: «نه تنها فتوای این عدّه برای تحقق شهرت علی وجه الاطلاق كافی نیست؛ بلکه شهرت قدمایی را نیز اثبات نمی‌کند؛ زیرا در مقابل آنان عده‏ای دیگر از قدماء قائل به اعتبار پانزده رضعه شده‏‌اند، علاوه بر اینكه عده‏‌ای از راویان، احادیث پانزده رضعه را فقط نقل كرده‏اند که حاکی از اختیار این قول نزد آنان است. 🔸 مناقشه در تبیین مذکور چهار اشکال بر این فراز از كلام ایشان وارد است که البته برخی مطالبی که ارائه می‌شود در مباحث دیگر دخیل است. این موارد را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/h08106 #یادداشت_محقق #فقه —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

✨حضرت امام رضا علیه‌السلام فرمودند: "مَنْ فَرَّجَ عَنْ مُؤْمِنٍ فَرَّجَ الله عَنْ قَلْبِهِ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ" هر که در زندگی مؤمنی، گشایش ایجاد کند (و مشکلی را از او برطرف نماید)، خداوند در روز قیامت در قلبش گشایش و راحتی قرار می‌دهد. 🔺کافی، ج2، ص200، ح4 🔅عید نورانی ولادت با سعادت امام رئوف حضرت اباالحسن علی بن موسی الرضا علیه السلام بر همه ارادتمندان و سرسپردگان آستان قدسی آن حضرت، مبارک باد @zanjani_net

۱۷ ذی القعده؛ سالروز ارتحال آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی سبک علمی حاج شیخ آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: مرحوم حاج شیخ حدود دو-سه سال از مرحوم آخوند خراسانی استفاده علمی کرده است و دوازده سال از مرحوم آسید محمد فشارکی، و در مسائل اختلافی میان آخوند و آسید محمد، بیشتر به نظریات علمی مرحوم فشارکی تمایل دارد. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۴، ص ۴۹۶ #پوستر #حاج_شیخ_عبدالکریم —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

‌ ۱۷ ذی‌‎القعده سالروز ارتحال آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (م ۱۳۵۵ه.ق) صلاة حاج شیخ آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: در باب صلاة، کتاب صلاة حاج شیخ (عبدالکریم حائری)، کتاب خوبی است و در آن لبّ مطالب ذکر شده و حشو و زوائد ندارد. کسی از مرحوم آقای بروجردی نقل کرد، کتابی به این محکمی و اختصار در موضوع صلاة نوشته نشده است. جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص ۴۰۶ ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۴، ص ۴۹۶ #پوستر #حاج_شیخ_عبدالکریم —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

۱۸ ذی‌القعده سالروز ارتحال حاج میرزا ابوالحسن انگجی(م ۱۳۵۷ه‍.ق) حافظه فوق‌العاده آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: حاج میرزا ابوالحسن انگجی حافظه عجیبی داشت و فقه را مستحضر بود و هر مسأله‌ای از او می‌پرسیدند، مدارک در نظرش بود و فوراً پاسخ می‌داد. امّا از نظر علمی در سطح اعلا نبود. ایشان رساله‌ای در باب حج نوشته و نسخه آن نزد پسر بزرگش بود. آن را گرفتم و نگاه کردم، دیدم مطالب آن معمولی است و مشتمل بر نکات دقیقی نیست. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص ۴۲۶ —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰نقد و نظر ✅ دو استثناء از جواب سلام 🔸سلام کردن مستحب، ولی جواب سلام، واجب است و فقها در این مسأله اختلافی ندارند. خداوند در آیه 86 سوره نساء می‌فرماید: «وَ إِذٰا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهٰا أَوْ رُدُّوهٰا» ؛ هرگاه به شما تحیّت گویند، پاسخ آن را بهتر از آن بدهید؛ یا (لااقل) به همان گونه پاسخ گویید! خداوند حساب همه چیز را دارد. مصباح المنیر، اصل تحیّت را دعای برای زندگی معنا می‌کند و سلام کردن را از این باب، یکی از مصادیق دعا می‌داند. فقها از این آیه، وجوب جواب سلام را استنباط نموده‌اند. ضمن آنکه در روایت نبوی شریف آمده است که سلام کردن مستحب، و پاسخ آن واجب است. 🔹وجوب این حکم استثنائی نداشته و حتی بر نمازگزاری که در حال اقامه نماز است نیز واجب است که جواب سلام را بدهد و این جواب، اختصاص به صیغه خاصی ندارد؛ بلکه فردی که به او سلام شده است، می‎‌تواند به هر صیغه‌ای جواب بدهد. اما در عین حال، دو استثناء برای این حکم ذکر شده است که در ادامه بدان می‌پردازیم: 1️⃣اختصاص جواب سلام به صیغه خاص 2️⃣جواب سلام در نماز 💠 تفصیل بحث را اینجا بخوانید: 👉https://b2n.ir/m93828 #نقد_و_نظر #فقه —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔅نگاهی به آخرین شماره «پژوهش‌های فقهی» عناوین مقالات: «کاوشی نو در ماهیت دیه از منظر فقه اسلامی» «قلمرو نظارت حاکم بر قاضی تحکیم (داور) در فقه و حقوق موضوعه» «بررسی تطبیقی مشروعیت حیل ربا در مذاهب اسلامی» «اندازه‌های شرعی، تطبیق دقیق یا تسهیل در تطبیق؟» «بازخوانی نگاه سلفیان به اجتهاد و تقلید» «رویکردی فقهی راجع به استرداد هدایای همسران» «بررسی حقوق مصرف‌کنندگان در فقه امامیه با نگرشی اجمالی به نقش سازمان تعزیرات حکومتی» متن کامل خبر را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/n63063 #خبرنامه_پژوهشی —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi