༻﷽༺•••🌸•••
#آموزشی
#اعراب_آیات
#جلسه_صد_و_هجدهم
✅ موضوع: اعراب آیه ۱۰۶ سوره بقره
👈 مَا نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ .
هر آیه ای را که [محتوی حکم یا احکامی است وقتی بر پایه مصلحت یا اقتضای زمان] از میان برداریم یا به تأخیر اندازیم، بهتر از آن یا مانندش را می آوریم. آیا ندانسته ای که خدا بر هر کاری تواناست؟!
مَا: اسم شرط، مبنی، محلا منصوب، مفعول به مقدم
نَنْسَخْ: فعل مضارع مجزوم، علامت جزم سکون. ضمیر مستتر «نَحنُ»، مبنی، محلا مرفوع، فاعل
مِنْ: حرف جرّ، مبنی بر سکون، عامل، محلی از اعراب ندارد.
آيَةٍ: اسم مجرور به حرف جر، علامت جر کسره ظاهری
مِنْ آيَةٍ: جار و مجرور، متعلّق به محذوف
أَوْ: حرف عطف، مبنی بر سکون، غیرعامل، محلی از اعراب ندارد.
نُنْسِ: فعل مضارع مجزوم، علامت جزم حذف حرف عله. ضمیر مستتر «نَحنُ»، مبنی، محلا مرفوع، فاعل
ها: ضمیر متصل، مبنی، محلا منصوب، مفعولبه
نَأْتِ: فعل مضارع مجزوم، علامت جزم حذف حرف علّه. ضمیر مستتر «نَحنُ»، مبنی، محلا مرفوع، فاعل
بِ : حرف جرّ، مبنی کسر، عامل، محلی از اعراب ندارد.
خَيْرٍ: اسم مجرور به حرف جر، علامت جر کسره ظاهری
بِخَيْرٍ: جار و مجرور، متعلّق به «نَأتِ»
مِنْ: حرف جرّ، مبنی بر سکون، عامل، محلی از اعراب ندارد.
هَا: ضمیر متصل، مبنی، محلا مجرور به حرف جر
مِنْهَا: جار و مجرور، متعلّق به «خَیرِِ»
أَوْ: حرف عطف، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد.
مِثْل: معطوف به «خیرِِ»، مجرور بنابر تبعیت
هَا: ضمیر متصل، مبنی، محلا مجرور، مضاف الیه
أَ: حرف استفهام، مبنی بر فتح، غیرعامل، محلی از اعراب ندارد.
لَمْ : حرف جازم، مبنی بر سکون، عامل، محلی از اعراب ندارد.
تَعْلَمْ: فعل مضارع مجزوم، علامت جزم سکون. ضمیر مستتر «أنتَ»، مبنی، محلامرفوع، فاعل
أَنَّ: حرف مشبهه بالفعل، مبنی بر فتح، عامل، محلی از اعراب ندارد.
اللَّهَ: لفظ جلاله، اسم «أَنَّ» و منصوب، علامت نصب فتحه ظاهری
عَلَى: حرف جر، مبنی بر سکون، عامل، محلی از اعراب ندارد.
كُلِّ: اسم مجرور به حرف جر، علامت جر کسره ظاهری
عَلَی کُلِّ: جار و مجرور، متعلّق به «قَدیرُُ»
شَيْءٍ: مضاف الیه و مجرور، علامت جر کسره ظاهری
قَدِيرٌ: خبر «انَّ» و مرفوع، علامت رفع ضمه ظاهری
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
برگرفته از تدریس استاد ارجمند حسینی آل مرتضی و اساتید مجرب موسسه نورالیقین در کلاس صرف و نحو تخصصی (إعراب آیات بر مبنای کتاب إعرابالقرآنالکریم و کلمةاللهالعلیا)
📌توجه : هرگونه نشر یا کپیبرداری از تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد.
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
•••🌸•••༻﷽༺•••🌸•••
#آموزشی
#صرف_و_نحو
#جلسه_صد_و_هجدهم
✅ موضوع: فعل معتلاللام (ناقص)
👈تعریف: فعل معتل ناقص، فعلی است که سومین حرف اصلی آن حرف علّه (واو-یاء-الف منقلبه) باشد .
🔹انواع فعل معتل ناقص :
۱. ناقص واوی
مثال: دَعَوَ
۲. ناقص یائی
مثال: رَمَیّ
🔹اعلال در فعل ناقص :
۱. در فعل های ماضی ناقص بر وزن «فَعَلَ» در صیغه اول آن (للغائب) حرف علّه به الف تبدیل می شود.
👈 حرف عله متحرک ماقبل مفتوح، قلب به الف می شود (اعلال به قلب)
مثال۱: دَعَوَ 👈 دَعَا
مثال۲: هَدَیَ 👈 هَدیٰ
۲. در فعلهای مضارع ناقص بر وزن «یَفْعُلُ، یَفعِلُ» در صیغههای «بدون ضمیر بارز» حرکت ضمه، حذف می شود .
مثال۱: یَدعُوُ 👈 یَدْعُو
مثال۲: اَدْعُو 👈 اَدْعُو
۳. در فعل امر و مضارع مجزوم ناقص در صیغههای «بدون ضمیر بارز» حرف عله حذف می شود.
مثال۱: تَدْعُو 👈 اُدْعُ (امر مخاطب)
مثال۲: یَهْدِی 👈 لَمْ یَهْدِ (فعل جحد)
مثال۳: نَخشیٰ 👈 لا نَخشَ (فعل نهی)
🔹با لحاظ کردن پنج مورد زیر میتوانیم فعلهای معتل ناقص را شناسایی کنیم.
۱. اگر فعلی، سهحرفی باشد، در صیغه چهارم ماضی، حرف علّه حذف می شود.
مثال۱: رَمَت (رمیٰ)
مثال۲: دَعَت (دَعَوَ)
۲. مصادری که آخرشان به «اءِ» ختم میشود.
مثال: استدعاءِ (دَعَوَ)
۳. فعل مضارع مجزوم اگر آخرش متحرک باشد.
مثال۱: لِیَرمِ (یَرمِی)
مثال۲: لا یَخشَ (یَخشیٰ)
۴. اگر فعلی سه حرفی و حرف سوم «ا» باشد.
مثال: دعا (دَعَوَ)
۵. اگر فعلی سه حرفی و حرف سوم به «ی» ختم می شود.
مثال: رَمی
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
✅ در آیه ۱۰۶ سوره بقره:
🍃«نُنْسِ» فعل مضارع مجزوم بنابر تبعیت (معطوف به فعل شرط)، علامت جزم حذف حرف علّه
🍃«نَأْتِ» فعل مضارع مجزوم، جواب شرط، علامت جزم حذف حرف علّه
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
برگرفته از تدریس استاد ارجمند حسینی آلمرتضی و اساتید مجرب موسسه نورالیقین در کلاس صرف ونحو تخصصی، ونحو متوسطه ونحو سرآغاز و موسوعه
📌توجه : هرگونه نشر یا کپیبرداری از تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد.
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin