حکایت یک مهمانی مجلل در دانشگاه
✍ #دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی
🔴 دانشجو
افرادی که به #دانشگاه می آیند به چند دسته تقسیم می شوند؛ برخی صرفاً برای کسب مدرک تحصیلی به دلیل بهره مندی از یک جایگاه اجتماعی و یا به دلیل اجبار از سوی خانواده، محل کار یا مواردی از این دست وارد دانشگاه می شوند. گروهی چاره ای جز ادامه تحصیل ندارند. شامل افرادی که فعلاً بیکار هستند و فکر می کنند این مسیر می تواند تغییری در روند زندگی و یا حتی کار آن ها ایجاد کند. گروه دیگر دانشجویانی هستند که واقعاً از سر علاقه به دانش و پژوهش و برای رسیدن به هدف و مقصدی خاص رشته ای را انتخاب کرده و در آن به تحصیل مشغول شده اند. مسلماً بسته به نوع هدف و نحوه ی ورود دانشجو به دانشگاه شیوه ی نگرش او به محیط و جایگاه آموزش عالی و رفتار و خواسته هایش در این محیط متفاوت خواهد بود.
🔴 دانشگاه
باوجود همه محدودیت ها، مدرک گرایی ها و کیفیت بعضاً نازل برخی دانشگاه ها کماکان معتقدم مهم ترین راه پیشرفت و توسعه کشور «توسعه علم و جنبش نرم افزاری» از طریق دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی است. یکی از مسائلی که در این راستا بسیار اهمیت دارد توسعه فرهنگ «تلاش» و افزایش سرمایه «امیدواری» جوانان و دانشجویان است. امروز افراد بسیاری در جامعه بذر ناامیدی می کارند و دلشان نمی خواهد دانشگاه جای خوبی باشد. علاوه بر این مسأله بعضاً اتفاقاتی از سوی برخی دانشگاه ها و اساتید رخ می دهد که جایگاه ارزشمند دانشگاه، دانشجو و علم آموزی را خدشه دار می کند. صندلی فروشی، اعطای نمره و امتیاز به دانشجو به دلیل برخی اقدامات و عوامل غیر علمی و پژوهشی، نگاه صرفاً اقتصادی به #دانشجویان و یا به اصطلاح شهریه محوری و ... برخی از این موارد است.
🔴 درس و پایان نامه
در هر صورت طبق قانون و بر اساس سرفصل های مصوب هر دانشجو باید تعدادی واحد درسی را بگذارند و یا به اصطلاح پاس کند و بعد در مقاطع تحصیلات تکمیلی شامل دوره های کارشناسی ارشد و دکتری موضوع پژوهشی خاصی را انتخاب و با کمک اساتید راهنما و مشاوره در آن تحقیق کند و سر انجام به دفاع از پایان نامه ی خود بپردازد تا بتواند از آن مقطع تحصیلی فارغ التحصیل شود. آن چه گفته شد روند طبیعی و قانونی هر دانشجو در دانشگاه است. اما آن چه سبب می شود جایگاه علم، دانش و دانشگاه همانند گذشته در کشور نباشد علاوه بر مواردی همچون کمیت گرایی و مدرک گرایی در نظام آموزشی ایجاد روندها و رسومی است که به وجهه دانشگاه، استاد و دانشجو آسیب می زند. یکی از این موارد نحوه ی برگزاری #جلسات_دفاع از پایان نامه ها و اتفاقاتی است که در آن رخ می دهد.
🔴 آسیب شناسی پایان نامه ها
هر کسی با دانشگاه و دانشجو سر و کار دارد دیگر به خوبی می داند که متأسفانه و بی تعارف بسیاری از پایان نامه های دانشجویی هیچ ارزشی ندارند. برخی از آن ها هیچ مشکلی از کشور را حل نمی کنند و یا پیشنهادی برای بهتر شدن روندها ارائه نمی دهند، برخی صرفاً کپی برداری هستند و ارزش ذاتی ندارند، تعدادی از آن ها روند علمی دقیق را طی نکرده اند و بدین ترتیب نتایج آن ها قابل استناد نیست و خلاصه اینکه سالانه هزاران نفر در رشته های مختلف در سراسر کشور و در دانشگاه های رنگارنگ فارغ التحصیل می شوند ولی آنچنان که باید و شاید کمکی به توسعه ی علم نمی کند و یا به بیان ساده تر آن چنان که کمیت دارند کیفیت ندارند.
🔴 آسیب شناسی جلسات دفاع
از گذشته ها مرسوم بود که دانشجو بعد دفاع از پایان نامه خود به منظور تقدیر از اساتیدی که در روند تنظیم این مستند علمی به وی کمک کرده اند در قالب هدایای محدودی از آن ها تشکر می کرد. اما این سنت حسنه که می توانست قدرشناسی و محبت را به نمایش بگذارد همانند بسیاری از آداب و رسوم ما بعضاً به تشریفات و انحراف کشیده شده و ماهیت اصلی خود را از دست داده است. چیزی که مستحب بود و اختیاری برای برخی امری واجب و اجباری شده است. جلسات دفاع در برخی دانشگاه ها همچون یک مهمانی مجلل برگزار می شود. از پذیرایی و فیلمبرداری گرفته تا هدایا و غیره. هر چند اساتید پرشماری هرگز وارد این حواشی نمی شوند و به هرگز از این روند که وجهه و اعتبار علمی را خدشه دار می کند راضی نیستند اما متأسفانه گروه اندک و معدودی این اتفاق را دامن می زنند و دانشجو را به شدت به زحمت می اندازند. دانشجو که باید صرفاً استرس مطلوب علمی و دفاع از #پایان_نامه خود را داشته باشد گرفتار حواشی غیرمربوطی می شود که او را از هدف اصلی خارج می سازد. امری که خوشایند نیست و آسیب های فراوانی دارد. حتی برخی دانشگاه ها دستورالعمل هایی برای سامان دادن به این امر تهیه کرده اند. ساحت علم و دانش مقدس است، استاد، دانشجو و دانشگاه محترم هستند هرگز نباید با اتفاقات کم اهمیتی از این جنس خدشه ای بر این حرمت و تقدس وارد شود.
🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻پنجشنبه ۱۳ دیماه ۱۴۰۴، شماره ۴۳۹۹
@modiryar