┅═✼🌺 ﷽ 🌺✼═┅
#آموزشی
#تفسیر_عمومی
#جلسه_پنجاه_یک
✅بیان برخی موهبتهای الهی در جنگ بدر
🔹إِذْ أَنْتُمْ بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيَا وَهُمْ بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوَىٰ وَالرَّكْبُ أَسْفَلَ مِنْكُمْ ۚ وَلَوْ تَوَاعَدْتُمْ لَاخْتَلَفْتُمْ فِي الْمِيعَادِ ۙ وَلَٰكِنْ لِيَقْضِيَ اللَّهُ أَمْرًا كَانَ مَفْعُولًا لِيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَنْ بَيِّنَةٍ وَيَحْيَىٰ مَنْ حَيَّ عَنْ بَيِّنَةٍ ۗ وَإِنَّ اللَّهَ لَسَمِيعٌ عَلِيمٌ ؛ (به ياد آوريد) زمانى كه شما در جانب پايين بوديد و دشمنان در جانب بالا (بر شما برترى داشتند) و كاروان (تجارى ابوسفيان) از شما پايينتر بود و اگر قرار قبلى (براى جنگ هم) مىگذاشتيد، به توافق نمىرسيديد. (زيرا هم بالادست شما دشمن بود، هم پايين شما و شما بين دو صف مخالف بوديد و هرگز تن به چنين جنگى نمىداديد.) ولى (خداوند شما را در برابر عمل انجام شده قرار داد) تا كارى را كه خدا مىخواست، تحقّق بخشد، تا هركس (به گمراهى) هلاك مىشود، از روى حجّت و آگاهى هلاك شود و هر كس (به هدايت) حيات يافت، از روى دليل، حيات يابد و همانا خداوند شنوا و داناست.(انفال ۴۲)
⁉️چرا خداوند سبحان در آیه ۴۲ جزئیاتی از جنگ بدر را بیان می کند و عبارت "وَلَٰكِنْ لِيَقْضِيَ اللَّهُ أَمْرًا كَانَ مَفْعُولًا "اشاره به چه نکته ای دارد؟
✍قرآن به تناسب سخنی که از «یوم الفرقان» (روز جنگ بدر) در آیه قبل آمده بود جزئیات دیگری از این جنگ را به خاطر مسلمانان میآورد تا به اهمیت این نعمت پیروزی بیشتر واقف شوند.
⬅️نخست میگوید: «آن روز شما در طرف پایین و (نزدیک مدینه) قرار داشتید و آنها در طرف بالا و دورتر» (إِذْ أَنْتُمْ بِالْعُدْوَةِ الدُّنْیا وَ هُمْ بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوی).
⬅️در این میدان مسلمانان در سمت شمالی که نزدیکتر به مدینه است قرار داشتند، و دشمنان در سمت جنوبی که دورتر است.
⬅️سپس میگوید: «کاروانی را که شما در تعقیب آن بودید (کاروان تجارتی قریش و ابو سفیان) در نقطه پایینتری قرار داشت» (وَ الرَّکْبُ أَسْفَلَ مِنْکُمْ).
⚜از همه اینها گذشته تعداد نفرات و امکانات جنگی مسلمانان در مقابل دشمن از هر نظر کمتر و ضعیفتر بود و در سطح پایینتری قرار داشتند و دشمن در سطح بالاتر، لذا قرآن اضافه میکند: «شرایط چنان بود که اگر از قبل آگاهی داشتید و میخواستید در این زمینه با یکدیگر وعده و قراردادی بگذارید حتما گرفتار اختلاف در این میعاد میشدید» (وَ لَوْ تَواعَدْتُمْ لَاخْتَلَفْتُمْ فِی الْمِیعادِ).
⬅️زیرا بسیاری از شما تحت تأثیر وضع ظاهری و موقعیت ضعیف خود در مقابل دشمن قرار میگرفتید و با چنین جنگی اصولا مخالفت میکردید.
⬅️ولی خداوند شما را در مقابل یک عمل انجام شده قرار داد «تا کاری را که میبایست انجام گیرد تحقّق بخشد» (وَ لکِنْ لِیَقْضِیَ اللَّهُ أَمْراً کانَ مَفْعُولًا).
💥تا در پرتو این پیروزی غیر منتظره و معجزآسا حق از باطل شناخته شود
«و آنها که گمراه میشوند با اتمام حجت باشد و آنها که راه حق را میپذیرند با آگاهی و دلیل آشکار» (لِیَهْلِکَ مَنْ هَلَکَ عَنْ بَیِّنَةٍ وَ یَحْیی مَنْ حَیَّ عَنْ بَیِّنَةٍ).
⬅️و در پایان میگوید: «خداوند شنوا و داناست» (وَ إِنَّ اللَّهَ لَسَمِیعٌ عَلِیمٌ) فریاد استغاثه شما را شنید و از نیّاتتان با خبر بود و به همین دلیل شما را یاری کرد تا بر دشمن پیروز شدید.
✍در جنگ بدر اگر مسلمانان از قدرت دشمن باخبر بودند تن به چنین نمی دادند ولی تدبیر الهی آنها را در مقابل یک عمل انجام شده قرار داد و مجبور به درگیری شدند تا تقدیر خدا در پیروزی مسلمانان به انجام رسد بنابراین اگر اراده ، مشیت و خواست خداوند به امری تعلق گیرد حتی اگر تمام اسباب و لوازم برخلاف آن باشد آن امر تحقق خواهد شد. بندگانی که این امر را باور داشته باشند همواره مطیع محض اوامر پروردگارند و این اطاعت پذیری آنان را مصداق کامل این حدیث قدسی قرار میدهد:
"إنَّ لِلَّهِ عِبَادًا أَطَاعُوهُ فِيْمَا أَرَادَ، فَأَطَاعَهُمْ فِيمَا أَرَادُوا؛ يَقُولُونَ لِلشَّيْءِ: كُنْ فَيَكُونُ.
؛حقّاً براي خدا بندگاني هستند كه او را در آنچه بخواهد اطاعت ميكنند، پس خدا نيز آنها را در آنچه بخواهند اطاعت ميكند؛ آنها به چيزهائي كه بخواهند تحقّق پيدا كند ميگويند: بشو ميشود.»
┄┅═✼🌺🌸🌺✼═┅┄
📌برگرفته از بیانات استاد ارجمند حسینی آل مرتضی در کلاس تفسیر عمومی طرح جامع رضوان(تفسیر کل قرآن کریم برمبنای تفاسیر المیزان،نمونه،نور،ونسیم حیات)
📌توجه هر گونه نشر وکپی برداری ازو تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال،اشکال شرعی دارد.
🌺مؤسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر وعلوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin