•••༻﷽༺•••
#آموزشی
#اعراب_آیات
#جلسه_نود_و_چهارم
✅ موضوع : تغییرات فعل مهموز
در جلسه #نود_و_دوم به انواع فعل اصلی پرداخته شد.
👈فعل یا صحیح است یا غیر صحیح.
🍃اقسام فعل صحيح:
فعل صحيح، گاهى «مهموز» و زمانى «مضاعف» است.
🍃مهموز: آن است كه در يكى از حروف اصلى آن همزه باشد.
👈در این جلسه به تغییراتی که در همزه فعل مهموز صورت می گیرد و به آن تخفیف همزه می گویند، می پردازیم.
✔️تخفیف همزه بر دو نوع است :
۱. قلبی ۲.حذفی
🔹تخفیف قلبی :
الف) واجب: هرگاه دو همزه کنار هم قرار گیرند، طوری که همزه اول متحرک و همزه دوم ساکن باشد، واجب است همزه ساکن به حرف مدی از جنس حرکت همزه متحرک تبدیل شود.
مثال :
أأْتَی(قلب همزه به الف مدي): آتَی
أُأْتِیَ(قلب همزة به واو مدي ): أُوتِیَ
أِأْتاء(قلب همزة به ياء مدی): أیتَاء
🍃به این نوع تخفیف "تلیین" به معنای نرم کردن می گویند.
ب) جایز : اگر همزه ساکن بعد حرف متحرکی غیر از همزه واقع شود، قلب آن به حرف مدي جوازي است.
مثال:
یَأْمُرُ(جواز قلب همزه به الف مدي) : یَامُرُ
یُؤْمَرُ(جواز قلب همزه به واو مدي) : یُومَرُ
🔹تخفیف حذفی
این نوع تخفیف قاعده مشخصی ندارد و سماعی است و معمولا در حالت اجتماع دو همزه این حالت پیش می آید.
مانند :
حذف همزه امر حاضر در افعال مهموز الفاء ( أَخَذَ، أَکَلَ، أَمَرَ، أَتَی)
أمر حاضر این افعال :
خُذْ، کُلْ، مُرُ، تِ
🍃دو فعل اول اين حذف وجوبی و دو فعل آخر جوازي است.
•••┈✾~💠~✾┈•••
✅ در آیه ۸۵ از سوره مبارکه بقره:
فعل «یُؤمِنونَ » فعل مهموزی است که تخفیف همزه آن از نوع قلبی و جوازي است، گاهی در بعضی قرائت ها «یُومِنُون» خوانده می شود.
•••┈✾~💠~✾┈•••
برگرفته از تدریس استاد ارجمند حسینی آل مرتضی و اساتید مجرب موسسه نورالیقین در کلاس صرف و نحو تخصصی (کتاب صرف و نحو متوسطه و مبادئ العربية )
📌توجه : هرگونه نشر یا کپیبرداری از تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد.
•••┈✾~💠~✾┈•••
موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin