•••༻﷽༺•••
#آموزشی
#صرف_نحو
#جلسه_شصت_و_پنجم
✅ موضوع: مجرورات (مجرور به اضافه)
اسمها از نظر «مضاف» واقع شدن، به سه دسته تقسیم می شوند:
1️⃣ ممتنع الاضافه
اسمهایی هستند که هیچگاه مضاف قرار نمیگیرند؛ برخی از آنها عبارتند از:
ضمایر، اسماء اشاره، موصولات، اسماء شرط، اسماء استفهام
مثال۱: إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
مثال۲: ... أَنْبِئُونِي بِأَسْمَآءِ هَٰٓؤُلَآءِ...
مثال۳: الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ....
مثال۴: ....مَنْ كَسَبَ سَيِّئَةً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِيٓئَتُهُ فَأُولَٰٓئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ ....
مثال۵: كَيْفَ تَكْفُرُونَ بِاللَّهِ وَكُنْتُمْ أَمْوَاتًا فَأَحْيَاكُمْ....
2️⃣ دائم الاضافه
اسم هایی هستند که همواره مضاف اند
مانند:« کُلّ، بَعض، عِند، فَوق.....»
مثال۱: كُلُّ نَفْسٍ ذَآئِقَةُ الْمَوْتِ....
مثال۲: ....قَالَ لَبِثْتُ يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ...
مثال۳: .... وَرَفَعْنَا فَوْقَــكُمُ الطُّورَ....
3️⃣ جائز الاضافه
اسم هایی هستند که گاه به صورت «مضاف» استعمال می شوند، اکثر اسم ها از این دسته اند؛ مانند: « کتاب، رسول، میزان....»
🍃 مشهور ترین اسماء دائم الاضافه عبارتند از:«کُلّ، بعض، جمیع، کِلا وکِلتا، لَدُن، عند، اَیُّ، مثل، ذو، غیر، اُولو»
و جهات ششگانه: «یمین، یسار، فوق، تحت، خَلف، وَراء، اَمام»
و همچنین: «بَین، قبل، بَعد، مَعَ، اِذ و اِذا»
📌 این اسم ها یا مضاف به مفردند یا مضاف به جمله.
مثال۱: اِذا جاء نصرُ اللهِ و الفتح
مثال۲: اِنَّ معَ العُسرِ یُسراً
•••┈✾~💠~✾┈•••
✅ در آیه ۶۰ سوره بقره:
🍃 «اِذ» در «اِذِاستَسقی موسی لِقَومِه» و «کُلّ» در «کُلُّ اُناسٍ» از اسماء دائم الاضافه است.
🍃ضمایر به کار رفته در آیه، «ممتنع الاضافه» هستند.
🍃واسماء «قوم، عصا، مشرب، رزق» جائز الاضافه هستند.
•••┈✾~💠~✾┈•••
برگرفته از تدریس استاد ارجمند حسینی آل مرتضی و اساتید مجرب موسسه نورالیقین در کلاس صرف و نحو تخصصی (برمبنای کتب موسوعه النحو و الصرف، نحو متوسطه)
📌توجه : هرگونه نشر یا کپیبرداری از تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد.
•••┈✾~💠~✾┈•••
موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin