🍀نقش شاگردان محسن مهدی در بسط فلسفه سیاسی فارابی 👈خلاصه سخنرانی در کنگره جهانی فارابی (۱۱ اسفند ۱۴۰۱) ✍️ حجت الاسلام دکتر محسن رضوانی، عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره 🔸استاد محسن مهدی، محیی و مفسر بزرگ فلسفه سیاسی فارابی در دوره معاصر است. حدود چهار ماه قبل (۳۰ آبان ۱۴۰۱) در مراسم بزرگداشت مقام علمی پرفسور محسن مهدی که به همت دبیرخانه کنگره جهانی فارابی برگزار گردید به نقش برجسته استاد محسن مهدی در احیای فلسفه سیاسی فارابی پرداختم. «تحقیق عربی میراث کمیاب فارابی»، «ترجمه انگلیسی آثار مهم فارابی»، «تفسیر بدیع محتوای فلسفه سیاسی فارابی» و «تربیت مدرسان و شاگردان علاقه‌مند به فلسفه سیاسی فارابی» محورهای چهارگانه احیای فلسفه سیاسی فارابی توسط استاد محسن مهدی است. در این نشست به طور خاص به محور چهارم یعنی نقش شاگردان محسن مهدی در بسط فلسفه سیاسی فارابی می‌پردازم. استاد محسن مهدی نسلی از اساتید برجسته را تربیت کرد که امروزه در محافل علمی غرب به بسط رهیافت وی در تفسیر فلسفه سیاسی فارابی می‌پردازند. «چارلز باترورث»، «میریام گالستون» و «جاشوا پرنز» مشهورترین آنها هستند. 🔹«چارلز ای. باترورث» شاگرد برجسته استاد محسن مهدی و در حال حاضر مشهورترین استاد فلسفه سیاسی اسلامی در غرب است. باترورث نویسنده پرکاری است و مباحث وی از جامعیت خوبی برخوردار است. نگارش بیش از بیست کتاب، یکصد مقاله و دویست معرفی و نقد، حاصل تلاش علمی وی تاکنون بوده است. عمده آثار وی در زمینه فلسفه سیاسی اسلامی است که به طور خاص در مواردی به فلسفه سیاسی فارابی می‌پردازد. اهمیت چارلز باترورث بیشتر در ترجمه آثار مهم فلسفه سیاسی فارابی است. باترورث با ترجمه انگلیسی برخی دیگر از آثار مهم فارابی، کار ناتمام استاد محسن مهدی را تکمیل کرد. آثاری که وی تاکنون ترجمه کرده عبارتند از: ترجمه کتاب الملة، ترجمه الجمع بین رأی الحکیمین، ترجمه فصول منتزعه، ترجمه احصاء العلوم، ترجمه سیاست مدنیه، و ترجمه تلخیص النوامیس؛ مجموعه ترجمه مذکور در دو مجلد (جلد اول در سال ۲۰۰۱ و جلد دوم در سال ۲۰۱۵) با عنوان نوشته‌های سیاسی فارابی منتشر شده است. آنگونه که اطلاع یافتم جلد سوم این مجموعه هم در دست ترجمه است. 🔹«میریام گالستون» یکی دیگر از شاگردان محسن مهدی است که مباحثی تخصصی در زمینه فلسفه سیاسی اسلامی و به‌ویژه فلسفه سیاسی فارابی منتشر کرده است. کتاب سیاست و فضیلت: فلسفه سیاسی فارابی مهم‌ترین منبع تخصصی گالستون است که درواقع رساله دکتری وی با راهنمایی محسن مهدی است. نویسنده در ابتدای کتاب یادآور می شود که نوشتجات محسن مهدی انگیزه بسیار مهمی بود که وی را به‌سمت نگارش این کتاب سوق داد. نکته مهم و متمایز رهیافت گالستون آن است که وی مبانی فلسفه سیاسی فارابی را ارسطویی می‌انگارد؛ رهیافتی که می‌توان حتی در ابتدای فصول کتاب ایشان هم مشاهده کرد. به نظر او عمده مفسران، فلسفه سیاسی فارابی را افلاطونی، و متأثر از همپرسه جمهوری افلاطون می‌دانند و کمتر مفسری است که در پرداختن به فلسفه سیاسی فارابی به بن‌مایه‌های ارسطویی آن توجه داشته باشد. بااین‌حال، استدلال گالستون چندان گویای تأیید مقصود وی نیست، بلکه برخلاف ادعای اولیه، درنهایت همانند مشهور مفسران، بیشتر بر جنبه‌های افلاطونی آموزه سیاسی فارابی تأکید دارد. 🔹«جاشوا پرنز» شاگرد کوشای استاد محسن مهدی است که امروزه به‌صورت دقیق رهیافت استاد مهدی را دنبال می‌کند. پرنز تاکنون دو کتاب کاملاً تخصصی درباره فلسفه سیاسی فارابی نوشته که به نظر می‌رسد از نظم و دقتی بیش از آثار باترورث و گالستون دراین‌خصوص برخوردارند. علاوه آنکه ویژگی بارز مطالعه پرنز، رویکرد تطبیقی است؛ بدین‌معنا که همواره تلاش می‌کند رهیافت غربی را با رهیافت فارابی بسنجد. نخستین کتاب پرنز متافیزیک به‌مثابه خطابه است که به بررسی رساله تلخیص النوامیس فارابی می‌پردازد. اثر مهم دیگر جاشوا پرنز، کتاب فلسفه‌ای اسلامی درباره ادیان فاضله است که به بررسی رساله تحصیل السعاده فارابی می‌پردازد. پرنز دلیل نگارش کتابی دیگر درباره فلسفه سیاسی فارابی را نیاز زمانه می‌داند و معتقد است امروزه بیش از هر زمان دیگر، فلسفه سیاسی فارابی زنده و به‌روز است. #فلسفه_سیاسی #فلسفه_سیاسی_اسلامی #محسن_مهدی #محسن_رضوانی #فارابی 🌸 کانال نخبگانی و متفاوت "مطالعات فلسفه سیاسی و انقلاب اسلامی" با حضور بیش از 530 عضو فرهیخته، با پاسخ به سوالات و شبهات در حوزه انقلاب اسلامی، کلیپها و مستندهای کوتاه، اخبار و صوت و گزارش کرسیها و همایشها، معرفی آثار و انتشار یادداشتها و مطالب متنوع دیگر در رابطه با انقلاب اسلامی و فلسفه سیاسی، و مصاحبه های اختصاصی با کارشناسان در پیام رسان ایتا:👇 🆔 @mirkhalili