➖آشنایی با منابع حدیثی2 📗کتاب فضائل اشهر الثلاثة مجموعه ای حدیثی که در بر دارنده روایاتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله و ائمه معصومین علیهم السلام در فضیلت ماه رجب، شعبان و رمضان است. این مجموعه نوشته شیخ صدوق متوفی 381 ق است. این مجموعه شامل سه کتاب به نام‌های: «فضائل شهر رجب»، «فضائل شهر شعبان» و «فضائل شهر رمضان» است. شیخ صدوق در این کتاب به مستحبات و اعمال این سه ماه نیز اشاره دارد. 1. نام مؤلف: ابی جعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه القمی، شیخ صدوق، 2. موضوع کتاب: فضائل سه ماه رجب و شعبان و رمضان و روزه و عمل نیک در این ماه ها. 3. عناوین و فصل های محتویات کتاب: کتاب در سه باب فضائل، ماه رجب با 18روایت، ماه شعبان با ۳۳ روایت، ماه رمضان با ۱۰۷ روایت تنظیم شده است. 4. انگیزه نگارش: از آنجا که این مجموعه و کتاب فاقد مقدمه مولف بوده نمی توان انگیزه ای فراتر آنچه در عنوان آمده متصور شد. نکته: در انتهی هر کدام از اشهر ثلاثه عبارت تم الکتاب آمده است که ظاهرا نشان از انگیزه و قصد نگارش جداگانه هر کتاب بوده است. 5. تاریخ نگارش یا وفات مؤلف: متوفای ۳۸۱ ق 6. اهمیت و اعتبار کتاب: این کتاب مانند ديگر كتاب‏هاى شيخ صدوق، پيوسته مورد توجه علما و فقهاى شيعه قرار گرفته و از معتبرترين اصول روايى شيعه به شمار مى‏ آيد. روايات آن نيز در بسيارى از مجموعه‏ هاى روايى بزرگ شيعه مانند« بحار الأنوار» و« مستدرك الوسائل» و... نقل شده است. شيخ صدوق، خود نيز به اين كتاب‏ها (در من لایحضره الفقیه) به طور مستقل اشاره کرده؛ ولى به دليل كتابت این کتاب ها در یک مجموعه روایی همراه با هم، به نام« فضائل الأشهر الثلاثة» مشهور شده‏ اند که ظاهرا این نام از مرحوم مجلسی به بعد شهرت یافته است و به عنوان يك كتاب مطرح شده است. نکته: این کتاب در رتبه الف/۸ رتبه بندی منابع دارالحدیث قرار دارد. 7. تعداد روایات موجود در کتاب: ۱۵۸ 8. چاپها: الف. دار المجتبی، مطبعة قلم، قم، طبع اول ۱۳۸۷، در قالب مصنفات شیخ صدوق، به همراه اعتقادات، صفات الشیعه ، فضائل الشیعه، مصادقة الأخوان، المواعظ، محقق: لجنة العلمیة فی مکتبة پارسا.(این چاپ از نظر تحقیقی و نسخه ای بسیار ضعیف بوده و پر از اغلاط فاحش است. ب. ترجمه این کتاب با نام سه ماه با فضیلت توسط انتشارات دلیل ما به چاپ رسیده است. ج. چاپ مکتبه داوری، با تصحیح و تنظیم، غلامرضا عرفانی نیا سال۱۳۹۶ د. دار زین العابدین، با ترجمه شیخ احمد ماحوزی، سال ۱۳۹۳ ه. دار المحجة البیضاء، تحقیق عرفانی نیا سال چاپ ۱۴۱۲.ق ی. انتشارات طوبای محبت، ترجمه جواد خانی آرانیسال۱۳۹۰ این کتاب افست های متعدد دیگری نیز دارد که از لحاظ تاریخ مقدم و موخر بر تاریخ چاپ های بالا هستند. 9. توضیحات: در چاپ استفاده شده تتمه کتاب فضیلت شهر رمضان عنوان (خبر الصلاة في آخر لیلة من شهر رمضان) که بر روایت شماره ۱۴۳ کتاب آورده شده است دیده می شود و بلافاصله بعد از آن روایات در موضوع (لیلة القدر) آورده شده اند. پس از این هم بر سر روایت شماره ۱۴۹ عنوان (خبر وداع شهر الرمضان) آورده شده است که پس از آن روایت استقبال شهر رمضان آمده. اما نکته قابل ملاحظه این است که چند روایت بعدی این عنوان طریق عامی دارند. بدون مراجعه به نسخ و کتابهای واسطه ای که این مجموعه را نقل کرده اند نمی توان تشخیص داد این عنوان متعلق به مولف است یا مستنسخ های بعدی یا محققین مجموعه، علی ای حال اینکه برای یک روایت عنوان آورده شود آن هم در اثنای کتاب.مخصوصا بدون فاصله و عنوان ممیزی دیگری خلاف رویه مشهور مولفین است (بنده رویه خود شیخ در کتابهایش را مورد بررسی قرار نداده ام تا نظر ی در این خصوص بدهم). نکته: (کلیت روایات فضل رجب شیعه با زیدیه یکی است، اما این کجا و آن کجا)، در کتاب فضائل شعبان مرحوم شیخ صدوق چند روایت عامی هم نقل می کند. #معرفی_کتاب #کتاب_شناسی #فضائل_رمضان #فضائل_شعبان #فضائل_رجب #فضائل_اشهر_الثلاثه ♻️کانال: علم الحدیث @mirasehadis