✍ فضاهای شهری چند عملکردی #دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی ✅ در سند «چشم انداز جهان شهر برکت و کرامت» موضوع «کالبد شهری» با ویژگی هایی همچون متوازن، نماد آبادانی، یکپارچه، روان و متصل بیان شده است. مجموعه این موارد به #شهرسازی_پایدار اشاره دارد که در راستای افزایش زیست پذیری در همه نقاط شهر و بهبود کیفیت زندگی شهری مطرح می شود. شهرسازی پایدار، موضوعات شهر را از جنبه های مختلف؛ ▪️اجتماعی (فرهنگ و عدالت)، ▪️ساختاری (زیرساخت‌های شهری و فرم شهر)، ▪️حمل ونقل (راه‌ها و زیرساخت‌های ترافیکی)، ▪️منابع (انرژی، مواد غذایی، مصالح) پردازش می کند. بالغ بر نیمی از جمعیت جهان، زندگی خود را در شهرها سپری می کنند و این آمار روز به روز در حال افزایش است. فرم و منظر شهری مرتب تغییر می کند و گسترش عمودی و افقی دارد که با افزایش جمعیت شهری، نوعی تعارض برای شهرها ایجاد می کند. از سویی، رشد افقی شهرها به دلایل بسیاری همچون افزایش گازهای گلخانه ای، از بین رفتن زمین های کشاورزی، از بین رفتن یکپارچگی و پیوستگی منظر، افزایش هزینه ها از منظر حمل ونقل و ساخت وسازها و... اثرات زیست محیطی مخربی به دنبال دارد و از سوی دیگر، رشد عمودی، کاهش کیفیت زندگی افراد و بروز انواع پیامدهای مخرب روحی را باعث می شود؛ لذا نگاه توسعه پایدار به متراکم شدن شهرها منجر می شود. ✅ یک #فرم_شهری_پایدار باید از جنبه های کالبدی، اجتماعی و زیست محیطی مورد توجه باشد. «فضاهای شهری چندعملکردی» راهکاری برای افزایش کیفیت زندگی شهری در شهرهای متراکم محسوب می شود که در آن، اهدافی مانند رفاه و عدالت اجتماعی، حفظ منابع طبیعی و محیط زیست، کارایی اقتصادی و حمل و نقل پایدار، مورد نظر هستند. رشد عمودی شهرها کاهش کیفیت زندگی را به دنبال دارد و سبب آسیب پذیری شهر و افزایش تبعات روانی می شود. بر این اساس اگر تقدم با «جای دادن شهروندان در شهر» باشد، حرکت به سمت تراکم بیشتر، کاهش سرانه فضای سبز و مراکز فعالیت و فضاهای جمعی اجتناب ناپذیر است. اما آنچه سبب زیست پذیری یک شهر می شود، کیفیت زندگی شهروندان است. کیفیت زندگی شهری به امکان انجام فعالیت های انتخابی بستگی دارد. فعالیت شهروندان به سه دسته «اجباری، انتخابی و اجتماعی» تقسیم می شود و هرچه امکان انجام فعالیت های انتخابی بیشتر باشد، کیفیت زندگی بهتر می شود. وقتی شهر به سمت افزایش تراکم می رود، بدون در نظر گرفتن سایر جنبه های پایداری شهری (جنبه های محیط زیستی و اجتماع) و نیاز به تسهیلات مربوط به طراحی شهری مانند ترکیب کاربری ها و فعالیت ها گزینه های متنوع حمل ونقل و فضاهای لازم برای فعالیت های غیر ضروری (اختیاری، اجتماعی و تفریحی) کیفیت زندگی ساکنان کاهش می یابد. کیفیت زندگی مفهومی چند وجهی است که نه تنها جنبه های مادی زندگی مثل سطح زندگی و دسترس بودن امکانات و زیر ساخت های اجتماعی و فیزیکی، بلکه جنبه های دیگری همچون سلامتی جسمی و روانی و فرصت های تفریحی و گذران اوقات فراغت را که مغفول مانده است، در بر می گیرد؛ این امر در بستر طراحی فضاهای شهری چند عملکردی تحقق می یابد. 🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا، 🔻چهارشنبه ۴ آبان ۱۴۰۱، شماره ۳۷۹۳ #تحلیل_مسائل_روز #پایگاه_جامع_مدیریار www.modiryar.com @modiryar